جیهان

دوایین ھەواڵ

• زیاتر لە ١٠ ملیۆن کەس لە رێگەى ئینتەرنێتەوە سەردانی مۆزەخانەى لۆڤەریان کردووە 

  یەکێک لە مۆزەخانە ناودارەکانى جیهان مۆزەخانەى لۆڤەرە لە پاریسی پایتەختی فەرەنسا و بەهۆی پەتای کۆرۆناوە ماوەى ٣ مانگە داخراوە، بەڵام لە رێگەى ئینتەرنێتەوە میلۆنەها کەس سەردانی لۆڤەریان کردووە.
• فەڕەنسا ئامادەیی خۆی دەربڕیوە پەیوەندییەكانی لەگەڵ عێراق پتەوتر بکات 

  سەرۆكی فەرەنسا ئیمانوێڵ ماكرۆن، پیرۆزبایی لە سەرۆك وەزیرانی عێراق مستەفا كازمی كرد و هەردووکیان جەختیان لە دووبارە ئاوەدانكردنەوەی ناوچە ئازادكراوەكان لە عێراق کرد.
• کەمامە زیانێکى گەورە بە سروشت دەگەیەنێت 

  بەهۆی پەتای کۆرۆناوە بەکارهێنانی کەمامە زۆر زیادیکردووە، بەڵام بەکارهێنانى کەمامە و ماددەکانى تری خاوێنکردنەوە زیانێکى زۆر بە سروشت دەگەیەنن.
• کورسیەکانی پارتەکەی ماکرۆن کەم بوونەتەوە 

  لە فەڕەنسا لەدوای ئەوەی هاتە سەر دەسەڵات، لە ماوەی ٣ ساڵ دا ٢٦ پەرلەمانتار لە پارتەکەی ماکرۆن دەستیان لەکارکێشاوەتەوە و ژمارەی کورسیەکانی ئەو پارتەش لە پەرلەمانی نەتەوەیی کەمی کردووە.
• هەلیکۆپتەرێکی سەربازی ڕووسی کەوتە خوارەوە و هەموو سەرنشینانی گیانیان لە دەستداوە 

  لە ڕووسیا هەلیکۆپتەرێکی سەربازی کەوتە خوارەوە و بە پێی زانیاریەکان هەموو سەرنشینانی گیانیان لەدەستداوە.
• باڵیۆزی چین لە ئیسرائیل بە مردوویی لە شوێنی حەوانەوەکەیدا دۆزرایەوە 

  تەرمی دو وی باڵیۆزی چین لە ئیسرائیل لەسەر تەختی خەوەکەی لە شوێنی حەوانەوەکەیدا دۆزرایەوە و تا ئیستا هۆکاری مردنەکەی ئاشکرا نەکراوە.
• کابوگا یەکێک لە ئەنجامدەرانی سەرەکیی جینۆسایدەکەى رواندا دەستگیرکرا 

  فیلیسین کابوگا یەکێک لە ئەنجامدەرانی کۆمەڵکوژیی و جینۆسایدەکەى گەلی رواندا لە نزیک شاری پاریسی پایتەختى فەرەنسا دەستگیرکرا.
• جگە لە مادرید و بارسلۆنا قەدەغەى هاتوچۆ لە هەموو شارەکانی تری ئیسپانیا هەڵدەگیرێت 

  ئیسپانیا کە بەهۆی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی کۆرۆناوە زیانی زۆری بەرکەوتووە، لە ئیستا بە دواوە قەدەغەى هاتۆ خاو دەکاتەوە و ئەو خاوکردنەوەیە تەنها مادرید و بارسلۆنا ناگرێتەوە.
• 'لە قەرزی وڵاتانی هەژار خۆش ببن' 

  زیاتر لە ٣٠٠ پەرلەمانتاری بیست وڵات داوایان لە رێکخراوی قەرزی نێودەوڵەتی و بانکی نێودەولەتی کرد بەهۆی تێکچوونی ئابوری لە سەردەمی کۆرۆنادا، لە قەرزی وڵاتانی هەژار خۆش ببن.
• تا ئێستا زیاتر لە چوار ملیۆن و ٣٤٢ هەزار کەس تووشی کۆرۆنا بوون 

  بەپێی دوایین ئاماری ڕاگەیەندراوی تەندروستی وڵاتانی جیهان، تا ئێستا چوار ملیۆن ٣٤٢ هەزار و ٨٤٨ کەس تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و هەروەها ٢٩٢ هەزار و ٨٩٩ کەسیش بەو ڤایرۆسە گیانیان لەدەستداوە، یەک ملیۆن و ٦٠٢ هەزار و ٧١٣ تووشبووش چاکبوونەتەوە.
• حکومەتی ئەفغانستان فەرمانی دەسپێکردنەوەی هێرشی بۆسەر تاڵیبان دەرکرد 

  سەرۆک کۆماری ئەفغانستان، فەرمانی دەسپێکردنەوەی هێرشی بۆسەر بزوتنەوەی تاڵیبان و گۆڕینی باری بەرگریی بە باری هێرشی بۆ هێزە سەربازییەکانی وڵاتەکەی دەرکرد.
• لە مەکسیک لە گۆڕێکی بەکۆمەڵدا زیاتر لە ٢٥ تەرم دۆزرانەوە 

  لە دەورەبەری گوادالاژارا لە ڕۆژئاوای مەسکیک گۆڕێکی بەکۆمەڵ دۆزرایەوە کە تەرمی زیاتر لە ٢٥ کەسی تێدایە.
• لە هۆنگ کۆنگ چالاکی شەرمەزارکردن: زیاتر لە ٢٠٠ کەس دەستگیرکران 

