کەجەکە لە ١٠یەمین ساڵیاڎوو کۊکوشیی ٩ی کانوونوو دووەمینە ئەرەیاوناێش وەڵا کەرڎۊ، و یاڎوو یەرێ شۊڕشگێڵنا کورڎیش کەرڎۊ و ڕەخنەیچشا جە فەڕەنسای گێرت، پەی پەرڎەپۊشکەرڎەی ئا کۊکوشیییەی و ئەرەیاوناش، پی هەڵوێسی بناغەو دووەمین کۊکوشیی پاریسی ئاماڎە کریا.
هامسەرۊکایەتیی دەسەو ڕاوەبەریی کەجەکەی جە ١٠یەمین ساڵیاڎوو کۊکوشییەکەو ٩ کانوونوو دووەموو پاریسینە ئەرەیاوناێش وەڵا کەرڎۊ، کە چا کۊکوشیینە ساکینە جانسزە، فیدان دۊغانە و لەیلا شایلەمەزە کۊکوشێ کریێ. جە ئەرەیاونای هامسەرۊکایەتییەکەینە یاڎوو ژەنە شۊڕشگێڵنە گەشمەردەکا کریاوە و وەعدوو سەروستەی کۊشیایەکاشا دووەپات کریاوە.
جە ئەرەیاوناکەینە پەی پەرڎەپۊشکەرڎەی ئا کۊکوشییە ڕەخنە جە فەڕەنسای گیریا و ئەرەیاویا، جە ئەنجاموو ئا هەڵوێسینە زەمینە پەی دووەمین کۊکوشیی پاریسی جە ڕۊو ٢٣ کانوونوو یووەمی ئاماڎە کریا، کە دلێشنە ئەڤین گۊییە و میر پەروەر و عەبدولڕەحمان کزل گەشمەرڎێ بیێ.
ئەرەیاوناکەی کەجەکەینە ئامان:
"جە ١٠یەمین ساڵیاڎوو کۊکوشیی ٩ کانوونوو دووەموو ٢٠١٣، کە جە تارێخوو گەلوو کورڎینە بە کۊکوشیی پاریسی مشناسیۊ، جە کەسایەتیی هەڤاڵ ساکینە جانسز (سارا)، ڕۊژبینێ و ڕۊناهیێنە بە ڕێز و وەشەویسییوە یاڎوو گرڎوو گەشمەرڎاو کانوونوو دووەمی و گەشمەرڎا دیموکراسی و شۊڕشی کەرمێوە. جە کەسایەتیی گەشمەرڎا پاریسیوە بەڵێنوو سەرکەوتەی دووەپات کەرمێوە، کە ئێمە ئا قەرارە بە گەشمەرڎەکاما دانما.
مەبۊ کۊکوشیی پاریسی پێسە قۊمیایێ ئاسایی ورسەنگییۊ
گەلوو ئێمە جە ئەورووپانە جە ٩ کانوونوو دووەموو ٢٠١٣یۊ، بە بەرخۊدانی شکۊمەنڎانەشاوە چەنەپەرسایۊ چا کۊکوشییە کەرا. جە کۊکوشیی پاریسی دووەمیننە هەڵوێسوو کۊشای و بەرخودان فرە بەقووەت و شکۊمەنڎانە نیشانە درا. جە ٧ کانوونوو دووەمینە، ئی بەرخۊدانە یاو بەرزتەرین ئاست. ئێمە بە ڕێز و وەشەویسییەوە سڵام چا هەڵوێسە شکۊمەنڎانە و ڕەسەنەو گەلەکەیما کەرمێ و مۊبارەکباییشا چەنە کەرمێ. گەلەکەما بە بەرخۊدان و کۊشیای فرە لایەنانەوە بە دڵنیاییوە بە بەقووتتەرین شێوە ڕاسییەکا ئاشکرا کەرۊ.
