جیهان

دوایین ھەواڵ

• ڕێژەی پەنابەران لە جیهاندا گەیشتووەتە ٢٨١ ملیۆن کەس  

  نەتەوە یەکگرتووەکان ڕاگەیاند ، ژمارەی کۆچبەران لە جیهاندا گەیشتووەتە ٢٨١ ملیۆن کەس.
• لە ئیندۆنیزیا بوومەلەرزە روویدا: بەدەیان کەس گیانیان لەدەستدا 

  لە دورگەی سولاوسی ئیندۆنیزیا، ئەمڕۆ بوومەلەرزەیەکی بەهێز روویدا و زیاتر لە ٣٤ کەس گیانیان لەدەستدا.
• ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریکا بۆ لەسەركارلادانی ترامپ كۆدەبێتەوە 

  كۆبوونەوەی ئەنجومەنی نوێنەرانی ئەمریکا بۆ لێپێچینەوە ‌و لەسەركارلادانی ترامپ، دەستی پێكرد ‌و ترامپیش بە جانتای چەكە ئەتۆمییەكانەوە، چوەتە دەرەوەی واشنتۆن.
• کەشتی فڕۆکەهەڵگری فەڕەنسەی بۆ دەریای ناوەڕاست دەگەڕێتەوە 

  کەشتی فڕۆکەهەڵگری فەڕەنسای بەناوی چارلیس دی گەل لە چوارچێوەی، شەڕێ دژی داعشدا لە عێراق و سوریا بۆ دەریای سپی دەگەڕێتەوە. ئەوەش لە کاتێکدا فەڕەنسا ناکۆکی لەگەڵ تورکیا هەیە.
• لە ئەنجامی بۆردومانی فڕۆکەکانی ئیسرائیل لە سووریا ٥٧ چەکدار کوژران 

  لە هێرشێکی ئاسمانی فڕۆکە جەنگییەکانی ئیسرائیل لە سووریا، ٥٧ چەکدرای سەربە ڕژیمی سووریا کوژران.
• "تورکیا بە دزییەوە پەیوەندیی لەگەڵ کەسێکی نزیکی حەفتەر هەیە" 

  بەپێی هەواڵێکی ماڵپەڕیی هەواڵ و ناوەندی لێکۆڵینەوەی مۆندافیک، تورکیا لە لیبیا لە رێگەى چەتەکانییەوە لە دژی بەرەی خەلیفە حەفتەر شەڕ دەکات، بەڵام لە هەمان کاتدا بە دزییەوە پەیوەندیی لەگەڵی هەیە و چاوپێکەوتنی لەگەڵ ئەنجام دەدات.
• باڵیۆزی ئەمریکا لە رووسیا دەبێتە بەڕێوەبەری سی ئای ئەی 

  سەرۆكی هەڵبژێردراوی ئەمریكا، باڵیۆزی پێشووی ئەمریكای لە مۆسكۆ، کاندید کردووە بۆ بۆ بەڕێوەبردنی دەزگای هەواڵگریی ناوەندیی ئەمریكا CIA .
• زەوی زوتر دەخولێتەوە 

  زانیاران رایانگەیاند، زەوی لە جاران زوتر دەخولێتەوە و رۆژێک لە ٢٤ کاژێر کەمترە.
• داعش لە نیجریا هێرشی ئەنجامدا، ١٣ سەرباز کوژران 

  گروپێکێکی چەکدار سەربە چەتەی داعش لە ئیالەتی یوبە لە باکووری ڕۆژهەڵاتی نیجیریا سەربازانی ئەو وڵاتەیان کردە ئامانج ، لە ئەنجامد١٣سەرباز کوژران.
• لە بۆسنی بە سەدان پەنابەر لە ناوسەرمای زستاندا ژیان دەکەن 

  لە بۆسنی دوای ئەوەی کە کەمپی پەنابەران لە کۆتایی مانگی کانوونی یەکەم بە هۆی ئاگرکەوتنەوە سووتا، بە سەدان پەنابەر لەم وەرزە ساردەی ساڵدا بە بێ چادرلە ناو سەرمادا ژیان بەسەردەبەن.
• کۆچ بۆ ئەوروپا کەمی کردووە 

  دەزگای چاودێریی سنوورەکانى یەکێتیى ئەوروپا (فرۆنتێکس - Frontex) رایگەیاند، کۆچی نایاسایی کۆچبەران لە رێگەى سنوورەکانی یەکێتیی ئەوروپاوە دابەزیوە بۆ ئاستی ساڵی ٢٠١٣ .
• فڕۆکەیەکی هێڵی ئاسمانی ئەندۆنزیا بە ٥٩ سەرنشینەوە بێسەروشوێنە 

  فڕۆکەیەک بە ٥٩ سەرنشینەوە، کەمێک دوای فڕینی لە فڕۆکەخانەی جاکارتای پایتەختی ئیندۆنزیا لەسەر ساشەی رادار ون بووە بێسەروشوێنە.
• نەتەوە یەکگرتووەکان: رووداوەکانی ئەمریکا بەهۆی هاندان بۆ توندوتیژی و ڕقەوەیە 

