(ڤیان جاف)ـه‌ کێ بێ؟ بەشی یەرەم

(ڤیان جاف)ـه‌ کێ بێ و چەنی ژیوا و کۆشا و دەرنجام چی چالاکی گیانبازیش پەی ئازادی و ڕابەرایەتیی و دژ بە گەلەکۆمەی میاندەوڵەتی و گۆشەگیری ئیمرالی ئەنجامدا و نامەکانشەنە چێشش نویستەن؟

سه‌رکه‌رد‌ێ شه‌هیده‌، ''له‌یلا والی حسه‌ینه‌'' ئه‌ژنانسیای به‌ هه‌ڤاڵ ''ڤیان جافه''‌ یان ''ڤیان کارۆخه''‌ یان ''ڤیان سۆرانه''‌ جه‌ ساڵه‌و وەر جە ئەنجامدای چالاکییە گیانبازیەکەیش چەندین نامێش پەی هاوەڵەکانش نۋیستنێ و جە میانشانە باسش جە وێش و کۆشای ئازادی و ڕێبەرایەتی و ئاژەو ئاسەردەمەیە و دید و پەیلوایش جەبارەشانەوە شەی کەردەن و هۆرسەنگنایش پەی کەردێن. جە ئی بەشە و بەشەکێ تەرێنە ئاماژە بە نامەکانش مڎێم و دەقەکەیشان وەڵامەکەرمێنەوە.

بەشی یەرەم

ده‌قوو نامه‌کانو فه‌رمانداره‌ی شه‌هیدێ هه‌ڤاڵ( ڤیان سۆران)ێ:


(په‌ی به‌ڕاوه‌به‌ری شه‌ڕواناو مه‌حاڵوو حه‌فتانینی)


