هامسەرۆکەو دەسەی ڕاوەبەری کەجەکەی بەسێ هۆزاتە بەشداریش جە بەرنامێوە تایبەتی کەناڵوو مەدیا خەبەرینە کەرد و سەرو پەرسەکا پێسە گۆشەگیری جە ئیمراڵینە و ئەرەگیری قسێش کەردۍ.

چەمپنەکۊتەکەو بەسێ هۆزاتۍ پی جۆرەنە:

با جە پەرسوو گۆشەگیری سەرو رابەرو گەلوو کورڎی عەبدوڵا ئۆجالانیۆ دەسپنە بکەرمۍ. حەرپاسە هەڵمەتێوە پەی ئازاڎیی رابەرو گەلوو کورڎی عەبدوڵا ئۆجالانی ئینا ئارانە. وەڵتەر بە ۋەرفراوانی هۊرسەنگنای پەی ئا هەڵمەتۍ کریابۍ. پەی ئی قۆناغۍ ئیساتۍ و دماتەری مامەڵەکە بە چ شێوێوە مبۆ؟

هیچ هەواڵێوە جە رابەر ئاپۆیۆ هۊرنەگیریان. سیستمێوە گۆشەگیری و ئەشکەنجەی سیستماتیک هەن. چا ساڵانە کە دیڎار چنی پارێزنەرا کریۍ. جە ساڵەو ٢٠١٣ تا ٢٠١٤ و ٢٠١٥ شاندو هەدەپەی بڕۍ دیڎارێش کەردۍ. سەبارەت بە ئاژەو رابەرایەتی و سیاسەتەکا سەرو ئیمراڵی رای گرڎیی، گەلەکەما و ئێمە بڕۍ زانیاریێما چا کاتەنە هۊرۍ گێرتۍ، ئێمە چەمڎاری و شۊنیرە لوای کەرێنمۍ. بەڵام ئەنەیچ بە ماناو ئانەی نەبۍ کە گۆشەگیری هۊرگیریان، هەلومەرجو تەندروسی، ئاسایش و ئازاڎیی رابەر ئاپۆی مسۆگەر بیەن. جە حەقەتینەنە سیستمو ئەشکەنجەی و گۆشەگیری ٢٦ ساڵێن بەردەواما. مشۆم پی جۆرە پێناسە بکریۆ. ئێستا باسو ٤١ مانگا مکریۆ کە بە هیچ جۆرێ زانیاری جە بارەو رابەر ئاپۆیۆ ۋەردەس نییا. پەیوەندی بەتەمامی پڕچیان. جە حەقەتینەنە ئانە ٤١ مانگۍ نییا. ئا پرۆسە بە پاو گفتوگۆیۍ کوڵی تەلەفونی کە چنی محەمەد ئۆجالانی و عومەر ئۆجالانی کە جە ئادارو ٢٠٢١ چنی رابەر ئاپۆی ئەنجام دریان، گێڵیۆوە، بەڵام ئانەیچ دیڎار نەبۍ. چا گفتوگۆنە هەلومەرجو رابەر ئاپۆی، ئیمراڵی، ئاژەو ئاڎی، تەندروسی و سڵامەتی ئاڎیی بە عالی نەزانیان. چا پەیوەندیە تەلەفونیەنە سەرو هیچ چێوۍ قسۍ نەکریا. گفتوگۆیۍ یەک دووە دەقەیی بۍ. ۋێش جە ۋێشەنە رابەرایەتی رەخنەش جە شێوازو گفتوگۆی پا جۆرەیە گېرتەبۍ. واتش، شمە گندۍ دامۆ. واتش 'مشۆم پارێزنەرەکێم چنیم کوۍ باوە، مافو ئانەیمە هەن. مافی یاسایی و دەستوریم هەن. ئەگەر دیڎارۍ بۆ مشۆم چنی پارێزنەرەکام بۆ'. چا چوارچێوەنە گفتوگۆیۍ یەک دووە دەقەیی کریان.

چا گفتووگۆنە جە فرەو چێوا حاڵیۍ نەبیەیمۍ، ۋێش جە ۋێشەنە وەختۍ رابەرایەتی پی جۆرە قسێش کەردۍ و هەڵوێسش نیشانەدا، دەوڵەت دەسوەردایش کەرد و دمایش بە پەیوەندییە تەلەفونیەکەی ئاورد. هەرپۊکەی فرە زیاتەر جە ٤١ مانگان، واتە جە حەقەتینەنە جە ١٢و حوزەیرانو ٢٠١٩یۆ بەتەمامی پەیوەندییەکە پڕچیان.

