بابەتی گرنگ

قەرەیلان: دەوڵەتو تورکی گەرەکشا پانیشتوو کورڎەسانی چەسپنۆ بە خاکەکەیشۆ

ئەنداموو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی موراڎ قەرەیلان ئەرەیاۋناش، کە تورکیا جە پانیشتوو کورڎەسانینە نەک هەر ئەرەگیری بەڵکوو سیاسەتوو چەسپنای پەیڕەو مکەرۆ، دژوو ئانەیچ گەریلا جەنگێوە گەورە مکەرۆ.

قەرەیلان بەشداریش جە رادوێنوو دەنگوو گەلینە کەرد و ئەرەیاۋناش، کە جە مەتینانە سوپاو تورکی چا مېڎانانەی کە گەریلاش نیا چنە، بنەش وستێنە و پەدەکە و دەوڵەتو عێراقی ڕاشا پەی کەردەنۆ و واتش، پا جۊرە هەوڵ مڎریۆ کە مېڎانەکۍ گەریلای تەوقە بڎریا.

قەرەیلان ئانەیچش وست ڕووە، کە دەوڵەتو تورکی جە ڕاو بەینوو بامەڕنێ و کانیماسینە نوقتۍ وشکنایش نیێنەرە و داواو ئشناسنامەی جە خەڵکی مکەرۆ و واتش: "نێچیرڤان بارزانیچ چاوە ۋییەرۆ، داواو ئشناسنامەیش ۋنە مکریۆ".

بەشی دووەموو دیڎارەکەو ئەنداموو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی موراڎ قەرەیلانی چنی رادوێنوو دەنگوو گەلی پی جۆرەنەە:

وەڵتەر بانگەوازتا پەی جەردەوانەکا بۍ. بەڵام بەپاو زانیارییەکا ۋەروو دەسا، هەڵای جەردەوانۍ هەنۍ کە بەشدارېنۍ جە ئەرەگیرکەرڎەو خاکوو پانیشتی. چ چێوۍ تازە چی بارۆ ماچدۍ؟

مژاروو جەردەوانەکا، ئانۍ خیانەت مکەرا، ئانۍ هامکاری دوژمنی مکەرا یان تفەنگ و دوژمنی هۆرمگێرا، مەسەلۍ بانگەوازی نییا، ئینەی مزانوو. ئینە مژارێوە تاریخیا. ئینە زامێوە تاڵ و سیاوا پەی گەلوو کوردی کە هەڵای چارەسەرش پەی نە ئیزیانۆ. ئینە مەڵامەتێوەن پەی ئانەی گەلوو کوردی جە دیلی و جە سەیەو سیستەموو کۆیلایەتیینە بژیۋۆ.

داوام چنەکەردۍ، بە حیچ جۊرۍ نەیانە پانیشتوو کورڎەسانی. ڕۊشنا کە دەوڵەتوو تورکی جە ئەرەگیرکەرڎەو پانیشتوو کورڎەسانینە تووشو دژواریێوە سەختی مبۆوە. هەر پۊکەی گەرەکشا سەروازۍ بێزۊوە پەی ئانەی ئی جەنگشە پەی بکەرا. گەرەکشا سەروازۍ بە کرێگرتۍ جە تورکیانە پەرە پنەبڎۆ و ئا ئامانجیە بەدی بارۊنە، حەرپاسە گەرەکشا کورڎی جە سەرنیشت و پانیشتەنە بڎۆ گژۍ یۊترینیرە. چی چوارچێوەنە بە پاو ئا زانیاریا تازە پنەما یاۋێنۍ؛ جەردەوانۍ جە بەدلیس، مێردین، چەولیک، سێرت، دێرسیم - ئانڎەی من بزانوو دێرسیمەنە جەردەوانۍ فرۍ نیەنۍ- موش، جۆلەمێرگ و شەرناخۆ مارانۍ. ئیساتۍ ١٥٠٠ جەردەوانۍ ئاومێنۍ پەی پانیشتوو کورڎەسانی. ئانۍ ئاردێنێشا پەی پانیشتی جە مەتینا و ئاڤاشین و زاپەنە منریارە و وزیا بەرەو جەنگیۆ. حەرپاسە فرەیشا خزمەتشا مکەرا، واتە چی ڕوانگۆ کار مکەرا. شۊنیشا پەی وەش مکەرا، پەنەگەشا پەی وەش مکەرا، ئانۍ کە مزانا هەسەرە بەکاربەرا، بە هەسەرە ئاوی و ئازووقەشا پنە مارا، واتە غوڵامۍ و کۆیلۍ ئاڎیشانۍ. وڵاتەکەشا ئەرەگیر مکریۆ و خزمەت بە ئەرەگیرا مکەرا. کەوتەی و وڕای پا حەدە فرە خراپا. دژمنێوە مۍ و وڵاتەکەیت ئەرەگیر مکەرۆ، تۆیچ هامکاریش مکەری و خزمەتش مکەری. ئینە کۆیلایەتییا. بێگومان دەوڵەتو تورکی کەمێ زیاتەر جە مەعاشەکاشا زەڕشا مڎۆ پنە پەی ئانەی جەردەوانەکۍ بەیا پەی پانیشتوو کورڎەسانی و بەشداری جەنگەکەی بکەرا. پی جۆرە سیاسەتوو جەنگوو کورڎ بە کورڎی پەیڕەو مکەرۆ.

