چند٘ ساڵێوەن دلێ کۆنیشت و مەجلێسە ئەدەبیەکامانە نامێوە بە ڕواڵەت تازێ، بەڵام جە وەڵاتایتەرەنە بە عەمرێوە سەد٘ ساڵە و ڕەنگا زیاتەریچ، گنۆ گۆشما و گێرە دلێ قسە و باسەکایچمانە بە کارش بارمێ. ئی واتێ کە تازە بیێنە مێمانەو مەجلێس و کۆنیشتەکاما و گجار فیزی ئەدەبیش پەووە کەرمێ، واتێ "ئاوانگارد"ینە.

"ئاوانگارد" ڕێخەی فەرانسەویش هەن و جە دوێ بەشا وەشە بیێنە: (Avant + Garde). ئاوانت یا ئاوان یانێ وەر (وەڵێ) و گارد یانێ قەرەوڵ، نگابان، لەلەد٘ار و مشیۆم بەشوو دوێش دلێ ئەدەبی نیزامینە شۆنیش هۆرکەری. 
ئەگەر سەرجەم ماناش کەرمێوە یانێ: وەرقافڵە، سەرقافڵە، وەرکەوتە (وەڵکەوتە)، سەرڕەوێڵ، سەرخێڵ و ... 
وەرانوەری ئێنگلیسیچش هەر جە ڕێخە فەرانسەویەکەی گیریان و بنەڕەتەنە باقەواتێوە نیزامیەنە. 
بەڵام جە دنیاو ئەدەبیاتینە سەرقافڵە یا سەرڕەوێڵ بە کەسێ ماچا هەکە شێوێوە تازەی ئەدەبی جە شێعرێنە بۆ یا جە هەیتێوەتەروو ئەدەبیاتینە بۆ گێرۆنە وەر و دەس پەنە کەرۆ. یانێ ڕچەماڕ و دەس پەنەکەروو ڕەوتێوە تازەی.
ئارۆ شاعێرە هێماگەراکا (سمبۆلیست) پێسە ورلینی، ڕمبۆی و مالارمەی وەرقافڵێ و ڕچەماڕێ ئی ڕەوتە تازەیە مزانا و جە دنیاو ئارۆیەنە شۆنکەوتێ و لایانگیرێ فرێشا هەنێ.

نویستەی: سوبحان ئەمینی 
(هانەگەرمڵە/ هۆرامان)
سەرچەمە/ هانەبەرچەم