بوتیفلات: ئۆجالان ڕابەرێوی قەوەتا وەراوەروو دیکتاتۆرییوە، مشۆم حەوڵەکام پەی ئازادییش بکەرمێوە یۆ

دایلان بوتیفلات، سیاسەتمەدار بە ئاماژەدای پانەیە ڕابەروو گەلوو کوردی نوێنەروو ئۆپۆزیسیۆنێوی قەوەتین دژوو دیکتاتۆری و مشۆم ئێمە پەی ئازادیی ئۆجالانی حەوڵەکاما بوزمێ یۆ".

ماوەو ٤١ مانگان هیچ هەواڵ و زانیاریێوە بارەو ڕابەروو گەلوو کوردی ئۆجالانیوە وەردەس نییەن، کە زیاتەر جە ٢٥ ساڵان بە گۆشەگیریی ڕەها، دورگەو ئیمرالینە زیندانیین و ئینا دۆخوو ئەرەبڕیەی ڕەهاینە، مافوو عەبدوڵا ئۆجالانی پەی دیداریش چەنی پاریزنەرا و بنەیانەکەیش بەتەمامی زەوت کریان. وەختێوەنە دەوڵەتوو تورکی پا مگێرۆرە سەروو درێژەدای بە گۆشەگیریی ئیمراڵی، کە پسپۆڕاو بوارەکەی ئانەیە پێسەو پاشێلکاریێوی کە دنیانە هامشێوەش نییەن مشناسا. کاردایوە وەراوەروو ئی هەرمانە نایاسایێ تا مێ چوارچوەو هەڵمەەت جیهانییانە" ئازادیی پەی ئۆجالانی چارەسەری سیاسی پەی پەرسەو کوردی" کە ١٠و تشرینوو یوەموو ٢٠٢٣ێوە دەسش پەنە کەردەن زیاتەر مبۆ.

ماوەی ویەردەنە ٦١ کەسایەتیێ فەڕەنسیێ کە سیاسەتمەدارێ، هونەرمەندێ، ئەکادیمیستێ و وەرگیرێ مافەکاو ئینسانیشا دلێنە بێنێ، نامێوەشا ئاراستەو سی پی تی کەرد و داواشا کەردە کە دژوو گۆشەرگیریی ئیمراڵی هەنگامە بنیا. چەنی دایلان بوتیفلاتی وەرپەرسوو پەیوەندییە میانەتەوەییەکاو پارتوو سۆسیالیستوو فەرەنسای و یۆ جە ئیمزاکەرەکاو نامەکەی سەروو پەرسەو گۆشەگیری ئی دیدارەما کەرد.

جەختما کەردۆ کە عەبدوڵڵا ئۆجالان فکر نەشییەنۆ  

*ئامانجی سەرەکیی شمە پێسەو کەسایەتییە فەڕەنسییەکا نامەکەتانە پەی سی پی تی و بانفگەوزاە هامبەشەکەتانە ڕۆنامەو لێ هیومانیتێنە بارەو هەلومەرجوو گۆشەگیریی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵلا ئۆجالانیوە چێشەن؟

`

ویرۆکەو پەشتەو نامەکەیما پەی سی پی تی ئانەنە کە نیشانەش بدەیمێ ئۆجالان فکر نەشیەنۆ، پێسەو زیاتەر جە ٦٠ کەسایەتییە فەڕەنسییا، کە ئەکادیمیێ، چالاکێ، سیاسەتمەدارێ و پەرلەمانتارێما چەنەنێ نیشانەما دا، کە گێرتەی ئۆجالانی کە ماوەو ٣ ساڵان جە گرد پەیوەندییێوە چەنی بەری و بنەیانەی و هامڕایا و پارێزنەراش  پڕچیان، یاگێ قبووڵی نییەن و پەشتیوانیما پەی ئانەیە بەروستەن.

