ئەندامۊو کۆنسەو سەرۆکایەتی گرڏی کەجەکەی سۆزدار ئاڤێستا باسو یۆ جە کادرە سەرمەشقەکا پەکەکەی گەشمەرڏە عەلی حەیدەر قەیتانی کەرد و واتش: "پەی یاونای پەکەکەی پی ئاستەو ئیسەی کۊششی فرەش کەرد، پۆکەی جە ئیسەنە پەکەکە هەمڕا فوادا، هەوڵەکێ هەمڕا فوادیچ پەکەکەنۍ.
ئەندامە و کۆنسەو سەرۆکایەتی گرڏی کەجەکەی سۆزداری ئاڤێستا جە بەشداری بەرنامێوە تایبەت و ستێرک تیڤییینە دەربارەو یۆ جە کادرا سەرمشقێ و ئەرەمەزنارە و پەکەکەی گەشمەرڏە عەلی حەیدەر قەیتان (فواد) قسێش کەردی.
سۆزدار ئاڤێستا جە سەرەتانە بە ڕێز و پنەزانی یاڏ و گەشمەرڏە عەلی حەیدەر قەیتانیش کەردۆ و واتش: "بێگومان گەشمەرڏەبییە و هەمڕا فوائادی کاریگەری گۆرەش سەر و تەڤگەرو ئازادی و گەلوو کوردی نیارە. پۆکەی مزانمێ ئی شەهادەتە بۆنە بناغەو پێوانەی گۆرر. پۆکەی هیچ بەربڕیێوە جە ئاستو ئەوەکۆشای ئازادی هەمڕا فوادیرە نییا. پێسەو هەمڕێوە بێگومان ڕاڤەکارییەکێش بنەمێوە بێنێ پەیم، پی جۆرە گەرەکمانە ئا چێوەی پێوەرە چنی هەمڕا فوادی ئەزموونما کەردەن شرۆڤەش بکەرمێ و ورشا چەرخنمئپێ سەر و هەمڕایەتی وێما و گەلەکەیم. هەمڕا فواد چا کەسا بێ کە سەرەتا چنی ڕابەر ئاپۆی ئەوەکۆشایشا دەسپنەکەرد. پۆکەی جە ڕۆو دەسپنکەردەیش تا گەشمەرڏەبیییەیش بە وەشەویسی، جۆش و قەرارداریێ گۆرە لە گرڏ و دەڤەر و بوارەکانە بەبێ مردای ئەوەکۆشایشا کەرد."
سۆزدار ئاڤێستا ئاماژەش پانەیەدا بە ئەوەکۆشای ڕابەر ئاپۆی و هەمڕا فوادی کورد و کوردەسان جە مەردەی زینە کریاوە و واتش: "پەی ئینەیچ قەرزارو هەمڕا فوادینمێ. هەمڕا فواد ئنە زانا، بە هۆشمەندو، ئایدۆلۆژی و فەلسەفی، جۆشداری بێ گرڏ کاتێ بە داوێوە گۆرێ جە هێڵە ڕابەرایەتینە ئەوەکۆشا. پۆکەی ئارۆ پەکەکە هرمڕا فوائادا، هەمڕا فواد پەکەکەیپن. ئەر گەرەکما بۆنە خاس جە پەکەکەی یاومێنە و دڵنیابیمێوە جە یاوایمانە، پەنەوازا فرە خاس جە ژیواو هەمڕا فوادی یاومێنە. تا ئیسە هەزاران گەشمەرڏێما دێنێ بەڵام جاری یوەما ئەزموونو گەشمەرڏەبییە و هەمڕێوەما بکەرمێ کە جە ڕووەکا سەرەتایۆ چنی ڕابەر ئاپۆی ئەوەکۆشای و یاونان پی قۆناغەی."
