لەیلا یڵدزە جە ساڵەو ١٩٨٤ینە جە دەگاو خەجێ خاتوونۍ سەر بە ناحیەو چاڵدێرانو وانینە جە ئەڎۍ بیە و جە ڕیزەکاو پەکەکەینە بە دەنیز فراتە ئشناسیا. دەگاکێشا ئینا سەر سنوور بەینو تورکیا و ئێرانینە، پۊکەی فرەو وەختی هرووژم کریۍ سەرو بنەیانەکەیش. هەر پا مەڵامەتیچۆ جە ساڵەو ١٩٩٠ ینە ڕووەشا جە شارو ماکۆی  کەرد جە ۋەرکۊتوو کورڎەسانی و دماتەر لوێ پەی شارو ورمێ. ماوێوەیچ جە خواکورکەنە ئەرەنیشتۍ بیە.

**

دەنیزە جە ساڵەکا ١٩٩١و ١٩٩٢ێنە جە خواکورکەنە مەنێنۆ. چا هجوومەکاو دەوڵوتوو تورکیش بە هامکاریی پەدەکەی پەی سەروو پانیشتوو کوردسانی بە چەمێ وێش دیێنێ. مگنۆ چێروو کاریگەریی گەشمەردەبییەی بێریتان (گوڵناز کاراتاش)ێ کە چاوەختەنە  خەتەو خیانەتی و تەسلیمیەتوو پەدەکەیش ڕەت کەردۆ و مدرامانش هورچنی. دەنیزە و سارای واڵێش (ساکینە یڵدزتان)ە قەرارشا دا بلا دلێ ڕیزەکاو پەدەکەیوە. واڵێ بنەوشە (ئایفەر یڵدزتان) کە وەڵێ دەنیزێنە بەشدارەو دلێ پەکەکەی بێ،  ساڵەو ١٩٩٧ جەنگێوەنە زاپەنە گەشمەردێ بییە. ٨ ئابوو ١٩٩٩ینە دماو ٢ساڵا  جە گەشمەردەبییەی سارێ واڵێش، کە چەنیش بەشدارەو ڕیزەکاو کۆشیای بێ مژنەوۆ، دەنیزە فرەو بوارانە بەشداریێوی چالاکانەش ڕیزەکاو گەریلاینە کەردەن و سالەو ٢٠٠٧ینە بەشدارەو هەرمانێ و چالاکییش ڕیزەکاو گەریلاینە کەردەن و ساڵەو ٢٠٠٧بەشدارەو هەرمانێ و چالاکیی میدیایی بیێنە.

دەنیزەماوێوە گۆڤاروو 'خوداوەند زیلان'ینە دەسش بە هەرمانەو ئەرەیاوبنای کەردەن و ڕادوێنوو 'دەنگوو وەلات'ینە خەباتش کەردەن و دمایی ڕۆنامەو 'ڕۆژەڤی وەڵات' کە کەمپوو مەخموورییەنە وەڵا کرییوە هەواڵێش پەی کەناڵا و دەزگا جیاوزەکا ئامادێ کەردێنێ وتارێش پەی گۆڤاروو 'خواوەند زیلان'ێ ئامادە کەرد.پێسەو ڕۆنامەنویسێوێ شۆڕشگێڵنێ دماو هجوومەکاو داعشی پەی سەروو مەخمووری ٦و ئابینە، وەختوو هجوومەکانە ٨و ئابوو ١٠١٤ی گەشمەردێ بییە.

هامڕاو کۆشیایش، جیهان موراد باسوو دەنیز فراتێش کەرد

جیهان مورادە ئاماژەش پانەیە دا. کە پەی هەوەڵ جاری فاراشینەنە ساڵەو ١٩٩٩ دەنیز فراتەش دیێنە و واتش؛" چا ساڵێنە کە عەبدوڵڵا ئۆجالان گیریا و ئۆپراسیۆنەکێ سەرماوە فرەتەرێ بیێ، چا وەختەنە هامڕا دەنیزە هەڵای ١٥-١٦ ساڵی بێ، جە هەلومەرج و بارودۆخی سەختوو پانیشتوو کوردسانینە هەرمانە  ئەرکەگەریلاییانەکاش کەرێ."

'ئادە گەریلاو ڕوە سەختەکا بێ'

جیهان مورادە واتش، کە دەنیزە پەی ماوێوی کەمی کەلاڕەشنە مەنۆ، دمایی پڕۆسەو کێشیایوە دەسش پەنە کەرد، پەوکای ڕووەشا کەردە قەندیل و باسوو یادەوەرییەکاش کەرد:" سەردەمێوەنە کە هجووم پەی سەروو پانیشتوو کوردسانی هەس بییەبێوە، ئێمە گرووپێوەنە بێنمێ، پیوە چەنی هامڕا دەنیزێ کۆشیێنمێ. کە نموونێوی زیندێ بێ جە هامڕایی و فیداکاری و بەشداری جە هەرمانە سەختەکانە و فیداکاریی پەی هامڕایەکاش.

هامڕا دەنیزە کەسایەتییش چی جمیەر و شۆڕشەنە بنیات نیا، وەختێ بەشدارەو وانایۆ و نویستەی بێ حەزێوە فرە نیشانە دێ و تا فێرە بییە. حەرچندە نەلێبێ مەکتەب، بەڵام یاگێ وێشەنە قەوەتتەرین قەڵەمش بێ و گرنگیی بە نویستەی دێ، بەردەوام یادەوەرییەکاش نویسێوە و داراو ئیرادێوە قەوەتی بێ.