ئانە کە بەڕاسیت مایێ قبووڵکەردەی نییەنە لاماوە ئانێنە کە تورکیا پێسەو ئەندامێوە ئەنجوومەنوو ئەورووپای گردوو ئی کردەواشە هەنێ، تورکیا بەبەردەوامی بۆنەو وەرەچەمنەگێرتەی بڕێو جە بنەما یاساییەکاوە، سەروەریی یاسێ و مافەکاو ئینسانیش ئیدانێ کەردێنێ. ئێمە موازمێ واوەی قسێ چەنی وەرپەرسە پەیوەندیدارا چە تورکیانە و چە یەرە وەڵەتەکەی تەرەنە کە کورد دلێشانە مژیوۆ دەس پەنە بکەرۆوە و بارەو چرەو پەرسەو کوردیوە بەتایبەتی داواکارییەکاو کوردی قسێشا بارەوە بکریانە.  

ئۆجالان نوێنەروو ئۆپۆزسیۆنێوی قەوەتین دژوو دیکتاتۆری

*شمە بانگەوازەکەتانە باسوو ئانەیتا کەردەن، کە زیاتەر جە یەرێ ساڵان هیچ پەیوەندیێوی چەنی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵڵا ئۆجالانی نەکریان، یانێ کە ئاد جە دۆخوو ئەرەبڕیەی ڕەهاینە کریان زیندان، ئی هەرمانا وەراوەروو ئۆجالانی چەنی مویندێ؟  

من ئجۆم ئی گۆشەگیریە بە ئامانجوو سەرکوتوو داواکارییە ڕەواکاو گەلوو کوردیا. بڕوام چانێنە کە ئۆجالان دەوروو ڕابەریوە  پەی گردوو کوردەکا بێشک مگێڵنۆ. ئۆجالان کەسیوا جە ڕووە و سیاسیوە، دەوڵەتوو تورکی و بەتایبەتی ئەردۆغان کە یەرەم خولوو سەرکایەتی مویەرنۆ شپرزە کەردەن. یانێ ئۆجالان نوێنەروو ئۆپۆزیسیۆنێوی فرە قەوەتین دژوو دیکتاتۆری و تندوتیژیی سیاسی. سەرجەموو تۆمەتەکا دژوو سیاسەتمەداراو کوردی گردیوە بێبنەمێنێ، ئێمە مزانمێ پەشتەو تۆمەتەکاو زەرەریاونای بە ئاسایشوو دەوڵەتی و تیرۆری، مەیلێوە پەی کپکەردەی و دماییئاردەی بە داواکارییەکاو کوردی شاریێنێوە.

ئێمە مشۆم هەوڵەکاما پەی ئازادیی عەبدوڵا ئۆجاالنی بوزمێ یۆ

*هەڵمەتێوی میاننەتەوەییەی جیهانییە پەی ئازادیی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی ئینا ئارانە، بارەو گرنگیی ئی هەڵمەتێ و ئازادیی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانیوە چێش مزاندێ؟  

بەڕێز ئۆجالان ٧٥ ساڵێن و یەک سەروو یەروو عومریش زیندانەنە بەردەن سەر، من نمەتاوو چانەیە بیاوونە کە چەنی عەبدوڵا ئۆجالان چی هەلومەرجەنە متاوۆ بە تەرسی بنریۆرە، ئۆجالان من موزۆنە فکروو ئا کەسایەتییە گەوراوە کە پەی ئازادیی نەتەوەیی خەڵکەکەیشا گژییێنێ. من ئۆجالانی چنی نێلسۆن ماندێلای بەراوەرد مکەروو. ئۆجالان ڕابەرایەتیی کۆشیای گەلەکەیش کەردەن پەی ئازادیی. سەرباروو ئینەیە ٢٥ ساڵێ ژیوایش بۆنەو نیگەرانییەکاو تورکیایوە ئڕفانیان، کە ئەردۆغان ئارۆیچەنە درێژە پانەیە مدۆ و بەرنامەی سیاسیی وێش هەن، مشۆم کە هەوڵەکاما ڕێک بوزمێ و تا پەرسەو ئازادیی ئۆجالانی واوەی دیدار چەنی ئازیزاش قۆناغیوەنە بەڕسمی بشناسیۆ و ڕەوایەتیی کوردەکا پەی دیارکەردەی ئازادانەو چارەنویسیشا، بوزمێ ڕووە.