ئینە سیاسەتوو دەوڵەتو تورکین. سەردەموو عوسمانیەکانە ئازەکە پی جۆرە بیەن و ئیساتێچ پی جۆرەنە. واتە، موینا جە سەرنیشتۆ جەردەوانۍ مارا، جە پانیشتەنە بڕۍ کەسۍ مێزاوە. ئایا پەدەکە بە گرڎ شێوۍ خزمەتشا نمەکەرۆ؟ موینی بڕۍ کەسێشا جە ۋەرنیشت بەردێنۍ لاو ۋێشا، جە ئوتێلەکا ئیستەنبوڵ و ئەنقەرەینە پێشوازییشا ۋنە مکەرا؛ ئی کەسێچە زەڕ هۊرمگێرا و دماتەر ماچا "ئێمە ئەنەکەسەنمۍ". دەوڵەتو تورکی سەرەتا ئا هامکارا گێرۊنە ۋێش کە خیانەتشا جە گەلەکەیشا کەردەن. سەردەموو عوسمانیەکانە ئینەی کەرۍ و ئیساتێچ هەمان چێو مکەرۆ. جە تاریخەنە هیچ جمیەرێوە کە پەی ئازاڎیی جە کورڎەسانەنە سەرش هۊردا تەنیا جەلایەنوو دەوڵەتو تورکیوە شکسش پنە نامان. بە گرڎیی کورد دلۍ گردیشانە دەسش بیەن. ئی حەقەتینە ئانەما پەی بەروزۆ کە پەی چی تا ئیسە کورد بیەن بە کۆیلە. ئینە جاما، وێنەو ئا چێوانە کە ڕووەشا دان. ئارۆ ئانۍ دژوو ئێمە جەنگ مکەرا، فرەیشا کوردێنۍ، نمەتاوا ۋێشا جەنگ بکەرا، پەی ئانەی بیاوا بە ئەنجامێوە بەشێوۍ جیاواز کوردی دژوو ئێمە بەکارمارانۍ.

بەڵام ئیجارە دەوڵەتو تورکی ئەنجامێوە بەدەس نمارۆ. پەیچی؟ ئیتر هوشیاریێوە پېڎابیەن. ڕامان و زیهنیەتوو ڕابەر ئاپۆی وەڵا بیەنۆ و ئیتر ژەنی و گەنجا کوردی ئاگاڎارۍ ڕاسیەکانۍ. ۋەروو ئانەی دەوڵەتو تورکی نمەتاوۆ گەلوو کورڎی بکەرۆ دووۍ پارچۍ و بڎۊشا گژۍ یۊترینیرە. ئێمە مزانمۍ ئا جەردەوانۍ هامکاری دەوڵەتو تورکی مکەرا و چنیشا مردا، ژمارەشا کەما، هێزوو ئێمە گۊرەتەرا. بڕوام هەنە، ئا بانگەوازەو من کە شمە باسش مکەردۍ، بێگومان کاریگەریش بیەن سەرو یانەو جەردەوانەکا و زاوڵەکاشا. ئاڎۍ پاسە بە ئاسانی نمەیا، بێگومان ڕووبەڕوو دژواری باوە. پەنەوازا سەرهۊردای بکەرا، دەس چی کاریە هۊرگێرا. ۋێشا پاک بکەراوە چی خیانەت و چارە سیاوییە؛ مشۊم خاوەن هەڵوێسۍ با. ڕەنگە بڕێشا هەڵوێسشا نیشانە دابۆ. جاروبار ئاگاڎارێنمۍ بڕۍ کەسۍ ئی هەڵوێسەیە نیشانە مڎا، بەڵام دماجار بڕێشا هەر مەیا.

ئینە وابەسەو ئەرەکۊشای گلێرگەین. پێویسا دژوو ئینەی کۊشیەیمۍ. پێویسا وڵاتپارێزنا و ژەنا ئازاڎیوازی و گەنجا کورڎی و لایەنگراو دیموکراسی و گەلی وڵاتپارێزما، دژوو سیخوڕی و جەردەوانی و خیانەتی کۊشیانە. تەنیا بە بانگەواز نمەبۆ، پێویسا کۊشیای بۆ. داوا جە گرڎی مکەروو پەی ئەرەکۊشای. ئەرەکۊشای جە یانەنە، سەرو جاڎەیۆ، جە گرڎ شۊنێنە ئەنجام بڎریۆ. جگە چانەیچ پێویسا ئەرەکۊشای جە یانەو جەردەوانەکانە بۆ. پی جۊرە پێویسا ئا ئینساناما ڕاسۍ بکەرمېوە کە تووشوو غەڵەتی و کەموکوڵی ئامێنۍ. بناغەو ئایدۆلۆجیاو ڕابەر ئاپۆی چێشا؟ ئێمە گلېرگەو کوردی مەڕیای، بوزمێوە سەرو پەیا ۋێش؛ سەرجەنۆ  کەسایەتی کوردی وەش بکەرمۍ. سەرو ئی بناغەیە شۆڕشوو ژیۋایۆ پێکئاما. پۊکەی مشۊم ئانۍ ئینۍ سەرو ڕای غەڵەتێوە مۊچیاریشا بکەرمۍ پەی سەرو ڕای ڕاسۍ. ئێمە پەی ئینەی ئینایمۍ هەوڵ و ئەرەکۊشاینە. ئی ئەرەکۊشایە سەر گنۆ و ئی سیاسەتە دوژمنی دلێنەبەرۆ.

جە شۊنۍ جیا جیێوە زانیاری مۍ، بڕۍ کەسۍ هەوڵ مڎا بە نامۍ پەکەکە-هەپەگەیۆ زەڕ کۊبکەراوە. چی بارۆ چێش ماچدۍ؟

پنەم وەش بۍ ئی پرسیارێتە کەردە. چی چوارچێوەنە گەرەکما بانگەواز و ئاگاڎییۍ بڎەو بە گەلەکەیما. ئەگەر هامڕاکێچما گۆششا ئینا چۆ، با ئاڎێچ هوشیارۍ با:

بەڵێ مزانمۍ کەسانێ هەنۍ بە نامۍ پەکەکەی و هەپەگەیۆ زەڕ کۆمکەراوە. ئی زانیارییۍ جە چن شۊنێوە مەیا، نەک جە یەک شۆنیوە. پێویسا گەلەکەما و گرڎ وڵاتپارێزێوە ئی حەقەتینەیە بە ڕۆشنی بوینۆ: ئێمە پېسە پەکەکەی و هەپەگەی جە سەرنیشتەنە زەڕ و هامکاری جە کەسی کۆمەکەرمېوە. ڕاسا پەنەوازما پنەشا، بەڵام پەی پووچەڵکەردەیۆ گەمە و فێڵەکا دوژمنی، قەرارمادا هیچ هامڕێوەما جە ڕاو چن کەسێوە زەڕ کۆنەکەراوە، واتە کەسی ئەرکدار نەکەرا پەی هامکاری و کۆکەردەیۆ زەڕی. ئینە ڕووە نمەڎۆ. پێویسا گرڎ کەسۍ ئینەی بزانۆ. سەرەڕاو ئینەیچ، ئانۍ پەی کۆکەردەیۆ زەڕی مەیا و داواتا ۋنە مکەرا، بە ئەگەرێوە فرە سیخووڕۍ میتینۍ و سەرو ئی بناغەیە ئەرکدارۍ کریێنۍ. ڕەنگە بڕێشا مەسڵەحەت وازۍ با، بڕێشا چەتۍ با و پەی مەسڵەحەتوو ۋێشا ئی کاریە بکەرا. پێویسا گەلەکەما ۋەرا ۋەر پی کەسا هوشیارۍ با. بە هیچ جۊرۍ هامکاری نەڎا پی کەسا و نەگنانۍ دلۍ ئی گەمەیۆ.

بێگومان ئەگەر وڵاتپارێزێوە بە چەمۍ ۋێش گەریلای بوینۆ و بیاوۆنە کە گەریلا پەنەوازش بە هامکارییا، متاوۆ بەدەسی ۋێش هامکارییەکەی بەخشۆنە. ڕەنگە بڕۍ هامڕێما پەنەوازشا بە هامکاری بۆ، مزانویچ کە پەنەوازشانە. بەڵام پەی پووچکەردەیۆ گەمەکا دوژمنی، دەسما هۊرگێرت جە کۆکەردەیۆ هامکارییەکا. وەڵتەریچ نەبۍ، بەڵام ڕەنگە بڕۍ جە یەکینەکاما جاروبار هامکاریشا کۆ کەردەبۆوە. دوژمن پی کارا هەوڵ مڎۆ گەلەکەیما بێزار بکەرۆ، نامۍ جمیەرەکەیما پیس بکەرۆ و گەلەکەیما تاڵان بکەرۆ. پەی ڕاگێرتەی چینەی، ئی ڕێبازا نمازمۍ. بەڵام پېسە باسم کەرد، ئەگەر وڵاتپارێزێوە بە چەمۍ ۋێش گەریلای بوینۆ و بیاوۆنە کە هامڕاکەش پەنەوازش بە هامکارییا، متاوۆ بەدەسی ۋێش هامکاریی هامڕاکەیش بکەرۆ. وەختوو دیەو هامڕایانە ئینە ڕاش مشۊنە. جگە چینەی، نمەبۆ کەس گنۆ دلۍ گەمۍ پی جۊرەیۆ. ئێمە بەنامۍ ۋێماوە کەسی دیاری نمەکەرمۍ و واچمۍ "لوودۍ زەڕما پەی کۊبکەردێوە". پێویسا کەس فریوو ئی گەما نەوەرۆ و گرڎ کەسۍ هوشیاربۆ.

چن ساڵێوەن جەنگ جە هەرێمەکاو پارېزنای مەدیاینە بێ مردای بەردەواما. جە لېوەتەرۆ، ئۆپەراسیۆنەکۍ سوپاو ئەرەگیروو تورکی جە سەرنیشتوو کورڎەسانی چی ڕووا دماینە زیاتەرۍ بیێنۍ. جەنگ بۍ، جە بەرنامەی وەڵینەنە باسما چانەی کەرد، گەشمەرڎێتا بێنۍ. سەرو کۊشیای گەریلای جە سەرنیشتەنە بە گرڎی چێش ماچدۍ؟

پېسە شمە واتتا، جە پانیشتوو کورڎەسانی ، واتە جە هەرێمەکاو پارێزنای مەدیای، بەردەوام جەنگێوە دژوار هەن. چی چوارچێوەنە ئیساتۍ زاپەنە جەنگێوە گەورە و دژوار ئینا ئارانە. ڕوانە ئەرەیاۋنای وەڵا مکەرمېوە. دوژمن گرڎ جۆرە چەکێوە بەکاربەرۆ، گازی کیماویی و چەکی قەڎەغەکریا بەکاربەرۆ، چەکی ئەتۆمی تاکتیکی بەکاربەرۆ. جە دژوو مەڕەکا، ئامێرو هۊرکەندەیش جە کۆنیاوە ئاورڎەن و گەرەکشا بڕۍ یاگۍ هۊرکەنۆ. کارێوە ۋەرفراوان مکەرا، جەنگێوە دژوار هەن. حەرپاسە گەرەکما ئینەی بواچوو: پرۆفێشناڵبیەی جە گەریلایچەنە زیاتەر و زیاتەر پەرەش ئەسان. جە مەنتیقەکا پارېزنای مەدیاینە ئاستوو پرۆفێشناڵبیەی و ڕۆحی فیداکاری لاو گەریلایۆ قووڵتەر بیەنۆ. پەی نمونەی چی جەنگەنە گەشمەرڎۍ کەمېما هەنۍ. ئێمە دەموودەس ئا گەشمەرڎا ئەرەیاۋنمۍ. گەشمەرڎەی تەرما نیا. بە تایبەت جە جەنگوو زاپینە پەی نموونەی جە دووە مانگی ۋییەرڎەنە ئنڎە چەک بەکارئامان، بەڵام گەشمەرڎەما نییا. چونکی پرۆفێشناڵبیەی پەرەش سانان. ئینەیچ سەلەمنۆش کە هێزێوە پرۆفیشناڵ متاوۆ بەبێ زەرەرۍ فرە گورزەی گۊرۍ جە دوژمنی بڎۆ. گەریلاو ئارۆی ئینەی مکەرۆ. جەنگێوە گەورە هەن.