هیچ هەواڵێوە جە رابەر ئاپۆیۆ نمەزانیۆ. ئەگەر یاڎتانە مەنەبۆ، جە ٢ۍ ئایارو ٢٠١٩یۆ تا ١٢و حوزەیرانی ٣ دیڎارۍ چنی پارێزنەرا ئەنجام دریا. چنی بنەیانەکایچ کریا، چا دیڎارانە سەرو ئاژەو رابەر ئاپۆی، هەلومەرجو ئیمراڵی، سلامەتی و ئاژەو تەندروسی ئاڎیی، ئێمە، گەلەکەما، رای گرڎیی بڕۍ زانیاریما هۊرگێرت. بەڵام دماتەر بەتەمامی پەیوەندی پڕچیا، ئاژێوە گۆشەگیری چڕ سەپیا و بەردەوام بی. هەرپۆکەی مشۆم چا کاتۆ حسێب بکریۆ. بەراسیچ ئاژەو ئیمراڵی چێشا، ئاژەو تەندروسی ئا هەڤاڵا ئینۍ چنی رابەر ئاپۆی چنینا، هیچ هەواڵێوە نیا وەرو دەسانە. جە ئاژێوە چیمنەنە بڕۍ کاربەدەسۍ ئاکەپەی ماچا کەی ئۆجالان گەرەکش بۆ متاوۆ چەمش بە بنەیانەکەیش گنۆ. بڕۍ لایەنێچ پێڎۍ با و ماچا ئۆجالان متاوۆ بنەیانەکەیش بوینۆ، بەڵام رێکوزیا ڕا نمەڎۆ. پڕۆپاگەندەی پا جۆرە مکەرا. دلۍ گەلینە ئا پرۆپاگەندەیە وەڵا مکەراوە دلۍ کوردانە وەڵاش مکەراوە. بڕۍ لایەنۍ کە دیڎارشا چنی ئەنجام مڎریۆ پی جۆرە قسێشا چنی مکەرا 'ئۆجالان حەزش بە چارەسەریا، بەڵام جمیەرەکەش چارەسەریش گەرەک نیا'. پرۆپاگەندەی پا جۆرە مکەرا. ڕۆشنا کە جەنگێوە گۊرەی تایبەت ئینا ئارانە. هەر کە پی جۆرە تەنگەتاو مبۆ و نمەیاوۆ باس چی گۆشەگیرییە هەنوکەییە بکەرۆ، ناڕەزایی کۆمەڵاتی، ناڕەزایی راو گرڎیی، هەڵوێسو فرەو لایەنا سەرو ئاستی مېیاننەتەوەیی، دیموکراتیک، چەپ، سۆسیالیست، ئازاڎیپارێز و دیموکراتیک، ناڕەزاییەکۍ بانۍ بە مایۍ زیاتەر تەنگەتاوبیەیشا. نمەتاوا پاساوش پەی باراوە. ۋەروو ئانەی دەوڵەتو تورکی جە ئیساتێنە تاوانە دژ بە مرۆڤایەتی مکەرۆ، تاوان دژوو یاسای مکەرۆ. یاسا مېیاننەتەوەییەکا و یاساکا ۋێچش بەتەمامی پاشێلۍ مکەرۆ. هەرپۊکەی هیج پاساوێ هۆرنمەگێرۆ. ئیساتۍ ئا ئاژەی کە ئیمراڵینە ڕووە مڎۆ جە گرڎ ڕووێوە تاوانەنە دژوو مرۆڤایەتی. کۆمکوژی یاسێن، کۆمکوژی مرۆڤایەتیا. ئاژێوە پا جۆرە ئینا ئارانە. پەی پەردەپۆشکەردەی ئینەیچە هەوڵ مڎۆ دەوروبەری هۊرخەڵەتنۆ، بێگومان ئانەیچ ئاژەی مەترسیڎارو دەوڵەتو تورکی وزۆنە ڕووە.

ماوۍ چێوەڵتەر گلێرۆبیەو نەتەوەیۆگێرتەکا بۍ. چایچ ئاژەو گۆشەگیری، پڕچنای تەمامەتی پەیوەندی کەوتەبۍ ۋەروباسی. پرسیارۍ فرۍ جە شاندو تورکیای کریێبێنۍ. نەتاوابێشا پاساو پەی ئاژەکەی باراوە، نەتاواشا واچا گۆشەگیری واتشا قەڎەغە. ئیساتۍ ئێمە عالتەر میاومێنە، واتە پەی چێشی سزاو دیسپلینی مسەپیۆ و جابەجێ مکریۆ؟ ئا ئینسانۍ کە هەواڵشا نمەزانیۆ و ئینۍ گۆشەگیریێوە رەهانە، ئایا متاوا چ تاوانێوە دیسپلینی ئەنجام بڎا؟ ئینە سیاسەتێوەن. ئیساتۍ نمەتاوا بەهانۍ پەی ئانەیچ باراوە. نامێشا نیان قەڎەغە. ماچۆ من سزاو دیسپلینی جابەجێ مکەرو، ۋەرو ئانەی پارێزنەرا نمەتاوا دیڎار ئەنجام بڎا. نمەتاوۆ بواچۆ گۆشەگیری، ۋەروئانەی تاوانە ئەنجام مڎۆ. ئاژێوە تاوانۍ ئینا ئارانە. ئانەی بە قەڎەغە نامێش بەرا ۋێش جە ۋێشەنە گۆشەگیریا.

هەرپۆکەی ئانەما دی. هەڵمەتەو ئازاڎیی رابەر ئاپۆی ئاستێوە فرە گرنگش خوڵقنان. دەوڵەتو تورکی ئیساتۍ کۊتەن ئاژێوە پا جۆرە دژوارۆ، پا جۆرە تەنگەتاو بیەن، کە نمەتاوۆ بەهانێش پەی بارۆوە. هەوڵ مڎۆ پەردەپۆشش بکەرۆ. دروۍ مکەرۆ، هەوڵ مڎۆ گرڎ کەسۍ خەڵەتنۆ. بێگومان کەسش پنە هۆرمەخەڵەتیۆ.

