ئەنداموو کۆنسەو ڕاوەبەریی کەجەکەی موستەفا قەرەسوو، پێوەس بە مژارەکاو سیستموو ئەشکەنجەو ئیمراڵی، هجوومە ئەرەگیرکارییەکاو دەوڵەتوو تورکی، خیانەتوو پەدەکەی و وەڵێئامایەکا سەرنیشتنە و وەرەکەوتوو سوریاینە، جوابوو پەرسەکاو مەدیا خەبەر تیڤی-یش داوە.
قەرەسوو ئەوەڵوو قسەکاشنە ناڕەزایەتییش وەراوەروو دەولەتوو تورکی بەروست، کە هەوڵێ سەودای و مامەڵەی بە گۆشەگیریی ئیمراڵییوە بکەرۆ و واتش: "ئینە هەڵوێستوو پەکەکەین، هەڵوێستوو ئاپۆیا، هەڵوێستوو ڕابەرێتی و گەلەکەیمانە. ئینە نیشاندەروو ئانەینە کە دەوڵەتوو تورکی تەنگاو بییەن. ئێمەیچ تەنگاوتەرش مکەرمێ."
قەرەسوو باسوو ئانەیشە کەرد کە پەنەوازا هەڵوێستی قەوەتتەر وەراوەروو ئەرەگیرکاری و خیانەتی نیشانە بدریۆ، ئانەش دیاری کەرد پەدەکە هێز جە بێدەنگگیەکاوە هور مگێرۆ و واتش: "ئانە کە پەدەکە مکەرۆش تەمام نامەردییا ، بمەبۆ حیچ کەسێوە وەراوەروو ئی نامەردییەیرە بێدەنگ و بێهەڵوێست بۆ."
'دەوڵەتوو تورکی وەروو ئانەیە تەنگاو بییەن، مامەڵە مکەرۆ'
گۆشەگیری سەروو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانیوە بەردەواما، چند ڕوێ چێ وەڵتەر هامسەرۆکەو کۆنسەو ڕاوەبەریی کەجەکەی بەسێ هۆزاتە چا بارۆ بەگرنگییوە دوا، جە کۆشیای دژ بە گۆشەگیرییوە ئی زانیاریێ چێش میاونا و چێش بەرموزانە؟
ئا زانیاریێ کە هامڕا بەسێ ئاشکراش کەردێ فرە گرنگێ بێنێ، وەختێ ئا زانیاریێما ژنیێ، بەڕاسی تووڕێ بییەمێ، واوەی ئانە ڕۆشن بیوە کە دەوڵەتوو تورکی هەڵای تەڤگەری و ڕابەر ئاپۆی نمەشناسۆ. ئانەیچ ڕۆشن بیوە کە دەوڵەتوو تورکی دەوڵەتوو سەودای و مامەڵەیا. ڕاسیینەمامەڵەکاری مکەرۆ. پێوەس بە ڕابەریماوە مامەڵە چەنی ئێمە مکەرۆ. بە واتەی 'پاسە مکەرمێ چەنی بنەیانەی و پارێزنەرەکاش دیدارش بۆ، بەڵام پا شەرتە ئی هەرمانێ بکریا' ئینەیچ دیمیوە تەرەرە بە ماناو ئانەیە مێ کە' نمازمێ دیدار بکریۆ.'
پەوکای وەڵێنیاریوە پاسنە مکەرمێ، کە گریمانەو ئانەیە مکەرا کە هەڵبەتە ئی وەڵێنیارە قبوڵ نمەکریۆ، یانێ وەختێو ماچمێ تەڤگەری نمەشناسا، خۆ راسینە خاس ئاشنێ تەڤگەرینی، بەڵام تا دیارییش بکەروو کە تەسورێ چند بێئەخلاقانەن ئانەیە ماچوو. هەڵبەت بەدڵنیاییوە ئی سەوداکارییە لاو تەڤگەرەکەیماوە ڕەت کریاوە. ئینە هەڵوێستوو پەکەکەیا، هەڵوێستوو ئاپۆیا، هەڵوێستوو ڕابەرێتی و گەلەکەیمانە، گەلێوە کە ماوەو ٥٠ ساڵان پەی ئازادی و دیمۆکراسی مکۆشیۆ و کۆشیاێوە شکۆدارانە مکەرۆ،پەکای فرە ڕۆشنا ئی گەل و تەڤگەرە سەوداکاریی ڕەت مکەرۆوە.
بەڵام ئینەیچ هەن، وەڵینیاریوی چینە مکەرا، رایێوی جانە مگێرانە وەر؟ ڕاسیینە زەحمەتی و سەختینە مژیومێ. وەڵتەریچ واتما سی پی تی ئینا زەحمەتیینە، ناچار مشۆ قسێس بۆ چا ڕووەوە، دەوڵوتوو تورکیچ زەحمەتینە مژیوۆ. پەوکای کەوتێنێ زەحمەتییوە، واتشا' پاسە مکەرمێ کە دیدار بکەرا، وەلێ مشۆم ئی چیوی وەراوەرشنە بکریا، دیارا ئینە حەر ئی مانێ میاونۆ' ئێمە پاسە مکەرمێ کە دیدار بۆ، بەڵام پەکەکە وەڵێ کەردەی دیدارینە ئاستەنگییەن. ڕاسینە ئامانجیوی چانەشا هەن. بە مانیوی تەرە' ئێمە گەرەکمابێ جەنی بنەیانەکەیش و پاریزنەرەکاش دیدار بکەرۆ، بەڵام پەکەکەی ڕەت کەردۆ' پیسە هەوڵێ مدانە بە پاو وێشا هۆشمەندییوی بخولقنا، هەڵبەتە ئینە ڕێبازیوی ئاشکران. گەل و دۆسێما دنیانە مزانا، کە تەڤگەرەکەما پەی رابەری چند هەستیارا.
بابەتێوە کە فرە چەنەشنە هەستیارێ بیمێ ڕابەرێتییا، متاوونە ئینەیە بەڕۆشنی بواچوو ، تارێخوو هیچ گەلیوەنە هیچ تەڤگەرێوە چی ئاستەو ئێمەنە خاوەندارییش وەنەو ڕابەروو وێش نەکەردەن. ڕاسییچەنە ئاستوو خاوەنداریما جە ڕابەرێتی فرە بەرز و فراوانا. هەڵبەت ئا چێوێ ئی دڵسۆزییەشا خولقنان، دڵسۆزیی گەشمەردامانە، فیداییمانە پەی ڕابەری.
تەڤگەرما ماوە ٥٠ ساڵان ئینا دڵسۆزیێوی گەورەنە پەی ڕابەرێتین و مکۆشیۆ، دماو گێرتەی ڕابەرێتی تەڤگەرما دڵسۆزیێوی گەورەش نیشانە دا، سەروو خەتەو ڕابەرێتیوە هەنگامەش نیا. پێوەس پینەیچە گولانەتەرین دووەدڵیش نیشانە نەدا. بەڵێ دماو گێرتەی رابەرێتی، تەسفیەکارێ دلێ تەڤگەرەکەیمارە بەرکەوتێ. سەپناێوە پێسنەشا 'دەسبەردارێ خەتەو ڕابەرێتی بیمێ' کەرد. بەڵام وەراوەروو ئینەینە تەڤگەرما هەڵوێستش نیشانە دا، ئانە قبووڵ نەکریا. تا ڕۆو ئارۆی ئاستی فرە بەرزەنە خاوەنداریی جە ڕابەرێتی مکەرۆ. پەوکای سی پی تی-یچ پێسە کەوتەن دلێ زەحمەتییوە، دەوڵەتوو تورکیچ هەمان چێو. هەڵبەتە دەمودەس تەڤگەرما ئی نیەتەش ڕەت کەردۆ، ڕۆشنما کەردۆ کە ئی نیەتە ئیاگێ قبووڵیی نییەن، یانێ ئێمە تاقیی مکەراوە؟ یانێ لاوازیێوی پاسنە ئێمەنە هەن؟ یانێ ئینسان متاوۆ پەرسایێوە چانەیچ بکەرۆ، هامڕا بەسێ هەڵوێستوو ئێمەش بەئاشکرا بەروست.ئی هەڵوێستەو ئێمە بەردەواما. تا ڕابەرما چەنی پارێزنەر و بنەیانەکەیش بەربوزۆ. یانێ پەی ماڕای گۆشەگیری پەی ئازادی ڕابەر ئاپۆی مکۆشییەیمێ. پەنەوازا ئی کۆشیایە وەرفراوانتەر و بەردەوام بۆ. ئێمە دڵنیێ مبیمێوە چانەی کە سەرکردەکەما جەنی بنەیانەکەیش و پارێزنەرەکاش کوێ باوە. نەک هەر کۆبییەیوە مکریۆ، بەڵکوم ڕاو ئازادیی ڕابەرەکەیچما مگێرۆوە، پەنەوزا گرد کەسێوە ئینەیە بزانۆ.
