سیاسەتوو ئادیسا پەی قوربانییاو فەرمانەکێ هۆششییەیوەن، ورچنییەی هۆششییەیوە بەردەوامیی فەرمانەکێن، فەرمانەکێ هەڵای نەتەمامیێنە بە سیاسەتوو هۆشبەردەیوە و کۆچپەنەکەردەی تەمامە مکریۆ. کە ڕاو وێڕاوەبەریوە وەر بە تەمامنای فەرمانەکێ مگێریۆ.
جە دەیەمین ساڵیادوو فەرمانەو ٣ێ ئابوو ٢٠١٤ هۆشییەیوەی ئا فەرمانێ بێئەخلاقی و شەرمەزارییا، چونکوم تارێخ هۆش نمەشۆوە، بەڵکوم زیندەن و یادەوەریی ئینسانی بییەی و ژیوایشا و خودوو ئینسانەکەین، ئینە جە وەختێوەنە کە یادەوەریی فەرمانەکێ هەڵای نەلان دلێ تاریخیوە، هەڵای چەنیش مژیومێ،دیمەنەکێش هەڵای وەرەچەماو گردیماوە زیندێنێ، قسەکەردەی سەبارەت بە ویرشیەیوە ویژدان و ئەخلاقوو ئینسانی موزۆ چێروو پەرسێوە.
هەوڵدای پەی هۆشبەردەیوە فەرمانەکێ سیاسەتا. بە هەزارا ئێزیدیێ شەنگالەنە بە شێوازی جیاواز بەرێ کریێ و ڕوانەو وەڵاتاو ئەورووپای کرییێ، فرەو وەڵاتا فەرمانەکێشا بە " جینۆساید" ئشناسنێنە،بەڵام دە ساڵێ ویەردەن و کەس حیچش پەی ئاوەدانیی شەنگالی نەکەردەن. چێوە میاوینە کە ئانێ بە جینۆسایدشا زانا تەنیا پەی دڵوەشکەردەی و خەڵەتنای ئێزدییەکان! ئینجا ڕێککەوتەی ٩و تشرینوو یوەمی دسەروو ئی بنەمێ مجیارە. بنەڕەتەنە ڕێککەوتەی ٩و تشرینی پێسەو ئانەینە فەرمانەکێ ڕووەش نەدابۆ و پەی گێڵنایوە دۆخی وەڵینی بۆ. بەبێ ئانەیە ویر و ڕاو ئێزدییەکا وەرەچەم بگێرا، بەنامێشاو ڕێکێ مگنا و قەرارێ مدا. بۆنەو ئێش و ڕەنجوو ئێزدییەکاوە برینوو فەرمانەکێ هەڵا وەش نەبییەنۆ، بەڵکوم ویرێشا جە سیاسەتوو وێشا کەردەنۆ. ئینە بێڕیێزیێوە گەورەن وەراوەروو گلێرگەی ئێزدیما.
هۆشبەردەیوە فەرمانیوە کە دە ساڵین کریێنە ویژدانوو ئینسانی موزۆ چێروو پەرسێوە، بەتایبەت هەوڵدایش پەی هۆشبەردەیوە، خیانەتێوا دە ئێندەو فەرمانەکێ . پەی نموونەی وەختێوە دەوڵەتی عوسمانی هجوومش کەرد سەروو شەنگالی ئەمرەشا بە سەروازەکاشا کەردە، کە جلێ کەوێ بکەرانە، پەوکای گەلوو ئێزدیی ئێمە چچا ڕووەوە قەت جلێ کەوێشا نەکەردێنێنە، گلێرگێوە کە پی فەرمانارە ویەردەن چەنی هۆشش مشۆوە؟ ئینە فێڵێوە گەورێ و نایاساییەنە.
