جیهان

دوایین ھەواڵ

• ئامەد؛ قوربانیى دەستى پۆلیسى ئەڵمانیا بە خاکسپێردرا 

  بەهۆی کەمتەرخەمیى پۆلیسی ئەڵمانیاوە گەنجێکى کورد بە ناوی ئامەد ئەحمەد دەستگیرکرابوو. بەهۆکارێکى نادیار ژووری زیندانەکەى ئاگری تێبەربووە و ئامەد بەو هۆیەوە گیانى لە دەستدا. ئەو گەنجە لە بۆنی ئەڵمانیا بە خاکسپێردرا.
• پۆمپیۆ داواى ئازادکردنى هاووڵاتییەکى تری ئەمریکیى لە تورکیا کرد 

  مایک پۆمپیۆ وەزیرى دەرەوەى ئەمریکا داواى لە حکومەتى تورکیا کرد کارمەندی دیپلۆماتیکى ئەمریکا "بە خێرایى" ئازد بکات.
• سزاى لەسێدارەدان لە ویلایەتى واشنتۆنی ئەمریکا هەڵوەشێنرایەوە 

  دادگاى باڵاى ویلایەتى واشنتۆن سزاى لەسێدارەدانى هەڵوەشاندەوە و رایگەیاند، سزاى لەسێدارە دان بەشێوەى "میزاجی" و "نەژادپەرستانە" جێبەجێکراوە و ئەوەش پێچەوانەى دەستوورە.
• لە ئیسپانیا کەمترین مووچە بە رێژەى سەدا ٢٠ بەرز دەکرێتەوە 

  لە ئیسپانیا پارتی سۆسیالیستى دەسەڵاتدار و پارتى چەپی ئۆپۆزسیۆن (پۆدێمۆس – Podemos) لەسەر ئەوە رێککەوتن کەمترین مووچە بە رێژەى سەدا ٢٠ بەرز بکەنەوە.
• له‌ كۆنسه‌ی ئه‌ورووپا کۆنفڕانسێک ده‌رباره‌ی گۆشه‌گیریی سه‌ر ئۆجالان ساز كرا 

  به‌مه‌به‌ستی سه‌رنجڕاكێشانه‌ سه‌ر دۆخی ڕێبه‌ری گه‌لی كورد عه‌بدوڵا ئۆجالان له‌ ئه‌نجومه‌نی په‌رله‌مانتارانی كۆنسه‌ی ئه‌ورووپا كۆنفڕانسێك ساز كرا.
• کارەساتە سروشتییەکان دوو هێندە زیادیان کردووە 

  وڵاتانی جیهان ناتوانن بۆ پێشگرتن لە زیاتر گەرمبوونی زەوی رێککەوتنێکى هاوبەش ئەنجام بدەن و رێوشوێنى پێویست بگرنەبەر، لەبەر ئەوەش کارەساتە سروشتییەکانى و زیانەکانى ساڵ لە دواى ساڵ زیاتر دەبن.
• خه‌ڵاتی نۆبڵی ئابووری به‌خشرایه‌ ویلیام نۆردهاوس و پاوڵ ڕۆمێر 

  خه‌ڵاتی نۆبڵی ئابووری بۆ ساڵی ٢٠١٨ به‌ هاوبه‌شی به‌خشرایه‌ هه‌ردوو زانای ئه‌مه‌ریكی نۆردهاوس و پاوڵ ڕۆمێر.
• میمۆی کورد لە ئیتالیا زیندانیکرا 

  دۆمینیکۆ لوکانۆ سەرۆک شارەوانیى ریاچە لە ئیتالیا بەهۆی هاوکارییەکانی بۆ پەناخوازانى کورد بە "میمۆی کورد" (Mimmo il Curdo) ناوبانگی دەرکردبوو، سزاى زیندانیکردن لە ناو ماڵدا بەسەردا سەپێنرا.
• بۆ پشتیوانى لە کەشتیى ئەکواریس لە ئەوروپا خۆپیشاندن ئەنجامدرا 