چی ڕوا دماینەینە، هەوڵوو ئەرەگیری جە مەتینانە زیاتەرۍ بێنۍ. پەی نموونەی، هێزی شەوۍ دوژمن دەگاو بازێ و دەوروبەریش، حەرپاسە شۊنۍ پېسە قەسرۆکی و دەرگەڵێشا ئەرەگیرۍ کەردۍ. چالاکی هامڕاکاما بۍ، بەڵام دوژمن چنی ئینەی مکەرۆ؟ بە فرەیی ئا شۊنا مگێرۆ کە هەڤاڵێش چنە نیەنۍ. ئیساتۍ مەتینانە تاکتیکێوە چانە مگېرۊنە وەر. واتە چا شۊنانە کە مزانۆ هەڤاڵۍ ئێمەش نیەنۍ چنە، جە ڕاو ئاسمانی و وشکانییوە مۍ. ترۊمبێلەکېشا جە دەروازەی سنووری سەرزەرێوە ۋییەرانە و هەر کۊشا گەرەک بۆ بە ئازاڎیی پەیش ملا. پەدەکە و دەوڵەتوو عێراقی ڕاشا پەی وەشکەردێنۍ. بەپوختی جە مەتینانە هەردووە تاکتیکەکەی بەکاربەرا. سەرەتا ئا شۆنا مکەرۆ ئامانج و ئەرەگیرشا مکەرۆ کە هەڤاڵۍ ئێمەش نیەنۍ چنە؛ پی جۊرە تەوقدای وەڵۍ وزۆ. با ئینەیچ بواچوو: سەرو ڕاو بەینوو بامەڕنۍ و کانی ماسینە، ئیساتۍ دەوڵەتو تورکی نوقتۍ وشکنایس نیێنەرەو داواو ئسناسنامەی جە خەڵکی مکەرۆ. قەناعەتم پاسەن، ئەگەر نێچیرڤان بارزانیچ پارە ۋییەرۆ، داواو ئشناسنامەیش ۋنە مکەرا. چن ساڵێ چێوەڵی، جە گلېرۆبیەیێنە نێچیرڤان بارزانی پنەش واتا، وەڵۍ ساڵەو ٢٠٠٥ لوان تورکیا، جە یاگێنە نیشتەنەرە، سەرو مێزەکۍ ۋەردەمیشانە هەر کەسێ نامۍ میهنەکەیش نویسیابۍ، چاڎیشا پەرسان میهنەو تۆ چێشا، ئاڎیچ واتەبێش سەرۆکوەزیرانا، بەڵام ئا کەسەی پەرسابێش چنە پنەش واتەبۍ نمەبۆ، جە پانیشتیچەنە نمەتاوی بی بە سەرۆکوەزیران، پینەیچ کێشە ڕووەشدان. پەی چێشی پی جۊرە مامەڵە مکەرا؟ چونکی لاو ئاڎیشاوە، سیستەموو کوردا و سەرۆکوەزیرانوو کوردی مایۍ قبووڵکەردەی نییەنە و نمەبۆ درووس بۆ. سەرو ئی بناغەیە، ئا کاتە دەوڵەتوو تورکی پاسە حساب کەرۍ، پەکەکە جە جەنگی چەکڎارینە بەردەوام نمەبۆ پۊکەی فشار جە پانیشتی کەرۍ. پەی نموونەی، جە دهۆکیچەنە تەحەمولوو ئاڵاو پانیشتوو کورڎەسانی نەکەرێنۍ و واچێنۍ "ئی پارچە قوماشەیە کەنمێوە". پینەیچ فشارشا پەی سەرو پانیشتوو کورڎەسانی دەس پنە کەرد، بەڵام کاتێ گەریلا دەسش بە جەنگی چەکڎاری کەردۆ، دەسشا چینەی هۊرگێرت و ئامێوە پەی دژایەتی ئێمە. 

ئیساتۍ جە بنەڕەتەنە دەوڵەتو تورکی پانیشتوو کورڎەسانی ئەرەگیر نمەکەرۆ، بەڵکم سیاسەتوو لکنای بەرۆڕاوە. ڕەنگە ئیساتۍ ڕووەی حەقەتینەش نیشانە نەڎۆ، گەرەکش نیا بە ڕۊشنی سیاسەتوو ۋێش ئاشکرا بکەرۆ، بە حکومەتوو عێراقی و پانیشتی ماچۆ "دژوو پەکەکەی جەنگ مکەروو، پۊکەی مشۊم هامکاریم بکەردۍ". چی ڕوانگۆ چنی پەدەکەی ڕێکۍ کۊتێنۍ، ئینۍ پێوەرە. سەرو ئی بناغەیە، لکنای ئەنجام مڎۆ. پەی نموونەی، گرڎ یەرەشەممێوە جە پەرلەمانوو تورکیاینە سەرۆکوو پارتەکا قسۍ مکەرا. ئارۆ سەرۆکی گرڎینوو مەهەپەی، دەوڵەت باخچەلی قسێش کەردۍ. پێشنیار مکەروو ۋەرپەرسا پانیشتی و عێراقی گۊش جە قسەکاش بگێرا. گرڎ کەس مزانۆ ئارۆ دەوڵەت باخچەلی دەوڵەتو تورکیای بەرۆڕاوە. ئاڎ ستراتیجش دیاری مکەرۆ، ئەردۆگان و دەوروبەرەکەش تەنیا جابەجێش مکەرا. بەڵام ئانەی ستراتیج دیاری مکەرۆ دەوڵەت باخچەلییا. پەی نموونەی، ئارۆ چێشش وات؟ باسوو موسڵی و کەرکووکیش کەرد. قسێوە ئەتاتورکی دەربارەو موسڵی و کەرکووکی مارۆوە. بەڵام جە ئەساسەنە نیازو ۋێش بەربڕۆ. ئێمە گرڎ وەختۍ ماچمۍ "گەرەکشانە میساقی-میللی ئەرەگیر بکەرا، ئینە دڵوو ئاڎیشانە حەشاردریان، ئی ئەرەگیریە فاڕیۆ پەی لکنای". ڕەنگە ۋەرپەرسا عێراقی و پانیشتی فرە گۆش بە قسەکا ئێمە نەڎا، بەڵام با گۆش جە باخچەلی بگێرا. دەوڵەتوو تورکی گەرەکشا پانیشتوو کورڎەسانی لکنۆ بە ۋێشۆ. پېسە چنی عەفرینش ئەرەگیر کەرد و فرەو کوردەکاش چا بەرۍ کەردۍ و سیستەموو ۋێش سەپنا، گەرەکشانە وردە وردە جە پانیشتوو کورڎەسانیچەنە هەمان چێو بکەرا. مەراموو ئاڎیشا ئانەنە، ئی کاریە جە گرڎوو ۋەرنیشتینە بکەرا، ئی نیازەیچشا نەشارانۆ.