بێگومان سی پی تی-یچ وەراوەروو خەباتوو ئێمەنە تووشوو ئاستەنگی و دەوڵەتوو تورکیچ تووشوو سەختی بۆوە. چا پێوەندییەنە خەباتوو ئێمەنە تووشوو ئاستەنگی مبۆ و دەوڵەتوو تورکیچ تووشوو سەختی بۆوە، چا پیوەندییەنە نەتەوە یعگێرتەکێ و ئەرەمەرزیا پەیوەندیدارەکێ جەمێ بیێوە.. دەوڵەتوو تورکی جا جەمۆبیەیە نکۆڵییش کەرد و واتش' گۆشەگیری نییەن' ئاماژەش پانەیە کەرد. برێو قەدەغێ هەنێ سەروو بنەماو سزاو دیسپلینی، بێگومان ئینە دیماگۆگییا. گرد لایێوە مزانا کە ڕابەرێت سزاو دیسپلینی هورمگێرۆ؟ خاسا ڕابەرێتی چا چێش مکەرۆ؟ ئێمە ڕابەرێتی وێما مشناسمێ، مزانمێ هەڵوێستوو ڕابەرێتی چێشەن، هەڵوێستی چانەینە نییەن، کە سزاو دیسپلینی هوربگێرۆ.
دژوو ئینەینە کۆشیای ئێمە بەردەواما، ئەرەیاونای دەوڵەتوو تورکی جەمۆبییەی ئەوروپاینە، ئینسانش وس خوە، بەڕاسییچ هیچ کەس باوڕ بە قسەکاشا نەکەرێ، وەروو ئانەیە یاگێ باوڕیچ نەبێ، شاندەکاو ئاگەیە پەرسیشا ئۆو شاندە تورکییەکەی کەردە، لایێوە تەرۆ لایێوە تەریچۆ گردوو ئا شاندا ملا واگە جەنگەوانێ جەنگی تایبەتینێ. هیچکامشا چانیسا نییەنێ کە پێوەسێ یاسێ و دادپەروەری و ئا چێوێشا لاوە گرنگێ با.
یردەیدەروو ڕاوەبەری گردینی یانەو گێرتەی و ئەرەمردنای (دەزگاێوە ئەمنیی دەوڵەتوو تورکیا) چاگە بێ، کە بەردەوام پیێ تایبەتێ دەوڵەتینێ بە ئەمرەو دەوڵەتی ئیدارەو زیندانەکا مدانە. نمەزانوو ئی دەزگا یا ئانە هەنێ یا ناڕاسا سەر بە وەزارەتوو داینی، وەلێ گرووپێوە تایبەت چا هەن، مبەرانێش ڕاوە، دۆخیوی چانە هەن.
سی پی تی-یچ توشوو زەحمەتی بیەن
ڕابەرێتیما ٢٦ ساڵێن ئینا سجنەنە، ڕواو وەڵێنە یۆ جە پارێزنەرە سەرەتاییەکاو رابەرێتیما، ئەرجان کانار ورش سەنگنا، کە پەنەوازا عەبدوڵڵا ئۆجەلان، سزاو زیندانیی قورسی هەمیشەیی نایاساییەن، ئی یاسێ دماو گێرتەی ڕابەر ئاپۆیوە بەرە کریێنە. یانێ واچێ' یاسێکێ پەی وەڵتەروو وێشا بەکار نمێ، پەوکای ئی یاسێ وەراوەروو ئینەینە پووچەڵا' وەروو ئانەیە وەختێ ڕابەر ئاپۆ گیریا، یاسا کامی بۆ ئانێ میاویۆ یاگێ، واتش وەختێ ڕابەر ئاپۆ بۆ بە مژار، ڕاستەوخۆ یاسا و ڕاوەبەریی تاکەکەسی بەرمگنۆ. هەڵوێسی تاککەسی... یانی گردوو وەشبیەیەکا دژوو ڕابەر ئاپۆینێ، هەر پێکئامایێ یاسایی وەراوەروو ڕابەر ئاپۆی مگێریۆنە وەر، پەیوەندییش بە یاسێ، دەستور-ڕێسایە بنەڕەتییەکاوە نییەن. سیاسەتوو دەوڵەتی دوژمنوو گەلوو کوردی و ڕابەر ئاپۆیا. دژوو ئی سیاسەتاو تورکی بەردەوامیی بە کۆشیای مدەیمێ.
بەڵی تەنگاوێ بیێ و تەنگاوتەرێشا مکەرمێ، گرد یاگێوە مکۆشییەیمێ، پەی ئێمە کۆشیای قازادکەردەی ڕابەر ئاپۆی و کۆشیای ئازادکەردەی گەلوو کوردی هەمان چێوەنێ، چێ ڕووەوە کۆشیای گەشتەر مکەرمێ، پێسەو ئانەیە هامڕا بەسێ وات، زیاتەر جە جە ئاستوو ئارۆیما مکۆشییەیمێ، بەدڵنیاییوە ڕابەر ئاپۆی ئازاد مکەرمێ، وەعدما بە گەل و تارێخی ئانەنە.
'مدرامانوو ١٤و تەمووزی کەسایەتیێ تازێ کوردی و فەلەسەفێوی ژیوایش خولقنا'
بە ساڵوەگێڵوو ڕۆچێ مەردەی گەورەو ١٤و تەمووزیرە مویەرمێ، پیسەو کەسێوی کە بەشداروو ئا چالاکییە بێنێ، مدرامانوو ١٤و تەمووزی ئارۆنە بە چ کاریگەرییوی بەشداریش چێشینە کەردەن؟
ئەوەڵ جە کەسایەتیی گەشمەرداو ١٤ تەمووزینە خەیری، کەمال، عاکیف و عەلیدا گردوو گەشمەرداو زیندانەکا و گەشمەرداو شۆڕشی بە پەنەزانای و ڕیزدارییوە یاد مکەرووە. هەرپاسە ئا ٢٣ کەسە زاپەنە گەشمەردێ بیێ بە ڕێزۆ یادشا مکەرووە. هەمان وەختەنە یۆ جە کادرە سەرەتاییەکاما ساڵەح کەندال، کە ساڵەو ١٩٧٩ گەشمەردە بی و بە ڕێز و پەنەزانایوە یاد مکەرووە. واوەی ئا ٣٣ گەنجە سۆسیالیستێ، کە ٢٠١٥ کوشیێنێ بە ڕێزداری و پەنەزانایوە یاد مکەرووە. کۆشیای ئا گەنجا جە کۆشیای ئێمەنە زیندە مبۆ. بێگومان یادکەردەیوەشا کوردستانی ئازادەنە، تورکیایێوی دیموکراتیکەنە و وەرکەوتوو دلێڕاسەینە مکەرمێ.