'ئەوروپا مەیلوو ئانەیشە هەن چەمپۆشی جە دەوری دیکتاتۆرانەو ئەردۆغانی بکەرۆ '

*پێسە چەنی واتتا دەوڵەتوو تورکی تەماموو کردەوە نایاساییەکاش دژوو گەلوو کوردی ونوێنەرا پێسەو ئەندامێوە ئەنجوومەنوو ئەورووپای مکەرۆ، دیای ئەورووپای کە بێدەنگییا وەراوەروو پاشێلکارییەکاو تورکیای، چەنی مویندێ؟

من پێسەو وەرپەرسوو پەیوەندییە میاننەتەوەییەکاو پارتوو سۆسیالیستی و چالاکیوە ئەورووپی و ئینترناسیۆناڵیستی، بڕوام هەنە کە سیاسەتی گردینوو یۆبییەی ئەورووپای، یاگێوەنە دووەڕوویانەن، بەتایبەت سەبارەت بە تورکیای.

چی پاسە مواچوو؟ چونکوم چی دمایوە دەوری دیپلۆماتیکیی ئەردۆغانی بارەو بڕێو پەرسا و قۆرتا و پەیوەندییا و واتەواچیوە ڕووسیانە دیما. حەرپاسە متاومێ ئی دییەیەو ئەردۆغانی بارەو بڕێو پەرسەکاوە کە ئێمە پێسەو وەڵاتاو بەحری چەرمەی بەرژەوەندیی هامبەشما هەن، بوینمێ. ڕۆشنا کە تورکیا پێسەو وەڵاتای تەروو دیکتاتۆری هامبەشیوە سەر بەگێچەڵین.

ئانە کە ڕاسیینە ڕووە مدۆ، کە وەرپەرسێ حکومیێ، ئەورووپانە مەیلوو ئانەیشا هەن چەمپۆشی جە دەورو ئەردۆغانی بازنەو دیکتاتۆرە میاننەتەوەییەکا بکەرا. پەیوەندیی ئەردۆغانی چەنی بڕێو چا وەڵاتا، بەتایبەت دەوڵەتە تیرۆریستییەکێ، دەوڵەتە سەرەڕۆکاو پێسەو ئێرانی ڕۆشن و ئاشکران.

پەیوەندیی ئەردۆغانی پێسەو ڕابەروو تورکیای چەنی تۆڕ و ڕێکوزیا تیرۆریستییەکا پێسەو حەماسی ڕۆشن وئاشکران. یانی مشۆم ئارۆنە هاگاداروو وەرپەرسیی وێما وەراوەروو چێشبییەی ڕژێموو تورکیای و ناڕۆشنی پەیوەندییەکا بیمێ چەنی ئەورووپای.

ئەردۆغان تەرسینە پەی سەروو بەها دیموکراتیکەکا

*خاسا بڕوات چانێنە کە ڕژێموو ئەردۆگانی تەرسینە پەی ئەورووپای؟

ڕاسواچانە بواچوو، جە دیای ئێمەوە تورکیاکەو ئەردۆغانی دەوڵەتیوی دیکتاتۆرییا و بە وەرەچەمگێرتەی دیای ئاکەپەی جە بەکارئاردەی ئیسلامی دەوڵەتیوی دینگەران. من ئجۆم ئی دۆخە تەرسینە پەی سەروو بەها دیموکراتیکەکاو یۆبییەی ئەورووپا. ئەردۆغان جا وەختۆ کە بییەن بە سەرۆککۆمار جە بنەما یاساییەکا، بەتایبەتی یاساکاو یۆبییەی ئەورووپای دوورکەوتەنۆ.

