فەرماندەیی قەرارگە و یەژاستاری یاڎو گەشمەرڎە زیلانېش بەرزڕاگېرت و ئەرەیاۋناش، "پېسە یەژاستاری پێودانگی سەرەکی جەنگی و ژیۋایمانە، هەنگامنیاین سەرو هێڵۊو زیلانەکا. پېسە زیلانۍ ژیۋای، پېسە زیلانۍ ئەرەکۊشای کەرڎەی و چالاکی کەرڎەی بنەمای سەرەکیەو ئێمەنە".
فەرماندەیی قەرارگەو مېیانگین و یەژاستاری بۆنەو ٢٨ەمین ساڵیاڎوو گەشمەرڎەبیەو زەینەب کناجی (زیلان)ێنە ئەرەیاۋنێوەش وەڵاکەردۆ و ئەرەیاۋناش، فەرماندە زیلانە بە ئەوینوو زیۋای ئازاڎی و پەی ۋۍ یاونای بە حەقیقەتی گەردونی، جەسەش کەرد بە بۆمبێوە زینڎە و دلۍ قەڵا، بورج و کۆشکەو کۆلۆنیالیزمی و ستەمکارینە تەقناشۆ.
ئەرەیاۋناکەو یەژاستاری پی جۆرەنە:
"ئێمە ٢٨ەمین ساڵیاڎوو فەرماندۍ فیدایۍ کە بە فیدایکەردەو گیانوو ۋێش، کۆڵەکۍ ستەمیش ماڕا، بە رێز و پنەزانایۆ یاڎەش مکەرمێوە. جە کەسایەتی هامڕا زیلانێنە ئێمە گرڎوو ئا گەشمەرڎا کە پەی ژیۋای ئازاڎیی یاۋۍ بە نەمری و پەی گەلا ئازاڎیوازی دەرفەتوو ژیۋای ئازاڎیشا ئارڎ کایۆ بە رێزۆ یاڎشا مکەرمېوە. حەرپاسە ئا فەرماندۍ کە سەرو رێبازو زیلانەکا هەنگامەشا نیا و داستانی قارەمانیشا خوڵقنا جە کەسایەتی لەیلا سۆرخوێن، رۆژبین دێرسیم، ئاخین موش گابار، هێژار زۆزانۍ و ئا فەرماندۍ کە چی مانگێنە ئا ئاستەشا یاۋنا بە قولەپۊپە هامڕا ئاخین گابار و بێریتان نورحەق چیای بە حورمەتۆ یاڎشا مکەرمێوە. جاڕێوەتەر ئا گیانبازۍ کە هێڵۆ سەرکەوتەی ئی جەنگەیشا دیاریکەردە و نیشانەشا دا کە فیداییبیەی زیلانەکا جە گرڎ شۊنێوەنە هەن و جە کەسایەتی هامڕایا سارا و روکەنەکانە، هاموەخت جە کەسایەتی گیانبەخشایا ئازاڎیی و بەدەسئاورڎەی تاریخی هامڕایا رۆژهاتی و ئەرداڵەکانە، ئێمە گرڎوو گەشمەرڎا شۆڕشی بە وەشەسیای، رێزداری و پنەزانایۆ یاڎۍ مکەرمېوە و سەرەو ۋێما ۋەرودەموو ئاڎیشانە منامنمێرە. قەولوو خاوەنداری جە دۆزوو ئاڎیشا ئارڎەی دی مەرام و ئاواتەکاشا سەرجەنۆ واوەی مکەرمېوە.
بە ئەوینوو ژیۋای ئازاڎیی ۋێش یاۋنا بە راسی و حەقیقەتی
هامڕا زیلانە تەنیا بە چالاکیەکەیش نەبیە بە گەشمەرڎێوە کورڎەسانی، ئاڎە بیە بە هێڵۍ، بیە بە پیمەرە و پێودانگە و بیە بە مانیفیستۆو ئەرەکۊشای مرۆڤایەتی. ئاڎە بە بەخشای گیانوو ۋێش، بە گرڎوو مرۆڤایەتیش نیشانەدا کە چنی هەناسەو ئازاڎیی هۊرکێشا، بە دژمنیش نیشانەدا کە ئەگەر دەس و چنگەی ئەرەگیریە جە بەهاکاما نزیک بکەرۆوە، ئێمە نەک ئا پەنجا بڕمېوە، بەڵکوو تا دلۍ دڵوو ئا بوونەوەرە دڕندەیە ملمۍ و دلېشەنە بەرمۍ. فەرماندە زیلانە بە ئەوینوو ژیۋای ئازاڎیی و پەی ۋۍ یاۋنای بە حەقیقەتی و راسی گەردونی، گیانوو ۋێش کەرد بە بۆمبێوە زینڎە و دلۍ قەڵاو، بنکە، کۆشکە و کۆلۆنیالیزمی و ستەمکارینە تەقناشۊ. پانەیچ ئاسەوارێوە تازەش بە پیتەی ئاڵتونیە سەرو تاریخوو وڵاتەکەیشۆ نەخشنا. بە هەڵوێسو ۋێش نیشانەش دا کە ئا میراتەی جە خوڎاوەند ستار، نینهورساگ و ئینانەکا مەنەنۆ، دلېنە نەشیەن و نەکەوتێنۍ چێروو خاکیوە. حەرپۊکەی پەی پیتنای و دۊڵەمەنکەردەی ئا راسیە سەرو ڕاو خوڎاوەڼەکا کە پەی گلېرگەی ۋێشا بەخشا و ئەرەکۊشێ، بە بەرکەوتەی تاریخوو ۋێش نامێوەتەرەش پەی خوڎاوەڼەکا زیاڎە کەردە. بە وڕنای گرڎوو چەپەڵیەکا تاریخوو ستەمکاریی بیە بە خوڎاوەڼێوە کورڎەسانیە.