هەڵبەتە مدرامانوو ١٤و تەمووزی جە ڕووەو تارێخیوە مدرامانێوی گرنگەن. هامڕا عەباس بەرنامێوەنە واتش؛ ئەگەر ئی وێگێرییە ڕووەش نەدابیێ چێش ڕووە دێ؟ چە نەرێیێوی شۆنەو وێشرە ئارێ؟ ئاماژەش پانەیە کەرد، پێویسا ئینسان ئینەیە وەرەچەم بگێرۆ و ١٤و تەمووزی وربسەنگنا. بەڕاسی فرە گرنگەن کەسێ چانێ هوربسەنگنیا. ١٤و تەمووزینە دڕندەیێوی گەورە کوردستانەنە کریا. جمیەرەکەما لوا بەروو وەڵاتی. گورزێوی کاریگەرش وەرکەوتەبێ، ڕابەر ئاپۆ هەوڵێ کۆکەردەیوەی جەمیەرەکەی دێ. زیندانەنە زیاتەر جە سەد دداننیایپۆرەی کریابێ. ئەسەد ئۆکتای بە ئاشکرا واچێ، " گرد کەسێوە مکەروو بە ئاشکراکەر." واچێ ئانێ زینداندانەنە میاونوو حاڵەتێوە، کە نەتاوا بەربشانە. جە دۆخێوی چانەنە، کە قۆناغێوی قورس و سەخت بێ پەی خەڵکوو کوردستانی و خەباتوو ئێمە و زیندان، وەشکەردەی مدرامانوو ١٤و تەمووزی فرە چیوێش پێجەوانە کەردێنیوە. پڕۆسێوەنە کە دوژمن گەرەکش بێ نەرێی و هورشانایوە وەش بکەرۆ. چەنی مدرامانوو ١٤و تەمووزی، ئینە زیندانەنە پیجەوانە بییەنۆ، بەشداریێوی گەورەش خەباتوو جمیەرەکەیمانە کەرد و متمانێ گەلەکەیماش بە ئازادی و سەربەوێی کوردسانی زیادتەر کەرد، ئینە فرە فرە گرنگ بێ.
بەڕاسی مدرامانوو ١٤و تەمووزی ئەوەفاڕیایوە فرەش دلێ گەلوو کوردینە وەش کەرد، چێوێ پەنەواز بێ پەی گەلوو کوردی: ژیوای گەلوو کوردی تەنگاو کریابێ، وەروو فشاری قورسی کەوتەبێ دۆخیوە کە نەتاوێ بکۆشیۆ، تەرسنیابێ. ئینە ڕاسیێوە بێ ١٤و تەمووزی بی بە جوابێوی ئی هجووما. ١٤و تەمووزی جە خولقنای ژەسایەتیی تازەینە خولقنای هۆشمەندیی کۆشیای و فەلسەفەو ژیوای دەورێوی خاس گێڵیا. پەی گلیرگەی چیوێ فرە گرنگ ئانەنە کە فەلسەفەو ژیوای، فەلسەفەو کۆشیاێوە چانەی بۆ. دەرەنجام پی شێوە گەل متاوۆ ئازاد بۆ، دیموکراتیک بۆ، خاوەنداریی جە وەڵات و شناسنامەو وێش بکەرۆ. چی دیایوە گەورەتەرین دەرەنجاموو مدرامانوو ١٤و تەمووزی ئانەنە کە فەلسەفێوی ژیوای و خەباتش خولقنان، کە پەی چندین ساڵا و دەیان ساڵا و سەدا بەردەوام بۆ. فەلسەفەو تازەو ژیوای و خەباتی مبارۆنە دلێ گلێرگەی کوردییوە، ئینە فرە گرنگەن.
بەڵێ ١٤و تەمووزی بەشدارییوی قەوەتش جە خەباتوو ئێمەنە کەرد، دەوری گەورەش بێ پەی پەرەپەنەدای خەباتوو ئێمە. ئینە ڕاسیێوی ئاشکران و ئێمە مزانمێش. بەڵام گرنگتەرین چێو ئانەنە بەدڵنیاییوە پەیوەندییش پادیشاوە هەن، بەشیوەن چادیشا فاکتەری سەرەکی کە ئا خەباتەیە قەوەتتەر مکەرۆ، وەشکەردەی فەلسەفێوی ژیوای و کۆشیاین. پیمانەکێش ئاستێوە بەرزەنە مازیاوە، ئینە ڕاسیینە فەلسەفەو ژیوای و کۆشیای ڕابەر ئاپۆیا.
ڕابەر ئاپۆی جە ئەوەڵ ڕۆوە هەوڵێش دێ فەلسەفەو کۆشیای و ژیوای دلێ گرووپی ئاپۆیینە بنیات منیۆ. چا ڕووەوە هەوڵێش دێ فەلسەفەو کٶشیای و ژیوای دلی گرووپی ئاپۆیینە بونیات بنیۆ.
هەوڵێش دێ ئینەیە بکەرۆ بە فەلسەفەو ژیوای و خەباتی پارتییانەی و گرووپی ئاپۆیی. گردوو وتارەکاش ژیوایش گردوو ورسەنگنایەکاش پەی ئینەیە بێنێ.
مدرامانکەراو ١٤و تەمووزی بیێ بە نموونیوی ڕۆشنوو ئی حەقیقەتەیە، پیمەرەکێشا چەسپنێ و بە ژیوای وێشا ڕاسیی فەلسەفەو کۆشیای و حەقیقەتوو وێشا و پلێ وێشا نیشانە دا و یاگێ گرنگەشا تارێخوو کوردینە خولقنا. ئی ڕاسییە فرە گرنگەن . کە کەمال پیری وات:" من پاسە ژیوایم وەش مسیۆ کە پەیش مروو". بە ماناو ئانەیە "ئەگەر ژیواێوە نەبۆ کە وێمش پەی بکەروو قوربانی، ئانە پێسەو ژیوای قبووڵش نمەکەروو ". ئەگەر ژیوای بۆ مشۆم ئینسان بتاوۆ پەیش بمرۆ، پەی ژیواێوی چانەیە بکۆشیۆ، تا ژیواێوی چانە ئامادە بۆ، ئینە فرە گرنەن. کەمال پەی ژیواێوی چانەیە وێش کەرد قوربانی و پەیش کۆشیا، بەلوڵی کەمال ژیوایش وەشئسیێ. مەردەی پەی ژیوای یانێ ئەرەمدرنای پیمەرەکاو ژیوای و وەشەسیای ژیوای و جۆش پەی ژیوای بەرزتەرین ئاستەنە.
'نیشانەشا دا دلێ هەلەومەرجی فرە سەختیچەنە ئیمکانوو سەرکەوتەی هەن'
مانێوی چانێسا سەربارەو ژیوای کەردە، ژیوای پەکەکەیشا پاسە خولقنا، حەقیقەتوو ژیوای گەلوو کوردیشا نیشانە دا، ئینە فرە گرنگا و دەسکەوتێوی گەورەن، فەلسەفەو کۆشیاێوی تازەیا، فرە گرنگا، ئیب حەقیقەتەشا ئاشکرا کەرد، چێششا وات؟
واتشا جە هەلومەرجی فرە سەختیچەنە سەرکەوتەی ئیمکانش هەن و کۆشیای بنەماشەنە، ئینە حەقیقەتێوی فرە گرنگا.
جوگرافیایێوی پێسەو کەردسانینە کە کۆشیای دلێشنە فرە زەحمەتەن، جە ژیوگێوی پاسە سەختنە ئاواکەردەی فەلسەفێوی ژیوای، یانی فەلسەفەو سەرکەوتەی و جەنگکەردەی دلێ هەلومەرجی سەختینە پەی گەلاو کوردسانی، پەی گەلوو کوردی و پەی تارێخوو کوردی دەسکەوتێوی گرنگا. ئی دەسکەوتێ فرە گرنگێنێ و میاوناما بە سەرکەوتەی و ئازادیی گەلوو کوردی مارا. چی ڕوانگەوە ئا وەختە کە ١٤و تەمووزی هورمسەنگنمێ پەنەوازا ئینسان فرە چی فەلسەفەو ژیوایە و چی کۆشیایە بیاوۆنە و ڕۆشنش بکەرۆوە و بفاڕۆش پەی ڕۆح و ئەرەمەنەی گلێرگەی و پەی گەنجا و ژەبا ئا وەختە ئیتر حیچ کەس نمەتاوۆنە وەردەموو کۆشیای گەلینە بمدرۆوە. ئیتر بەدڵنیاییوە کۆشیای بەرەو سەرکەوتەی ملۆنە، گەر ٥٠ ساڵێ سەرەمڕ کۆشیای بکریۆ. ١٤و تەمووزیوە تا ئیساتێ ٥٠ ساڵێن سەرمڕ مکۆشییۆ، گەل وەراوەروو گرد نۆعە هجوومیوەنە وێس گێرتەن بەڕاسی گردووبنەڕەتوو وێش جە مدرامانوو ١٤و تەمووزیوە هورمگێرۆ.
