گۆشەگیری ئیمراڵی کە سەرو ڕابەرو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانیرە سەپیان ئینا چ ئاستێوەنە؟ مافوو حوکمدریایا ئیمراڵی پەی دیڎاری چنی پارێزنەر و بنەیانەکاشا بە چ شێوێوە ئاستەنگ مکریۆ؟ پەی چێشی سی پی تی جە ۋەرا ۋەرو ئا بێ یاساییانە بێدەنگا؟ پارێزنەراو ڕابەرو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی پەی ماڕای گۆشەگیری چ جۆرە کارێوە مکەرا؟

جە چەمپنەکۊتەیێنە چنی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی (ANF)ی پارێزنەرو ڕابەرو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالان ئیبراهیم بیلمەز جوابوو کۆو ئی پرسیاراشە داوە.

'نەتەوە یۆگێرتەکۍ سەرکۆنەو تورکیای مکەرا'

پارێزنەر ئیبراهیم بیلمەز باسش چانەیەکەرد کە ماوێوە فرەن میکانیزمێوە یاسایی مېیاننەتەوەی جە ڕاو دادگاو مافەکا مرۆرڤوو ئەوروپای و ئۆرگانەکاو ئەنجومەنوو ئەوروپای پەیڕەو مکەرا و واتش: "باسوو نزیکایەتی و ڕێبازەکاو دادگاو مافەکا مرۆرڤوو ئەوروپایم کەرد. ماوەو ١٢ ساڵان جوابوو داواکارییەکاما سەبارەت بە گۆشەگیری نەدریانۆ.

وەڵتەر سەردای کۆمیسەر و ئۆرگانەکا نەتەوە یۆگێرتەکاما سەبارەت بە مژارو گۆشگیری کەردەن. پەی ئانەی دمایی بە گۆشەگیری بارمێنە جە ٢٩و تەموزو ٢٠٢٢ېنە سەردای کۆمیتەو مافەکا مرۆڤوو نەتەوە یۆگێرتەکاما کەرد. ئی کۆمیتەیچە هامشێوەو DMME دەورو دادگایۍ مېیاننەتەوەی گێڵنۆ.

داواکارییەکا شەخسی هۆرگێرۆ و بەنامۍ ئا دەوڵەتاوە دادگایەکا مکەرۆ. جیاوازتەر جە DMME جە گرڎوو دنیێنە دەورش هەن. چی چوارچێوەنە بە داواو نامەو ۋێماوە پەیوەس بە گۆشەگیری سەردایما کەردێنۍ. کۆمیتەو مافەکا مرۆڤوو نەتەوە یۆگێرتەکا جە ٦و ئەیلولوو ٢٠٢٢ێ داواکارییەکەماش هۊرگێرت و داواو گېرتەینە ۋەرو ڕاوجاکاش جە تورکیای کەرد.

کۆمیتەکە ئەرەیاۋناش ئاژەو گۆشەگیری قبوڵکریا نیا و داواش جە تورکیای کەرد کە ڕا بە بەڕێز عەبدوڵا ئۆجالانی و موکیلەکا تەری بڎۆ بە بێ حیچ ئاستەنگی وەشکەردەیۍ بتاوا پارێزنەرکاشا بوینا.

جە ئیساتێچەنە دۆسیەکاما جە کۆمیتەو مافەکا مرۆڤوو نەتەوە یۆگێرتەکانە کریاوەن. قباوەڕیما هەن کە کۆمیتەو مافەکا مرۆڤوو نەتەوە یۆگێرتەکا تورکیای شەرمەزار و ئیدانە بکەرۆ. ۋەروو ئانەی ئا گۆشەگیریە نە بەپاو پەیماننامەو مافەکا مرۆڤوو ئەوروپاین، نە پەیماننامەکاو نەتەوەیۆگێرتکا و نە بە پاو دەستوری هەمیشەیی تورکیایچا.

حەرپاسە جە ١٧و ئایارو ٢٠٢٤ینە رێپۆرتەرا تایبەتی نەتەوەیۆگێرتەکا بە بوارەکا سەربەخۆیی پارێزنەرا، دادوەرا و ئەشکەنجەیما سەرۍ کەردۍ. سەردای ریپۆرتەرا بوارو ئەشکەنجەیما کەرد، ۋەروئانەی ئاژەو گۆشەگیری جە ئیمراڵینە جۆرێوەن جە ئەشکەنجەی. ئی ئاژەو ئیمراڵی حیچ قسېوەتەر هۊرمەگېرۆ جگە جە ئەشکەنجەی، چونکی ئاژەو ئیمراڵی فرە بە ڕۊشنی ئەشکەنجەن.