ماوه‌یوه‌ درێژ نیا ئامێنا ئی مه‌حاڵه‌، چێگه‌ی فره‌ وه‌شم ئاما، پێسه‌ واچی سروشته‌که‌ش دائیم چه‌نیم قسێ که‌رۆ. فره‌ جوان و سه‌ره‌نج راکێشه‌ن په‌یم. جه‌ گردیچ موهێمته‌ر رۆحی فه‌داکار و درۆسوو هه‌ڤاڵا ئاسووده‌یێ فره‌ش دانێ. گردوو هه‌ڤاڵام فره‌ وه‌شێ گه‌ره‌کێنێ، به‌ ژه‌ن و پیاشه‌و. پێسه‌و مرۆڤی، پێسه‌و که‌سانێوه‌ که‌ هه‌رده‌م گاڵته‌ به‌ مه‌رده‌ی که‌را. به‌ڵام چه‌نی ئانه‌یچ فره‌ چێوێ بێنێ که‌ نه‌فره‌ته‌م چه‌نه‌ که‌ردێ و ره‌خنه‌م که‌ردێ و چیوه‌دمایچ ره‌خنه‌شا که‌روو، هه‌نێ. به‌تایبه‌ت دلێو فره‌و که‌سایه‌تیانه‌ دوه‌دڵی، بێباوه‌ڕی، گله‌یی که‌رده‌ی و تۆزین که‌رده‌ی ئه‌شقی و وه‌شه‌ویسی، یان به‌گردی که‌سایه‌تی باو بیه‌و ژه‌نێ و فئۆداڵیه‌ت و جه‌ وێ رازیبیه‌و پیای په‌ی جارێ ته‌ری جه‌ کانگاو دڵیه‌و زامداره‌ش که‌ردا. 
چانه‌ین بازه‌جارێ جه‌ له‌حازوو یاونای و شێوازیوه‌ عادزێم که‌رده‌بیه‌بیدێ، په‌وکی داواو چه‌نه‌ ویه‌رده‌یتا چه‌نه ‌که‌روو. به‌ڵام جارێ ته‌ر هه‌نا سه‌روو ئا ره‌خنامه‌و، که‌ سه‌باره‌ت به‌ نزیکوه‌ بیه‌ی که‌م و لاوازوو ره‌خنه‌که‌رده‌ی و فه‌رهه‌نگوو زه‌م که‌رده‌ی و شێوه،‌ لێکۆشانێوه‌ كه‌ به‌ پێواری و په‌نامه‌کی پێشم وسته‌بێنێ و دائیم پێسه‌و دینامیکێوه‌ بێنێ په‌ی ریکوسته‌ی. چا باوه‌ڕینا ئگه‌ر هه‌ریۆ جه‌ شمه‌ و هه‌ر کادرێوه PKKی جه‌ وه‌راوه‌روو پێش وسته‌ی ژیواو ریکوسته‌ی و پارێزنایش، هامده‌م جه‌ واراوه‌روو پێش وسته‌ی مرۆڤی جه‌ که‌وته‌ی دلێو بێ باوه‌ڕی و خیانه‌تی، وێ به‌ به‌رپرسیار وینمێ و جه‌ شۆن و واده‌و وێشه‌نه‌ ره‌نجی فکری و ژیوایی بده‌یمێ، هیچ چێوێ که‌ سه‌رش نه‌وزمێ و ئاکامش نه‌گێرمێ نیا. چوون جه‌ بنکه‌و دوه‌جاروه‌بیه‌ی و چاره‌سه‌رنه‌که‌رده‌ی کێشه‌کاو ژیواو ریکوسته‌که‌یما به‌ ته‌مامی و سه‌رنه‌وسته‌ی ئا هه‌ڵمه‌ته‌ سیاسی و ته‌کتیکیا که‌ په‌ی ئازاد که‌رده‌ی سه‌رۆکی و چاره‌سه‌ری کێشه‌و کوردی دیاریێشا که‌رمێ، بێ به‌رپرسیاریه‌تی کادری و به‌ پارتی نه‌بیه‌یشه‌ن. یانی ئا مه‌نتقه‌ هێرارشیه‌و ئێمه‌ن، که‌ پارێزناو پێش وسته‌و ڕیکوسته‌ی ته‌نیا سه‌روو شانه‌و چینێوه‌ که‌می، یانی (به‌ڕاوه‌به‌ری) وینمێ. ده‌مێوه‌ ئینه‌ی ماچوو: پاسه‌ میاودێنه‌ که‌ ته‌نیا لایه‌نوو کادری یان تاکی تاوانبار وینوو. چون که‌م و کورتی و لاوازی ڕیکوسته‌یچ به‌ ڕاده‌و کادری هه‌ن و وینیۆ. دیاره‌ن لاو منوه‌ دایم فۆرمێڵه‌و " پێشکه‌وته‌و تاکی یه‌کسانه‌ن چه‌نی پێشکه‌وته‌ی ڕیکوسته‌ی و پێچوانه‌یچش ڕاسته‌ن". ته‌ماشایه‌وه‌‌ سه‌ره‌کین جه‌ به‌ده‌سه‌وه‌گێرته‌ی کێشه‌کا و ڕووداو و دیارده‌کان. سه‌روو ئی بنه‌مایچوه‌ ماچوو: پێواری " به‌ پارتی بیه‌ی" و سه‌رکه‌وته‌ی کادری ته‌نیا چێوێوه‌ن، ئادیچ ئانه‌ن که‌ سه‌ره‌ڕاو بیه‌و لاوازی و که‌م و کورتیه‌کاو ڕیکوسته‌ی، وێش به‌ ساحێبوو ڕیکوسته‌ی و به‌شێوه‌ سه‌ره‌کی وینۆ و هامده‌مێچ ڕه‌خنه‌ که‌رۆ و په‌ی پێش وسته‌یچ جه‌ دڵوه‌ هه‌وڵ بدۆ. په‌وکی چننه‌ زه‌حمه‌تیچ کێشمێ و مانیه‌یمێچ مشیۆ ئی ژیوایه‌ و ئی ڕیکوسته‌یه، جه‌ چه‌ماما باشته‌ر پارێزنمێ. چون ئی ڕیکوسته‌، ڕیکوستێوه‌ ده‌وڵه‌تی یان هینه‌و چینێوه‌ سه‌رده‌ستی نیا، ڕیکوسته‌یوه‌ نیا که‌ هێزی ماددی و مه‌عنه‌وی وێش جه‌ لایه‌وته‌رۆ دزیه‌بۆش. ئی ڕیکوسته‌ به‌ ئاره‌قوو دلێ چه‌ماو گه‌لێوه‌ ڕه‌نجده‌ری و ونه‌ی گه‌شه ‌و شیرینه‌و هه‌زاران کوڕ و کناچه‌ی دڵگه‌رمی و ئاشقی به‌رهه‌م ئامه‌ن . په‌وکی وێ به‌ ساحێب زانایش به‌ ماناو خاوه‌نداری جه‌ شه‌هیدا و گه‌لی و پێسه‌و تاکه‌که‌سی ساحێبوو که‌سایه‌تێوه‌ به‌ ئه‌خلاقی و به‌شه‌ره‌فین. به‌ پێچوانه‌یچش، وڕایوه‌ ئه‌خلاوقی و بێویژدانیه‌وه گه‌وره‌ن‌ که‌ ئاکامه‌که‌ش، پێسه‌و ڕێزانی و نوژینێ ڕووه‌و خیانه‌تی ملۆ. 
((هه‌ڤاڵه‌ ئازیزه‌کا))
چانه‌ین ئی چالاکیه‌و منه‌ کاریگه‌ری سه‌روو شمه‌وه‌‌ که‌رۆ، به‌ڵام تکام ئانێنه‌ به‌ شێوه‌یوه‌ عاتیفی نزیکێ نه‌بیدێوه‌ و عادزێ نه‌بیدێ. چون هه‌ڵمه‌ته‌و''2006''ی به‌شداربیه‌وه‌ به‌هێز و بێوینه‌ش جه‌ گردیما گه‌ره‌که‌ن. منیچ پێسه‌و کادرێوه‌، پێسه‌و ملیتانێوه‌ ژه‌نێ ئه‌پی‌شیوه‌‌ گه‌ره‌رکما سه‌رده‌موو به‌شداربیه‌ی وێم نیشانه‌ بده‌ و په‌یامه‌و وێم بده‌و هێرشه‌کا کۆمپلۆی جه‌به‌رو دلێ ڕیکوسته‌ینه‌ و هامده‌نگی وێم چه‌نی چالاکییه‌کا گه‌لی که‌روویۆ‌. ماچا کات پێسه‌و خه‌نجه‌رێوه‌ن، ئه‌گه‌ر نه‌بڕیش، بڕۆت، حه‌ر په‌‌وکی واده‌و ئێمه‌یچ په‌ی په‌روه‌رده‌ی و ئاماده‌بیه‌ی تا وه‌هارێن. داوا که‌روو به‌ بۆنه‌و منوه‌ هیچ ڕوێ جه‌ به‌رنامه‌کاتا مه‌فاڕدێ، چون هه‌ریۆ جه‌ شمه‌ جه‌ خه‌ته‌و فه‌دایینه‌ په‌ی وه‌هارێ، وێتا حازر که‌ردێ. منیچ یوه‌نا جه‌ شمه‌و ئه‌گه‌ر تاوو جه‌ ئیسته‌وه‌ سه‌رش وزوو، ئه‌رکی ئاسایی و مێلیتانیه‌تی وێم پێک ماروو. چوون چالاکی ئی مه‌رحه‌له‌یه‌ گرده‌لایه‌نه‌ن. یانی به‌ شێوه‌و زیلانێ و سه‌مای. 