بە بۆنەو ١٤و تەمووزیوە متاویۆ هورسەنگنایێ فرێ بکریانە، ئینسان متاوۆ فرەو لایەکاوە ١٤و تەمووزی ئاشکرا بکەرۆ. بەڕاسییچ کاریگەریی فرەش بییەن، بەڵام پیویسا ئینە دیاری بکریۆ و بیاومێشەنە. ئاخر پەوکای خەیری واتەبێ قەبرەکێمۆ بنویسدێ " قەرزاری" ئینسان کە گرد چێوێش پەی گەلوو وەڵاتەکەیش کەرد قوربانی ئینەیە ماچۆ. وەڵاتپارێزنیی خەیریی فرە قووڵ بێ، هامڕاێوەما بێ کە قووڵی بە وەڵاتپارێزنیی کەردیوە ژیوابێ، ئی ڕووی خەیری خاس مشناسمێ و ئا وەڵاتپارێزنییشە پاسەش کەرد، کە خەیری چالاکیێوە چانە بکەرۆ.
هجوومە ئەرەگیرکارییەکێ: نموونەو ئی مدرامانەیە حیچ یاگێوە جیهانینە نییەن
٣ی تەمموزینە سوپاو ئەرەگیرەو تورکی فاشیستی بە هامکاریی پەدەکەی هجوومێوە تازەی ئەرەگیرکارییش زەتەو مەتینا-زاپینە دەس پەنە کەرد. پاسە کە مزاندێ گەریلاکاو ئازادیی بە ڕۆحوو ١٤و تەمموزیوە ڕا پی هجووما مەدا، دەربارەو ئی هجووما چێش ماچدێ؟
هجوومێوی وافر هەن، دژوو ئی هجوومایچە مدرامان هەن، بە ڕێزداری و پەنەزانایوە هامڕا گەشمەرداو ئی جەنگییە یادێ مکەرووە. بەڕاسی گرد جۆرە مۆراڵ و جۆشێوەما پنە مدۆ. باوەڕیما قەوەت مکەرۆ، ئینە فرە گرنگەن، هامڕا گەنجەکاما باوڕوو ئازادبییەی گەلوو کوردی واوەی قەوەت مکەراوە. گەلوو کوردی گەنجێ چینێش هەنێ، فیدایێ چانێش هەنێ، پەوکای بێگومان بۆ بە ساعیبوو ژیواێوی ئازاد و دیموکراتیکی.
من متاوو پاسە بواچوو، دنیانە نموونەو ئی قارەمانییە نییەن و فرە زەحمەتەن. ئینسان متاوۆ ماوەو ڕوێوەنە دوێ ڕوانە دلێ کۆشیای قارەمانینە نیشانە بدۆ. متاوۆ وەراوەروو سەختییەکانە وێش بگێرۆ،م هەڵوێستێوە کە چی قۆناغەنە موازیۆ. بەڵام ئی هامرایاو ئێمە ساڵانیوا گرد ڕوێ بۆمبی جیهانییشا ملەرە وارنا، بە غازی ژەعراوی هجوومشا مکریۆ سەر و گرد نۆعە چەکێوەشا دژ بەکارمێ. وەلی وەراوەروو ئینەیەنە ئی هامڕا گەنجێما بە جۆشیوە خاسۆ جەنگ مکەرا و ئینێ مدرامانەنە. چا بارودۆخە سەختانە بەهەلهەلەدایوەنەوە مدا ملوو دوژمنیرە ئینە فرە گرنگەن.
پەنەوازا چی ڕاسییە بیاومێنە و هەستش پەنە بکەرمێ، ئی هامڕاێما جە چە بارودۆخیوەنە مدرامان مکەرا؟ دژوو چە ناهامسەنگیێ و بێفرسەتیێوە مدرامان مکەرا؟ مشۆم ئینە بوینیۆ و گردوو گەلوو کوردی ئی ڕاسییە بوینا. فیدایی و مدرامانی چینە دنیانە نییەن. ڕاس افرو یاگاوە مدرامان و فیداییبیەی هەن. بەڵام ڕاسیینە بەتایبەت ماوە یەرەساڵی ویەردەینە ئی هامڕا گەنجێ تونێلەکانە سەروو بناغەو تونێلەکا راو یەکەی گێڵیاریوە دژوو دوژمنی مگژیانە. ئینە شانازییا، پەنەوازا گردوو گەلوو کوردی شانازیی پانەیوە بکەرا کە ڕۆلێ چینێشا هەنێ، ئاخر ئی گەنجێ پیمەرەکاو گەلوو کوردی بەرز مکەرانیوە و پیمەرەکاو خاوەندارێتی جە ئازادی و دیموکراسی بەرز مکەرانێوە. ڕاسیێوە چانە مخولقنا، ئینە فرە گرنگەن. ماوەو ٥ ساڵی ویەردەینە دەوڵەتوو تورکی هجوومیوی دژوارێش کەردێنێ، ئەوەڵ سەروو خواکورکی دمایی هەفتانین و دمایی گارە و عەلاساس گیریایەکاش ڕزگارێ مکەرۆ، بەڵام گورزێوی گەورەشا وارد. دمایی هجوومشا کەرد سەروو ئاڤاشین و زاپ و مەتینای و تەماموو مەیدانەکاو بادینانی.
"خیانەتوو پەدەکەی ئینا ئاستێوی فرە بەرزەنە "
یەرێ ساڵێن هجووم مکەرا، دەوڵەتوو تورکی بە گردوو فرسەتەکاو وەروو دەساشۆ هجوومێ مکەرۆ، وەلێ هامڕێما دژش مدرامان مکەرا. باسوو زەحمەتی و ئاورایی و تەژنایی نمەکەرا، دەوڵەتوو تورکی گرد چەکێوەش هەن، بەڵام هامڕایاو ئێمە بە چەکەکاو دەسیشا دوژمنی ماڕانە.
بێگومان ٣ی تەمموزیوە کۆشیای یاوان حاسیوە تازە، ماچا وارۆ قوفڵش مکەرمێ. ئینە پا مانێنە کە پەدەکە بەتەمامی تلیان چۆوە چی جەنگەنە. ئیساتێ شارەکاو چێروو دەسەڵاتوو پەدەکەی ئینێ چێروو دەسەڵاتوو تورکیاینە. ڕاسیینە ماناو ئانەینە ئی هجوومە هجووموو پەدەکەیا. بەڵێ سەروازاو تورکی هجووم مکەرا، بەڵام پیویسا پێسە بیاومێنە. چی قۆناغەنە پێویسا پێسەو هجووموو پەدەکەی بیاومێشەنە.کەلیمێ "قوفڵس مکەرمێ" یانێ" خیانەتوو پەدەکەیما یاونان حاسێوی بەرز، جە گرد لاێوە بەکارشا مارمێ". پەنەوازا پیسە جە قسەکاشا بیاومێنە. ڕاسیینە بامەڕنی و ئامێدی و دێرەلووک و شیلادزێ... یانێ دیموو پانیشتی، ئی شارێ بەتەمامی چێروو دەسەڵاتوو پەدەکەینە بێنێ. ئیسە تورک دلێشانە سەروەرا، چا وەختۆ بەهامبەشی چەنی پەدەکەی گەریلاشا تەوقە دان. ئی تەوقەدایە چەنی پەدەکەی کریان و پەدەکە پەشتگیرییش مکەرۆ و بەڵام ئیساتێ وێچش ئینا چێروو تەوقێنە. دەوڵەتوو تورکی چەنی پەدەکەی ئی هەرمانێ مکەرۆ چونکوم دێرەلووک و ئامێدی و شیلادزێ تەوقە دریێنێ. بەدڵنیاییوە ئینە پڕۆسێوی تازەن و هامڕێما دژوو ئینەیە مدرامان مکەرا. دەوڵەتوو تورکی گەرەکشەن تەپوو بەهاری بگێرۆ، مەحاڵ بێ بلا وا، نەتاوێنێ بە نۆعێوی تەر بلا و ئاگەی بکەرانە ئامانج. بەڵام دماو ئانەیە پەدەکە ئاما دلێوە ئیساتێ تەپەکەی مکەرا بە ئامانج، چونکوم مزانمێ ئا یاگێ مەحاڵە و سەختەنە نمەتاوا بەئاسانی بیوا واگە، ئی تەوقە گردینێ پەدەکەش چەنەن، ئەنجامێوی پاسەش چۆوە کەوتۆ. ئیساتێ ئینە مکریۆ، هەواڵەکانە هەن، چێگە هەوڵێ مدانە بەنداوەکەوە تا ئایاگێ پەدەکەش چەنەن ڕایێوە وەش بکەرا.