بنەماو گرڏ و ژیوای ئاڏی، سەرچەمە و ڕابەر ئاپۆی بییەن
سۆزدار ئاڤێستا جە درێژەو قسەکاشەنە باسش جە کاریگەری و نامنیشانو ڕابەر ئاپۆی کەرد جە دنیای فکری و ئەوەکۆشای گەشمەرڏە عەلی حەیدەر قەیتانینە و واتش: "چنی ڕابەر ئاپۆی یەکانگیر بییەن، گرڏ جارێ واچێ، 'ڕابەر ئاپۆ پێسە و بەحری چانەن و ئێمەیج پێسە و قەترێ ئاێنمێ دلێ ئا بەحرەینە ، نە تاومینە گنمێ دلێ بەحرەکەی و نە تاومینە چنەش جیابیمێوە.' بەڕاسی بەحرو ڕابەر ئاپۆی چاکە یەکانگیر بی، هیچ هێزێوە نەتاوئ چەیۆیشا جیابکەرۆوە. پۆکەی جە تاریخنە ئانەی سەر و گلێرگری کوردەسانینە ئامان، مەڵەمەتەکەش نەبییە و سەرمەشقایەتی هامشیوەو ئاڏی بیینە چی ئاستەنە. ئانەی جە ڕابەر ئاپۆدپینە ویناما، پۆکەی هەرگیز نزیکایەتیێ جیاوازش نەگێرتەرە وەر. گرڏ و سەرچەمێوەش ڕابەر ئاپۆ بێ. پۆکەی گرڏ کاتێ ڕابەرایەتی وانێوە، گرڏ و ئا چێوا ڕابەر ئاپۆ خاوەنداریەتیش چنە کەردێبێنێ وانێشاوە و خاوەنداریش چنە کەرێ."
گرڏ و هەوڵیش پەی یاواینە بێ جە ڕابەر ئاپۆی
سۆزدار ئاڤێستا ئاماژەش بە هەواڵەکا گەشمەرڏە عەلی حەیدەر قەیتانی کەرد پەی یاواینە جە پارادایمەکا ڕابەرایەتی و واتش: "هەم جە ڕابەر ئاپۆی یاوێنە و هەمیچ گرڏ هەوڵێوەش پەی ئانەی بێ گرڏ جە ڕابەرایەتی یاوانە. بە پیلانگێڵی مییاننەتەوەیی لوایمێ قۆناغێوە جیاواز، پەی هەنگامرکا دمای ئانەی تەڤگەرو ئازادی چنین بۆنە و چێش بکەرۆ، سەر و ئی بابەتەی هەمڕا فواد پی جۆرە ڕابەر ئاپۆش هورسەنگنا؛ 'گرڏ کاتێ ڕابەر ئاپۆما ئینا چنی، چنیما مژیوۆنە، پەنەوازا فرە عالا چا چێوا یاومێنە کە پنەش دێنمێ، جە هۆشمانە نامنشیانش بکەرمێ و با جۆرە یاومێنە.' ئی قسێ فرە کاریگەرێ بێنێ. گرڏ گاتێ ئی قسێ ڕاڤپبەر ئاپۆ واچێ؛ 'چێشم چنەتا گەرەک پێ پنەمادای، ئا چێوەی بییەبۆ پنەم دایدێ.' پی جۆرە ڕابەر ئاپۆ هورش سەنگنا. ڕابەر ئاپۆ هەمووگرڏ چێوێش پێشکەش کەردیمێ 'چنین جە ڕابەر ئاپۆی یاومێنە و چنین تاومێنە زینە بازمێشۆ'."
