ته‌له‌فزیۆنی فه‌رمیی ئێران بڵاویكرده‌وه‌، له‌ كاتێكدا مه‌ڕاسیمێكی سه‌ربازی له‌ شاری ئه‌هواز به‌ڕێوه‌ده‌چوو، هێرشێكی چه‌كداری كراوه‌. به‌ گوێره‌ی هه‌واڵی كه‌ناڵه‌كه‌، چه‌كداره‌كان ده‌ستڕێژییان له‌ سه‌ربازان كردووه‌ و به‌هۆیه‌وه‌ چه‌ندین سه‌رباز كوژراون و بریندار بوون. كه‌ناڵه‌كه‌ ورده‌كاری زیاتری ده‌رباره‌ی هێرشه‌كه‌ نه‌خستووه‌ته‌ڕوو.

ئاژانسی هه‌واڵی ته‌سنیم بڵاویكرده‌وه‌، به‌ گوێره‌ی ئاماری سه‌ره‌تا ١٠ سه‌رباز كوژراون. به‌ڵام به‌ گوێره‌ی هه‌واڵی ئاژانسی ئیسنا ٨ یان ٩ سه‌رباز كوژراون و لایه‌نی كه‌م ٢٠ كه‌س به‌هۆی هێرشه‌كه‌ بریندار بوون كه‌ له‌نێویاندا ژن و منداڵێك هه‌یه‌.

عه‌لی حوسێن حوسێنزاده‌ پارێزگاری خوزستان كه‌ ئه‌هواز ناوه‌نده‌كه‌یه‌تی ڕایگه‌یاند، بارودۆخی برینداره‌كان دژواره‌. له‌ لایه‌كی دیكه‌وه‌ ئاژانسی هه‌واڵی فارس بڵاویكرده‌وه‌، ٢ چه‌كدار سه‌ره‌تا ده‌ستڕێژیی گوله‌یان له‌ جه‌ماوه‌ر كردووه‌ و دواتر هێرشی هێزه‌ فه‌رمییه‌كانیان كردووه‌. 

شاری ئەھواز پارێزگه‌یەکی عەرەبنشینی ئێرانە و ھاوسنوورە لەگەڵ پارێزگه‌ی بەسرەی عێراق و کەنداوی عەرەبی. بەشێک لە دانیشتوانەکەی سووننە مەزھەبن و لە ماوەی ڕابردوودا چه‌ندین جار خۆپیشاندانیان كردووه‌ و ناڕه‌زایه‌تییان ده‌ربڕیوه‌ دژ بە سیاسەتەکانی حکوومەتی ئەو وه‌ڵاته‌.

به‌بۆنه‌ی ڕۆژی یه‌كه‌می «هه‌فته‌ی پاراستنی پیرۆز»، هێزه‌كانی سه‌ر به‌ كۆماری ئیسلامیی ئێران له‌ تاران و پارێزگه‌ گه‌وره‌كانی دیكه‌ ئه‌مڕۆ مه‌ڕاسیمی سه‌ربازییان ساز كرد. سه‌رۆك كۆماری ئێران و كاربه‌ده‌ستانی دیكه‌ی ئه‌و وه‌ڵاته‌ش به‌شدار بوون. له‌ مه‌ڕاسیمه‌كاندا ته‌كنه‌لۆژیای جه‌نگیی پێشكه‌وتوو پیشان ده‌درێن. له‌ به‌نده‌ره‌كانی كه‌نداوی فارس و به‌نده‌ر عه‌باس ٦٠٠ كه‌شتی جه‌نگی به‌شدارییان كرد له‌ مه‌ڕاسیمه‌كه‌.

s.m