بێگومان ئینەیچە هەن، ئانە کە پەدەکە مکەرۆش بەراسی نامەردییا، بڕێو یاگێ بێنێ، ڕاسیینە هامرێما تاوێنێ حەرگیز ڕا نەدانە ئەنداماو پەدەکەی بیاوا واگە و حەرچێشا کەردێ نەتاوێنی بلا واگە، بەڵام هامڕێ واتشا ئادێچێ کوردێنێ ڕاشا دێ برێ یاگانە نزیکەنە ئەرەنیشتێ با. دێرەلووکۆ تا نزیکوو زاپی، ڕاشا پنە دریا بنکێ وەش بکەرا و ئامێدییچەنە هەمان چێو، ئیساتێ ئی نزیکایەتییەو تەڤگەرەکەیما و گەریلای و هەپەگەی، لاو پەدەکەیوە دژوو هەپەگەی و گەریلای بەکار مێ. پەنەوازا پێسە بیاومێشنە، مدرامان دژوو ئینەیە بەردەوام مبۆ و دەوڵەتوو تورکی نمەتاوۆنە بە ئەنجامە دڵوازەکاش بیاوۆ. یانێ کۆشیای چێ ڕووەوەن بەردەوام مبۆنە.
باسوو جیاوزییەکاو هجوومەکاو دمایی و وەڵێتا کەرد، واوەی باسوو دەوروو پەدەکەیتا چی هجوومانە کەرد. ئاشکران کە حکوومەتوو عێراقی چی هجووماو دمایینە دەورێوی گەورەش هەن و بەتایبەت درێژە بە بێدەنگیی وێش مدۆنە. مشۆم ڕای گردینەو گەلوو کوردی چەنی جە دەورو پەدەکەی چی ئەرەگیرکارییانە بیاوانە؟
پەدەکە چی هجوومانە دەوری سەرەکییش هەن، ڕاسا ئیساتێ عێراقیچ ئینا دلێنە ئانە کە عێراقش ئارد پەدەکە بێ، راسینە عێراق گەرەکش نەبێ بێ دلێوە و پەدەکەیچ بە پەشتگیریی تورکی هەرشێش وەنەو عێراقی کەردێ. پەوکای عێراق بە فشاروو پەدەکەی و تورکی ئاما دلێوە، بەشداری عێراقی وەسێ نییەن و گەرەکیچشەن یەنەکەی بارۆ دلێوە و پەی ئینەیچە فشارێ فرێ وەنەو یەنەکەی مکەرۆ.
پەدەکە بە حکومڕانیی ٢-٣ شارا ڕازییا
ڕاسیئیەکەش دەوڵەتوو تورکی و پەدەکەی و هێزە میاننەتەوەییەکاو ئەمریکای و ئەورووپای پلانێوە میاونانێ یاگێ، پا نیازە کە ئی تەڤگەرەیە تەسیلم بکەرا و سەرکوتش بکەرا. دمایی یاگێوە عێراقینە پێسەو پەنابەری ئەرەنیشتێشا بکەرا. پەدەکە ئینەش وەراوەروو ڕێکوزیا ئێرانییەکا کەردەن، ڕاسیی پلانەکێشا. بەشداری عێراقی و پەدەکەی و بییەی ئەمریکای و بەشێوە هێزەکاو ئەورووپای نیسانەش مدۆ کە پیلانەکێ ئینێنە، پەدەکە ئینا دلێڕاسەو هەرمانەکێنە و فشار وەنەو عێراقی مکەرۆ، پێسە هامڕا بەسێ وات بە نامێ تورکیاوە لۆبیێوی وەش مکەرۆ. پێسە چەنی تورکیا پەکەکش پێسەو ڕێکوزیاێوی تیرۆرستی ئشناسان و گەرەکسا بەرۆش دلێنە پەدەکەیچ هەمان هەرمانێ مکەرۆ، پەدەکە هەر ئیساتێوە گردووو ئا هێزا مارۆ سەروو ئێمە و گەرەکشەن کۆشیای ئازادییما دلێنە بەرۆ وتەسفیەش بکەرۆ، چونکووم پەدەکە جگە وێش کەسی بە کورد نمەزانۆ. مشۆم گرد کەسێوە ئینەیە بوینۆ.
پەدەکە بە حکومڕانیی ٢-٣ شارا ڕازیین، گردوو کوردسانی مکەرۆ بە قوربانیی ئی ئامانجەیە و پێشکەشوو ئەرەگیراش مکەرۆ. بە ڕێز و سوپاسۆ دکتۆر شوانی یاد مکەرووە، شەسەکاو سەدەی وەڵینینە، جمیەرەکاو ئازادیوازی گردوو دنیێنە بێنێ، دکتۆر شڤان گەرەکشەن سەرنیشتوو کوردسانی بوزۆنە وەڵێ. پەدەکە پێسەو کوردێوە موینۆش و ماچۆ هامکاریما مکەرۆ و ملۆ پانیشتوو کوردستانیوە. یانێ چا ڕێکوزیێ و سوپا و هێزی چەکدارییشا دژوو دەوڵەتوو تورکی وەش کەرێنێ. هەڵبەت ملۆ و پوی ئی ئامانجەیچە بڕێ هەوڵێ مدۆ. پەیوەندییش چەنی عێراقی و دەگایەکاو سەروو سنووروو تورکی و عەشیرەتەکاوە وەش مکەرۆ. تورکیا هاگاداروو ئینەینە. هۆشداریی مدۆ بە پەدەکەی. ماچۆ بێکاریگەرش بکەرە و پارتی تەسفیەش مکەرۆ. تەنانەت ئیسماعیل بێشیکچی ماچۆ، کە دکتۆر شڤان سەروو داواو تورکیای پەدەکی کوشت، چێوێ پاسنە هەن، هێزێوی سیاسیی چانە هەن. وەرکەوتوو کوردستانینە فرە جە سەرکردە سیاسییەکا پیسە کوشیێنێ،پەوکای مشۆم خاس جە پەدەکەی بیاومێنە. مەبەسم ئانەین چانە نیا پێسەو تەنیا پەیوەندیی پەکەکەی و پەدەکەیا. چێوێ چانە نییەن. پەدەکە گەرەکش بییەن وەردەموو ١٥و ئابینە بۆ بە قۆرت و بوزۆنەش چێروو ڕکێفوو وێشۆ. گەرەکش بییەن پەکەکەی بوزۆنە چێروو کۆنتڕۆڵوو وێشۆ. دمایی وەختێوە ١٥و ئابی ڕووەش دا، تووڕەیێوی گەورەش نیشانە دا. چونکوم پەدەکە وەعدش دابێ بە تورکیای کە کۆشیای کوردی دەس پەنە نەکەرۆوە.