مانگە ئەیلولی گلێرۊبیەی کۆمیتەو وەزیرا ئەنجومەنو ئەوروپای هەن. مافو هیوای وزانە ڕۆژەڤوو ۋێشاوە. نوسینگەو یاسایی سەڎەی داواکاری فرە گرنگش مبۆ. پارێزنەرا نوسینەگەو یاسای سەڎەی قسۍ مکەرا و هۊرسەنگنای مکەرا، جە نزیکەۆ ملا شۊنیشەرە. دیارا نوسینگەو یاسایی سەدەی بە ئاماڎەکاریێوە فرە جدییوە ۋێش پەی گلێرۆبیەکەی ئاماڎە مکەرۆ. ئاژەکەی بە شێوێوە جدی وزۆنە ڕۆژەڤوو ۋێشۆ و داواکاری گرنگ وزانە ڕووە. ئی داواکاریۍ فرە گرنگێنۍ. ئەنجومەنو ئەوروپای هامبەشوو ئی تاوانێنە. کۆمیتەو وەزیرا ئەوروپایچ هامبەشو ئی تاوانێنە. بەهەمان شێوە سی پی تی، دادگاو مافەکا مرۆڤوو ئەوروپای و دەوڵەتو تورکیچ هامبەشۍ ئی تاوانێنۍ. سیستەمو ئیمراڵی، سیستەمو گۆشەگیری و ئەشکەنجەیا، سیستەمو قڕکەردەی وەش مکەرۆ. عەیامێوەن تەماشەو ئینەی مکەرا و بێدەنگێنۍ. جە ئیساتێنە ئیتر پەنەوازا ئی هێزۍ هەڵوێسێوە جدی نیشانە بڎا. پەنەوازا ئیتر ئی هێزە نەبۆ بە هامبەشوو تاوانەو قڕکەردەی، تاوانە دژوو مرۆڤایەتی، یاسۍ، کۆمکوژی یاسایی. پەیمان و یاسا مېیاننەتەوەییەکۍ و یاساکۍ ۋێچشا جە لایەنو تورکیایۆ پاشێلۍ مکریا. ئی تاوانێ مکەرۆ؛ پۊکەی ئاڎێچ ۋێش جە ۋێشانە ۋەرپەرسێنۍ. هامبەشی سەرەکی چی ئاژەنە ئەنجومەنو ئەوروپایا. مشۆم ئیتر ئەنجومەنو ئەوروپای دمایی پی تاوانۍ بارۆنە. ۋەرا ۋەر بە مژارەکەی هەڵوێسی یاسای، دادپەروەرانە، ئەخلاقی و ویژدانی نیشانە بڎۆ. مشۆم هەڵوێس ۋەرا ۋەر بە دەوڵەتو تورکی نیشانە بڎۆ. ئینە فرە گرنگا و مشۆم دمایی پی سیستەمو ئەشکەنجەی و گۆشەگیرییە بێنە. جە ئاژەو ئیساتێنە ئیتر پەنەوازا ئینە بە کۆتا بۍ.

جە ڕوو یاسایچۆ بەڕاسی ئەرەکۊشایۍ گرنگ ڕاوەبەر کریا. گەر متاومۍ گفتوگۆو ئی مژاریە بکەرمۍ بەڕاسی جە سەیەو ئی ئەرەکۊشایۆین. بە هەڵمەتەو ئازاڎیی مېیاننەتەوەیی ئی ئەنجامە بەدەس ئامان. ئینە ئەنجامێوە گرنگ و سەنگینا. چی دماییەنە ٦٩ کەسۍ جە براوەکا خەڵاتو نۆبڵی پەی ئازاڎیی ڕابەرایەتی، جە ۋەرا ۋەرو سیستەمو گۆشەگیری ئیمراڵینە هەڵوێسشا نیشانە دا. پەی چنین شۊنا، چڼین میکانیزمۍ قەراردای نامەشا نویست. نامەشا پەی کۆمیتەو وەزیرانو ئەنجومەنوو ئەوروپای نویست. نامەیچشا پەی ئەردۆغانیچ کیاست. پەی ئەنجومەنو ئەوروپای، چڼین ئەرەمەرزیۍ، پەی ئەرەمەرزیای مېیاننەتەوەیی نامەشا کیاست. ئینە ڕێبازێوە فرە گرنگا. پەنەوازا درێژە بە هەرمانەی چیمنۍ بڎریۆ. ڕابەر ئاپۆ بەنامۍ بەها مرۆڤایەتییەکاوە چا یاگێنە ئینا مڎرامانەنە. ئیمراڵینە مڎرامان مکەرۆ. ماوەو ٢٦ ساڵان ئینا مڎرامانەنە. پەی ئازاڎیی و یەکسانی دیموکراسی گەلا مڎرامان مکەرۆ. پەی ئازاڎی ژەنۍ مڎرامان مکەرۆ. پەی ئازاڎیی شناسنامەو گرڎوو چێردەسەکا مڎرامان مکەرۆ. پۊکەی نوێنەرایەتی ویژدانو مرۆڤایەتی مکەرۆ. نوێنەرایەتی بەهاکاو مرۆڤایەتی مکەرۆ. پۊکەی جە گرڎ شۊنێنە گروپ و کۆبیەیۆ کۆمەڵایەتی پی مەرامۆ جماوە و داواو ئازاڎیی ڕابەر ئاپۆی مکەرا. پۊکەی بەڕاسی ئازاڎیی ڕابەر ئاپۆی ئازاڎیی گرڎ لێوەن. ئازاڎی گرڎو گەلان. نەک بە تەنیا ئازاڎی کوردا، ئازاڎیی مرۆڤایەتییا. پۊکەی مشۆم ئی خەباتە بەشێوێوە فرە قەوەتتەر بریۆ ڕاوە. یانی مشۆ پارادایمەکۍ ڕابەر ئاپۆی وەڵۍ بکریاوە. ئینە کارێوە گرنگا. مشۊم ئێمە ئی هەرمانۍ بەرمۍ ڕاوە.

پەی نمونەی کۆڵەکۍ و بناغەو ئا هەرمانۍ جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە کەمێنۍ، جە ئەوروپا و ئاسیا و سەران سەرو جیهانینە کەموکوڕی هەن. بەڵام بە تایبە جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە گرنگی ئی هەرمانۍ جە ئیساتێنە فرە زیاتەر تەماشە مکریۆ. گلێرگە، گەل، ڕۆشنۋیر، هونەرمەڼ، دیموکراتیک وازا، تەڤگەرەکاو ژەنا و جوانا، دیموکراتیک وازا جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە پەنەوازا فکر و تێزەکا ڕابەر ئاپۆی بەشێوێوە قەوەتتەر بوزانە ۋەرو باسی. مشۆم فکرو ڕابەر ئاپۆی بیاونمۍ بە گرڎ کەسێ. پەنەوازیێوە گۊرەما پینەی هەن. ۋەروئانەی مېیانو جەنگی جیهانی یەرەمی ئینە ۋەرکۊتوو مېیامینینە. بەڕاسی گلێرگەو ۋەرکۊتوو مېیامینینە ئینا ناڕەحەتینە. یانی جە گرڎ شۊنێنە تنوتیژی، جەنگ، کۆمکوژی و قڕکەردەی هەن. جە ئیساتێنە کورڎەسان بیەن بە مېیانو قڕکەردەی. دەوڵەتو تورکی سیاسەتێوە قڕکەردەی مەترسیڎار بەرۆ ڕاوە. بە دەیان هەزار فەلەستینیۍ جە لایەنو ئیسرائیلیوە کوشیۍ. قڕکەردەی سەپیۆ و ئی جەنگەو یەرەمو جیهانیی جە کورڎەسان، فەلەستین و تەماموو ۋەرکۊتوو مېیامینینە وەڵا مبۆوە. دەوڵەتو تورکیچ پەی وەڵا بیەیۆ ئی جەنگیە چێشش دەسەنە بۍ درێخی نمەکەرۆ.

