جیهان

دوایین ھەواڵ

• لە بومەلەرزەکەی ئیندۆنێزیادا ٢٥٢ کەس گیانیان لەدەستداوە 

  بەهۆی بومەلەرزەکەی ئیندۆنێزیاوە کە بە پلەی ٥.٦ رۆژی دوشەممە لە دورگەی جاڤا رویدا، ٢٥٢ کەس کوژراون.
• ژمارەی دانیشتوانی جیهان ٨ ملیار کەسی تێپەڕاند 

  بەپێی ئامارە فەرمییەکانی نەتەوە یەکگرتووەکان، لە ١٥ی ئەم مانگەوە ژمارەی دانیشتوانی جیهان ٨ ملیار کەسی تێپەڕاندووە.
• ئەنجومەنی ئەوروپا: ناوچەی یۆرۆ تووشی پاشەکشێی ئابوری دەبێت 

  ئەنجومەنی ئەوروپا جەختی لەسەرخەمڵاندن و پێشبینییەکانی خۆی بۆ ساڵ ٢٠٢٣ کردەوە و رایگەیاند کە تا کۆتایی ئەمساڵ ناوچەی یۆرۆ دەکوێتە دۆخی سستی و پاشەکشێی ئابورییەوە.
• بۆ یەکەمجار لە جیهاندا خوێنی دروستکراوە بۆ مرۆڤ بەکارهێنرا 

  لە بەریتانیا زانیاران بۆ یەکەمجار خوێنی تاقیگە، واتە دروستکراویان بپ مرۆڤ بەکارهێنا. راگەیەندرا کە ئەم هەنگاوەی بۆ چارەسەرکردنی نەخۆشەکانی تالاسیمان هەنگاوێکی زۆر گرنگە.
• هاوینی ٢٠٢٢ لە ئەوروپا لانیکەم ١٥ هەزار کەس گیانیان لەدەستداوە 

  راگەیەندرا کە لە ئەوروپا لە هاوینی ٢٠٢٢دا لانیکەم ١٥ هەزار کەس بەهۆی گەرماوە گیانیان لەدەستداوە.
• فڕۆکەیەکی گەشتیاری لە دەریاچەی ڤیکتۆریا کەوتە خوارەوە: لانیکەم ١٩ کەس گیانیان لەدەستدا 

  لە تانزانیا فڕۆکەیەکی گەشتیاری بە هۆی دۆخی نالەباری کەشوهەواوە لە دەریاچەی ڤیکتۆریا کەوتە خوارەوە، لانیکەم ١٩ کەس ژیانیان لەدەستدا و زیاتر لە ٢٠ گەشتیاریش رزگارکران.
• پوتین ئەم جارە دز و بکوژەکان لە شەڕی ئوکراینادا بەکاردەهێنێت 

  ڤلادیمیر پوتین سەرۆکی روسیا واژۆی لەسەر بریارێک کرد کە ئەو کەسانەی تاوانی دزی، کوشتن، تاڵان و مادەی هوشبەریان ئەنجامداوە و سزادراوان، ئازادیان بکات و بەشداری لە شەڕی ئوکراینادا بکەن.
• کۆریای باشور و باکور بە سەدان فڕۆکەی جەنگیەکان لەدژی یەکدی هەستاند 

  کۆریای باشور رایگەیاند کە بەپێی زانیاریەکانیان کۆریای باکور ١٨٠ فڕۆکەی جەنگی هەستاندووە و وەک وڵامیش ئەوان ٨٠ فڕۆکەی شەڕیان ئامادە کردووە.
• سەرۆکوەزیرانی پێشووی پاکستان کرایە ئامانج و بریندار کرا 

  سەرۆک وەزیرانی پێشووی پاکستان عیمران خان لە گردبوونەوەیەکدا لە شاری لاهور، هێرشی کرایە سەر و برینداربوو.
• روسیا: بەریتانیا سەرپەرشتی هێرشی سەر بۆری غازمان کردووە 

  بەپێی قسەکانی گوتەبێژی کریملین، لە مانگی ئەیلولدا هێرشی سەر هێڵی بۆری غازی نۆرد سترەم یەک و دوو لەلایەن بەریتانیاوە سەرپەرشتی کراوە.
• ئەمریکا ئامادەیە لەسەر پرسی ئوکراینا لەگەڵ روسیا کۆبێتەوە 

  ڕێکخەری پەیوەندییە ستراتیژییەکانی کۆشکی سپی ڕایگەیاند، ئەمریکا بەدوای ناکۆکی لەگەڵ ڕوسیادا ناگەڕێت و بەڕاستی دەیەوێت بە دانوستان چارەسەری قەیرانی ئۆکراین بکرێت.
• لە فیلیپین ژمارەی قوربانیانی زریانەکەی نالگائی گەیشتە ٩٨ کەس 

  لە فیلیپین ژمارەی ئەو کەسانەی بەهۆی زریانی نالگائیەوە گیانیان لەدەستداوە گەیشتە ٩٨ کەس.
• لە سیئۆل بەهۆی شلۆخی لە هالویندا نزیکەی ١٥٠ گیانیان لەدەستدا 

  لە کۆریای باشور بەهۆی شلۆخی لە ڕێوڕەسمی هالویندا، نزیکەی ١٥٠ کەس گیانیان لەدەستدا و بەهێندەی ئەوەش برینداری لێکەوتەوە.
• ئەوروپا دەستبەرداری ئەو ئۆتۆمبێلانە دەبێت کە بزوێنەرەکانیان بە سوتەمەنی کاردەکەن 