هەڵای هەزارا ئاوارێ مەنێنێ کەمپەکانە و نەگێڵێنێوە، چارەنویسوو حەوت هەزار ژەنە ئڕفانیایا دیار نییەن، هەڵای بە هەزارا کەسێ بێسەروشۆنێنێ و هەزارا کناچە زارۆڵێ داعش مورەشۆشا و هەزارا کوڕێ قەبرە بەکۆمەڵەکانە مەنێنێ. دوێ روێ چێوەڵتەری تەلەعفەرەنە قەبریوی کۆمەڵە وێزیاوە، کە پێشێ ١٤ کەساش چەنەبێنێ و کۆڵێ قەبرێ کۆمەڵێ تەرێچ مەنێنێ بوێزیاوە. پەی بەرژەوەندیی شەخسی و بنەیانەیی هەڵای ئێزدییەکێ خێمێ کەمپەکانە مژیوا، بەڵام قاسم شەشۆ و حەیدەر شەشۆ ئینێ کۆشکێوی چوار-پەنج نهۆمیییەن ژیوایێوە لۆکسەنە. هیوای بە ئێشو فەرمانەکێوە گوناحێوی گەورەن، با بپەرسمێ کێ قەرەبوو حەوت هەزار ژەنە ئڕفانییا مکەرۆوە، هینوو ١٥ هەزار کوشیایا، هینوو دلێنەبەردەی شەنگالی؟
پەوکای سیاسەتوو هۆشبەردەیوە فەرمانەکێ خیانەتەن، پەیامکیانەکەو ڕووداوی مایکەکەی گێرۆ پەی خەڵکوو دلێ کەمپەکا و پەرسۆ:" گەرەکتانە بگێڵدێوە پەی شەنگالی یان نا؟ ئانێ کە کەمپەکانە هەڵای تەرسەو فەرمانەکێشا ئینا سەرۆ بەتەرسیوە ماچا نەخێر، گەرەکما نییەن بگێڵمێوە پەی شەنگالی. چەنی بۆ خەڵک بۆنەو فەرمانێوە جە خاکی دێرینوو وێشا بێزارێ با و خێمەکانە ژیواێوە شەرمەزارانە بەرا سەر و بواچا ئاسوودێنمێ. گەرەکشانە گەلی دێرینوو شەنگالی بێمانا بکەرا. سەرۆک ئاپۆ ماچۆ" بڕیایرەی جە شەنگالی ، دلێنەبەردەی ئێزدیبییەین" بە گرد هۆکارێوە تاوانسا ئێسدیبییەیشا دماو ٧٤ فەرمانا بپارێزنا، ئا یاگێ کە تۆ وێتش چنە مپارێزنی یانەو تۆن. چی پەدەکە هەوڵێ مدۆ ئێزدییەکا شەنگالنە بەرپڕنۆ؟ مزانیۆ کە باسوو شەنگالی مکریۆ باسوو ئێزدییان، شەنگلا و خیانەت پیوە مەیا، ءیزدی و شەنگال پێسەنی گۆشتی و پۆسی جیێ نمەباوە و لکەدریێنێ. پەوکای پەدەکە گەرکشا ئی پەیوەندییە نازۆ، ئینەیچ فەرمانێونە پەی هۆشبەردەیوە شەنگالی و هۆششیەیوە ئا خیانەتەیە سەروو شەنگالیرە ئاردشا، چونکوم سەرۆک ئاپۆ ماچۆ:" هۆشبەردەیوە فەرمانەکێ خیانەتەن". گەرەکشانە پێسە تارێخوو خیانەتی و کۆکوشی سەروو ئێزدییەکا هۆش بشۆوە. پەدەکە جاریو بە ڕەمای و جارێوە بە قوربانیکەردەی خەڵکوو شەنگالی گەرەکشەن وێش پاک بکەرۆوە و بە هۆشبەردەیوە فەرمانەکێ درێژە بە فەرمانەکێ بدۆ. پاسە بە کۆچپەنەکەردەی و سیاسەتوو هۆشبەردەیوە هەرمانەکێ مکەرۆ.
چی چوارچوەنە ئیدارەو وێڕاوەبەری و ئاسایشوو یەبەشەی و یەژەشەی بە وەشکەردەی هێزوو وێپارێزنای جوابوو ئازارەو فەرمانەکێ مداوە، پێسە هەقەو فەرمانەکێ مکەراوە. گەلی ئێزدیی ئێمە پەی پارێزنای وێس ئیتر پەشتی بە کەسی نمەبەسۆ، ئیساتێ کناچێ و کوڕێ ئێزدیێ وێسا پەروەردە مکەرا و ڕێک موزا و پارێزنا. پەی نموونەی نموونە کناچێوە بە نامێ (هێزا)یێوە وەختوو فەرمانەکێنە داعشی ئڕفانا، ئیسە یوە جە فەرماندەکاو یەژەشەینە. ئی گێڵایوە سەروو بنەماو ویر و فەلسەفەو تاریخوو ئێزدییەکاوە مبۆنە بە هێز و وردە وردە برینەکا دەرمان مکەرۆ. هاموەخت ئەزموونێوە کە جە فەرمانەکێوە هورش گێرتەن، نکەرۆش بە قوەو هەقۆکەردەی و پەت سەرکەوتەی جەنگەوانە ئێزدیا و بە جینۆساید ئشناسای فەرمانەکێ، سەروو ئی بنەمێوە خاوەنداریی جە گەشمەرداو فەرمانەکێ هەرمانێوی ئەخلاقییە و شۆڕشگێكڵنانێنە.