بە هەمان شێوە ئیسرائیل بە سیاسەتە قڕکارییەکاش ئی جەنگەیە قووڵتەر مکەرۆوە. پۊکەی پڕۆژەکۍ ڕابەر ئاپۆی، پارادایمو نەتەوەی دیموکراتیکی، پڕۆژەو سیستەمو کۆنفیدراڵی دیموکراتیکی، بەڕاسی سەرەتاییتەرین پڕۆژەو چارەسەری گرڎوو ئی گرفتانە کە جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە ئەزموون کریێنۍ. چنی ئاشنابیەو گلێرگەو ۋەرکۊتوو مېیامینینە پا فکرو فەلسەفەیە، چنی ئاشنابیەی ڕۆشنۋیرا ۋەرکۊتوو مېیامینی، چڼین توێژۍ، چڼین تاکۍ و جمیەرۍ مەنتیقەکەی شۊنەو ئازاڎی و یەکسانی و دادپەروەری و دیموکراسیرە مگێڵا پا ویرۆکا ئاشنۍ با، ئەجۆمەنە دیموکراسی فرە قەوەت جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە سەرهۆرمڎۆ خەباتەکە گەشە مکەرۆ.

کورد  نزیکەو٥٠ ساڵان سەرمەشقی پەی ئی کاریە مکەرۆ. تەڤگەرو ئازاڎیی کورڎەسانی سەرمەشقی پەی ئینەی مکەرۆ. چی مژارەنە ئەنەیاوای جدی، ڕۆشنگەری و فاڕیای یەکلاکەرەوە هەن.

گەر ئێمە ئینەی بەشێوێوە قەوەت بکەرمۍ و پارادایمەکاو رابەرایەتی جە هەرێمەکەنە وەڵا بکەرمېوە، ئا کاتە شۆڕشی دیموکراتیک جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە نزیکتەر مبۆوە و دمایی پی جەنگیە مۍ. پی مەڵامەتۆ پەنەوازا کۆڵەکۍ و بناغەو ۋەرکۊتوو مېیامین و هەڵمەتەکۍ قەوەت بکەرمۍ. حەرپاسە تەڤگەرو ژەنۍ، مشۆم بە دەورێوە فرە قەوەت هۆربێزۆ. بێگومان هەتا ئیساتۍ ژەنی جە ئاستێوە گرنگەنە سەرمەشقایەتیشا جە هەڵمەتەکۍ کەردەن، جوانێچ سەرمەشقیشا کەردەن. بە تایبەتی جە چالاکییە کۆمەڵایەتییەکانە دەورێوە گرنگشا گێڵنا. جە ئشناسای و  پارادایمو ڕابەر ئاپۆینە بە تایبەت جە ڕاو ژنۆلۆژییوە تەڤگەرو ژەنا چی مژارەنە ڕەنجش کێشت ، کۆشش کەردو ئەرەکۊشا. موینمۍ ئا فکرۍ کە ڕابەر ئاپۆ سەبارەت بە ژەنۍ، کێشەو ژەنا، کێشە و داواکاری ئازاڎیی ژەنا پەرەس پنەدان، گەورەتەرین کاریگەریش سەرو جیهانو ئارۆی وەش کەردەن.  ئەرەکۊشایش ئینا چی مژارەنە.

جە تاریخو مرۆڤایەتینە فرێوە جە جمیەر و سەرمەشقەکا ژەنا سەرەشا هۆردا و ویرۆکە و تیۆریشا وەشکەرد و پەی ئازاڎیی ژەنۍ ئەرەکۊشایشا کەرد. رابەرە جیا جیاکۍ سۆسیالیستی مژارۍ فرە گرنگێشا چەسپنۍ، هۊرسەنگنایشا پەی پەرسوو ژەنۍ وەشکەرد. بەڵام هیچ کام چانیشا ئڼنەو ڕابەر ئاپۆی بە قووڵی سەرنجشا نەوستەن سەرو ئازاڎیی ژەنۍ و نەلێنۍ قوڵایی، ویر، تیۆری و ئایدۆلۆژییوە. ئینە حەقەتینا. پۊکەی ئەگەر بتاومۍ ئا ویر و کار و هەوڵ و ئەرەکۊشایەو ڕابەرایەتی کە پەی ئازاڎیی ژەنۍ بەرهەمش ئاورڎەن ئاڼنەی تەر بیاونمۍ بە ژەنا جە ۋەرکۊتوو میامینینە، من ئەچۆمەنە دەئانڎەیتەر ژەنی خاوەنداری جە ئازاڎیی ڕابەر ئاپۆی مکەرا.

هێزێوە بەتواناتەرو ژەنا بەشدارۍ ئی ئەرەکۊشایە مکەرا. ئازاڎی کوردی چنی جمیەرو ژەنا سەرمەشقی ئی ئەرەکۊشایە مکەرۆ. پۊکەی چی ئاستەنە پەنەوازا درێژە بە ئەرەکۊشایۍ قەوەتتەری بڎەیمۍ.