"ئەورووپا هامبەشوو تاوانین"

*دیای وەڵاتە ئەرووپیا وەراوەروو جەنگوو دەوڵەتوو تورکی پیسەو پەرسەو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی، بە جۆرێو جە جۆرەکا بنبەسوو پەرسەو کوردی قووڵتەر مکەرۆوە. فرەو پسپۆڕا ماچانە کە ئاستەیوە پەکەکەی لیستوو ڕێکوزیا تیرۆریستییەکانە پەی ئەورووپای ماناو وەربەسینە وەردەموو چارەسەروو پەرسەو کەردینە، چا بارەوە چێشتا هەن؟

ڕاسواچانە بواچوو، جە ١٠-١٥ ساڵی ویەردەینە یۆبییەی ئەورووپای وەراوەروو ئامانجەکاو کوردی بێ هەڵوێست و دەربەس بییەن، پێسە وەڵتەر واتەنم ئێمە و گردوو حیزبە چەپەکا پەی ڕاچاریوی ئاشتی و دیموکراتیکی ئاشتییانە پەی پەرسەو کوردی هەوڵەکێما وستێنێ یۆ، بەڵام بڕێو هەست بە تەنیای مکەرمێ، ئێمە تەنیێنمێ چونکوم هەست مکەرمێ کە سەرکردەکاو وەڵاتاو ئەورووپای، بەتایبەتی ئیمانوێل ماکرۆن، گرنگیی بە پەشتیوانی پا کوردا نمەدۆ کە دژوو دەوڵەتوو ئەردۆغانی و هەرپاسە سوریا و جۆرەکاو دماکەوتەیی عێراقنە مکۆشییەیمێ و ڕێزچا کۆشیایشا نمەگێریۆ.

هەرچندە تا ڤ ئیساتێ فرسەتوو ئانەیمە نەبییەن  کە بە نامونیشانی سیاسی سەروو تورکیای بدەو، وەلێ چند جارێو لوانا عێراق و سووریا، ئانە کە چاگە دیم هامبەشی و بێدەنگیی وەرپەرسە ئەورووپیان وەراوەروو ئا ڕووەدایاوە پەشتڕاس مکەرۆوە کە چاگە ڕووە مدانە، ئی بێدەنگییە چندین پەرسێ مورووژنۆ.

"ئێمە مشۆم دووەڕوویی وەراوەروو پەرسەو پەکەکەی بویەرنمێ"

ئێمە مشۆم ئی دووەڕووییە جە پەیوەندیی چەنی پەرسەو پەکەکەی کە ئینا ئارانە بویەرنمێ و جە پەیوەندیی ناڕاسواچانەو یۆبییەی ئەورووپای چەنی ڕژێموو ئەردوغانی وێما نەجات بدەیمێ. مشۆم چی لۆژیەکەیە دوورێ بگنمێوە و پەکەکەی لیستوو ڕێکوزیا تیرۆرستییەکانە بەربارمێ. ئینە مشۆم بەرۆشنی و ڕای درووسە سەروو بنەماکاوە بکریۆ، کە بەشێوەن جە یاسا میاننەتەوەییەکا.

مشۆم پێوەس بە پەکەکەی بە ڕۆشنویریوە جممێوە، ئەردۆغان بە دیای ناتەبا  گەمە بە ئەوروپای مکەرۆ. پەوکای مشۆم ئێمە شانە بە شانەو دیموکراسیوازاو ئەورووپای دەوری گرنگ بگێڵنمێ. پەرسەی پێوەسە بە بییەی دووی دەوڵەتە تازاوە بە ناتۆی، ئەردۆغان گەمە بە کارتوو پەشتیوانیی سویدی جە ئەنجامەکاو کوردیش کەرد، ئێمە مشۆم بەتندی پا بگێرمێرە و جە داوایەکاما پاشەکشێ نەکەرمێ".