ئا کەسەی خاس چنەم یاوۆنر فوادا'
سۆزدار ئاڤێستا ئاماژەش پامەیەدا ئا کەسەی فرەتەرین هەڵوێسە سەر و وەرگرینامەکا ڕابەر ئاپۆی کەرۆنە هەڤاڵ فوادا و واتش: "جە دەسێشەنە گۆچانەکێش و جە دەسەکەی تەرشەنە وەرگرینامەکا و کتێبەکا ڕابەر ئاپۆیش پنە بیێنێ. زانێ کام وشێ ئینی کام پەڕەس کتێبەکەو ڕابەر ئاپۆینە. شڕۆڤەشا کەرێ و گێڵنێوە. جە ئەرەیاونانە و پارادایمی تازەی و مسۆگەرکەردە و فاڕییای پارتەکەیما هەوڵدای بێ وێنەش کەرد. وەرو ئینەیچ ڕابەر ئاپۆ واچێ 'ئاکەسەی فرە خاس چنەم یاوۆنە فوئادا'. حەر پۆکەی هەمڕا فواد نەک تەنیا بە شێوێ تیۆری نزیک بێوە؛ بە هەست و دڵۆ نزیک بێوە. شەو و ڕۆو ڕابەر ئاپۆی بێ. دماو دیلگێرتە و ڕابەر ئاپۆی، ٢٠ ساڵێ بە وەشەویسیۆ کادرا سەرو بنەماو یاواینە و ڕابەرایەتی، بنیادنیاو پارادایمی تازە و بنیادنیاو نەتەوەو دیموکراتیکی پەروەردە کەرد. جە پیلانگێڵی مییاننەتەوەینە گرڏ کەسێ ناڕەحەت بێ، بەڵام ئانەی فرە ناڕەحەت بێ هەمڕا فواد بێ. ئاکاتە ڕابەر ئاپۆ بە هەڤاڵ فوادی ماچۆنە 'مزانو چن خەمبار و چێش چەشینە'. حەر چنە پێوەرە نەبێنێ، ئاڏێ با جۆرە پێوەرە ژیوێنێ.
ئاڏ خاس زانێ پەی ئازادی ژەنا چن سەختیش کێشان
هەمڕا فواد پێسەو گلێرگری تەماشە و ژەنا کەرێ. خاس زانێ تاوەکو ژەنێ ئازادێ نەبانە، مەبیمێ بە خاوەن هێز و ئیرادە، گلێرگەیش مەتاوۆنە ئەوەکۆشای وێش فراوان بکەرۆ. ئا نزیکایەتی ڕابەر ئاپۆ جە وەراوەر و ژەنا بە بنەماس هور گێرت. پێسە چنین ڕابەر ئاپۆ ماچۆنە 'پیایم جە وێمەنە کوشت'. یۆ چا کەسا چی بوارەنە جە ڕابەرایەتی شێ هەمڕا فواد بێ. ئاڏ ژیوای وێش پی جۆرە درێژە پنەدابێ. هەوڵ دێ جە ژەنا یاوۆنر، پەی ئانری بزانۆ ژەنی چێش چەشانە، چونکە ئاڏ پیاوەتی و دەسەڵاتداریش جە وێشەنە کوشتە بێ. ئاڏ خاس زانێ جە ئەوەکۆشای ئازادی ژەنانە چنە سەختیش کێشان. جە گلیرۆبییەکانە کاتێ وینێ هەڤاڵێوە ژەنێ نەیاوێنەنە، لوێ لاش قسێ کەرێ، ڕاش نیشانە دێ و فرەش کەرێ. هەمیشە واچێ 'جە هەڤاڵا ژەنێنە چێو فێر بونە'. ئەر ئارۆ هێڵە وئازادی ژەنێ، ئەوەکۆشای ئازادی ژەنا یاوابۆنە ئی ئاستە و زیهنیەتو پیاسالاری پاشەکشەش کەردەن.