ئەگەر بتاومۍ ئینەی بکەرمۍ کە باسما کەرد، ئانە متاومۍ شەرتەو تەندروسی و سلامەتی ئازادیی پەی ڕابەر ئاپۆی جە ماوێوە کوڵەنە بە هەڵمەتەو ئازاڎیی ڕابەر ئاپۆی خوڵقنمۍ. ئاستو ئیساتۍ هەڵمەتەکۍ پاسە مکەرۆ ئی ئەنجامۍ بانۍ بە هەواڵێوە دڵوەشکەر پەی گرڎیما. جە گرڎ ڕوێوە سەرکۊتەی ئەنجامێوە گرنگ شۊنەو ۋێشەرە مارۆ.

'گەریلا دووەم و گۆرەتەرین سوپاو ناتۆی جە ڕێخۆ هۊرشانۆ'

ئێمە ئینایمۍ ٤٠ـەمین ساڵەو هەڵمەتەو ١٥و ئابینە. یاگۍ ئی هەڵمەتە تاریخیۍ جە ئەرەکۊشاینە دیارەنە. سەرو ئی هەڵمەتە تاریخیۍ متاودۍ چێش بواچدۍ؟

بۆنەو هەڵمەتەو ١٥و ئابیوە پیرۆزبایی جە گەلەکەیما مکەرو. هەڤاڵ عەگید، مەعسوم کۆرکماز فەرماندەی ئەفسانەیی گەلەکەیما بە ڕێز و حورمەتۆ یاڎ مارووە.

جە ١٥و ئابیوە تا ئیساتۍ زیاتەر جە ٥٠ هەزار گەشمەرڎێما چی ڕێنە بەخشێنۍ. گرڎی بەڕێزوو حورمەتۆ یاڎ مارووە، قەول واوە مکەرمێوە کە خیاڵەکاشا مارمێنە دی.

جە مانگەو ئابینە گەشمەرڎۍ فرێما بەخشێنۍ. ئاتاکان ماهیر، زەکی شەنگالی، ئەنگین سینجەر، ئەرداڵ، ساری ئیبراهیم، ​​عەزیمە. هەرپاسە هەڤاڵۍ فرەتەرێچما گەشمەرڎۍ بیێنۍ. هەڤاڵا هەرەکۆڵ ئەکین جە سەرنیشتوو کورڎەسانی، حەرپاسە بەشێوە فرە جە هەڤاڵاما جە هەرێمەکاو پارېزنای مەدیاینە گەشمەرڎۍ بیۍ پېسە فرات، باهۆز، سەما، ڕۆناهی، دڵگەش، هەرپاسە چی ماوە دماینەنە، هەم جە سەرنیشت و هەم جە هەرێمەکاو پارێزنای مەدیای، بە تایبەت جە زاپ و مەتینانە، گەشمەرڎێما دێنۍ.

هەڵمەتەو ١٥و ئابی نمەبۆ تەنیا پېسە ئەرەکۊشایۍ گەریلایی، چالاکیێوە چەکڎاری گەلێوە، جەنگ و ۋەرگیری گەلوو کورڎی تەماشە بکریۆ، یان پېسە چالاکیێوە سەروازی نمەبۆ تەماشە بکریۆ. پەی ئێمە هەنگامەو ١٥و ئابی جە کورڎةسان و ۋەرکۊتوو مېیامینینە هەنگامېوە ڕۆشنگەرانێنە. بە هەڵمەتەو ١٥و ئابی شۆڕشێوە گەورەو ویرکەردەیۆ و ڕامانی جە کورڎەسانەنە دەسش پنەکەرد، شۆڕشێوە گەورەو گەلی بۍ، هامکات شۆڕشی گەورەو ژەنا بۍ.

جە حەقەتینەنە ئا بێ متمانەیی، بێ همێڎییەی کە دوژمن جە گلێرگەو کورڎەسانینە وەشش کەردەبۍ، دلێنە شی. گلێرگەو کوردی دیسان پەی بەدەست ئاردەی ئازاڎیی مڎرامانش کەرد، بەئاگا ئاماوە، جەوهەر و حەقیقەتو ۋێش دیسان دیۆ، ورەش پێڎا کەرد، ئیرادەش بەدەس ئاورڎ و ۋێش بەڕێکوستەی کەرد. کە ۋێش بەڕێکوستەی کەرد، ئەرەکۊشایش دەسپنەکەرد، کە ئەرەکۊشایش کەرد دڕتەر بی، هیوا و بڕواش بە ئازادی زیاتەر گەشەش کەرد.

ئینەیچ بە دڵنیاییوە کاریگەریش سەرو گلێرگەو ۋەرکۆتوو مېیامینی بۍ. ئەپاسە موینمۍ ئارۆ سەرمەشقایەتی گلێرگەو ۋەرکۆتوو مېیامینی مکەرۆ، جە ۋەرکۆتوو مېیامینیچ سەرمەشقی شۆڕشو دیموکراتیکی مکەرۆ. ئینەیچ یانی شۆڕش دلۍ شۆڕشینە.

جە حەقەتینەنە هەنگامەو ١٥و ئابی جە ۋەرکۆتوو مېیامینینە زەمینێوە قەوەتش جە گرڎ لێوە جە ڕوو چاکسازی و ڕێنێسانسی و رۆشنگەریوە وەشکەرد. ئا زەمینەشە وەش کەرد و واقیعێوە فرە قەوەتش پەی ئانەی خوڵقنا. واقیعو گلېرگەی و ڕۆشنفکراش خولقنا. هەرپاسە ڕاسی شۆڕشگێڵنیی و جەنگاوەریش خولقنا.

هەڵمەتەو ١٥و ئابی مەعنێوە قووڵەو ۋێش هەنەش. سوپاو ژەنا، بە دڵنیاییوە دلۍ سوپاو ئی گەلەینە پەرەش ئەسا. هەڤاڵ بێریتانە بیە بە شاسنامۍ و کەسایەتی سوپاو ژەنا.