خۆنکارا رابەر ئاپۆی هوشیارێنۍ
فەرماندە زیلانە ئەویندارێوە ژیۋای بۍ و ئیراڎەو ئاڎۍ پەی ژیۋای ئازاڎیی فرە هێقم بۍ، حەر پۊکەی تەنیا ئا ئینسانۍ کە خاوەن ئیرادە و داوێوە قەوەتەی پا جۆرەنۍ متاوا چالاکی گەورە بکەرا. ۋەروو ئانەی گرڎ کاتۍ بارو سەرو شانا مرۆڤە گەورەکا قورسا، هامڕا زیلانەیچ ۋەرپرسیاری هۊرگێرتەی ئا بارەیشە جە ئەستۆ گێرت. ئاڎە جیای ژیۋایۍ بێ شکۆی نەمریێوە شکۆمەندانەش هۊرچنی. بە چالاکیەکەیش بیە بە ژیۋایۆ پەی ژەنەو کوردی. جە دژوارتەرین، مەترسیڎارتەرین ئاژەنە زیلانە بەرکۊتەیۍ تازۍ بۍ. جە ۋەرا ۋەرو پیلانگێڵنی سەرو رابەروو گەلوو کوردی رابەر ئاپۆی، بە چالاکی ۋێش نیشانەشدا کە شاگردەکۍ رابەر ئاپۆی هوشیارێنۍ، نەکەوتێنۍ دلۍ وەرمی قورسی و حەجگیز بێ جوابۍ نەبیێنۍ. حەرپۊکەی رابەر ئاپۆیچ چالاکیە گەورەکەو ئاڎێش بە بنیاڎ نیای رێکوستەبیەو ژەناوە پێشوازی کەرد و ئەرەیاۋناش کە ئەوینی راس و ژیۋای راس تەنیا بە شێوازو زیلانۍ مسۆگەر مبۆ.
رۆح (زېڵۍ) زیلانەکا بە گرڎ شۊنێوەرە وەڵابیەنۆ
سەرو ئا میراتە ٢٨ ساڵەیە حزب، رێکوستەی و سوپاو ئازاڎیی ژەنا بێ وچان هەنگامەش نیا. ئێمە جە ڕاو بە زیلانبیەیۆ هێڵۆو فەرماندەیی ژەنا و پێودانگیەکا ژیۋایما نەخشنان. هەرپۊکەی بە درێژایی ٢٨ ساڵا بە دەیان زیلانۍ کە ئا میراتەشا هۊرگێرتەن ئامێنۍ ئاراوە و جە دژوارتەرین ساتەکانە بە شێوێوە گەورە شێوازێوە تاریخیشا ئارڎەن ئاراوە. ئیتر ئا مۆرۍ زیلانە جە ساڵەو ١٩٩٦ینە جە تاریخیش دابۍ، ڕوانە ئا مۆرۍ بە زېڵۍ زیلانەکاوە جە گرڎ شۊنێنە وەڵابیەنۆ. ئا مۆرۍ تا ڕۊو ئارۆیما بە گرڎوو زینڎەبیەی ۋێشۆ ئینا مەڕەکا مڎرامانینە، جە قولەپۊپەو کەشەکا سەرنیشتوو کرڎەسانی و جە گەورە شارەکا دەسەڵآتداراوە جە لایەنوو سەرمەشقەکا هێڵۆو ژیۋای ئازاڎیوە پارێزنایش ۋنە مکریۆ. سەرو ئا بەهایا کە فەرماندۍ گیانبازە هامڕا زیلانە خوڵقنێنێش، بە سەڎان بەهۍ زیاڎۍ کریێنۍ و بە هەڵوێسوو ژەنێوە ئازا و بەغیرەتۍ پارێزنای جە رەسەنایەتی پەیامەکەو زیلانۍ کریا.