  پەرلەمانتارانی ئەوروپا و دەوڵەتانی ئەندام لە یەکێتی ئەووپا، لەسەر راگرتنی فرۆشتنی ئەو ئۆتۆمبێلانەی بە سوتەمەنی کاردەکەن رێککەوتن.
• ئاماری زیانەکانی لافاو لە فلیپین بەرزبووەوە 

  بەپێی ئاماری نوێ، لە ئەنجامی بارانی بەخوڕ لە باشوری فیلیپین لافاو و رۆچوونی زەوی روویداوە و بەهۆیەوە لانیکەم ٣١ کەس گیانیان لەدەستداوە.
• لە فیلیپین بەهۆی لافاوەوە ١٣ کەس گیانیان لەدەستدا 

  لە باشوری فیلیپین بەهۆی لافاو و ڕووچوونی زەویەوە، لانیکەم ١٣ کەس گیانیان لەدەستدا.
• کۆمەڵەی پزیشکانی جیهان: پێویستە لێکۆڵینەوە لە بەکارهێنانی گازی کیمیایی دەوڵەتی تورک بکرێت 

  کۆمەڵەی پزیشکانی جیهان (WMA) بە توندی ئیدانەی دەستگیرکردنی سەرۆکی سەندیکای پزیشکانی تورکیا دکتۆر شەبنەم کۆرور فینجانچی کرد و داوای کرد، لێکۆڵینەوە لە زانیارییەکانی بەکارهێنانی گازی کیمیایی دژ بە گەریلا بکرێت.
• فاكسنیوز: دەتوانرێت ئێران وەكو هاوبەشی تاوانی شەڕی روسیا لەئۆكرانیا سەیر بكرێت 

  ئاستی بەشداری رژێمی ئیسلامی لەشەڕی ئۆكرانیا بەقۆناخێك گەیشتووە كە لە"سەیركەرێكی بێ چالاك"زیاتر رووچووە و گەیشتووەتە"هاوبەشێكی ئاكتیڤ"ی روسیا.
• پلۆسی: ئێران بووەتە هۆكاری نائەمنی لەجیهاندا 

  پنتاگۆن دەڵێت؛ روسیا بەردەوامە لەهێرشەكانی لەرێگەی فرۆكەی بێ فرۆكەوانی خۆكۆژی ئێرانیەوە بۆ سەر ئەو ژێرخانانەی كاریان دابینكردنی كارەبایە لەئۆكرانیا.
• ریشی سوناک بووە سەرۆک وەزیرانی بەریتانیا 

  ریشی سوناک، وەزیری پێشووی دارایی بەریتانیا بووه سەرۆكی پارتی پارێزگاران و بەوەش پۆستی سەرۆک وەزیرانی بەریتانیای وەرگرت، ئەوەش دوای ئەوەی پێنی مۆردۆن-ی رکابەری لە کێبرکێی وەرگرتنی پۆستەکە کشایەوە.
• لە مالاوی لە گۆڕێکی بەکۆمەڵدا تەرمی ٢٩ پەنابەر دۆزرانەوە 

  تەرمی ٢٩ پەنابەر لە گۆڕێکی بەکۆمەڵ لە دارستانێکی مالاوی کە وڵاتێکی ئەفریقیە دۆزرانەوە.
• ترۆئیكا داوا لەنەتەوەیەكگرتووەكان دەكات، لێكۆڵینەوە لەفرۆشتنی فرۆكەی ئێرانی بە روسیا بكەن 

  ترۆئیكای ئەوروپایی داوای لێكۆڵینەوەی نەتەوەیەكگرتووەكان لەسەر بەكارهێنانی روسیا لە فرۆكەی بێ فرۆكەوانی ئێرانیە دەكەن.
• ناوەندی نوسەرانی ئێران: سەركۆتی منداڵان و زیندانیان رەشترین لاپەڕەی كارنامەكەی حكومەتە 

  وەزیری پەروەردەی دەوڵەتی ئێران بەپشتڕاستكردنەوەی دەستبەسەركردنی خوێندكاران رایگەیاند، ئەو خوێندكارانە بۆ"پەروەردە و چاكسازی" رەوانەی"ناوەندی دەرونناسان"كراون. ناوەندی نوسەرانیش ئەو هەڵسوکەوتە بە رەشترین لاپەڕەی حکومەت ناودەبات.
• وەزیری دەرەوەی ئوستراڵیا بۆ بەرپرسانی رژێمی ئێران: جیهان خەریكە سەیرتان دەكات 

  وەزیری دەرەوەی كەنەدا رایگەیاند، ئەركی ئەخلاقی وڵاتانی پشتیوانی دیموكراسی ئەوەیە كە لە ژنانی"زۆر ئازا" كە لەشەقامەكانی ئێران خۆپیشاندان دەكەن، پشتیوانی بكەن، وەزیری دەوەی ئوستراڵیاش دەڵێت: جیهان چاودێری ئەو خۆپیشاندانە دەکات.
• لە لافاوەکانی نیجێریادا ٦٠٠ کەس گیانیان لەدەستدا و ملیۆنێک و ٣٠٠ هەزار کەس ماڵەکانیان بەجێهێشت 

  لە سەرەتای مانگی حوزەیرانەوە لە نیجێریا باران دەبارێت و بووەتە هۆکاری دروستبوونی لافاو. تاوەکو ئێستا زیاتر لە ٦٠٠ کەس گیانیان لەدەستداوە و ملیۆنێک و ٣٠٠ هەزار کەس ماڵ و حاڵیان بەجێهێشتووە.