هەرپێسە چنی هەڤاڵ عەگید بی بە بە شناسنامە و شوناسو سوپاو گەلی، هەڤاڵا گوڵناز کاراتاشە، بێریتان، زیلانەیچ هێڵۊو مڎرامانی و کەسایەتی و شوناسو سوپاو ژەنانۍ، ئاڎۍ گەریلاو ژەنێشا وەشکەرد. پۊکەی سوپێوە کلاسیک نییا. سوپاو گەریلای جە کورڎەسانەنە بە ژەن و پیاشۆ و سوپاو گەلی و سوپاو ژەنا، ڕێکوستەیۍ ئایدیۆلۆژی، فەلسەفی، بەڕێکوستەی، بە ئیراڎە و زانا و خاوەن کەسایەتیێوە ئازاڎیواز و شۆڕشگێڵنا.

ئی ئەرەکۊشایە فاڕیا پەی ئەرەکۊشای سەرمەشقایەتی گەلی. چی ئەرەکۊشاینە سیاسەتی دێموکراتیک بەرهەم ئاما. دلۍ ئا ئەرەکۊشاینە، ئەرەکۊشای دیموکراتیک و فرەو لایەنۍ ئایدیۆلۆژی ئەرەمەرزیۍ و بە نامۍ گەلەکەیماوە بی بە پاڵپەشت.

باسو دەسکۊتەکا ۋەرنیشتی مکریا. باس جە دەسکۊتە بەقیمەتەکا سەرنیشتی مکریۆ. حەرپاسە باسوو زانا بیەی و ڕاسی گەڵێوە بەڕێکوستە کریای جە پانیشتوو ۋەرکۊتەنە مکریۆ.

گرڎوو ئی دەسکۊتا جە سەیەو ئی ئەرەکۊشاینە بەدەس ئامێنۍ. بێگومان جە لایەنی سەروازی و ئاژەو ۋێپارێزنیوە فرە گرنگا. سەرو ئانەیچۆ وەڵێکۊتەی جە ئەڎۍ بیی. ئیساتێچ گەلەکەما و گەلا ۋەرکۊتوو مېیامینی و مرۆڤایەتی پەنەوازشا پی ئەرەکۊشا گۊرەینە.

سەرو هێڵۊو مەعسوم کۆرکمازی و بێریتانۍ، هەڤاڵا ژەن و پیای، سوپاو گەلەکەیما، سوپاو ژەناما ۋێشا تازە کەردەنۆ. بەپاو ویستوو ئی سەردەمەیە، بەپاو حەقەتینەکا، بەپاو چەمکو شارستانیەتی مۆدێرنیتەی دیموکراتیکی، ۋێشا سەرجەنۆ بنیات نیاوە و ئاستێوە گرنگو ئەرەکۊشای و پارێزنای ڕەوایشا خوڵقنان.

چ جە ڕوو تاکتیکی و هەم جە ڕوو تەکنەلۆژیایۆ، سوپاو تورکیای دووەم ‌هێزو سوپاو ناتۆین. سوپاو گەریلایچ، سوپاو گەلین، سوپاو ژەنا ئارۆ ڕێخەو ئی دووەم  گۊرەتەرین سوپاو ناتۆیە بەرکێشۆ. پارچە بیەیش کۊتەنەنە ، زەرەرۍ فرەش پنە یاوان. جە حەقەتینەنە جە ٢٠١٩ وە ٤-٥ ساڵێن بە گرڎ جۆرە تەکنیکێوە هرووژم مکەرۆ سەرما. دەسەڵاتو ۋێش بە گرڎ شێوە و ڕێبازێوە بەکاربەرۆ، گرڎ شێوازێوە دڕندانە گېرۊنە ۋەر. جە چەکی کیمیاویۆ تا گرڎ جۆرە چەکێوە قەڎەغەکریا، بەڵام نمەتاوۆ ئەنجام گێرۆ. ئیساتۍ گەریلا بە پاو راسی ئی سەردەمەیە ۋێشا مۆدێرن و وەڵێوستەن، بە چەمکو مۆدێرنیتەی دیموکراتیکی ۋێشا بەرێکوستەی کەردەن، تاکتیک، چەمک و میتۆدی تازەشا وەشکەردەن، جە ڕووەو تەکنۆلۆژیایۆ ۋێشا قەوەت کەردەن و بەرەو وەڵۍ ملۆ. جە ساڵەی ئاینڎینە تەنانەت جە سەرنیشتوو کورڎەسانیچەنە کاریگەری ئی وەڵێکۊتەیە بە جددیی هەستش پنە مکریۆ.

بەپەیلواو من گەریلا بە ئەنەیاوای و میتۆدو مۆدێرنیتەی دیموکراتیکی ۋێش سەر جە نۆ بنیاڎ نیانۆ، ئی ئەرەکۊشایە، ئەرەکۊشایۍ ڕەوان و بەهێزۆ بەردەوام مبۆ.

هرووژمە ئەرەگیریەکۍ: پەدەکە پانیشتی ورەشۆ

جە پانیشتوو کورڎەسانی بە بەشداربیەی عێراقی، جەنگ فاڕیاوە پەی قۆناغێوە تازەی. سەرو ئاستو ئی جەنگەیە و ئاژەو دمایی جە بەرەو گەریلاینە شمە چێش ماچدۍ؟

من ئا هەمڕایاما بە رێز، وەشەسیای و پنەزانایۆ یاڎۍ مکەرووە کە جە ماوەی ۋییەرڎەنە جە زاپ و مەتینانە گەشمەرڎۍ بیۍ. هەرپاسە سڵام و وەشەسیای ۋێم ئاراسەو گرڎو هەمڕایا ۋێڕاگری، هێزەکاو یەژاستاری و هەپەگەی مکەرو. بۆنەو هەڵمەتەو ١٥و ئابیوە چی ماوەی دماینەنە شەپۆلێوە چالاکیۍ فرە قەوەتۍ ئامۍ ئاراوە. هەر پا بۆنۆ پیرۆزبایی جە جەنگەوانا و فەرماندەکا یەژاستاری و هەپەگەی مکەرو.