  هەزاران هاووڵاتیى لە چەندین وڵاتى ئەوروپی رژانە سەر شەقامەکان و داوایانکرد، کەشتیى ئەکواریس بۆ هاوکاریى مرۆیى بەردەوام بیت لە هاوکارییە مرۆییەکانی بۆ رزگارکردنى ئاوارەکان لە کەنارئاوەکانى لیبیا.
• ئەڵمانیا پشتیوانیى لە ئەنجامدانى ئۆپراسیۆنى ئەمریکا لە دژی سوریا ناکات 

  ئەڵمانیا رایگەیاند، ئامادەى هاوکاریی مرۆییە بۆ شاری ئیدلب، بەڵام بەشداری لە ئۆپراسیۆن و دەستێوەردانى سەربازى ئەمریکا لە دژی رژێمى سوریا ناکات.
• کەجەکە پیرۆزبایى لە بەرهەم ساڵح کرد: ئیمە زۆر بە گرنگى دەزانین 

  هاوسەرۆکایەتیى دەستەى بەڕێوەبەریى کەجەکە بەرهەم ساڵح پاڵێورای یەکێتی، کە رۆژی سێشەمە بە دەنگدان بوو بە سەرۆک کۆماری نوێى عێراق، پیرۆز کرد.
• ئایا رێککەوتنى ئاشتى لەگەڵ فارک "تەڵە" بوو؟ 

  دۆخ و چۆنیەتیى جێبەجێکردنی رێککەوتنى ئاشتی کە ساڵی ٢٠١٦ لە کۆلۆمبیا واژۆکرا نادیارە. ئیڤان مارکیز بە نوێنەرایەتیى گەریلاکانى فارک دانوستانەکانى ئەنجامدا و رێککەوتنى ئاشتیى واژۆکرد، بەڵام ئێستا رایدەگەیەنێت، بە دانانى چەک هەڵەیەکى زۆر گەورەیان کردووە.
• ئەردۆغان لە نەمسا هێماى رابیعە بەرز بکاتەوە سزا دەدرێت 

  حکومەتى نەمسا خۆی ئامادە دەکات لە چوارچێوەى تێکۆشان لە دژی 'راستڕەویى توندڕەو' و 'ئیسلامى توندڕەو'دا چەندین سیمبول و هێما قەدەغە بکات. سیمبولی نەژادپەرستانى تورک و هێمای رابیعەى عەدەوی لە لیستى سیمبولە قەدەغەکراوەکاندان.
• ژمارەی قوربانیانی بومەلەرزەکەی ئیندۆنزیا گەیشتە هەزارو٢٣٤کەس 

  ئاژانسى نیشتیمانى کارەساتە سروشتیەکان لە ئیندۆنزیا ڕایگەیاند کە ژمارەی ئەو کەسانەی کە بەهۆی بومەلەرزەو تسونامییەکەی دوورگەی سەلاوەسەی گیانیان لەدەست داوە گەییشتووەتە هەزار و ٢٣٤کەس.
• ئێران خرایە لیستى رەشی بانکی ناوەندیى چین 

  بانكی ناوەندیی چین وڵاتی ئێرانی بەهۆی پێبەندنەبوون بە یاساکانى هێزى کاری کردارە داراییەکان (فاتف - FATF) خستە ریزی ئەو وڵاتە زۆر مەترسیدارانەوە، کە ئەنجامدانى کاری بازرگانى و ئاڵوگۆڕى دراو لەگەڵیاندا مەترسیدارە.
• دەیان ملیۆن ئەژمارى فەیسبوک هاک کران 

  فەیسبووک بۆ ماوەى چەندین ساڵە زانیارى تایبەتى کەسایەتییەکان و کۆمپانیا و ناوەندەکان ئاشکرا دەکات و لەسەر ئەوەش رەخنەیەکى زۆر لێگیراوە. ئێستاش راگەیاندرا، ئەژماری ٥٠ ملیۆن بەکارهێنەرى فەیسبووک لەلایەن هاککەرەکانەوە هاک کراون و زانیارییەکان براوە.
• بڕیارى دادگاى مافی مرۆڤى ئەوروپا لەسەر ئۆجالان 

