کۆنفڕانسی گەنجانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا کە دوێنێ بە بەشداری ٢١ رێکخراوی گەنجان لە بەیروت دەستیبەکارەکانی کردبوو، ئەمرۆ بە بڵاوکردنەوەی ئەنجامنامەیەک کۆتایی بە کارەکانی هێنا.

لە کۆنفڕانسەکەدا کە بە دروشمی "گەنجان و بونیادنانی داهاتووی ئازاد" ماوەی دوو رۆژی خایاند کاریگەرییەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری لەسەر گەنجان، تێکۆشان و ئەزمونەکانی خۆبەڕێوەبەری گەنجان، قڕکردنی ژینگە و سروشت، دۆخی ژنانی گەنج و ئازادی ژنان خرانە بەرباس. کێشەکانی گەنجان، رۆڵی گەنجان لە بەرەوپێشبردنی پێکەوەژیان و شێوازەکانی پێشخستنی یەکگرتن و پەیوەندییەکانی گەنجانیش تەوەرە سەرەکیەکانی دیکەی کۆنفڕانسەکەبوون.

دوای گفتوگۆ بە خوێندنەوەی ئەنجامنامە کۆتایی بە کۆنفڕانسەکە هات.

ئەنجامنامەکە بەم جۆرەیە:

"وەک گەنجانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا، ئێمە لەمڕۆدا رووبەڕووی قەیرانێکی دژواری سیستم بووینەتەوە، رۆژ لەدوای رۆژ شەڕ و پێکدادان لە هەموو ناوچەیەکی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست زیاتر بڵاودەبێتەوە. نەتەوەپەرستی و ئایینپەرستی رێگە لەبەردەم قڕکردنی گەلان دەکاتەوە و دەرگا بەڕووی یەکریزی گەلان دادەخات و ژینگە و دەوڵەمەندی هەرێمەکە تاڵان دەکرێت. سیستمی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری بە درێژایی تەمەنی ٥٠٠ ساڵەی خۆی، جگە لە شەڕ، پێکدادان، سەرکوتی کۆمەڵگاکان، کۆلۆنیالیزم و تاڵانکاری، بۆ گەل و گەنجانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست هیچ شتێکی دیکەی پێنەبووە. لەمرۆدا گەنجانی هەرێمەکە لە مافی هەبوونی ئایندەیەکی ئازاد بێبەشکراون. ئەنجامەکانی ئەوەش لە هەموو شوێنێک دەبینرێت و هەستی پێدەکرێت؛ کۆچبەری و گۆرینی دیموگرافیا، کوشتنی ژنان، توندوتیژی و پەرەپێدان بە هێزی میلیشیایی کە لە خزمەت ئەم سیستمەی تیرۆردا کە لەسەر گەلانی هەرێمەکە پەیرە دەکرێت ودەبنە مایەی دەستەوەستانبوون بەرامبەر بە قەیرانی هەنوکەیی. دیارە نە رژێم و دەوڵەتەکانی ئێستا و نە هێزە جیهانییەکان کە لە رێگەی دەستوەردانەوە دەیانەوێت دیزاینی نوێ بەسەر هەرێمەکەدا بسەپێنن هیج کامیان ناتوانن دەرچەیەک بۆ ئەم گێژاو و قەیرانە بدۆزنەوە. دەبێت ئێمە بە هەڵچنینی هیوا لەسەر دەرەوە خۆمان نەخەڵەتێنین. تەنیا گەلانی ناوچەکە لە رێگەی یەکگرتووییان دەتوانن خۆیان بەرەوپێش ببەن، دەتوانن پشت بە هێزی جەوهەری خۆیان ببەستن و بەم جۆرە دەتوانن چارەسەری بخوڵقێنن. لەمڕۆدا گەنجانی هەرێمی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا خۆیان رێکدەخەن و لەپێناو ئایندەیەکی ئازاد و دادپەروەرانەدا تێدەکۆشن. گەنجێتی بە واتای گەڕانە بە دوای راستی، گەڕانە بە دوای چارەسەری و بە رۆڵی پێشەنگایەتیان بۆ ئازادی کۆمەڵگاکان لەئەستۆ گرتووە. بۆ ئەوەی بتوانین پێکەوە کێشە هەنوکەییەکان راڤە بکەین، رێگە و رێبازی تێکۆشان دیاری بکەین و چارەسەریی پێویست بخوڵقێنین، ئێمە لە ژێر چەتری دەستپێشخەری گەنجانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا لە نێوان ٨ و ٩ی حوزەیراندا، لە شاری بەیروت، لە وڵاتی لوبنان کۆبووینەوە و وەک ٩٥ گەنج لە رێکخراو، بزوتنەوە و پارتە سیاسیەکانی ١٥ وڵات بەشداربووین وەک تونس، جەزایر، مەغریب، میسر، سودان، یەمەن، ئوردن، تورکیا، لوبنان، سوریا، باکور و رۆژهەڵاتی سوریا، ئەرمینیا، فەلەستین و ئێران ئێمە رایدەگەیەنین:

١-چارەسەری قەیرانی هەنوکەیی لە دەرەوەی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری و بە بونیادنانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستی دیموکراتیک مسۆگەر دەبێت.