بەڕاسیچ مڎرامانی سەرەمڕە هەن. هەمڕایا فیداییما ۋێڕاگری مکەرا، ئەرەکۊشا. چالاکیۍ قەوەتۍ ئەنجام مڎا و بە جۆرۍ مکەرا کە ئا شۊنۍ سوپاو ئەرەگیری ملۆشەنە، هەر چا شۊنێنە چەقۆ و میاوۆ بنبەس.

ئینا ئاژێوە دەرونینە مژیۋۆ. جە ئاژەی هەنوکەیینە پەدەکەش وست چېرو رکێفیۆ. هەرپاسە پەشتیوانیچش جە عێراقی هۊرگېرت. جە ڕاو ئاڎیوە هەوڵشدا گەریلای پاکتاو بکەرۆ و پانیشتوو کورڎەسانی بە تەمامی ئەرەگیر بکەرۆ و چەسپنۆش ۋێشۆ. دەوڵەتو تورکی پەی ئانەی گرڎوو هێزو ۋێش وستەن گەڕ. بەڵام ئەنجام بەدەسنمارۆگرڎ شۆنێنە گورزەی گەورێش وەرگنۆ. ئا گورزێچە ۋەرش گنا جە گلێرگەیشا مشارۆوە. ئیساتۍ دەوڵەتو تورکی سیاسەتو قڕکەردەی پەیڕەو مکەرۆ. بەشێوە چا سیاسەتەو قڕکەردەیچ ئینا پانیشتوو کورڎەسانینە. ڕاوەبەری پانیشتیچ ۋێش جە ۋێشەنە ئینا دلۍ خیانەتینە، بەتایبەتیچ پەدەکە. چی کۆنسێپتەنە بەشێوەی هامکاری بەشدارا و جابەجێش مکەرۆ. مشۊم گەلەکەما، رێکوزیاکۍ تەرۍ جە پانیشت، یەنەکە، فاڕیای، رێکوزیا ئیسلامیەکۍ، فرەو لایەنا تەری، گلېرگەو و عەشیرەتەکۍ جگە جە پەدەکەی، ئا حەقەتینەیە بوینا؛ دەوڵەتو تورکی ئیساتۍ جە پانیشتیچەنە سیاسەتو قڕکەردەی بەرۆڕاوە. پانیشتەنە سیاسەتو ئەرەگیری و چەسپنای ملۆڕاوە. سیاسەتو میساقی میللی جابەجێ مکەرۆ. سەرو عێراقیرە سیاسەتو هەژمونگەرایی، ئیمپریاڵیستی بریۆڕاوە. واتە ئا حەقەتینە مشۊم جە لایەنو گەلوو پانیشتوو کورڎەسانی، گەلەکەیماوە، گلېرگەو عێراقی، رۆشنۋیراوە بە عالی بزانیۆ و درکش پنەبکریۆ.

ئیساتۍ مویندۍ پانیشتوو کورڎەسانی سۆچنۆ، بەردەوام جوگرافیاو بادینانی سۆچنانە. گرڎوو دەگایەکاشا بۆردومانۍ کەردۍ. واتە بە سەڎان دەگۍ چۆڵێکریۍ. باسوو ٦٠٠-٧٠٠ دەگایا مکریۆ. واتە مەرامش جە پانیشتەنە ئینەنە. واتە هەوڵ مڎۆ دەگایەکا بە تەمامی سۆچنۆنە. جە ساڵەکا ٩٣-٩٤ینە جە سەرنیشتوو کورڎەسانی زیاتەر جە ٤ هەزار دەگێشا سۊچنۍ و کاولێشا کەردۍ. ئیساتێچ پانیشتەنە هەمان چێو مکەرا. مەگەر دەگایەکانە گەریلاش چنەن بۆردومان مکریا. رەز و باخۍ گەلی سۆچانە و بۆردومان مکریا. خەڵکو ئا ناوچا ماچا باخەکاما، یانەکاما، دەگایەکاما، سۆچنا. ماچا خۆ پەکەکە و گەریلا نیا چۍ. ئی دەوڵەتە دوژمنوو کوردان. دژمنایەتی درەختی، ئاژەڵی و مرۆچەکا کورڎەسانی مکەرۆ. دژمنو قەبرەو کوردەکایچا. سەرو قەبرایچۆ قەرەقۆڵ و بنکەی سەروازی وەش مکەرۆ. بە واچێوەتەر تاریخ و جوگرافیا دلێنە بریۆ. یاڎەوەری گەلی دلێنەبریۆ. ئانە کۆمکوژییا. ئانەی ئیسرائیل مکەرۆش ئاڎیچ مکەرۊش. سەڎ ساڵېن چانەی خراپتەر مکەرۆ. ماوەو دە ساڵان ئاکەپە-مەهەپە، ئەرگەنەکۆن و رژێمی فاشیست چانەی خراپتەر مکەرا. ئیساتۍ پانیشتوو کورڎەسانیچەنە ئانەی مکەرۆ و پەدەکەیچ چانەینە دەور مگێڵنۆ. پەی نمونەی تەماشەو میدیاکاو پەدەکەی بکەردۍ. کورڎەسان سۆچۆ و وێران مکریۆ. بەڵام میدیاکۍ پەدەکەی بە دەیەقێوەیچ هەواڵ سەرو ئانەی ساز نمەکەرۆ. کورڎەسان ئەرەگیر مکریۆ، چەسپیۆ، سۆچۆ و وێران مکریۆ. ئاڎ کەکۍ نمەبۆ مێمانەش. قسۍ ئەردۆغانی جە میدیاکاو پەدەکەینە یوەم هەواڵا. قسۍ وەزیرەکاو ئەردۆغانی بەهەمان شێوە. قسۍ ئاکەپە-مەهەپەی و دەوڵەت باخچەلی کە تەژنێنۍ بە ۋنەو کوردی، جە میدیاو پەدەکەینە هەواڵی یوەمەنۍ. کورڎەسان وێران مکریۆ و سۊچۆ. بەسیستماتیک جینۆساید ئەنجام مڎریۆ. تاکە یەک هەواڵیچش چا بارۆ نیا، پەی نمونەی سووکی و بێشکۊیی پا حەدە مبۆ؟ خیانەتیچ تائاستێوەن، خیانەتێوە چا ئاستەنە نە ۋینیان. بەراسیچ مرۆڤ نمەزانۆ چنی چانەی بیاوۆنە.