وەرمی فرە گۆرە و بنیادنیای نەتەوەو دیموکراتیکی بێ
هەرپاسە جە بەردەوامی قسەکاشەنە سۆزدار ئاڤێستا سەبارەت بە هەوڵەکا هەڤاڵ فوادی پەی بەدی ئاردە و نەتەوەی و دیموکراتیکی واتش: "وەرمی فرە گۆرە و هەمڕا فوادی بنیادنیا و نەتەوەو دیموکراتیکی بێ. چی ساڵا دماینە، ئاڏ شەو و ڕۆ سەر چنین بنیادنیاو نەتەوەو دیموکراتیکی، چنین ڕێکوزتە و گلێرگەی، چنین پەروەردە کەردە و گەلی و چنین بنیادنیا و ژیوایێ ئازادی چنی گەلی، ئەوەکۆشێ. بنیادنیاو نەتەوەو دیموکراتیکی، بنیادنیاو ژیوایێ ئازادی و مسۆگەر کەردە و ئازادی ژەنا و مسۆگەرکەردە و مافو ژەنان. مشۆم سەر و ئینەی هەڵوەسە کەرمێنە چنیب بیمێ وەڵامگۆ پەی گەشمەرڏە بییەی. قەولمڏەیمێ جە وەرکەوتوو مییامینی چنی گرڏ و گەلان وەرمو بە دی ئاردە و نەتەوەو دیموکراتیکی بە دی بارمێنە، ئینەیچ بۆنە جواب و ئێمە پەی گەشمەرڏا.
کەس نەتاواش ئی تەڤگەرەیر دلێنە بەرۆ
جە دماین و قسەکاشەنە سۆزدار ئاڤێستا ئاماژەش پانەیەدا گەشمەرڏەبییە و هەڤاڵ فوادی جە دەسدایێ فرە گۆرە بێ، واتش: "گەرەکما نموونێوە بارووە؛ ڕابەر ئاپۆ جە لایەن و دۆڵەتو فاشیستو تورکیۆ ژەهراوی کریێ، ئا کاتە جە گلێرۆبییەینە بێنمێ. کە هەواڵەکە ئاما کەس نەتاواش یاگێ وێشەنە جوڵنۆ. نزیکەو نیم سەعاتێ کەس نەتاوێ قسێ بکەرۆ. هەمڕا فواد یاگێ وێشەنە ورئێست و دەستوردانش کەرد و واتش 'مەتومێنە پی جۆرە جە ڕابەر ئاپۆی یاومێنە. مەتاومینە پی ڕێبازە هرووژمی ژەهراوی کەردەی مدرنۆنە، ئەر ئینە نەویەرۆ ئاکاتە پی نزیکایەتییەما، پی هەڵوێسەما، پی جۆرە پەشتگیری هرووژمی ژەهراویکەردەی مکەرمی. مشۆم جوڵە بکەرمێ پەی ئانەی چنین ڕا چینەی گێرمێبە.' بەڕاسی جە کاتی پەنەوازینە بە هەڵوێسا، گوتاری، ئەوەکۆشای ڕۆحێتو بەخشو گرڏ کەسی. ئینانی جا بڕوێنە ئیتر کەس مەتاوۆنە ئی تەڤگەرەی دلێنە بەرۆ. ئێمە بڕوا بە ژەنا کوردی و جوانا کوردی مارمێنە. چی هێڵە و ئەوەکۆشاینە کەسێ مەنۆنە حەر ئی ئەوەکۆشایە سەرگنۆنە. هیچ هێزێوە مەتاوۆنە ئی ئەوەکۆشایە دلێنە بەرۆ.
تاونە واچو؛ هەمڕاو فواد چنیما ژیوا، چنی گرڏ و گەلەکەیما ژیوا، بە فکر و فەلسەفەیوئازادی ژیوایش کەرد. ئاڏش بە فەلسەفەو ڕابەر ئاپۆی ژیوایش کەرد، جە کەسێتی هەمڕا فوادینە قەولو فراوانکەردە و ئەوەکۆشای واوەی مکەرمێوە و جارێوەتەر سەرەوەشی وێما جە بنەیانە و هەمڕێما، ڕابەر ئاپۆی و گەلوو کوردەسانی مکەرو."