  نەتەوەیە یەکگرتووەکان لەبارەی هەڵکوتانەسەر کۆنگرەی ئەمریکا رایگەیاند، ئەو رووداوە بەهۆی هاندان بۆ توندوتیژی و ڕقەوەیە.
• لە ئەڵمانیا بۆ کۆمپانیا گەورەکان پێویستە بەڕێوەبەری ژن دابنرێن 

  لە ئەڵمانیا بۆ کۆمپانیا گەورەکان کە زیاتر لە ٣ بەڕێوەبەریان هەیە، بە ناچاری پێویستە بەڕێوەبەری ژن دابمەزرێنرێن.
• بەریتانیا دامەزرێنەری بەندکراوی ویکیلیکس ڕادەست ناکات. 

  وڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا داوای لە بەریتانیا کردبوو کە دامەزرێنەری ویکیلیس ڕادەستی ئەو ولاتە بکات. بەریتانیا داواکەی ئەمریکای ڕەتکردەوە.
• ئەڵمانیا چەک بە لایەنەکانی شەڕی لیبیا و یەمەن دەفرۆشێت 

  ئەڵمانیا لە ساڵی ٢٠٢٠دا بە لانیکەمەوە بە بڕی یەک ملیار یورۆ چەکی بەلایەنەکانی شەڕ لە لیبیا و یەمەن فرۆشتووە.
• پۆرتوگال سەرۆکایەتی کاتی یەکێتی ئەوروپای وەرگرت 

  لە ئەمڕۆ بەدواوە ئەڵمانیا سەرۆکایەتی کاتی یەکێتی ئەوروپای رادەستی پۆرتوگال کرد. سەرۆکوەزیری سۆسیالیستی پۆرتوگال بۆ ماوەی ٦ مانگ سەرۆکایەتی کاتی یەکێتی ئەوروپا دەکات.
• لە نیجێریا زیاتر لە ١٠ سەرباز و میلیشیا کوژران 

  لە نیجێریا لە هێرشی چەتەکانی بۆکۆحەرامدا، زیاتر لە ١٠ سەرباز و میلیشێا کوژران کە زۆربەیان ئەفسەرن.
• لە بوومەلەرزەکەی کرواتیادا ٥ کەس گیانیان لەدەستدا 

  لە بوومەلەرزەکەی کرواتیادا کە بە پلەی ٦.٤ ڕوویدا، ٥ کەس گیانیان لەدەستدا کە کەسێکیان منداڵە.
• پەیامنێرانی بێسنور: لە ساڵی ٢٠٢٠دا زیاتر لە ٥٠ رۆژنامەنووس کوژراون 

  بەپێێ راپۆرتێکی رێکخراوی پەیامنێرانی بێسنور، لە ساڵی ٢٠٢٠دا زیاتر لە ٥٠ رۆژنامەنووس کوژراون. لەماوەی ١٠ ساڵی ڕابردووشدا لە جیهاندا ٩٣٧ رۆژنامەنووس کوژراون.
• بەهۆی روداوە سروشتییەکانەوە لەمساڵدا ١٣ ملیۆن کەس بێ حاڵ و ماڵ بون 

  رێکخراوی کریستیان ئەید لە بەریتانیا رایگەیاند، بەهۆی رووداوە سروشتییەکانەوە تەنها لەمساڵدا ١٣ ملیۆن کەس حاڵ و ماڵی خۆیان لە دەستداوە.
• چین لە ساڵی ٢٠٢٨دا ئەمریکا تێدەپەڕێنێت 

  بەپێی راپۆرتی ناوەندی لێکۆڵینەوەى کار و ئابووری، چین لە ساڵی ٢٠٢٨دا دەبێتە گەورەترین ئابووریی جیهان و ئەمریکا تێدەپەڕێنێت.
• لە شاری ناشڤیلی ئەمریکا تەقینەوە: ٣ کەس برینداربوون 

  لە ئەنجامی تەقینەوەی ئۆتۆمبێلێک لە شاری ناشڤیلی ئەمریکا، سێ کەس برینداربوون.
• لە سەرتاسەری جیهان کوشتنی ڕۆژنامەنووسان لەچاو ساڵی ڕابردوو زیادی کردووە 

  کۆمیتەی بەرگریی لە ڕۆژنامەنووسان ڕایگەیاند، لە ئەمساڵدا کوشتنی ڕۆژنامەنوسان بەراورد بە ساڵی ڕابردوو لە سەرتاسەری جیهان زیادیکردووە و گەیشتووەتە ٣٠ ڕۆژنامەنووس.
• ئەڵمانیا بەردەوامە لە فڕۆشتنی چەک بە تورکیا 

  حکومەتی فیدڕاڵی ئەڵمانیا وڵامی پرسیارنامەی پارتی چەپی دایەوە و ئاشکرای کرد، لە ساڵی ٢٠٢٠ بە بڕی ٢٢.٩ ملیۆن یۆرۆ چەکی فڕۆشتووەتە تورکیا.