من گەرەکم نییەن باسوو درێژەو ئا تارێخەیە بکەروو، ساڵەکاو شەست و حەفتاکاو سەدەی وەڵینینە تورکیا ئەنداموو ناتۆی بێ. تورکیا وەڵاتێوەن لکی دریان بە ئێرانی و ئەمریکای و ئەورووپایوە. جەندرمەیی وەرکەوتوو دلێڕاسەی مکەرۆ. ئادێ پەشتگیریی پەدەکەیشا کەرد. بەڵام هێزێوی گرنگ کە جەندرمەو ناتۆیا، بێگومان گەرەکش نییەن کۆشیای و تەڤگەرو کوردی بەرەو وەڵێ بلۆ. گەرەکشا نییەن وەڵاتێوی ناتۆی لاواز بۆ. چا وەختەنە ساڵەکاو شەستەکانە، دکتۆر شڤان گەرەکشەن کۆشیاێوە بوزۆ وەڵێ، پەدەکە مبۆ بە قۆرتێوە وەردەمشەنە. پەدەکە هێزێوی چانەنە. بە مانێوی تەرە جگە جە حوکمڕانیی ٢-٣ شارا، پەدەکە هیچ ماناێوە تەرش نییەنە، ماچۆ ئەگەر ئیمتیازم بدانە، ئینەی و ئانەیە مکەروو، تا درێژە بە بییەی وێم بدەو. یانێ گەرەکشەن پاسە درێژە بە بییەی وێش بدۆ. بە بڕواو ئادیشا ئەگەر پاسە بکەرا، تورکیای مازانێوە. گەر پاسە بکەرا تورکیا مازۆ حکومڕانیی چند شارێوە بکەرا. یان هێزە میاننەتەوەییەکێ پەشتگیرییشا مکەرا. بەڕاسی پەدەکە هێزێوەن فرە جە تارێخی کەوتەن دما. ماچۆ نمەتاوو وەراوەروو عەبدوڵا ئۆجالانی و هێزێوی سیاسی و ئایدۆلۆژیی پێسەو پەکەکەیوە وێم بگێروو. ماچۆ ئایدۆلۆژیا و سیاسەتوو من ڕا پینەیە نمەدۆ. پەوکای دوژمنایەتیی پەکەکەی و کوردا مکەرۆ. هۆکاروو دوژمنایەتییشا پەی پەکەکەی و ڕابەر ئاپۆی ئینەنە. پەدەکە واچێ دەوڵەت وەش مکەروو، پێسە کاریگەریی سەروو جڤاکیوە وەش کەرێ، پێسە گەلوو کوردی خەڵەتنێ. واچێ ئەگەر پاسە بکەروو، بەڵکو بتاوو گەلوو کوردی چێروو کاریگەریی پەکەکەینە بەرش باروو. ڕاسییەکەنە ڕیفراندۆمش پەی ئینەیە کەرد، چێش قۆمیا؟ ٤٠٪ پانیشتوو کوردستانیش دەسنە شی. مشۆم باجوو ئینەیە بدۆ. ڕاسییەکەش ڕواو ئەوەڵی ڕابەرێتی بانگەوازش وەنەو یەنەکەی و پەدەکەی کەرد و واتش، دەورتا بۆ جە دیموکراتیکبییەی عێراقینە. پەدەکە جیا ئینەیە پەشتی بە تورکیای بەستە و هەڕەشێش وەنەو عێراقی کەردە، کە یانێ عێراق نمەزانا چێش مکەرا. ئەگەر هەرمانەش سەروو دیموکراتیکبییەی عێراقی کەردێ، ٤٠٪ وو خاکەکەی دەسنە نەشێ. ئا یاگێ چێروو دەسوو کوردینە مەنێنیوە. هەرپاسە گردوو عێراقی پێویسییش بە دیموکراتیکبییەین، ئا وەخت وەڵاتێوی چینە مگنۆ چێروو کاریگەریی گەلوو کوردیوە. بەڵام پەدەکە ٤٠٪ ی دەرفەت و سەروەریی سەروازی و سیاسی، یان بواچمێ دەسکەوتەکێش جەدەس دێ.
پەدەکە جە نەبییەی ناڕەزایەتیوە هێز ورمگێرۆ
تا مێ ناڕەزایەتییەکێ وەراوەروو ئی هجوومە ئەرەگیرکارییا و هامکاری زیاتەر مبۆ، گەورەبییەی و کاریگەربییەی ئی ناڕەزایەتییا چە کاریگەریێوەش هەن پەی دماڕۆی و ئازادیی کوردستانی؟
ئەوەڵ گەرەکمەن ئینەیە بواچوو، پاسە نمەبۆ، ئانە کە پەدەکە مکەرۆش خیانەتەن. ئینە ئاسایی مبۆوە و فرە خراپەن. ئاسایبییەیوە ئینەیە پەی جڤاک و تاریخوو گەلوو کوردی تەرسناکتەرین ڕەوشا. پێسەو کرمەو داری، وڵاتپارێزنی دلێنە بەری و لاوازش بکەری و زەرەر بیاونی بە کۆشیای. ئینە زەرەێوی گەورەن جە هەستی نەتەوەیی. گەلوو کوردی بە کۆشیاێوی گەورە ئاندە فیداکاریی مکەرا. بەڵام هەرمانەکاو پەدەکەی زەرەر میاونا پینەیە. زەرەر بە هەستوو گەلوو کوردی میاونا. دیای نەتەوەیی خراپ و لاواز مکەرۆ. پێویسا گردوو گەلوو کوردی ویرێ چانەیە بکەرۆوە ئینە دماڕۆنە چە ئەنجامێوەش چەنە مگنۆوە. پەوکای پێویسا گرد لاێوە هەڵوێستێوی ڕۆشنش وەراوەر نیشانە بدانە. بەتایبەتی پێویسا ڕۆشنویرێ و هونەرمەندێ ناڕەزایەتیی وێشا و هەڵوێستوو وێشا دژوو ئینەیە نیشانە بدانە. پەدەکە بۆنەو لاوازبییەی هەڵوێستیوە، ئاندە هامکاری مکەرۆ و ڕووە مکەرۆ خیانەتی. ئانێ هەڵوێست وەراوەروو پەدەکەیوە نیشانە نمەدان، بەشێوە وەرپەرسییشا مگنۆ سەر،مەگەر پاسە مبۆ؟ پاسە هامکاری و خیانەت بۆنە و هیچ هەڵوێستێوە دژشنە نیشانە نەدریۆ. پەوکای پێویسا هەڵوێستی ڕۆشنتەر نیشانە بدریۆ، پێسە متاویۆ ڕا چی هەرمانێ بگێریۆ. گەلی کوردی هێزوو ئانەیشە هەن وەردەموو ئی هاوکاری و خیانەتەینە بمدرۆ. ڕاسیینە لایەنگێراو پەدەکەیچ چینەیە ناڕازیێنێ. بەڵام چونکوم ڕۆشنویرێ و هونەرمەندێ هەڵوێستێوی ئاشکراشا نییەن، ئادێچێ ناڕەزایەتیێوی تند نیشانە نمەدان. چونکە وەختێوە ناڕەزایەتیی نیشانە مدانە، سەرکوتێ مکریا، پێویسا هەولێرنە و سلێمانیینە و ڕانیەنە و سەرنیشتوو کوردستانینە و وەرکەوتوو کوردستانینە ناڕەزایەتیی نیشانە بدریۆ. بەڵێ وەرنیشت ناڕەزایەتیی نیشانە مدۆ. بەڕۆشنیی هەڵوێستوو وێش دژوو پەدەکەی و خیانەتوو پەدەکەی نیشانە مدۆ. چی ڕووەوە ئا هەرێمە کە بە دیارترین شێوە ناڕەزایی وێش نیشانە مدۆ، وەرنیشتەن. چونکوم پەدەکە دوژمنایەتیی وەرنیشتیچ مکەرۆ. پەدەکە جە داگیرکەردەی عەفرین و سەرێکانیچەنە وەرپەرسەن، پەوکای مشۆم سەرنیشت و پانیشت و وەرکەوت و وەرنیشت و ئەوروپانە ، گەل پەی مدرنای ئی ڕەوشەیە هەڵوێستێوی ڕۆشن وەراوەروو پەدەکەیوە نیشانە بدۆ. هەرپاسە پێویسا ڕۆشونویر و گرووپ و ڕێکوزیا کوردییەکێ هەمان چێو بکەرا. بەڕاسی وەختێ ئینسان نزیکایەتی گرووپە کوردییەکای تەری موینۆ، موینۆ چندە لاوازێنێ. ئینە پەی گرد لاێێوە ڕەوشێوی خراپەن. پێویسا ئا پارتێچە چی ڕەوشەیە وێشا ڕزگار بکەرا.