مزانوو که‌ فیداکاری لاینوو ژیوای و بڕیاره‌و پێشاهه‌نگی که‌رده‌ی و ئه‌نجامدای تاکتیکی و ئه‌نه‌یاوای جه‌ فه‌لسه‌فه‌ی و ئیدولۆژی و په‌یوه‌ندی هه‌ڤاڵیه‌تی دروستی و بێ‌ دوه‌دڵی لوای سه‌روو هه‌ده‌فی، به‌رهه‌م ئارده‌ی و یاگه‌ گێرته‌ی و وه‌سڵبیه‌ین به‌ سه‌رکه‌وته‌یوه‌. باوه‌ڕم هه‌ن که‌ هام ڕێبازه‌کێم سه‌ره‌ڕاو گردوو که‌م و کورتییه‌کاشا حه‌رپاسه‌ وه‌رته‌ر که‌رده‌نشا چیدمایچ وێشا که‌را ساحێبوو ئی ڕاستییه‌‌. به‌ڵام ئانه‌یچ ڕاستیه‌وه‌ن که‌ جه‌ وییه‌رده‌نه‌ نیمه ‌و ناته‌مام پێکما ئارده‌ن و تا ئیسه‌یچ پێسه‌و کادری، مدرای لێڕاسه‌ینما نه‌ویاران. چی لاینه‌و بڕیاره‌و من په‌ی پێک ئارده‌و چالاکی، به‌شێوه‌یوه‌ ئه‌پاسنه‌ په‌ی جارێوته‌ر قازانجکه‌رده‌ی و مانا ده‌ین‌ پا قسا که‌رمێشا و ڕزگاربییه‌ین چا کێشا که‌ دووبارێ باوه‌. مه‌واچوو که‌ماسیێ نه‌با، به‌ڵام دووباره‌ بیه‌یشا خه‌ته‌رناک و بنه‌ڕه‌ته‌یچش جه‌ باوه‌ڕنه‌که‌رده‌ی‌ قووڵی و قانع نه‌بییه‌ی جه‌ قسه‌کاماوه‌ مه‌ی. با ئی چالاکیه‌و منه‌ وه‌ڵی گرد‌چێوی ڕه‌خنه‌دانێ په‌ی‌ هامڕایی لاوازیم چه‌نی سه‌رۆکی بۆ. گه‌ره‌کما که‌مێوه‌یچ بۆ جه‌ پێش وسته‌ی شۆڕشی زێهنی و ویژدانی و ئه‌خلاقی، جه‌ دلێو حه‌ره‌که‌تی گردی ئاپۆچینه‌ و حه‌ڕه‌که‌توو ژه‌نێ به‌ تایبه‌تی رۆڵ گێڵنوو. سه‌رچه‌مه‌و هێزوو ئی چالاکییه‌یچ ئا ئیلهامه‌نه‌ که‌ جه‌ پارێزنامه‌کاو سه‌رۆکی و زینده‌وه‌ بییه‌ی ڕۆحوو PKK‌ی وه‌ گێرووش. هامده‌م چالاکییه‌که‌م جه‌ دژوو هێرشی هه‌مه‌لایه‌نه‌و دوژمه‌نی سه‌روو سه‌رۆکی و گه‌لی و حه‌ره‌که‌تین. جوابداوه‌و قه‌بووڵنه‌که‌رده‌ی سیاسه‌توو بێته‌ئسیرکه‌رده‌ی PKKی و به‌ بێ سه‌رۆکایه‌تی چاره‌سه‌ر که‌رده‌ی کێشه‌و کوردی جه‌ سه‌روو نیشانداو باوو وێوه‌رداو کادری و حه‌ره‌که‌توو میلیتانی ژه‌نه‌ی کوردێن. گه‌ره‌کم نیا فره‌ درێژش که‌روو، چون ئی ڕاستییێ گرد که‌سشا په‌نه‌ مه‌زانۆ. به‌ڵام ئانه‌ که‌ که‌م په‌نه‌ش مزانیۆ هه‌رده‌م و هه‌رسات، هه‌ستکه‌رده‌ین؛ یانی جه‌ به‌ینوو زانایما و که‌رده‌یما په‌رده‌و په‌نه‌زانای نازک بیه‌ن، په‌وکی ئانه‌ی که‌ مزانمێ باش پێکش نمارمێ. جه‌ دماینمه‌ گه‌ره‌کما ڕه‌خنه‌و وێم بده ‌و داواو چه‌نه‌ ویه‌رده‌یتا چه‌نه‌ که‌روو، په‌ی ئانه‌ی چی دماوه‌ پاسه‌ ئه‌وه‌نجه‌ش بێ به‌شداره‌و کار و خه‌بات و په‌روه‌رده‌ی نه‌بیا. به‌ڵام جه‌ دڵوه‌ سڵاموو گردیتا که‌روو و یوه‌ یوه‌یتا گێروو باوشه‌وه‌ و ویرم نه‌شۆوه‌ مشیۆم به‌ تایبه‌تی داواو چه‌نه‌ ویه‌رده‌ی چا هه‌ڤاڵا که‌روو که‌ جه‌ ئا کۆمیسییۆنه‌نه‌ بێنێ. به‌ڵام دڵنیه‌ینا که‌ ‌هه‌ڤاڵێ مه‌زانا و فره‌ به‌ باشی ده‌ور گێڵنا. 

دووباره‌ چه‌نی سڵام و حورمه‌تیم

 26/1/2006

نۋیستەی و هۆرگێڵنای و ئامادەکەردەی/ ئەهوەن چیاکۆ

 

بەشی دووەم

بەشی یەکەم/ یوەم