قاسم ئەعرەجی؛ کۆڵەکێ بەغدای لە ژووروو ئۆپراسیۆنی هامبەشینە

ڕاوێژکاروو ئاسایشی نیشتمانیی عێراقی قاسم ئەعەرەجی ئەنداموو ژووروو ئۆپەراسیۆنە هامبەشەکا، سەبارەت بە وستەیەرەی ئا پارت و ئەرەمەرزیایا، کە دژوو سیاسەتی ئەرەگیرکاری و لکنای هەرمانە مکەرا، داوایێوەش پێشکەشوو دەسەڵاتی دادوەریی عێراقی کەردێنە.

ئەنجاموو دەسوەڵیوزییەکاو دەوڵەتوو تورکینە و هەوڵەکاسانە پەی توانبارکەردەی تەڤگەروو ئازادیی کوردسانی عێراقنە و مەنتێقەکاو پانیشتوو کوردسانینە سەرێعتەرێ بیێنێ، تۆمەتبارکەردەی و بەئامانجگێرتەی پەکەکەی جە ئاویرکەوتەیوەکاو هەولێری و کەرکووکیوە دەسش پەنە کەرد و دمایی پەکە وزیا لیستوو " ڕێکوزیا قەدەغەکرایەکاو عێراقیوە، دمایی ئەنجومەنی باڵاو دادوەریی عێراقی بە تۆمەتەو پەیوەندییشا چەنی پەکەکەی قەراروو وستەیرەی پارتەکاو پارتوو ئازادی و دیموکراسی ئێزدی و تەڤگەروو ئازادیی گلێرگەو کوردسانی و بەرەی نەتەوەی دیموکراتیکیش ئەرەیاونا.

پێشکەشکەردەی داواکری لاو ئەعرەجیوە

جەنگی تایبەت دژوو پەکەکەی عێراق و پانیشتەنە  لاو "ژوورو ئۆپەراسیۆنە هامبەشەکا"و دەوڵەتوو تورکیوە مکریۆ و ئینا چێروو سەرپەرشتیی دەوڵەتوو تورکینە. داواو وستەیرەی ئا پارت و ئەرەمەرزیایا مکەرا، کە دژێ سیاسەتی ئەرەگیری و بڕیەیرەی پانیشتوو کوردسانی لکنایش بە تورکیایوە مکەرا،  داوێکێ لاو قاسم ئەعرەجی ڕاوێژکاروو ئاسایشی نەتەوەیی عێراقی و ئەنداموو ئەنجوومەنوونوێنەراوە پێشکەش بە دادوەریی عێراقی کریێنە.

ورگێرتەی بەرتیلی جە دەوڵەتوو تورکی  

ئەعرەجی بە بانگەشەو ئانەیوە کە بڕوو ٣٠٠ ملیۆن دۆلاراش جە حکومەتوو ئەردۆغانیوە ورگێرتەن پەی بەیاگەیاونای سیاسەتەکاو حکومەتوو تورکیای ئامان سەروو هەرمانێ، دوەروو ئەعرەجی جە زیندەکەردەیوە جەنگی تایبەتوو ئەنقەرەینەعێراقەنە جەخت سەروو ئا بانگەشیە کەرۆوە کە باس مکریۆ.

 

وەڵینەو ڕاوێژکاروو ئاسایشی نەتەوەیی عێراقی چێشەن

ئانە کە ئەعەرەجی کێن و وەرە وەرە جە پەیوەندییەکاو بەینوو دەوڵەتوو تورکی و عێراقی- حکومەتوو سودانینە ئامان وەرۆ یاگێ سەرنجێنە.

ئەعرەجی کە وەزیروو دلێ عێراقی بێ حکومەتەکەو حەیدەر عەبادینە، ساڵەو ١٩٦٤ شاروو کوتی وەرکەوتوو عێراقینە پەیدا بییەن، وانای سەرەتاییش چا وانان، دما جەنگی یوەموو کەنداوو فارسی ڕووە مکەرۆ ئێران. ئەعرەجی ئێرانەنە و ڕیزەکاو سوپاو بەدرینە جەنگش کەردەن، دماو داگیرکەردەی عێراقی لاو ئەمریکایوە گێڵانۆ وەڵاتەکەش و پەیوەندییش کەردەن بە "هێزەکاو ئۆپۆزسیۆن"یوە.

دووێ جارێ هێزەکاو ئەمریکای گێرتەن

ئەعەرەجی ساڵەو ٢٠٠٣ ئەمریکای گێرت، دماو ماویوی کەمی ئازاد کریا و ٢٠٠٧ واوەی گێرتشاوە و تا ساڵەو ٢٠١٠پێسەو بارمتەو جەنگی مەنۆ. ئەعرەجی چندین پۆستێش عێراقەنە بیێنێ پیسەو پارێزنگاروو واستی و بەسرەی و دماییب سەروو داواو عەلی سیستانی بەشدارییش حەشدی شەعبیینە کەردەن.