ئەگەر نرخنای پەی سەرنیشتوو کورڎەسانی بکەرمۍ؛ چا چنڎین ئۆپەراسیۆنۍ مکریا. بەتایبەت بڕۍ دەزگۍ چاپەمەنی تورکیای و پانیشتوو کورڎەسانی گەرەکشانە چنی ئی ئاژەیە نیشانە بڎا؟ سەرەتا گەرەکشانە ئەرەگیری تورکی بە نەرمی نیشانە بڎا. بەڵام ڕۊشنا بڕۍ دەزگۍ چاپەمەنی پانیشتی بەشێوێوە تایبەت ئەرکدارۍ کریێنۍ تا ئی ئەرەگیریە بە نەرمی نیشانە بڎا. ڕاسی ئاڎۍ گەرەکشانە ئەرەگیری و لکنای ئەنجام بڎا، بەڵام ئی دەزگۍ گەرەکشانە نەرمش نکەراوە. جە لېوەتەرۆ، گەرەکشانە پاسە نیشانەش بڎا، گوایە پەکەکە ئیساتۍ تەنیا جە پانیشتەنە جەنگ مکەرۆ. هەم چاپەمەنی سەر بە ئاکەپە-مەهەپەی جە تورکیا، هەمیچ بڕۍ چاپەمەنیۍ جە پانیشتوو کورڎەسانینە هەوڵ مڎا پاسە نیشانەش بڎا. بەڵام دوورا جە حەقەتینیوە. ئێمە جە گرڎ شۊنێنە دژوو ئی دەوڵەتە ئەرەگیرە-قڕکەرەیە جەنگ مکەرمۍ. جەنگەکەو ئێمە جەنگێوە ئایدۆلۆژی و سیاسی و گلێرگەی و چاندی و سەروازییا. بەڵێ گرڎ چێوۍ سەروازی نییا، بەڵام جەنگی سەروازیچ جە گرڎ یاگێنە هەن. دەوڵەتو تورکی پەی جەنگی جە سەرنیشتەنە، تەنیا باسوو گەشمەرڎەکا ئێمە مکەرۆ. ۋەرووئانەی ئێمە زانیاری هۊرگێرتەیما سەرو تەکنیکی مردنان، جە وەختوو ۋێشەنە نمەتاومۍ زانیاری هۊربگێرمۍ. زانیارییەکۍ کەمێ دێرتەر میاوا دەسما. پۊکەی فرە نمەبۆ بە ڕۆژەڤ، جە سەرنیشتوو کورڎەسانی جەنگێوە دژوار هەن.

پەی نموونەی، ۋەرپەرسا تورکی ئامارەو ساڵەی ۋییەردێشا وەڵاکەردۆ، جە ماوەو ساڵێوەنە جە تورکیا و سەرنیشتوو کورڎەسانی ، ٣١ هەزار ئۆپەراسیۆنێشا دژوو ئێمە ئەنجام دێنۍ. تەماشە بکەردۍ، ئاڎۍ ۋێشا ئینەشا ئەرەیاۋنان. یانی جەنگێوە قورس جە بەینمانە ڕووە مڎۆ. گرڎ وەختۍ دژوو ئێمە هرووژم هەن و جە ۋەرا ۋەرەنە مڎرامانێوە گۊرە هەن. ئی هرووژمۍ جە زیڼانەکانە، سەرو جاڎەکانە و جە کەشەکانە هەن. جە گرڎ شۊنێنە هەن. پێویسا گەلەکەما ئی حەقەتینەیە بەعالی بوینۆ، بەتایبەتی جە پارچەکا تەرینە. جەنگێوە هەمەلایەنە دژوو دەوڵەتو قڕکەرو تورکی ملۊڕاوە. پەی نمونەی جە دێرسیم و جودی و فرەو شۊنا تەرینە دەوڵەتو تورکی بە ملیارەها زەڕش پەی وەشکەرڎەی ڕاو بانی خەرج کەردەن و بنکەش چا شۊنانە وەش کەردەن. بە مەعنێوەتەر قەڵێوەشا پەی پارېزنای ۋێشا وەش کەردێنە. چونکی چا نمەتاوا ۋێشا پارێزنا. بە پوختی جە سەرنیشتەنە هەوڵێوە هەن؛ ئاڎۍ گەرەکشانە دلێمانە بەرا، ئێمەیچ مڎرامان مکەرمۍ، ئێمە گەرەکمانە هەوڵەکاشا پووچۍ بکەرمێوە و دماتەریچ دلێشانە بەرمۍ. ئەرەکۊشایۍ پی جۆرە هەن.

چی جەنگەو سەرنیشتینە، دەوڵەتوو تورکی گرڎ ڕا و ڕێبازێوە بەکارمارۆ. متاومۍ واچمۍ جەنگەکەی جە یەرۍ ئاستێنە بەرا ڕاوە: هەواڵگری، تەکنۆلۆجی، جەنگی سایکۆلۆژی. هەواڵگرییشا بەقوەتکەردەن، گەرەکشانە سیخوڕیکەردەی قووڵتەر بکەراوە و گەرەکشانە ئامرازە هەواڵگرییەکا پېسە کامێرەی زیاڎ بکەرا. پەی نمونەی ئیساتۍ تەنیا فڕۆکەی بێ‌فڕۆکەوان جە دژما بەکارنمارا. ئیساتۍ دەوڵەتو تورکی گرنگیێوە فرە بە کامێرەی زەمینی مڎۆ. دیسان ئەگەر جەمۍ هامڕێشا جە شۊنێنە دەسنیشانۍ کەردۍ، تەنانەت ئەگەر ٢ هامڕۍ با، سەرەتا فڕۆکە و هەلیکۆپتەر کیانا؛ بە تۆپە و گرڎ جۆرە چەکێوە قورس هرووژم مکەرا؛ دماتەر ملا پەی جەنگی و بێحەیایانە مبارەکبایی جە یۊترینی مکەرا. هەمیشە بە تەکنیکە دوورەکا جەنگ مکەرا؛ هیچ فیداکاریێشا نەبیەن! واتە هەزاران سەروازۍ و جەردەوانۍ و سیخوڕۍ و جاشۍ و ئانڎە تەکنەلۆجیا دژ بە ٢ کەسا بەکاربەرانە. دەوڵەتو تورکی ئیساتۍ جەنگێوە پاسە ناهامسەنگ دژوو ئێمە بەرۆڕاوە.