  لە هۆنگ کۆنگ لایەنگرانی دیموکراسی وەک بەردەوامیدان بە چالاکیەکانی ساڵی ڕابردوو ڕژانە ناو شەقامەکان و لەنێوان ئەوان و هێزەکانی پۆلیسدا شەڕ دروستبوو. زیاتر لە ٢٠٠ خۆپیشاندەر دەستگیرکران.
• لە ئیسرائیل و ئیتاڵیا بوومەلەرزە ڕوویدا 

  لە ڕۆمای پایتەختی ئیتاڵیا و لە ئیسرائیل بوومەلەزەیەکی سووک ڕوویدا.
• بە بەردبووەکەی بەریتانیا تەمەنی ٢٠٠ ملیۆن ساڵە 

  لە سەدەی ١٩ بە بەردبوویەک (فۆسیل)ێک لە بەریتانیا لەلایەن زانایانەوە دۆزرابووە و ئێستا دواى لێکۆڵینەوە وردەکان ئەوە روون بووەتەوە، کە تەمەنی ئەو بە بەردبووە ٢٠٠ ملیۆنە ساڵە.
• لە ناوبردن و بە خەڵوزکردنی ئامازۆن گەیشتووەتە بەزرترین ئاست 

  لە چوار مانگی سەرەتای ٢٠٢٠دا بەشێکى زۆر و بەرچاوی ئامازۆن بۆ دروستکردنی خەڵوز لە ناو براوە.
• پێدەچێت سنورەکانی یەکێتی ئەوروپا تا ٤٠ ڕۆژی تر بەداخراوی بمێننەوە 

  باسی ئەوە دەکرێت سنورەکانی یەكیتی ئەوروپا تا ناوەڕاستی مانگی حوزەیران بەداخراوی بمێننەوە.
• تا ئێستا لە سەرتاسەری جیهان نزیکەی ٤ ملیۆن کەس تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون 

  لە سەرتاسەری جیهان نزیکەی ٤ ملیۆن کەس تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون و زیاتر لە ٢٧١ هەزار کەسیش گیانیان لەدەستداوە.
• لە ڕۆژهەڵاتی ئەفریقا بەهۆی لافاوەوە زیاتر لە ٢٥٠ کەس گیانیان لەدەستدا 

  لە ڕؤژهەڵاتی ئەفریقا بەهۆی بارانبارینێکی زۆر لافاو دروست بوو و زیاتر لە ٢٥٠ کەس گیانیان لەدەستدا.
• لە لیبیا ٢ فڕۆکەى بێفڕۆکەوانى تورکیا هێنرانە خوارەوە 

  سوپای نیشتمانیی لیبیا رایگەیاند، لە چەندین خاڵدا لە حکومەتى هاوپەیمانیی نیشتمانییان داوە و ٢ فڕۆکەى بێفڕۆکەوانى هێرشبەری دەوڵەتى تورکیشیان لە ئاسمانەوە هێناوەتە خوارەوە.
• گروپە چەتەکەى موعتەسەم لەلایەن تورکیاوە راهێنانیان پێکراو و رەوانەى لیبیا کران 

  گروپێک لە چەتەکەى لیوای موعتەسەمی سەر بە دەوڵەتى تورک، کە ژمارەیان ٢٤٠ چەتەیە گواسترانەوە بۆ لیبیا. گروپێک چەتەی تریش، کە لە ئێستادا لەلایەن دەوڵەتى تورکەوە راهێنانیان پێدەکرێت بڕیارە بەمزوانە رەوانەى لیبیا بکرێن.
• سەدان هەزار کرێکار لە وڵاتانی کەنداو دەگەڕێنرێنەوە بۆ وڵاتەکانیان 

  بەهۆی بڵاوبوونەوەى پەتای جیهانیی کۆرۆناوە سەدان هەزار کرێکاری هندی لە وڵاتانی کەنداو کارەکانیان لەدەستدابوو، سەرباری ئەوەش گیریان خواردبوو و نەیاندەتوانی بگەڕێنەوە بۆ وڵاتەکەى خۆیان، بەڵام لە دوێنێوە پرۆسەى گواستنەوەیان دەستیپێکردووە.
• زیاتر لە ٢٠٠ هەزار کارمەندی کەرتی تەندروستی تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا بوون 

  بەپێی ئامارە فەرمییەکان لە سەرتاسەری جیهاندا ١٠٠ هەزار کارمەندی کەرتی تەندروستی تووشی ڤایرۆسی کۆرۆنا (Covîd-19) بوون، بەڵام چەندین سەرچاوە باس لەوە دەکەن ژمارەی کارمەندە تووشبوەکانى کەرتی تەندروستی زۆر لەوە زیاترە.
• سوپای میسر کوژرانی ١٢٦ تیرۆرست و ١٥ سەربازی راگەیاند 

  سوپای وڵاتی میسر رایگەیاند، لەو ئۆپراسیۆنە سەربازییی لە ناوچەکانى باکوور و ناوەڕاستی ناوچەی سینادا بەڕێوەچوون ١٢٦ کەس لە تیرۆریستە تەکفیریەکان کوژراون. راشیگەیاندووە، لەو ناوچەیەدا جموجۆڵی لقێکی ڕێکخراوی تێرۆریستی داعش زۆرە.
• پۆلیسی بێرنی سویسرا بەهۆی دەنگی چەکەوە مزگەوتی رەحمانی گەمارۆدا 

  پۆلیسی کانتۆنی بێرنی سویسرا لە دواى بیستنی دەنگی چەک گەمارۆی مزگەتى رەحمانی دا. ئەو مزگەوتە لە میدیاکان و رای گشتیی سویسرادا قسەى ئەوەى لەسەر بووە، کە چەتە بۆ گرپە چەتەکەى داعش کۆ دەکاتەوە.