ژەنا پا قەولەی کە دانشا سەرو خەتەو زیلانۍ ملا
قەولوو هەڤاڵ زیلانۍ پەی ئازاڎیی ڕاش پەی کەردۆ بلۊنە دلۍ ئێروو حەقیقەتیوە، ۋێش بکەرۆ بە بوڵە و سەر جە نۆ ژیۋایۍ تازە پەی ژەنۍ ئازاڎۍ خوڵقنۆ. ئی ئێرە ڕاسی و حەقیقەتوو شۊنکۊتا ئاڎۍ بۍ بی بە ڕۊشنای ڕاو ئەرەکۊشای. بەدەیان فەرماندۍ و سەرمەشقۍ بوڵەو ئازاڎیی زیلان-ێشا کەردە کلوو چەماشا و جگە جە سەرکەوتەی هیچی تەرشا ۋەروو چەما ۋێشاوە نەدی. هەمیشە بە زېڵۍ سەرکەوتەی ئاڵاو یەژا ستاریشا جە ئاسمانوو وڵاتەکەیشانە هۊرکەردە. هێڵۆو زیلانۍ هێڵۆو تەسلیمنەبیەی و ملکەچ نەبیەینە. چونکی ئارۆ بەسەڎان ژەنی قەولشا دان سەرو هێڵۊو زیلانەکاوە ڕا پیمانە، تا دما هەناسەشا بێ هیچ دوودڵیۍ ئەرەکۊشای مکەرا و پەی ئانەی نەگنا دەسوو دوژمنی بۆمبەکێشا ۋێشارە تەقنێوە. پینەیچ ئا قەولەی کە بە ڕابەر ئاپۆی، گەل و فەرماندەکێشا زیلانێشا دان، بە شێوێوە ڕاس جابەجێش مکەرا. ئا ئەرەکۊشای و جەنگەی کە زیلانە بە تەنیا بەردش ڕاوە، نیشانەش دا کە جەنگاوەرا ئاپۆیی و بە تایبەتی ژەنا ئازاڎیی پەی پارێزنای بەها مرۆییەکا متاوا جە سەختتەرین ساتەکانە دەورو سوپێوە گێڵنا. حەرپاسە نیشانەش دا کە ئی چالاکییە سەرەتایێوە بێ کۆتان. بەمەڵامەتوو ئا زنجیرە چالاکی و کاروەدایەی کە جە وەختوو ئا چالاکییەینە پەرەش سانا، حەریۊشا ئا پەیامشە دا کە ئێمە درێژەپنەدەرۍ ڕاو زیلانەکانمۍ بەڵام دماینۍ نیەنمۍ.
ژەنی، ژیۋای ئازاڎیی جە ڕاو چالاکییەکەو زیلانێوە زینڎە بیۆ
خوڎاوەڼەو زیلانۍ، بە لێشاوەو عەشقی و سۆزیوە، زېڵۍ گرڎوو ئازاڎیوازاش پەی لاو ۋێش کێشت و ۋەرا ۋەر بە عەقڵییەتوو دەسەڵاتی پېسە زریانێوە قەد هێور نمەبۆوە. پۊکەی ئارۆ بە سەرهۊردای دروشمەو 'ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی' بیەنە بە زامنوو شۆڕشی دیموکراسی و جوابێوە پەی کار و چالاکییەکا زیلانەکا. ئی دروشمۍ بە چالاکییەکەو زیلانۍ زینڎە بیۆ، بە سەرمەشق و شۊنکۊتاش تا ئارۆ بەردەوامیش بیەن و جە گرڎ لېوە جیهانیوە وەڵا بیەنۆ. ئا زەنۍ کە ۋەربەسەکۍ کۆیلایەتیشا ماڕۍ و بە واتەی 'ژەنی ژیۋای ئازاڎیی' زوڵموو سەڎەکاشا ڕەڎکەردۆ، جارێوەتەر زېڵۍ زیلانێشا جە کەسایەتی ۋێشانە زینڎەکەردۆ. چونکی زیلانە ۋێش پاسشە واتەن: "گەرەکما بوو بە مەڵامەتوو زینڎەبیەیۆ ژەنەو کورڎی". بەڵام ئارۆ خیاڵەکۍ زیلانۍ چانەیچ گەورەتەر پێک ئامێنۍ، ئارۆ زیلانە بیە بە مەڵامەتوو زینڎەبیەیۆ گرڎوو ئا ژەنا کە شۊنەو ئازاڎیرە گێڵا.