' چنی خەڵکی پەیوەندییوە قەوەتش بێ'

جیهان مورادە درێژەو قسەکاشنە واتش: "ماوێوە کەمپوو مەخموورینە پێوە مەنێنمیوە، لاو ئەرەنیشتاو کەمپوو گەشمەردە ڕۆستەم جودیی مەخموریوە فرە وەشەسیێ بێ، پێسەو ئەندامەو کەمپەکەی وینیێ، بەڵام چون بنەیانەکەش کۆچشا پەی سەرنیشتوو کوردسانی کەردەبێ مەخموورنە ئەرەنیشتێ بێ بە کەمپەکەی ناموە نەبێ. حەرچندە بۆنەو هەلومەرجوو ژیوایشۆ ماوێوە فرە کەشۆ بێ بەڵام بە پەیوەندییە قەوەتەکاش دلێ خەڵکینە یاگێ وێش کەردێبێوە، چەنی زارۆڵا و گەورایچ هامڕایی وەش کەرێ، پێسە بەزووی دلێ خەڵکینە پەیوەندیی وەش کەرێ.

چالاکانە هەرمانەو ڕۆنامەی، تەلەفزوێنی و خەباتوو ئەرەیاوناینە کەمپەکەنە بەشدارە بییە و بەردەوام چەنی خەڵکی پەیوەندیینە بێ. ساڵەو ٢٠٠٧ بە بەرشیەی گۆڤاروو خوداوەند زیلانی، بەشدارەو خەباتوو ڕۆنامەوانی بێ. ڕادوینوو دەنگوو وەڵاتینە ڕووەماڵوو بەرنامەکاو ژەنا کەرێ و  دماو ئامایش پەی مەخمووری  جە هەرمانەنە بەردەوامە بێ پەی ڕۆنامەی و تەلەفزوێنی و ئاژانسەکاو هەواڵی تا دما وەخت بەردەوامە بێ فیداییانە هەرمانە کەرێ و گردوو هەرمانە گەورە و گولانەکاش سەرکەتانە پۆڕنێ.

'تەنانەت پەی وەختێوە کەمیچ وێش دوور نەگێرێ جە هەرمانەکاش'

جیهان مورادە باسوو یارای و مدرامانوو دەنیز فراتێش کەرد و واتش:" سەرەڕاو سەختیی برینەکەیش، بەڵام هەڵای هەوڵێ تۆمارکەردەی جەنگەکەی دێ بە کامێرەکەیشۆ، وەختێو داعش ٦و ئابوو ٢٠١٤ی هجوومش کەرد سەروو کەمپوو مەخمووری، ژەنی و زارۆڵێ جە کەمپەکەی دوورێ وزیێوە چا وەختەنە دوێ واڵاو دەنیزێ کەمپەکەنە گەشمەردێ بێی، پەوکای هامرێما گەرەکشابێ دەنیزە کەمپەکەی جیا بازۆ، بەڵام دەنیزە بەتندی ڕەتش کەردۆ و کەمپەکەنە مەنۆ مدرامانش کەرد،کە مکریۆ ئی هەڵوێستە پیسەو هەرمانیوی شۆرشگێڵنانێ و ڕۆنامەگەریێ بوینمێش.

'ئادە تا ١٠ دەیەقێ وەڵێ گەشمەردەبییەش ڕاسییەکێش یاونێ'

 ٨وو ئابینە جەنگێوی قورس ڕووەشدا، هامڕا دەنیزە سەرەڕاو برینداربییەیش بەسەختی، بە کامێرەکەیش جەنگەکەی تۆمار کەرێ و تا ١٠ دەیەقێ وەڵێ گەشمەردەبییەش پەیوەندییش بە تەلەفزوێنەکەیوە کەرێ و دمایین زانیارییەکاو جەنگەکەیش یاونێ،پی ڕێبازەوە سەرمەشقەبێ بواروو ڕۆنامەگەریی ژەنانە، بۆنەو سەختیی برینەکەیشۆ فاڕیاوە پەی خەسەخانێوی هەولێری، وەلێ سەرەڕاو گرد هەوڵیوی نەتاویا ڕزگارە بکریۆ و گەشمەردێ بییە.

ژیوای هامڕا دەنیزێ پێسەو فرەو ژەنە شۆڕشگێڵن و سەرمەشقەکا پەڕ بێ جە کۆشیای و مدرامان، حەرگیز سەروو ژیوای ئازادوو وێش سازش نەکەرێ و قەوەتەبێ. هامڕا دەنیزە بۆتان، خنێرە، خواکورک، قەندیل و زاگرۆسنە جەنگش کەردەن و زەڵێوە تا بۆتان و مەخموور گرد یاگێنە فیداییانە کۆشیێنە. ژیوایشەنە واچێ ' ئەگەر دە جارێ تەر پەیدا بووە، هەر ڕێبازوو شۆڕشگێلنی هورمچنووە' هامڕا دەنیزە بەردەوام ژیوای شۆڕشگێڵنی بە کۆشیای و یارای و فیداکاریووە بەرێ سەر و ڕاو حەقیقەتینە دمنا نەکەوتە و درێژەش بە مدرامانی دان.