پەی نموونەی، پەی ئانەی گەنجۍ بەشدارۍ نەبا، دەوڵەتو تورکی بەشێوێوە ڕسمی هیرۆین و تلیاک و حەبۍ هۆشبەری جە گرڎ شۊنێنە وەڵا مکەرۆوە. گەرەکشانە گەنجا ئالوودە بکەرا. تەنیا پەی ئانەی گەنجۍ نەبا بە وڵاتپارێزنۍ و نەبانۍ بە گەریلۍ. پی جۊرە، جەنگوو دژ بە ئێمە، جەنگێوە سایکۆلۆژییا، جەنگێوە گلێرگەییا، جەنگێوە چاندییا. جەنگێوە پاسە فراوان و دژوار مکریۆ.

گەریلایەتیی سەردەمی تازەی مشۆم بە پاو ئی شێوازە تازەیە بلۆ وەڵێوە. هامڕێ کە سەرنیشتنە وردێ ئا بابەتەیە بیێنێوە، ئادێ مزانا. سەردەمی تازەنە گەریلا تا شێوازێوی تازە بەرا وەڵێوە فاڕیایشا کەردەن، بەڵام تائیساتێچ شێوازی کۆن بەردەواما. یانێ ئا فاڕیایە پێسەو پێویسی نییەن. بەڵێ، هامڕایا بابەتوو وێشارتەیۆنە و نهێنیبییەینە فاڕاشا؛ چا ڕووەوە بڕێ لوایوەڵیوە هەن،بەڵام بە پاو ئا زانیارییا تاواناما دەسشا وزمێ، چی یەرە ڕووەدایەو ئی دمایەینە هەواڵگێریی دوژمنی دەورش هەن. جە ڕووەدایەکەو گلیداخینە ماڵاییۆیرێوی کوڵ هەن، دیارا کە تەنیا هامڕا شێخموس گەشمەردە مبۆنە، بەڵام لە بۆتاننە و هەم پیرۆسانە هەم ماوایچەنە جەنگ ماوێوی فرە بەردەوام مبۆنە. ئاشکران، کە دوژمن هەوڵێوی وەرفراوانی هەواڵگێری مکەرۆ. چەمدارییشا کەردێنێ، وو ئانەیە بە پاو ئا زانیارییا کە ئینێ وەروو دەسیمانە، دوژمنی چەمداری کەردێنێ. ڕاسیینە دیارا، کە ئا شێوازە وەسێ نییەن. پەی بەرزئرمانای یادوو ئا گەشمەردە قارەمانە بەنرخا، مشۆم ئێمە ئا شێوازەیە بفاڕمێ پەی شێوازێوی سەرکەوتەی. ئا هامڕێ سەرجەمش هامڕێ دەسچنێنێ. ئادێ بەهاو ئی گەلەینێ. ئانێ فیداکارتەرین کوڕ و کناچەو کوردستانینێ. مشۆم وەڵاتپارێزنێ و هامڕێما ئا ڕاسییە پێسە بزانا، گردوو هامڕایاما سەرنیشتوو کوردستانینە گیانبازیی گەورە مکەرا. بەڵێ، مکریۆ ئیساتێ هەرێمەکو پارێزنای مێدیاینە سەروو تونێلەکاوە جەنگێوی بەردەوامی ٢٤ سەعاتی ئارانە بۆ، بەڵام مدرامانێوە، کە هامڕایا سەرنیشتنە نیشانەش مدانە، ئندەو جەنگوو تونێلەکا مانادار و گرنگا. بەڵام مشۆم هامڕێ ئانەیە بزانا، مشۆم زیاتەر ڕەنج، فیداکاری و تازەبییەیوە پەرە پەنە بدانە. ئێمە داوا مکەرمێ، کە چا ڕووەوە تازەبیەیوە، قووڵتەر بکەرانێوە. بەتایبەتیچ دماو بەخشای ئی گەشمەرداو ئی دماییە، مشۆم ئێمە بەشێوێوی ڕاس خاوەنداریی وەنەو یادوو ئا قارەمانا بکەرمێ و گەریلایەتیی سەرنیشتوو کوردستانی بە شێوازێو، کە هەرگیز گورزش وەرنەکەوتەبۆ، نەبۆ بە ئامانجوو هەواڵگێری و تەکنەلۆژیای دوژمن، ڕێک بوزمێ. ئاشکران، کە پێویستییش بە شێوازێوی تازەو جموجووڵی هەن. چی بابەتەنە گردما وەرپەرسییما هەن. هامڕێما چا و ئێمەیچ وەر پەرسیماهەن، پاسە مکەرمێ، بەڵام بەدڵنیاییوە مشۆم فاڕیاێوی بنەڕەتی جە شێواز و ڕێبازوو جموجووڵینە بکەرمێ. نمەبۆ ئا فاڕیایە یەکلایەنە بۆ، مشۆم فرەو لایەناوە فاڕیای بە بنەما بگیریۆ.

