ئێمە فرەو جارا پاسە ویرێ کەرمێوە مادەم جەنگو براکوشتەی بەینو پارتی و یەکیەتی نەمەنەن، یان پەرلەمان و ئەرەمەرزیێ حوکمیەکێ بەڕواڵەت هەنێ ویەک سەرۆکشا هەن ئیتر دمایی بەدووە ئیدارەیی ئامان، ئانەی هەن و کێشە پەی ئی حوکمڕانیەیە دروسکەرۆ یۆن جە پارتە سیاسیەکا و گەرەکشا ئی ئیدارەیە ورشانۆوە، گێڵنۆماوە پەی دۆخو جەنگو براکوشتەی، نا پاسەنیا بە پێچەوانەوە ئانەی پاسەبەرگنۆ یەک ئیدارەو یەک حکومەت چی هەرێمەنە هەن، تەنیا بابەتە لاوەکیەکێنێ، فرەو جارا چی بابەتە لاوەکیایچنە دووە ئیدارەیی بەئاشکرا ڕەنگمڎۆوە، بەتایبەتی وەختێوە یۆ چا هێزە دەسەڵاتداراو هەر دوێ زۆنەکا مەیلو زاڵبیەی و قۆرخکەردەی دلێشنە پەیڎا بۆ، ئیتر زۆنی وەرانوەر جوابش هەن و تائاستو ئانەی ملۆ وێش وزۆ دامنەو هێزێوە بەری، ئاپەندە کوردیێ سەرو وێشەرە جابەجا کەرۆ کەماچۆ(هەری دێز حەزبەتۆپای وێش و زەرەرو ساعیبیش کەرۆ).
حوکمڕانی کوردی جە هەرێمو کوردەسانینە سەرو بنەماو دووە ئیدارەی مەرزیانەرە و گەشەش کەردەن، سڕو مەنەیۆ ئی شێوە جە حوکمڕانی بیەی دووە ئیدارەیا، ئینەیچ گێڵۆوە پەی سروشتو کۆمەڵگای کوردی.

 وەختێ بزووتنەوە شۆڕشگێڕەکێ دماو ڕاپەڕینی ئی شێوە حکومڕانیەشا دروسکەرد، یۆجە پایەکاش دووەئیداری بێ، دووێ زووانێ، یان بەمانێوەتەر دووێ شێوەزوانێ قوتێ بیێوەو پێسە دووێ زوانە ڕسمیا جە دامو دەزگاکاو حکومەتینە هەرمانەشا پەنەکریاو دلێ پرۆسەو واناینە پێسە دووێ زوانە ستانداردا چەسپیێ، چێگەوە ژمارە دووێ بی بە جەوهەرو ئی حکومڕانیەیە هەتا دمادمایی  ئی فۆڕمە حوکمڕانیەیە هەر مەنۆوە.
جە میدیاکوردیەکانە ئی وەختە پەی پەخشکەردەی نریانەرە بەشێوێوە یەکسان بەشکریان پەی هەردووی شێوەزارەکا، جە وەختێنە بەپاو تیۆرە دروستەخوازەکێ پەی درروستبیەی نەتەوەی پێویستا دەزگا مۆدێرنەکێ هەرمانە بە ئاراستەو یەک کەلتوری و یەکزوانی کەرا، بەڵام چێگە دەزگا میدیایی و پەروەردەیەکێ ململانێشانە سەرو ئانەینە بەشێوێوە یەکسان جە ڕاو ئی دووە شێوەزاراوە هەرمانە پەی وەڵێ وستەی دووێ کلتوراو دووێ پەروەرداو دووێ  شێوێ جە جوگرافیای سیاسی کەرا.

ئی بزووتنەوە سیاسیێ پی ڕێرە لوێنێ  زیاتەر شەنسو مەنەیۆشا دلێ کۆمەڵگەی کوردیدینە هەن، جە وەختێنە ئا بزوتنەوە سیاسیێ هەرمانەشا پەی یەک زوانی و یەک کلتوری کەردێنە چەنی ڕوحی نەتەوەیی کوردی نمەیاوە بەرەو پوکیایۆ و نەمەنەی ملا.
پەوچی هەرقسەکەردێوە سەرو دەوڵەتداری و یەک ئیدارەیی و یەک زوانی پێسەن ئانەی ئاسنی سەرد کوا،  جا مەزانو ئی سیاسیێ بێئاگێنێ جە تاریخو وەڵێ کەوتەی بزووتنەوە سیاسیەکاشا، یان گەرەکشانە فۆڕمێوە تازە جە حکومڕانی هەرێمنە دروسکەرا جیابۆ چینەیە کەهەن، پێناسەو یەک سەرۆکی و یەک ئیدارەیی و یەک زوانی و یەک  سیاسەتی کەرۆ، کە ئینەیچ  هەرمانێوە مەحاڵە و پێچەوانەو تاریخو دووە هەزارساڵەو نەتەوەو کوردین.

جە دمادمایینە ماچوو ئەگەر گەرەکتانە ئی فۆڕمەسیاسیە مەنۆوە و پاسە بەرگنۆ کە (یەک ئیدارەن) پێویستا هیچ هێزێوە چا دووە هێزا کە حکومڕانی زۆنەو زەردی و سەوزی کەرا مەیلو زاڵبیەیشا پاسە نەکەرۆ گەرەکشبۆ جە ڕاو هێزیوە پەلێ شانۆ پەی دلێ سنورو زۆنو وەرانوەری ئەگەر بەنامێ حکومەتیچۆ بۆ، چوونکە دەسەڵاتو زۆنو وەرانوەری وێش کەرۆ .... دێز و ئانەی ڕێستەنما کەرۆشۆ پەژم.

نویسەر: ئاراس ڕەفیق
سەرچەمە: هەورامان نیوز