  دادگاى مافى مرۆڤى ئەوروپا لەسەر سکاڵاى ئەشکەنجەدانى عەبدوڵا ئۆجالان رێبەرى گەلی کورد رایگەیاند، "بەڵگەکان وەک پێویست سەلمێنەر نین".
• چالاکییەکانى ئیدانەکردن پێش سەردانەکەى ئەردۆغان بۆ ئەڵمانیا بەردەوامە 

  پێش ئەوەى ئەردۆغان سەرۆک کۆماری تورکیا بڕوات بۆ ئەڵمانیا، کوردستانیان و دۆستەکانیان چالاکیى ئیدانەکردنی ئەردۆغان و پێشوازیکردن لە ئەردۆغانیان دەستپێکرد.
• سه‌رۆك وه‌زیری پێشووتری فه‌ڕه‌نسا، بۆ هه‌ڵبژاردنی شاره‌وانیی به‌رشه‌لۆنه‌ خۆی كاندید كردووه‌ 

  مانوێل ڤالس-ی به‌ ڕه‌چه‌ڵه‌ك كه‌ته‌لۆنی كه‌ ماوه‌ی ٢ ساڵ سه‌رۆك وه‌زیرانی فه‌ڕه‌نسا بوو، بۆ هه‌ڵبژاردنی شاره‌وانیی شاری به‌رشه‌لۆنه‌ی‌ ئیسپانیا خۆی كاندید كردووه‌.
• هەدەکەى ئەڵمانیا: لەسەر شەقامەکان سیاسەتى دووڕوویى ئەڵمانیا و ئەردۆغان ئیدانە دەکەین 

  کۆنگرەى دیموکراتیکى گەلان لە ئەڵمانیا (HDK-A) داوایکرد لە کاتى سەردانەکەى ئەردۆغاندا هەموان بەشداریى چالاکییەکانى رۆژانی ٢٨-٢٩ی ئەیلول ببن بۆ ئیدانەکردنى ئەردۆغان.
• بەرپرسی فراوانکردنى یەکێتیى ئەوروپا: قەیرانی ئابووریی تورکیا بە پاکەتى هاوکاری چارەسەر نابێت 

  یۆهانس هان بەرپرسى فراوانکردنى یەکێتیى ئەوروپا پێش سەردانەکەى ئەردۆغان بۆ ئەڵمانیا رایگەیاند، قەیرانى ئابووریى تورکیا بە پاکەتى هاوکاری  و قەرز پێدان چارەسەر نابێت.
• په‌یوه‌ندیی هه‌واڵگریی به‌لجیكا و توركیا سه‌رله‌نوێ ده‌ستپێده‌كاته‌وه‌ 

  هاریكاریی نێوان به‌لجیكا و توركیا سه‌رله‌نوێ ده‌ستی پێكرده‌وه‌. سه‌رۆك وه‌زیر چارلس میشێل ڕایگه‌یاند، له‌ ڕووی هه‌واڵگرییه‌وه‌ زیاتر هاوكاری یه‌كتر ده‌كه‌ن.
• لە فرانکفۆرت یادی مەزلووم ئورفا شەهیدی بەرخۆدانی کوبانی کرایەوە 

  مووستەفا ئیگێت( مەزڵووم ئورفا) کە لە ئەنجامی بەرخۆدانی شکۆمەندی کوبانیدا شەهید ببوو، لە شاری فرانکفۆرتی ئەڵمانیا بەمەراسیمیک یادی کرایەوە.
• لە نیجریا بەهۆی نەخۆشی کولێرە بەدەیان کەس گیانیان لەدەستداوە 

  بۆهۆی نەخۆشی کولێرە لە وەڵاتی نیجیریا کە لە دەستپێکی مانگی تەمووزەوە سەری هەڵداوە هەتائیستا ٦٢ کەس گیانیان لەدەستداوە.
• نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان هۆشداری دا ده‌رباره‌ی برسیه‌تی له‌ یه‌مه‌ن 

  نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان هۆشداری دا و ڕایگه‌یاند، ئه‌گه‌ر وه‌ڵاتانی ئه‌ندام به‌په‌له‌ هه‌وڵه‌كانیان نه‌خه‌نه‌گه‌ڕ، كێشه‌ی برسیبوونی ملیۆنان مرۆڤی یه‌مه‌ن ئه‌نجامێكی زۆر سه‌ختی ده‌بێت.