پەی نموونەی، دوژمن و کەسێ تەرێ مزانا، کە هەرێمەکەنە بڕێو هامڕێما هەنێ، پەی دەسنیشانکەردەی یاگێ مەنەیوەشا، پەی چەندین مانگا چەمدارییشا مکەرۆ. هەردووە یاگەکێچ مکریۆ کە پاسنێ بیێبا، ڕەنگای گلیداغیچ پاسنە بییەبۆ، دوژمن یاگەکێش دەستنیشانە کەردێنە. بەتایبەتی پیرۆسا و ماوانە دوژمن ئەوەڵ بە هێزو تەکنەلۆژیای و عاسمانیی وێش یاگێ هامڕایا مکەرۆ ئامانج. وێش ئەگەر بە تەکنەلۆژیا و فڕۆکە لەو شوێنانە نەدا وەنەو ئا یاگا، هەرگیز نمەتاوانێ بلا سەروو هامڕایاما. ئەگەر بلانە مزانا کە مرا. ئا هێزەشا نییەن، کە ڕاستەوخۆ ڕاو زەمینییوە بەیا. وەڵێ ئانەینە بەیا بە تەکنەلۆژیا چا یاگێ هەماهەنگییە مدا. ئەگەر دوژمن یاگێ هەماهەنگیی جەمێو جە هامڕایاش نیشانێ کەردێبۆ، بە مانو ئانەیەنە کە چاگە غەڵەتێو هەن. یانێ دوژمن بارەو هامڕایاوە زانیاریی هەواڵگێرییش جەم کەردەنۆ. مشۆم شێوازوو جموجووڵی ڕا پەی ئانەیە نەکەرۆوە. مشۆم ڕا پانەیە نەدەیمێ. پێویسا ئێمە ئا کەموکەسرییا بویەرنمێ.

دوژمن هەرمانە مکەرۆ، ئینسانەکا بەکارمارۆ، سیخوڕەکا ڕێک موزۆ. پەی ئانەیچە چەمەداری و گێڵای مکەرۆ. چی بەینەنە مواچوو: تاڕاددێوی بڕێو چا بەشا جەکەردەی ئامانجوو هامڕایانە دەورشا بیەن مزانمێش. ئێمە زانیارییاما ڕۆشن مکەرمێوە و ئا ژیوایچە پەی ئادیشا نمازمێ، مشۆم خاس ئانە بزانیۆ. نمازمێ ونەو ئا هامڕایاما بە هەوانتە بلۆ، ئانە قەرزە سەرماوە. ئی جمیەرە هەقەو ونەو هامڕایاش کەردێنۆ ومکەرۆشۆ. سەروو ونەو ئا قارەماناوە ژیوای پێوەنیای و بیێ بە ساعیبێ دۆڵەمەندی، پەی کەس نمەمەنۆوە. با کەس وەرم بە چێوێوی چانەیوە نەوینۆ؛ ئینە سەرشاوە نمەشۆ! سەروو ئینەیە پەنەشا مکریۆ. هەڵبەتە ئینە لایەنێوەن، بەڵام چێگەنە بابەتێوی سەرەکی کە مشۆم سەرشۆ مدرمێ شێوازوو جموجووڵییا. یانێ مشۆم شێوازوو جموجووڵینە فاڕیای بێ ئاراوە.

چی خاڵێنە کە کۆشیای یوانش پەنە، جگە جە کۆشیای گەریلای پێوەس بە کۆشیایی کۆمەڵایەتی شمە چیش ماچدێ؟ بەتایبەتی وەڵاتپارێزنێ چەنی خاوەنداریی وەنەو هەرمانەکاش مکەرۆ؟ هەرپاسە ژەنی و گەنجێ چەنی مامەڵە چەنی هەرمانەکاشا مکەرا؟

پێسەو گەریلای ئێمە سەروو کەموکەسرییەکاوە وردێ بیمێوە؛ ئاشکران، کە جە شێوەو جموجووڵیمانە کەموکەسری هەن و زیاتەر پێویسشا بە تازەوەبییەی هەن. بەڵام کەموکەسری لایەنە وەڵاتپارێزنەکایچما هەن. فرە لایەنێ دروس و پاکێ، وێشا لایێوە گێرتەن و هەرگیز بەرنمەگنانە؛ هامڕێچ بە ناچاری ملا و ئانێ ورەچەمنێ بە بنەما مگێرا و بەداخۆ ئانەیچ مبۆنە مایێ ئانەیە بگنانە چێروو چەمدارییوە. پەوکای چی ڕووەوە متاوو بواچوو، کە وەڵاتپارێزنەکێچما کەموکەسرییشا هەن. پەی نموونەی وەڵاتپارێزنێ قەوەتێ چانێ با کەسێو متاوۆ هەرێمێوەنە بە یەک گەشت بیناسازی پێوەس بە خەباتوو ساڵێوی گەریلای بیاونۆ یاگێ و دەوروو وێش بگێڵنۆ. چی وەختەنە بەڕاسییچ هەرمانەی گرنگە مگنۆ گەردەنوو ئا وەڵاتپارێزنا کە ئینێ چا مەیدانەنە، کە گەریلا چا مەنۆوە. پێویسییش بە ڕوخساری تازەی هەن. نمەبۆ ئاشکرێ بانە؛ نمەبۆ هامڕایا ئاشکرا بکەرا. وەڵاتپارێزنێما مشۆم کەسێ ئاسایێ نەبانە. مادام کوردێنێ و خاوەنداریی جە وەڵاتپارێزیی وێشا مکەرا، مشۆم دەوروو وێشا بگێڵنا و چێششا جەدەس ئاما بکەراش. بدیەیدێ مادام خەڵکەکەما بە ئاژەڵەکاشاوە و گردوو چێواشاوە سۆچنیێ و دەوڵەت خاوەندارییش وەنە نەکەردێ، مادام دەوڵەتێوی پاسنەنە مشۆم نەمەنۆ و بفاڕیۆ، ئیتر مشۆم گرد لاێیوە خاوەنداریی چا هەرمان و وەرپەرسییەو وێشا بکەرا. پێوەس پانەیوە فرەو بوارانە کەموکەسری هەن.