حەرگیز مەکریۊ کۊکوشیی پاریسی پێسە کۊکوشی و هجوومێ ئاسایی هورسەنگیۊ. ڕابەر "ئاپۊ" ئا کۊکوشییەو کەسایەتیی هەڤاڵ سارێ، بە بەردەوامی و دووبارەبییەیۊ کۊکوشیی دێرسیمیش ورسەنگنابێ. دەوڵەتوو تورکی بکوژی بە درێژایی تاریخی دایمە سیاسەتوو نکۊڵیکەرڎەی جە دژوو گەلوو کورڎی پەیڕەو کەرۊ و ئینەیچش یاونا ئاستوو سڕیەیۊ جەسەیی. دەوڵەتاو دنیێ و هێزە میاننەتەوەییەکێ، جە وەراوەروو ئی سیاسەتوو جینۊسایدینە بێدەنگێ بێنێ، یان پەشتیوانیشا چا سیاسەتی کەرڎەن. ئی نزیکبییەیۊ دەوڵەتاو جیهانی پەی دەوڵەتوو تورکی بکوشی، زیاڎتەر هانی دەوڵەتوو تورکی مدۊ بۊ پەی جینۊسایدکەرڎەی و پاکتاوکەرڎەی کورڎی. جە ئەنجاموو ئی سیاسەتەو هاندای دەوڵەتاو دنیێ و بەتایبەتی دەوڵەتە ئەوروپییەکێچ، دەوڵەتوو تورکی مەودا و و مەیڎانەکاو کۊکوشییەکاش فراوانتەرێ کەرڎێنێ، تەنانەت جە دلێڕاسەو ئەورووپایچنە کۊکوشیی کەرۊ. دەوڵەتوو تورکی بکویش وەڵتەرێچ ئەندامبییەی ناتۊیش پێسە بنەمێوە پەی جینۊسایدکەرڎەی و سڕیەیۊ کورڎی بەکارئاردەن.
بە ئەنقەست هجووم کەرا سەروو ژەنە وەڵێوەبییەکا
سیاسەتوو جینۊسایدکەرڎەی کورڎی، کردەوەکێ و چەنەدوایەکێ و واچە فەرمییەکاو دەوڵەتوو تورکی بکوشی و داگیرکەری جە ٢٠ ساڵی ویەردەنە، کە جە کەسایەتیی راوەبەروو فاشیستیی ئاکەپە - مەهەپەینە فرە زەق و وەرەچەما، بە واچەکاو، ئانەش پێویس بۊ وەراوەرشاوە کەرمێش، ئەگەر ژەنی بۊ یان زارۊڵەیچ'. جە ئەنجاموو ئانەینە جە چند ساڵی ویەردەنە هەزاران ژنێ و زارۊڵێ کورڎێ کوشیینێ. ئی سیاسەتوو کۊکوشکەرڎەیێ و سڕیەیۊ بە شێوێوە وافر سەرەمڕ و نەمردان. دەوڵەتوو تورکی بکوشی، کە پارتەکەیما پەکەکە بە پارتوو ژەنا مشناسنۊ، زیاڎتەر هجوومش کەرڎەن سەروو ژەناو کورڎی، چونکە ڕابەر "ئاپۊ" وەختێ پەکەکەش پێسە جووڵیایۊیێ ئازادیی کورڎی ئەرەمەرزنا، ئازاڎیی ژناش کەرڎ بە بنەماو ئازادی. ئی دیالێکتیکە نەک تەنیا دلێ ژناو کورڎینە، بەڵکم دلێ گرڎوو ژناو جیهانینە جۊشوخرۊشێ گەورەش چەنە کەوتۊ و پەشتیوانییشا چەنە کەرڎ. ئی ڕاسییە هۊکاری سەرەکیی ئانەین، کە دەوڵەتوو تورکی ئەرەگێری بە شێوێوە تایبەت هجوومێ کەرۊ سەروو ژەنە وەڵێوەبییەکا.