'بە پاو DMME جە ساڵەو ٢٠١٤یۆ موەکیلەکېما ئینۍ چېرو ئەشکەنجەینە'

جە ساڵەو ٢٠١٤ینە دەربارەو سزای قورسەی هەتا هەتایی سەردای DMME ما کەرد. پەیوەس پی مژاریە DMME ئانەش ڕۆشنکەردۆ کە سزای قورسەی هەتا هەتایی بە ماناو پاشێلکەردەی خاڵەو یەرەمو پەیماننامەو مافەکا مرۆڤی مۍ. هەر ئا کاتە قەرارو ئانەیش دا کە جە ئیمراڵینە قەرارو قەڎەغەکەردەی ئەشکەنجەی پاشێلکریان. ۋەروو ئینەیچ ئانەش دیاری کەرد کە شێوازو پەیڕەوکەردەی سزای هەتا هەتایی جۆرێوە گرانوو ئەشکەنجەیا. بە پاو ئی قەرارەو DMME موەکیلەکېما جە ساڵەو ٢٠١٤یۆ جە وەختوو ئەرەیاۋنای ئی قەراریۆ تاکو ئیساتۍ موکیلەکېما ئینۍ چېرو ئەشکەنجەینە."

'بێدەنگی ئەرەمەرزیا ئەرکدارەکا پەیوەندیشا بە پەرسوو کوردیوە هەن'

ئیبراهیم بیلمەز ئاماژەش بە بێدەنگی ئەرەمەرزیا ئەرکدارەکا پەیوەس بە گۆشەگیرییوە کەرد و واتش: "بێدەنگی دەولەتا و ئەرەمەرزیا ڕسمیەکا سەروو دەوڵەتا، بە تەمامی عیلاقەش بە مەسەلۍ و پەرسوو کوردیوە هەن. ئاژێوە عیلاقەش بە ڕێبازو چارەسەری یا ناچارەسەری پەرسوو کوردیوە هەن، دماجار ئاژەو گۆشەگیرکەردەی بەڕێز ئۆجالانی و چارەسەری پەرسوو کوردی جیاوازیش نیا. پێگە و ئاژەو بەڕێز ئۆجالانی ڕۊشن و ئاشکران، چونکی بەڕیز ئۆجالان هەم جە لایەنو کوردیوە پېسە ڕابەرێوە تەماشە مکەریۆ، هەم جە چارەسەری پەرسوو کوردینە کارەکتەرێوە گرنگا."

ئیبراهیم بیلمەز چەمپنەکۊتەیەکا ئۆسلۆی جە مابەینوو ۋەرپەرسا دەوڵەتی و پەکەکەیش یاڎ ئاوردۍ و واتش: "جە دماو ساڵەو ٢٠١٢یۆ چېروو نامۍ 'قۆناغوو چارەسەری'ینە بی بەسەرەتاو قۆناغێوە. ڕاستەوخۆ بەڕێز ئۆجالان پېسە موخاتیبی تەماشە کریا. پۊکەی پەنەوازا بە شێوێوە ئاشکرا بوچیۆ، بەرێز ئۆجالان جە مژارو چارەسەرینە هەم پەی دەوڵەتو تورکیای هەم پەی گەلاو تورکیای شانسێوە گۊرەن. جە مژارو چارەسەری پەرسوو کوردینە دڵسۆزی و هێزێوە فرەش هەن."

'تورکیا نمەتاوۆ هەڵمەتەو ئازاڎیی بەهەند هۊرنەگێرۆ'

ئیبراهیم بیلمەز دەربارەو هەڵمەتەو 'ئازاڎیی پەی عەبدوڵا ئۆجالانی، چارەسەری سیاسی پەی پەرسوو کوردی' کە جە ١٠/١٠/٢٠٢٣ ێوە دەسشپنەکەردەن واتش: "بە پەیلواو من ئی هەڵمەتۍ فرە گرنگەنە. تورکیا نمەتاوۆ کە ئا هەڵمەتۍ بە هەند هۊرنەگێرۆ. گەر تورکیایچ پا جۆرە تەماشەش بکەرۆ، ئانە حەقەتینەکەش پی جۆرە نیا. ئی هەڵمەتۍ زەرەر بە سیماو تورکیای میاونۆ، پاسە مکەرۆ جە ڕوو مېیاننەتەوەییوە بە شکڵۍ تەر تەماشەو تورکیای بکریۆ.

پەیلواکۍ بەڕێز ئۆجالانی دەربارەو چارەسەری جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە و ئەورپایچەنە گفتوگۆشا سەر مکریۆ. کۆنفراسۍ دەربارەو ئی مژاریە بەسیا. جە سەیەو ئی هەڵمەتێنە ئاژەو گۆشەگیری ڕووەو بەریرە زیاتەر ڕۆشن مبۆوە. حەرچڼە ڕێکوزیاکۍ و دەوڵەتا ۋێشا جە بێدەنگی بڎا بەڵام ڕای گرڎیی دیموکراتیک دلۍ ئا دەوڵەتانە دەنگوو ۋێشا هۊربڕی. پۊکەی ئینەیچ کاریگەری سەرو تورکیای وەشمکەرۆ. بەپەیلواو من گەر ئی هەڵمەتۍ بەشێوێوە قەوەتتەر بەردەوامیش بۆ ئانە جە ماوێوە نزیکەنە دەرەنجامی ئەرێنی ۋێش مبۆش."

جە دمادماینە ئیبراهیم بیلمەز باسش جە گرنگی پەشتیوانییەکا کەرد و واتش: "جە ڕاو پەشتیوانیەکاوە متاومۍ گۆشەگیری بماڕمۍ."