گەرەکما داوا جە گردوو وەڵاتپارێزنا، هامڕایە گەنجا بکەروو، ئانێ جە چوارچوەو جمیەروو سەرەوردای کۆمەڵایەتیینە خەباتی جیاجیا مکەرا، بەڵام زیاتەر جە شارەکا، خەباتی پاسنە مکەرا، ئارۆ ئشناسنای دەور و هەرمانەو گەنجا وەرفراوانا. ژەنی و گەنجێ دلێ شۆڕشەکەیمانە سەرمەشقێنێ. بەڵام هەرمانەی هامبەشەو گردوو وەڵاتپارێزنا ئانێنە، کە دژوو سیخوڕیی بکۆشیا. مشۆم هیچ کەسێوە ڕا نەدۆ دەگێکێشەنە سیخوڕێوە بۆ، ئەگەر بۆ مشۆم هەوڵەکاشا پەی ئاشکراکەردەیش بوزانە هەرمانە. مشۆم گرد لایێ گەڕەکەکاشانە دژوو سیخوڕە زیندە و نازیندا بە هەستیارییوە بجووڵیانێوە. سیخوڕێ نازیندێ کامێنێ؟ سیخوڕێ نازیندێ کامێرێنێ. کە شارەکانە، گەڕەکەکانە، دەوروبەروو دەگایەکانە و حەشارگەو کامێراهەنێ هەریۆشا سیخوڕێوەنێ. هەرمانەو گردوو وەڵاتپارێزنا ئانێنە، کە ئا کامێرایا کە دەوروبەرشانە هەنێ، دلێشانە بەرا، کامێرا لایێوە موینۆ، دەی لاکەی تەرشۆ لوە و ماڕەش، هەرمانەو گردوو وەڵاتپارێزنا، گەنجە بەڕێزانە و گرد لاێوە، کە دژوو سیخوڕەکا بکۆشیا.

مشۆم دژوو سیخوڕە زیندەکا، دژوو کامێرەکا، ئامێرەکاو گۆشگێرتەی و چەمدری بکۆشیا، ویرما نەشۆ دژوو چالاکیی هەواڵگێریی دوژمنی، کە بە گرد شێوێوە مکەراش، پێسەو گلێرگەی ئەگەر نەبیمێ بە ساعیبێ مدرامانێوی ڕێخەداری، نمەتاومێ بەهاکاو وێما بپارێزنمێ و هیچ چێوێوە بە شاریاوەیی بکەرمێ. بیەیدێ؛ دیسان گورز وەنەو فەلەستینییەکا مدریۆ. ئێمە موینمێ، کە چاگەیچ ئانێ خراپتەری ندەور مگێڵنا سیخوڕەکێنێ. ئندا ئادێ چکۆوە مزانا کە جەنگوانێوە مەکانش کاما! یانێ سیخوڕ هەن. ئا بابەتەو سیخوڕی پەرسەی نەتەوەییەنە بابەتێوی فرە گرنگا. پەوکای مشۆم وەڵاتپارێزنێ، بە شێوێوە کە 'سیخوڕ هەن، ئێمە زانیاریی بدەیمێ بە هامڕایا' نەجووڵیانێوە. وێش هامڕێ نمەتاوا گردیشا بکوشا. یانێ مشۆم تۆ سەرش بمدری و ئا سیخوڕەیە دەگێکێنە بەربکەری. مشۆم تۆ بە شێوێوی بێکاریگەرش بکەری، ئەندا هامڕێ نمەتاوا وێشا بیاونا گردیشا! هەرپاسە بڕێو کەسێ دلێ گلێرگەینە جەخشتە مبریانێ، پەی نموونەی گەنجێو دوژمنی جەخشتە بەردەن و وستەنش دامیوە، مشۆم ئێمە ئا گەنجەیە ڕزگار بکەرمێ و ئێمە نمەواچمێ گردیشا دلێنە مبەرمێ، یا نمەتاومێ ڕزگارشا بکەرمێ، با قازانجشا چەنە بکەرمێ. یانێ مشۆم گردوو وەڵاتپارێزنا، ڕۆشنویرا و کوردا بزانا، کە مشۆم کۆشیای دژوو سیخوڕەکا پێسە هەرمانەو وێشا دیارییە بکەرا.

گەنجێ مافوو ئانەیشا هەن، کە دژوو ئانیشا کە گەڕەکەکانە مادەی هۆشبەر مورەشانە، بەکارش مارانە، لەشورەشی ڕێک موزانە و سیخوڕی مکەرا، بکۆشیا. بانگەوازوو من پەی من پەی گەنجە هێژایا ئانەنە، کە بەشداریی ڕیزەکاو گەریلای بکەرا. چی وەختەنە بەشداربییەی دلێ ڕیزەکاو گەریلاینە، دلێ خەباتی شۆڕشگێڵنینە گوزارشت جە ئاستوو بەڕێزی و شکۆمەندی مکەرۆ. دوژمن جارە جارە ئی بابەتوو بەشداربییەیچە مکەرۆوە کەرستەو پروپاگەندەی، بەڵام بەشداربییەی هەن و بەردەواما، بەڵام جە ئاستێوی دیارەنە ڕاگێری هەن، بەڵام مشۆم هامڕێ گەنجێ چەنی هامڕایاشا ئا وەربەسا بماڕانە. هامڕایی گەنجێ مشۆم ئانەی بزانا، کە چندە وێشا بکەرا بە ساعیبوو کۆشیای- کە ئانە جە مەیدانوو کۆمەڵایەتییجەنە مبۆ، مەکتەبەکانە مبۆ یا بە بەشداریی ڕیزەکاو گەریلایچنە مبۆ- و خەباتەکاو وێشانە ا چندە قووڵێ بانێوە، پا ڕاددە هومێدەکاو دوژمنی ماڕانە. گەنجێ ئایندەو گلێرگەینێ. گەنجێ ڕۆحوو سەردەمینێ. پەوکای مشۆم گەنجاو کوردستانی چی سەردەمە تارێخییەنە، خاوەنداریی جە وەرپەرسیی وێشا بکەرا. بانگەوازوو من پەی کوڕا و کناچە گەنجاو کوردستانی ئینەنە: چی سەردەمە تارێخییەنە سەروو خەتەو ڕابەر ئاپۆیوە، پێسە گەنجە بەنرخە ئاپۆییا بانێ بە ساعیبێ دەور و وەرپەرسی و بەشداریی جە ڕیزەکاو گەریلاینە. سەروو ئا بنەمێوە سڵاموو وێم ئاراستەو گرد لاێوە مکەروو و سەرکەوتەیشا پەی موازوو.