"جەنگ جە دژوو گەلوو کوردی، جەنگا جە دژوو گرڎ کەسی"
هرووژمەکۍ تەسفیەکەردەی سەرانسەری کە ئارۆ ۋەرا ۋەر بە گەلوو کوردی زیاتەرۍ مکریا، بەتایبەت جە ٢٤ و تەمموزو ٢٠١٥ یۆ دەسشا پنە کەردۍ و پایۍ موزانە ساڵەو ١٠ ەمینی. ئی جەنگەی ١٠ ساڵېن بەردەواما چېش بە گەلوو کوردی و دۆسەکاش نیشانە مڎۆ؟
حەقەتینوو ئی جەنگەیە چنی گۆشەگیری تنوو سەرو ڕابەرایەتی جە ٥ و نیسانیۆ دەسش پنە کەرد. مشۆم چاوە دەسپنە بکەرمۍ. جە ٥ و نیسانی، ئاکەپە پەی مەنەیۆیش جە دەسەڵاتەنە هامکاری داعشیش کەرد. پەی دلېنەبەردەی ئازاڎیی گەلوو کوردی، هامکاری داعشیش کەرد. پۊکەی وەڵۍ هۊرچنیەکا ٧و حوزەیرانینە ئامەدەنە بۆمبۍ تەقاوە و پیرسوسنە ٣٣ جوانۍ کوشیۍ و ئەنقەرەنە ١١٠ کەسۍ کوشیۍ و سەڎان کەسېچ زامڎارۍ بیۍ. وە قڕکاریەکۍ داعشی جە مەنتیقەکا تەرینە، جە دیلۆکەنە هرووژمشا کەرد سەرو زەماۋنێوە و کوردەکېشا چا زەماۋنێنەکوشتۍ. دەسەڵاتوو ئاکەپەی گەرەکش بۍ پی جۆرە ئەرەکۊشای گەلوو کوردی لاواز بکەرۆ. نەک هەر دژوو کوردی، بەڵکم جەنگش دژوو گرڎوو هێزە دیموکراتیکەکا دەس پنە کەرد.
ئانەی چی دە ساڵەنە مشۊم بیاومێشەنە ئانەنە، داودئۆغلو واتەبێش ساڵۍ چا وەڵتەر ئاماڎەکاریما پەی ئینەی کەردەبۍ. بەڕاسی ڕابەر ئاپۆ کۊشش کەرد کە ڕا چینەی بگېرۆ. ڕێککەوتەی دۆلمەباخچەی پی جۊرە ئاما وەڵۍ. گەرەکش بۍ پینەی ڕاش ۋنە بگێرۆ، بەڵام ئەردۆگان پەی مەنەیۆی هامپەیمانیش چنی مەهەپەی و داعش وەشکەرد. بەشێوە چا سەروازا کە جە دۆسیەو ئەرگەنەکۆنینە دادگایی کریۍ ئازاڎۍ کریۍ و پی شکڵە هامپەیمانی ۋێشا پێکئاورد. پی شکڵە جەنگشا دژوو ئەرەکۊشای ئێمە و هېزەکا دیموکراسی دەس پنە کەرد.
پەنەوازا چینەی بیاومېنە. جەنگوو کوردی هێزی حەقەتینەو گرڎ لێوەش نیشانەدا. ئاکەپە چێشا و مەهەپە چێشا و دەوڵەتو تورکی چېشا؟ نزیکایەتیی دەوڵەتوو تورکی ۋەرا ۋەر بە کوردی چنینا؟ ئینیشە نیشانە دۍ. مەڵامەتەکەش هۆشیاریێوە گرنگوو گەلوو کوردی بۍ. زیهینیەتێوە هێقموو دیموکراسی جە تورکیانە بۍ. هێزەکۍ دیموکراسی یاوێنە کە هرووژمکەردەی سەرو گەلوو کوردی بە ماناو هرووژمکەردەین سەرو هێزەکاو دیموکراسی. تا پەرسوو کوردی چارەسەر نەکریۆ دیموکراسی نمۍ دی. مەڵامەتوو دوژمنایەتی دیموکراسی ئانەنە کە گەرەکشا نیا کورد ئیسفاڎەش ۋنە بکەرۆ. چونکی ئەگەر دیموکراسی بۆ کورد ئیسفاڎەش ۋنە مکەرۆ. ئانەیچ هۆشیاریێوە گرنگش ئارڎ ئاراوە.
حەرپاسە ئێمە ماچمۍ جەنگی جیهانی یەرەم ماوێوە فرەن دەسش پنەکەردەن. نەک ئانەی بواچمې جەنگی جیهانی یەرەم دەس پنە مکەرۆ؛ دەسش پنەکەردەن و بەردەواما. بەڵام غەڵاتا ئەگەر جەنگی جیهانی یەرەم پېسە جەنگی جیهانی یووەم و دووەمی هۊرسەنگنایش پەی بکریۆ. جەنگی جیهانی یەرەم پەشتی بەسۆ بە ئاژەو ئابوری و سیاسی و کۆمەڵایەتی جیهانی و وەڵۍ گنۆ. ڕاسی جەنگی جیهانیی یەرەم کتومت پېسە ئاژەو ئارۆو جیهانیا. دەوڵەتو تورکی چی چوارچێوەنە مەسڵەحەتەکاو ۋێش بەکار بەرۆ. پەی ئانەی ئینەی بارۆ دی، گەلوو کوردی لاواز مکەرۆ و فشار جە دەوڵەتا ۋەرنیشتی مکەرۆ. ماچۆ میاوو بە سنوورەکا میساقی میللی. بەڵێ ڕاسا گەرەکشا بیاوۆ بە سنوورەکاو میساقی میللی. دەوڵەتو تورکی جە لۆزانۆ دەسش کەرد بە نکۆڵیکەردەی جە گەلوو کوردی، چېروو فشارو ئینگلیزەکانە، میساقی میللیش قبووڵکەرد جە ۋەرا ۋەرو بەخشای موسڵی و کەرکوکینە بە عێراقی، قڕکەردەی کوردا پاڎیشا بەخشیا. ئیساتۍ ماچۆ ١٠٠ ساڵېن نەتاوانما بکەرمېش، بەڵام ئارۆ هەلومەرجەکۍ گونجیێنۍ. ئیساتۍ گەرەکشا بیاوۆ بە موسڵ و کەرکوکی. بە ئاشکرا ئینەی ماچۆ. ئاکەپە و ئەردۆگان ماچا "ئا غەڵەتەی جە عێراقەنە کەردما، جە ۋەرنیشتەنە واوەیش نمەکەرمېوە ". ماناش چېشەنە؟ واتە غەڵەتما کەرد و ئا غەڵەتەیە ڕاس مکەرمېوە. واتە جە عێراقەن غەڵەت کریان. ئینە بەرکۆت و ڕووەی حەقەتینەو ئی سیاسەتەیە ئاشکرا بی. حەقەتینوو جەنگو کوردا بەرش وست جە تورکیانە کێ، چێوا. بەرش وست ۋەرکۊتوو میامینینە کێ، چێوا. ئەرەکۊشای گەلوو کوردی تایبەتمەندیێوە چامنەش هەن. چی دە ساڵەنە ئینەیچما دی.