هەڤاڵ زیلانە فەرماندۍ سوپێوە نەدۆڕیاینە
پېسە هێزەکاو یەژا ستاری، پیمەرە سەرەکییەکاو جەنگی و ژیۋایما، بەردەوامۍ بیێنۍ سەرو هێڵۊو زیلانەکا. پېسە زیلانەکا ژیۋای مکەرمۍ، ئەرەکۊشیەیمۍ و کارو چالاکیی مکەرمۍ، بەگرڎیی زیلانەکۍ میتۆدۍ بنەڕەتی ئێمەنۍ. کاتێ ڕابەر ئاپۆ واتش: "گەورەتەرین عەشق جە ناخوو هەڤاڵ زیلانېنە بیەن" حەرپاسە ئەگەر ئێمە چنی ژەنێوە بژیومۍ، پێویسا بە شێوازو زیلانۍ بۆ"، زیلانە ڕۊشنای ڕێبازو ئەرەکۊشایش نیشانەدا کە پێویسا سەرو ئا ڕۍ بلمۍ. هەر پۊکەی ڕوانە ڕاسییەکاما چنی ڕاسیەکا زیلانۍ مقارنە مکەرمۍ و پا بۊنۆ ڕێبازو کۊشیایما دیاری مکەرمۍ. هەڤاڵ زیلانە بیە بە فەرماندێ سوپێوە نەدۆڕیای و نموونەو تاریخی. پۊکەی بە فەرماندەیی هەڤاڵ زیلانێوە هێزەکاو یەژا ستاری ماوەو ٢٨ ساڵان بە زېڵۍ فیدایی بیەی زیلانېوە درێژە بە ئەرەکۊشای مڎەیمۍ. بە ئەنەیاوای زیلانېوە ڕوانە کردەوۍ تاریخیۍ خوڵقیانە و تاکتیکی ئارڎەینە وەڵێگنۆ. پۊکەی قەول مڎەیمۍ بەردەوامۍ بیمۍ چی ڕۆح و ئەنەیاوایەو ژیۋای ئازاڎیی.
کۊششکارێوە پېسە سارا و ڕووکەنەکا، عەگیدەکا پېسە ڕۆژهاتی و ئەرداڵەکا جارێوەتەر زېڵۍ زیلانەکاشا جە بەرزتەرین ئاستەنە زینڎە کەردۆ و ئاسۆو وڵاتەکەیماشا پنە ڕۆشن کەردەنۆ. سەرو بنەماو بەدیئارڎەو وەرمەکاشا و گرڎوو گەشمەرڎا دۆزو ئازاڎیی، جە بەرزتەرین ئاستەنە درێژە بە کۊشیای ۋێما مڎەیمۍ. ئێمە پا بانگەشە و ئیراڎۆ مژیومۍ و ئەرەکۊشای مکەرمۍ و گرڎ شۊنێوە خاکوو کورڎەسانی مکەرمۍ بە قەبرسان پەی فاشیزمی. بە حەقکەردەیۆ سەڎان قارەمانا و گیانبەخشایا ڕاو ئازاڎیی، حەقەو تاریخی مکەرمېوە. بە چالاکی زیلانانە زیاتەر جە ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی نزیکۍ بیمېوە و ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی مسۆگەر مکەرمۍ. پۊکەی سوپاکېما بە فەرماندەیی زیلانېوە، بۊ بە خۆفە و تەرسی پەی ئەرەگیرا و حەقەشە ۋنە مکەرۆوە.
پېسە سوپاو ژەنا ئازاڎیی بە زېڵۍ زیلانەکاوە ئەرەکۊشایما بەقوەتتەر مکەرمۍ و بیمۍ بە هێزێوە نەدۆڕیا. بە پیمەرەکاو زیلانۍ جەنگی سەربەخۆیی بەرز مکەرمېوە و ئازاڎیی مسۆگەر مکەرمۍ. پۊکەی جارێوەتەر ئەرەیاۋنمێش کە بە هێزۆ خاوەنداری جە کار و ژیۋای، چالاکی و ئەرەکۊشای فەرماندە زیلانۍ مکەرمۍ. هەر سەرو ئا بنەمایا، جارێوەتەر بە ڕێز و حورمەتۆ، جە کەسایەتی خوداوەڼەو ئازاڎینە، گرڎوو گەشمەرڎا شۆڕشی و گرڎوو ئا گەشمەرڎاما یاڎۍ مارمێوە کە سەرمەشقایەتی هێڵۆو ژەنا ئازاڎیشا کەرد و جە دما دمایی ژیۋایۍ پەڕ جە شکۆینە گیانشا بەخشا . سەرو بنەماو لایەق بیەیشا و بەدیئاوردەو وەرمەکاشا پەی کورڎەسانی و ڕابەرایەتیێوە ئازاڎیی، جارێوەتەر قەول و وابەسەبیەیما بە مەرامەکاشاوە واوەی مکەرمێوە."