٢- مۆدێرنیتەی سەرمایەداری و هەموو رەهەندەکانی ناتوانن چارەسەری بخوڵقێنن، بەڵکوو کێشە هەنووکەییەکان قووڵتر دەکەنەوە. لە کۆنفڕانسەکەدا دەستنیشان کرا کە دەبێت لە بەرامبەر هەموو پرۆژەکان کە لە دەرەوە بەسەر هەرێمەکەدا دەسەپێندرێن، وەک پرۆژەی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستی گەورە، هەروەها ئیسلامی سیاسی تێکۆشانێکی هزری، سیاسی و کۆمەڵایەتی بەشێوەی هاوشانی یەکتر پەیڕەو بکرێت.

٣- ئێمە هەموو هەڵوێست و روانینێک کە هیوایان لەسەر چارەسەری لەدەرەوە هەڵچنیوە، بە روانینێکی ئۆریانتالیستی کە رۆژهەڵاتی ناوەڕاست بە کەم و بچوک دەبینن و هێزی چارەسەری لە خۆیاندا نابیننەوە، رەتدەکەینەوە و لە بەرامبەر ئەوەدا گەنجان وەک هێزی هەرە دیموکراتیکی گۆڕانکاری و نوێبوونەوە، دەزانین.

٤- سەرباری هەموو جیاوازییە مێژوویی، زمان، کولتور، نەریت، نەتەوە و ئایینیەکان، کێشەکانی گەلانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا پەیوەستن پێکەوە. لەبەر ئەمەش بۆ ئەوەی گەنجان ببنە هێزی پێشەنگ و چارەسەری، پێویستی بەپەلەیان بە بونیادنان و بەهێزکردنی یەکێتی هێزی گەنجانی هەرێمەکە هەیە.

٥-بۆ ئەوەی بتوانن ئەو یکریزیی و یەکگرتووییەی هێزەکان بهێننە دی و هەنگاوی بەرچاو بنێن بەرەو کۆنفێدڕاڵیزمی گەنجانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا، کۆنفڕانسەکەمان دەستەیەکی بەڕێوەبەری و هەماهەنگی لە نوێنەرانی هەموو رێکخراوە بەشدارەکان هەڵبژارد و ئەرکداری کردن.

٦- ئێمە بەشداربووانی کۆنفڕانسەکە کۆیلەکردنی ژنان و دەسەڵاتداری پیاوان بە سەر ژنان، وەک بنچینەییترین و سەرەکیترین کێشە دەبینین و رایدەگەیەنین کە ژنانی گەنج هێزی پێشەنگی دیموکراتیک کردنی رۆژهەڵاتی ناوەڕاستن.

٧- بەشداربووان پرۆژەکانی دەوڵەت-نەتەوە کە گەل و ئایینەکانی هەرێمەکە بەرامبەر بە یەکتر هان دەدات، نکۆڵی لە بوونیان دەکات و گەورەترین بەربەستن لەبەردەم ژیانی هاوبەش و دیموکراتیک، وەک چارەسەر دانانێن. لە بری ئەوە پڕۆژەی نەتەوەی دیموکراتیک کە مافی دیاریکردنی چارەنوسی هەموو پێکهاتەکانی هەرێمەکە دەپارێزێت، بۆ خۆیان بە بنەما دەگرن.

٨- ئێمە ئەو پێناسانە رەتدەکەینەوە کە تێکۆشانی رەوای گەلان وەک تیرۆریزم ناودێر دەکەن. رایدەگەیەنین کە لە بەرامبەر هەموو جۆرە داگیرکەرییەک و کۆلۆنیالیزمێک پاراستنی رەوا مافی هەموو کۆمەڵگایەکە.

٩- ئێمە لەبەرامبەر سەرمایەداری و ئایدۆلۆژیای لیبڕاڵیزم کە کۆمەڵگاکان لەسەر بنەمای تێگەیشتنێکی ساختەی 'ئازادی' دابەش دەکەن و پەرە بە تاکگەرایی دەدەن، گەنجان لە ئەرکەکانی وڵاتپارێزیەکانیان دووردەخەنەوە، لە دژی ستەمکاری و تاڵانکاری ژینگە، لەناوبردنی ژینگە، هەموو شێوازەکانی زۆرداری لەسەر بنەمای رەگەز، ناسنامە، ئایین، زمان و نەتەوەکان تێکۆشان دەکەین.

١٠- ئێمە سیاسەتی داگیرکەری دەوڵەتی تورک کە لە خزمەت بەرژەوەندیەکانی هێزەکانی مۆدێرنیتەی سەرمایەداریدایە و لە دژی لیبیاوە بگرە تا قەفقازیا، یەمەن و کوردستان پەرەیان پێدەدرێت، وەک دوژمنی هاوبەشی هەموو گەلانی رۆژهەڵاتی ناوەڕاست و باکوری ئەفریقا دەبینین. لەسەر ئەو بنەمایە پشتیوانی لە تێکۆشانی هاوبەشی گەلی کورد و گەلی هەرێمەکە دەکەین.

١١- ئێمە داگیرکەری ئیسرائیل و قڕکردنی گەلی فەلەستین شەرمەزار دەکەین. ئێمە تێکۆشانی گەلی فەلەستین بۆ ئازادی رەوا دەبینین و هەر پرۆژەیەک کە گەلی یەهودی و گەلی فەلەستین بەگژ یەکدا بکەن، رەتی دەکەینەوە".

هـ . ب