پەی وێنەی، فرەو لایەنایچ قسێشا سەر کەرد... چنین بۆ پانیشتوو کورڎەسانی تا ئاخری پی جۆرە سۊچۆ و وێران بکریۆ، کەس نمەتاوۆ مانێوە پەی ئانەی بێزۆوە، بەڵام ئانەی لامۆ مەتڵەبا بواچوش ئانەنە، کاتێ گنۆ بە تەمامی گنۆ. واتە کاتێ بیەی بە خیانەتکار، تەمام مبۆ. مەگەر خیانەت سنورش هەن؟ خیانەت هیج سنوورێوەش نییا. ئانەی کە ئیسە تورکیا مکەرۊش پانیشتەنە، جە سیاسەتو ئەرگیری و چەسپناینە موینیۆ. رێککەوتەکێچ پا جۆرەنۍ. پانیشت ورەشیان بە دەوڵەتو تورکی. کاربەدەسا دەوڵەتو تورکی، رژێمو ئاکەپە-مەهەپەی بەردەوام باس جە ٤٠-٤٥ کیلۆمەترا مکەرا. ماچا ٤٠-٤٥ کیلۆمەترۍ، پەدەکەی و عێراقی پنە ورەتێنمۍ. ئانە پەی ئێمەن. ماچا ئێمە چا هەرێمی ئەرەبڕیا ساز مکەرمۍ. ئێمە چا بنە وزمۍ، تەلەفزیۆنەکاشانە بەردەوام ئینەی ماچا. بەڵام جە کردەوە مەیدانییەکانە، ئاستوو هرووژمەکا و رووەدایەکانە درکش پنە مکریۆ کە ئا ٤٠-٤٥ کیلۆمەترە نییا. پەی نمونەی بڕۍ زانیاریێما پنەیاوێنۍ. کردەوەکۍ و رەوتو پێشئامایەکا ئا زانیاریا پەشتڕاس مکەرۊوە. جە حەقەتینەنە هەرێمێوە زیاتەر جە موسڵیشا بە دەوڵەتو تورکی ورەتەن. بڕۍ لایەنۍ ئا حەقەتینیە ماچا. بڕۍ زانیاریێچ چا بارۆ ئینۍ وەرو دەسانە. واتە جە موسڵی زیاتەر بە دەوڵەتو تورکی ورەشیان. دماو ئانەی ئا ناوچا ئەرەگیر مکەرۆ، ۋێش جە ۋێشەنە موسڵ و کەرکوکی گێرۆ. ۋەرو ئانەی ستراتیژەکە ئینەنە، ستراتیجەکە بە دڵنیاییوە میساقی-میللییا. مەرامەکە ئەرەگیرکەردەی و چەسپنای تەمامو پانیشتیا بە موسڵ و کەرکوکیچۆ. ئینەیچ پەی سەپنای هەژموونیشا سەرو عێراقیرە. پەی نمونەی ئێمە جەبارەو ئا 'راو گەشەپنەدای'ۆ واتما، ئانە پرۆژەو راو ئەرەگیریا. ئیساتۍ ئا قسێما پەشڕاسۍ باوە. بە بەهانۍ ئا ڕێوە، جە گرڎ شۊنێنە هێزی سەروازی رێکوزۆ. هێز رەوانەو گرڎ شۊنۍ مکەرۆ. گرڎ شۊنۍ ئەرەگیر مکەرۆ. کەس دەنگش چۆوە نمۍ. ئیساتۍ پلانەو ١٥و ئابیشا نیێنەرە یاخود بە ئەگەرێوە گەورۆ پلانەو دماو ئانەیشا نیێنەرە. شاندێوە جە عێراقۆ ملۆ تورکیا. دیڎار ئەنجام مڎا. جە ئیساتێوە دیارا سات و سەودای تازە مکەرا، جە ماوۍ نزیکەنە ئانەی هۊرسەنگنمۍ. عێراق قەرارو وستەیرەو یەرۍ پارتا سیاسیش دا. ئیساتێچ جە گرڎ شۆنێنە هێزەکۍ پاسەوانو سنوریش وستێنۍ ئامادەیۆ. دلۍ جموجۆڵۍ فرە ئاژاوەگێڵنینە جماوە. هرووژمەکێشا زیاڎۍ کەردێنۍ، دماو ئینیشا گرڎی شاندەکە ملا پەی تورکیا.ی ئاڎۍ تورکیانە سات و سەودای تازە مکەرا. ماچا ئێمە ئانەما کەردەن و داواو چێوۍ جە تورکیای مکەرا. بە شێوێوە کراوە ئانە موینیۆ، چێوی پا جۆرە قیزەون مکریۆ و سات و سەودا سەرو بەهاکا کوردا و ۋنەو کوردا مکریۆ. گەرەکشانە ئاینڎەو گەلوو کوردی تاریک بکەرا. گەرەکشانە بەهاو گەلوو کوردی کە جە ئەنجامو ئەرەکۊشای ٥٠ ساڵەینە بەدەسئامان، دلێنە بەرا و گەرەکشانە سیاسەتو قڕکەردەی، چەسپنای و ئەرەگیری بیاونا ئەنجام. هەرپۊکەی ڕۆشنا کە عێراق سەرو بنەماو مەسڵەحەتی چەپەڵی سیاسی و ئابوری پا جۊریە چنی تورکیای ئینا سات و سەودایۍ قیزەونەنە. حەقەتینەکە پا جۆرە موینیۆ، مشۆم ئیساتۍ بەراسی گلێرگەو کورڎی سەرو ئا مژاریە هوشیاربۆ.

ئیدامەش هەن....