کۊکوشیی پاریسی جە ٩ کانوونوو دووەموو ٢٠١٣ یۊن جە بەرجەستەتەرین نموونەکاو ئی سیاسەتوو کۊکوشیی و سڕیەیۊ. دەوڵەتوو تورکی بکوشی و ئەرەگیربییەی وێش بەستەنۊ بە سڕیەیۊ و دلێنەبەردەی گەلوو کورڎی. چوەرۊ وجبەرۊ دەرفەتێ و توانێکێ و پەیوەندییەکاو وێش پەی ئی سیاسەتە فاشیستییەیەو جینۊسایدکەرڎەیە بەکار مارۊ. گەورەترین وەربەسوو وەرەدەموو ئەی سیاسەتە پاکتاوکارییە، جمووجووڵوو ئازادیی گلێرگەو کورڎستانین، پەوکای جە کەشەکانە گرڎ جۊرە چەکێوە کیمیاوی و قەدەغەکریا جە دژوو گەریلایا بەکار مارۊ. ڕاوەبەرایەتیی دەوڵەتوو تورکی فاشیستی بە ئیسفادەکەرڎەی جە بێدەنگیی دەوڵەتاو ئەورووپای، هێزە جیهانییەکا و گرڎوو ئانیشا، کە وەراوەروو ئی تاواناو دژوو مرۊڤایەتی و جەنگیوە بێدەنگێنێ، هجوومە پاکتاوکەرەکێشا یاونێنێ دلێڕاسەو ئەورووپای. کەشەکاوە، دەشتە و شارەکاو کورڎستانینە نەتاواش بەرخودانوو ئازادی ماڕۊ، پەوکای پەی پۊژنایرەی بێچارەیی وێش، کۊکوشیی سیاسیی پیس، ئەنجام مدۊ. دووەمین کۊکوشیی پاریسی، کە جە ئەنجاموو ئا سیاسەتانە کریا، بێشکا جە لاو میتی تورکیوە کریان، کە بییەن بە تۊڕێوە تاوانی و کوشتەی. بڕێ جە یووە هەواڵگێرییەکاو وڵاتاو ئەورووپایچ پەشتگێری جە کۊکوشییەکاو ئی تۊڕە تاوانبارا کەرا، یان جە وەراوەرشنە بێدەنگێ با.
ڕەخنە جە فەڕەنسای
نزیکبییەیۊ دەوڵەتوو فەڕەنسایچ دوورا جە هەڵوێسوو دەوڵەتێوە سەربەوێ و سیاڎەداری، بە پۊژنایرەی یووەمین کۊکوشیی پاریسی، بە ئاشکرانەکەرڎەی ڕاسییەکا جە دۊسیەکەنە پەی ڕای گرڎینێ، بناغەو کۊکوشیی پاریسی دووەمیش ئاماڎە کەرڎ، کە میتی تورکی کەرۊش. ئەگەر دەوڵەتوو فەڕەنسای پەی ڕای گرڎینێش ڕۊشن کەرڎەبیێوە، کە ئەنجامدەرێ کۊکوشییەکەو ٩ کانوونوو دووەموو ٢٠١٣ ئەردۊغان و میت و هامکارەکێشا و چەنەش پەرسێنێوە، ئیتر کۊکوشیی دووەموو پاریسی ڕووە نەدێ. ئی گەلە جە دژوو دوژمناو مرۊڤایەتی، لە دژوو داعشی زیاتر لە ١٠ هەزار گەشمەردێ و زیاتەر جە٢٠ هەزار بریندارێشا هەنێ. بێدەنگی پەی هجوومکەرڎەی سەروو ئی گەلی و پۊژنایرەی ئی هجووما ماناو هامکاریکەرڎەین جەنی سیاسەتی و عەقڵیەتوو دەسەڵاتوو فاشیستی بکوشی ئاکەپە – مەهەپە، کە دۊس و هامپەیمانوو داعشین. گرڎکەس خاس مزانۊ، کە فاشیزموو ئاکەپە - مەهەپەی جە هەوڵوو تۊڵەسانایۊ جە داعشینە، ئانەی بە هجوومکەرڎەی سەروو ژنا و گەلوو کورڎیرە کەرۊ، کە بیێنێ سیمبولوو و شانازیی مرۊڤایەتی جە جەنگوو دژوو داعشینە.
