ڕۆژئاوا ڕۆڵش دیاریکەرەن و هامکێشەکان مەفاڕۆنە
سەرەڕاو گردو پیلانەکان و بەرژەوەندیەکێ تورکیای، ڕووسیای، ئەمەریکای، سوریای و ئێرانی، سەرەنجام ئانە گەل و هێزە شۆڕشگێڵەکێ ڕۆژئاواو کوردستانیەنێ دیاریکەرێنێ و هامکێشەکان مەفاڕانە.
رۆ جە دماو ڕۆی هاوکێشەی سیاسی و سەربازی جە ڕۆژئاواو کوردستانی وەروو هەستیاری رایگردیی و هەرپاسە مدرامانو شەرڤانان ئاڵۆزتەر مەبۆن، مدرامانێۋ کە بییەن بە هۆکارو واڕیاو سیاسەتو وڵاتانێۋی کاریگەر جە بابەتو ڕۆژئاوای. پەی دەرک کەردەو دۆخەو ئیسەو رۆژئاواو کوردستانی مەشیۆ بزانم کە کامە وڵاتێ رۆژاوانە خەریکو سیاسەتیەنێ و بەرژەوەندیشان چێشەن؟
رژێمو ئەسەدی هەمیشە باسو ئانێشە کەردەن کە گەرەکشەن گردوو خاکوو سووریای بگێرۆوە. رژێم تاوێ نازۆنە هێرشە ئەرەگێرەکەو تورکیای دژ بە ڕۆژاوای دەست پەنە بکەرۆنە، بەڵام سیاسەتش ئانە بێ کە بازۆ هێرشەکە دەست پەنە بکەرۆنە تا کورد فشارش بگنۆنە سەر و بە رەسمی داوا جە رژێمی بکەرۆنە تا هێز بکیانۆ پێ رۆژائاوای. پی کارە رژیم بە حەسابو وێش بێ ئانەیە فیشەکیەش تەقنابۆنە رۆژئاواش گێرتەنەراۋە. بەڵام ئەرتشو رژێمو ئەسەدی فرە لاواز بییەن و ئا هێزەش نییەن کە بتاوۆنە جارێۋی تەر رۆژئاوای بگێرۆرە. داگیر کەرۆ.
سیاسەتوو ئامریکای جە قەیرانەکەو رۆژئاوایەنە دووروە ۋستەی تورکیایەن جە رووسیای. هەر وەروو ئانەیە بێ مۆڵەتش دا کە تورکیا هێرش بکەرۆنە و بەشیە جە رۆژاوای بگێرۆرە و وێچش هێزەکانش کێشێۋە دماوە. بەڵام فاکتۆریە کە دەوڵەتو ترامپ-ی حسابش سەروە نەکەردەبێ مدرامان و سیاسەتو ۋەرپرسانو رۆژئاوای و هێزەکانو سوریای دیموکراتیکی (قەسەدە) بێ، بە جۆریە کە واشینگتۆن ناچار بی سیاسەتەکانش بواڕنە و جە ئیسەنە ئەنارە هەوڵەنە تا بە یاگەگیرکەردەی هێزەکان جە نەوتگەکانە (ناوچە نەوتیەکێ) و بڕێوە جە ناوچە سنووریەکانە، ۋەرەنگارو ڤاڕیاو هامکێش سیاسی و سەربازیەکان بە سوودو رژیمو ئەسەدی ببۆوە. هامکات بە پارێزناو سنوورەکانو وەرکەوتەو سووریای پارێزگاری بکەرۆنە جە ئیسرائیلی و هەرپاسە ڕانەڎۆنە تاقەمە چەتە جیهادیە ئیخوانیەکێ زیاتەر وەڵڕەوی بکەرانێ. چونکە وڵاتێ عەرەبیێ کەنداۋی دژبەرێ ئانەیەنێ.