سەردەمێوی نادیار بوجانە

گێرتەی و ئازادکەردەی ئەعەرەجی کە یۆ جە نزیکەکاو تارانین، هەڵای یاگێ مشتومڕی گردینەین و موچیۆ کە ئەعرەجی دلێ گیریایەکاو ئەمریکاینە بییەن کەمپوو بوجاینە سەروو سنوورو کوەیتی و عێراقینە، چا ساڵانە هەوڵگێریی ئەمریکای کەردەن بە سیخوڕ،کەمپوو بوجای بە یاگێ مەنەیوەی پلەداراو ئەلقاعیدەی، بەعسی و یاگێ بناغەنیەراو داعشی ئشناسیان.

ڕاسینە دماو گێرتەی عێراقی، پنتاگۆن و سی ئای ئەی ڕێکوزیاو بەدریشا وست دلێ لیستوو " وەرهەڵێسکارا"وە، کە متاوا چەنی ئەمریکای عێراقەنە سیاسەتی هامبەش بکەرا.

ئەعەرەجی کە پەیوەندیێوی قووڵش چەنی دەوڵەتوو تورکی وەش کەردەن، بە مۆلەتوو هامپەیمانەکاو ئیساتێ ئەمریکا، پانیشتوو کوردسانیش لکنان تورکیایوە، پیسەو کەسێوی بەرمگنۆ کە حکومەتی ناوەندینە بەڕسمی مەرزیانەرە.

قەراروو وستەیرەی پارتە کوردییەکا دماو کۆبییەیوەکەی چەنی بارزانیی بەرکریان

 

سەروو فەرمانەو سودانی ١١و تەمموزینە وەفدێوە بە سەرۆکایەتیی  ئەعرەجی ملا هەوڵیر و سلێمانی پەی لوایۆپۆرەی بە ئۆپراسیۆنە ئەرەگیرکارییەکاو دەوڵەتوو تورکیرە. ئەعرەجی جیای ئانەی بلۆ بادینان و چەمش بە خەڵکی و دۆخەکەیشا بگنۆ، چەنی وەرپەرساو پەدەکەی و مەسروور بارزانی کۆ بییۆ و قەرار پاسنەبێ ڕاپۆرتەو ئا دیدارا بدریۆ بە سودانی، میانەو کۆبییەوەکەینە بارزانی داوایو بەیاگەیاونای ڕێککەوتەینامەو ٩و تشرینوو یوەمی مکەرۆ کە ئامانجش دەسملەرەگێرتەی ئیرادەو گەلوو شەنگالیا، دماو ٢٦ ڕواک وستەیرەی چندین پارتا پێسەو پادێ، کە ئێزدییەکێ بە ئیرادەی سیاسیی وێشا مزاناش عێراقەنە، چینەیەنە ڕەنگەش داوە.

جە ئەگەروو بەروستەی ناڕەزایینە ملۆ دادگای لوایۆپۆرەی

هەرچندە قەرارەکەو دادوەریی عێراقی فرو یاگانە کاردایوەش شۆنە وێشرە ئارد، بەتایبەتی دلێ ئێزدییەکانە، ئەگەر ناڕەزایەتیی بەربوزیۆ وەراەروو ئا یەرە ڕێکوزیا سیاسییەینە کە قەراروو وستەیرەیشا دریان، ئی قەرارە ملۆ وەردەموو دادگاو لوایۆپۆرەو عێراقی.

کاریگەرییەکاو پەدەکەی

وەشحاڵیی هۆشیار زێباری ئەنداموو پەدەکەیو سەگڤان سندی ئەنداموو لوجنەو ئاسایشی و وەرگێری پەرلەمانوو عێراقی جە بەرکەردەی قەرارەکەینە، کاریگەریی پەدەکەی بەرموزۆ.

موچیۆ دەنگوو ئەنداماو پەدەکەی و سوننەکا دلێ دەسەڵاتی دادوەریینە، کەریگەرییش بییەن جە بەرکەردەی قەرارەکەینە و بەرکەوت کە ڕەمەزان حەسەن عابد کە دەسش بییەن جە قەراروو وستەیرەی حیزبەکانە دلێ دەسڵاتوو دادوەریینە ئەنداموو پەدەکەین و حەکیم جەلیل عەدنان جە سوننەکان.

ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی ئی زانیارییا پەی رای گردینی وەڵا مکەرۆوە

جگە چانەیچە ژووروو ئۆپەراسیۆنە هامبەشەکانە کە وەڵتەر ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی وستەبێ پەرسەو ڕۆیوە، ئی کەس و لایەنێشە چەنەنێ: هاکان فیدان و یاگەیادروو راوەبەریی دەزگاو هەواڵگێریی پەدەکەی ڕاوەبەریی دەزگای هەواڵگێریی تورکی، دەزگاو هەواڵگێری پەدەکەی، فوئاد حسێن وەزیروو بەروو پەدەکەی، قاسم ئەعەرەجی ڕاوێژکاروو ئاسایشی نیشتمانیی عێراقی و دەزگاو هەواڵگێریی عێراقی، ڕێبەر ئەحمەد وەزیروو دلێ هەرێموو کوردستانی و پێشمەرگەکاو ڕۆژی و هێزەکاو زێرەڤانی کە عەزیز وەیسی سەرکردەشانە.