پێویسا چالاکییە دیموکراتییکییەکێ وەردەوامێ با
ئەگەر دەوڵەتوو فەرەنسای گەرەکش نەبۊ بۊبە هامبەشوو هجوومەکا ئاکەپە - مەهەپە - داعشی، ئانە مشۊم دەمودەس ئا دووە کۊکوشیێی، کە سنوورەکاشنە ڕووەشا دا ڕۊشنش کەرۊوە و و ڕاسییەکا پەی ڕای گرڎیی وەڵا کەرۊوە و وەرپەرسا ئا کۊکوشییا دادگایی کەرۊ. تا ئا هەرمانێ نەکریۊ فەرەنسا پێسە تاوانبارێ دلێ گەلوو کورڎی و مرۊڤایەتیینە وینیۊ و زەمینە پەی کۊکوشیی تازەی کریۊ، پەوکای داوا جە فەڕەنسای کەرمێ، کە ساعیبوو بەها مرۊییەکاو و بەها دیموکراسییە هامبەشەکاو ئەورووپاین، وێش بە ساعێبوو ئا بەهایا بزانۊ و نەکەرۊشا قوربانیی بەرژەوەندییە سیاسییەکا. ئێمە داوا جە گەلەکەیما و دۊسەکاما جە ئەورووپانە کەرمێ، کە وەڵێوەبییەی پەی هێزە دیموکراسی و ئازادییەکا کەرا، تا ئا کۊکوشییە ڕۊشن بۊوە و درێژە بە چالاکییە دیموکراتییەکاشان بدا.
هامڕا سارا جە زیندانەکاو دەوڵەتوو تورکی داگیرکەینە تفش جە ڕووەو فاشیزمی کەرڎە و بییە سیمبولوو کۊشیای ژناو کورڎی، بەرخۊدانوو مرۊڤایەتی و گەلی، بییە بە سیمبولەو ئازادی. ئارۊ ژنی و ئا گەلێ، کە پەی ئازادی کۊشیا، ئیسفادە جە خەبات و کۊشیای هامڕا سارێ جە زیندان، کەش، سیاسەت و مەیڎانوو کۊمەڵایەتینە ور گێرا. ئانێ ئارۊ سەروو خەتەو 'ژەنی، ژیوای، ئازادی'یوە پەی ئازادی کۊشیا، سەروو رێکێ هامڕا سارێوە درێژە بە کۊشیای مدا و بەراش ڕاوە.
ڕەفێقما ڕۊژبینە، جە بەدیئاوردەی واچەکا و چالاکییەکاو گەلەکەیما جە ئەورووپانە ساعیبەو ڕەنج و کۊشیایێ گەورەی بێ. ڕەفێقەما ڕۊناهییە بە وزەی گەنجانەوە داواو بەرخودانی جە ژنا و پیایا و گەنجا کەرێ. یاڎوو ئا یەرە ڕەفێقە ئازیزا، کۊشیای ئێمە ڕۊشن کەرۊوە.
لە ١٠ین ساڵیاڎوو گەشمەردەبییەیشانە، ئێمە بە ڕێز و وەشەویسی و پەنەزانایۊ جارێوە تەر یاڎوو ڕەفێقاما سارا، ڕۊژبینە و ڕۊناهێی کەرمێوە و قەرارەکەیما پەی سەروستەی کۊشیایشا دووەپات کەرمێوە".