رووسیە چی هامکێشەکەنە گەرەکشەن تا پەیوەندیەکانو دلێ پەیمانوو ناتۆی ئاڵۆز بکەرۆنە و بە تایبەت تورکیای چەنەش دوور بوزوە. هاموەخت دماو بڕیارەکەو ترامپ-ی ئینا هەوڵێنە ت جە سووریا و وەرکەوتەی میانینە ببۆنە بە تەنیا هێزی کاریگەر. گەمەکەو رووسیای تەنیا جە ئاستو سوریا و رۆژئاواو کوردستانینە نییەن، بەڵکو ڕەنگدای ئی سیاسەتیە مەتاومێ جە ئەمریکای لاتین، ئەورووپا و تەنانەت ئەفریقاچەنە بوینمێ.
جە لێوەتەروە دەوڵەتو ئیسرائیلی حەز نەکەرێ ئی هێرشە پەی سەرو ڕۆژئاوای دەست پەنە بکەرۆنە. وەروو ئانەیە کە ۋەرۋینیش کەردەبێ ئەگەر کورد گوشارش بگنۆنە سەر ئا وەختە داوا جە رژێمو سوریای مەکەرۆنە تا پەی پارێزنای سنوورەکانش هێز بکیانۆنە پەی رۆژئاوا. ئیسرائیل جەی باوەڕەنە بێ پی کارەیە رژێمو ئێرانی رۆژئاواوە بتاوۆنە چەک و چۆڵ و تافاقی سەربازی بکیانۆنە پەی ئا لایەنانە کە دژو ئسرائیلی جە سوریا و هەرێمەکەنە مەجەنگانێ.
هەم زەمان عەرەبستانی سعوردی و مسر کە دوێ وڵاتێنێ هەمیشە دژوو روەتو ئیخوان موسلمینی بیێنێ، پەی کۆتا کەردەو دەستو تورکیای ئیخوانی جە سووریاینە ئینێ هەوڵەنە تا بە شێوازێ جیاوازێ جە دیپلۆماسیوە تا لابی کەردەی جە ولایەتە یۆگێرتاکانو ئەمریکای وەرانوەرو دەستۋنەدایەکانو تورکیای جە ناوچەکەنە و بەتایبەت جە سووریانە بمدراوە.
سیاسەتوو ئەورووپای چی بابەتەنە بەشێوێوە جە شێەکان دژ بە رۆژئاوای بییەن. چونکە ئەورووپا هەم ۋەرو بێهەڵۋێستیش و هەم تەرسیش جە شەپۆلو پەنابەران جە تورکیاۋە بەجۆریە جە جۆرەکان هامڕان چەنی سیاسەتە ئەرەگێراکە ئانکارای دژ بە ڕۆژئاوای.. تەنانەت پەنەچشان وەشەن پلانەکەو ئەردۆغانی سەر بگێرۆنە و ئاپەنابەرێ کە ئینێ جە تورکیەنە دلێ خاکە ئەرەگیریاکەو ڕۆژئاوایەنە نیشتەجا بکریانێ. بەی تەوەرە ئیتر ئەردۆغان نمەتاونە پێسەو جارانی هەڕەشێ جە ئەورووپای بکەرۆنە.
سەرەڕاو گردو پیلانەکان و بەرژەوەندیەکێ تورکیای، ڕووسیای، ئەمەریکای، سوریای و ئێرانی، سەرەنجام و دماجار ئانە گەل و هێزە شۆڕشگێڵەکێ و ڕاۋەبەری وێسەری ڕۆژئاوایەن، بە سیاسەت، مدرامان و ئیدارە و ڕاۋەبەری نەخشەڕاو ڕۆژئاوای دیاری مەکەرۆنە و هاموەخت پیلانەکانو زلهێزە هەرێمی و جیهانیەکان تێکمەڎۆنە و مایە پووچ مەکەرۆۋە و هەر ئانێچەنە کە دنیای ئازادیۋازش ئاۋرەدەن ژڵێۋە و ناچارێ پەشتیوانیکەردەیش جە ڕۆژئاوای و ئازموونە سەرکەوتەکەیش کەردێنێ و بێگومان ئا ڕووتە جە ئیسە و ئایندەنە بەردەۋام مەبۆنە.