پەیوەس بەمەنەیۆ، ئی قۆناغەو دە ساڵەیە، پەی ئێمە بی بە قۆناغەو ئەرەکۊشایۍ گۊرەی. فشار و ستەم وەشۍ بیۍ. جە تورکیانە فاشیزم بە ئەرەمەرزیای کریا، بەڵام جە ۋەرا ۋەرو ئانەینە گەلەکەما ئەرەکۊشا. سەبارەت پینەیچ سەرەڕاو گرڎوو هجوومەکا چی دە ساڵەنە، شکس ناردەی ئێمە دەرەنجاموو ئانەینە کە سەرکەوتەی گۊرە بەدەس مارمۍ. ئانۍ کە دژوو ئی جۆرە هجووما مجەنگیا، سەرکۊتەی گۆرە بەدەس مارا. ئانۍ کە جە ۋەرا ۋەرو هجوومە گۊرەکانە ئەنجامشا دەس نمەگنۆ، شکس مارا. ئیساتۍ جە حەقەتینەنە دەوڵەتو تورکی نەتاوانش هیچ ئەنجامێوە چی هجووما بەدەس بارۆ. جە ۋەرا ۋەرو گرڎو هرووژمەکانە مڎرامانما کەردەن. ئینەیچ جە دما ڕۆنە مبۆ بە دەسکۊتی گۆرە پەی ئێمە. مبۆ بە پرۆسەو شکسوو پلانەکا دەوڵەتو تورکی.
"شۆڕشوو وەرنیشتی، شۆڕشوو ڕابەرایەتییا"
ئێمە جە ساڵیاڎوو شۆڕشوو ۋەرنیشتینە مژیومۍ کە ١٩ و تەمموزو ٢٠١٢ ڕووەشدا. ئی شۆڕشە ١٢ ەمین ساڵیاڎوو ۋێش بە قوربانیدای گۊرۆ ۋییەرنا. ئی شۆڕشە پەی گەلا ۋەرکۊتوو دلېڕاسەی و جیهانی چ دەورێش هەن؟
ئا دەیان هەزار گەشمەرڎا بە ڕێز و حورمەتۆ یاڎ مارووە کە شۆڕشوو ۋەرنیشتیشا پارېزنا. هەرپاسە سڵام جە دەیان هەزار زامڎارا مکەرو. بەڕاسی شۆڕشوو ۋەرنیشتی شۆڕشێوە گۊرە بۍ. شۆڕشێوە فرە گرنگا. جە ئاینڎەنە زیاتەر جە گرنگییەکەیش میاومێنە. ئیساتۍ تەنانەت ئانۍ کە شۆڕشوو ۋەرنیشتیشا کەرد و چنەشەنە مژیوا، بەپاو پێویسی جە گۊرەیی شۆڕشوو ۋەرنیشتی نەیاوێنێنە. دماتەر عالتەر چنەش میاوانە. بێگومان شۆڕشوو ۋەرنیشتی شۆڕشوو ڕابەرایەتییا. پەنەوازا گڕد ئینەی بوینا. ڕابەرایەتی پەی ماوەو ٢٠ ساڵا چێگە ئەرەکۊشایش کەرد. گەلوو کوردی و گەلوو ۋەرنیشتیش پەروەردە کەردۍ. زیهنیەتێوە تازە، ژیۋای و فەلسەفۍ تازەش جە ئەرەکۊشای خولقنا. جە ئاکاموو ئی فەلسە تازەینە، هەزاران جوانۍ و ژەنی و پیۍ کوردی ئامۍ دلۍ ڕیزەکاو گەریلایۆ. هەر ئی حەقەتینە کاریگەریش سەرو گلېرگەی نیارە. پۊکاتی گەرەکما بواچوو، ئەگەر کۊششەکۍ ڕابەرایەتی نەبیێنۍ، شۆڕشوو ۋەرنیشتی بەدی نۍ. شۆڕشوو ۋەرنیشتی سەرو ڕاسی گەلا جەلایەنو ڕابەرایەتییوە خوڵقیا. مشۆم ئی حەقەتینە بوینیۆ. ۋەرو پشێویەکا سوریای نەتاوییا دەموودەس بەدی بۍ. پەنەوازا گرڎ کەسۍ ئانەی بوینۆ کە ڕابەرایەتی وەششکەرد.
بێگومان شۆڕشوو ۋەرنیشتی مەجالۍ عالا کە ڕابەرایەتی تاوانش ڕامانەکاو ۋێش هەم پەی ئێمە و هەم پەی مرۆڤایەتی بە پراکتیک بکەرۆ. چی ڕوانگۆ شۆڕشوو ۋەرنیشتی جە ڕوو پراکتیکیبیەو ڕامان و هەست و فەلسەفە و پارادایمو ڕابەر ئاپۆیۆ بوارێوە فرە گرنگوو پراکتیکیا. متاومۍ ئینەی بواچمۍ. ئایا ڕامان و پارادایمو ڕابەری بە تەمامی جابەجێ کریان؟ هەڵای کەم و کوڵی هەن، بە تەمامی جابەجێ نەکریان. هەرچڼە بەکەمی جابەجێ کریان، بەڵام قەوەتو فاڕای گلېرگەی و کاریگەریش سەرو جیهانی هەن. چێگەنە شۆڕشوو ژەنا، ئەنەیاوای نەتەوەی دیموکراتیک، زیهنیەتو نا دەسەڵاتوازانەی هەن. ئینە فرە گرنگا. بێ گومان هەڵای جە ۋەرنیشتەنە زیهنیەتو دەسەڵاتداری هەن، بەڵام پارادایموو ڕابەرایەتی ڕاش ۋنە مگێرۆ. شۆڕشێوە کە دەسەڵات نمەکەرۆنە ئامانج بەرگنۆ، شێوازێوە ژیۋای و شێوازێوە ڕاوەبەردەی سەرهۊرمڎۆ. ئەگەر ۋێچش مەتڵەبش بۆ، ئیدارێوە جە ۋەرنیشت، سەرنیشت و ۋەرکۊتوو سوریای نمەتاوۆ سەردەسی سەرو گەلیرە بکەرۆ. نمەتاوۆ پېسە دەوڵەتی بژیۋۆ. چونکی گەلێوە هەن پی پارادایمەیە پەروەردە مکریۆ. چی ڕوانگۊ شۆڕشوو ۋەرنیشتی بەڕاسی گرنگا. بە تایبەت پێکئاماو شۆڕشێوە پا جۊریە جە ۋەرکۊتوو میامینینە. گوزارشتا جە ڕۊشنایۍ گۊرەی. ۋەرکۊتوو میامینی خجڵا چاکسازیی ڕێنێسانسی ئەنجام مڎۆ. فرێوە جە تاپۆکا ۋەرکۊتوو مېیامینی ماڕۆ، زیهنیەتی تەسکوو نەتەوەپەرسی ماڕۆ و زیهنیەتوو کۆنەپەرسانەو ئایینپەرسی ماڕۆ. ئا حەقەتینە ئاشکرا مبۆ کە گرڎوو ئایینەکا پێوەرە مژیوا، گرڎوو گەلا پێوەرە مژیوا. ئینە فرە گرنگا. بەبنەما گېرتەی زیهنیەتوو پېوەرەژیۋای گەلا و ئایینەکا و باوەڕیەکا و چاندە جیاوازەکا جە ۋەرکۊتوو مېیامینینە، فرە گرنگا. حەرپاسە ئازاڎیی ژەنا فرە گرنگا. دەوڵەت و دەسەڵات سەرو حسابوو بیەو ژەنا ۋێشا وەڵېوستەن. پۊکەی شۆڕشوو ژەنۍ ئی سیستەمەیە ئاوەژۆ مکەرۆوە. وەڵێکۊتەیۍ گۊرەی شۆڕشگێڵنی بنیات منیۆ. چی ڕاوانگۆ، شۆڕشوو ۋەرنیشتی فرە گرنگا.
گلېرگەش فاڕان و زیهنیەتێوە تازە وەڵۍ وزۆ. ئینەی جە ۋەرنیشتەنە موینمۍ. هەرچڼە کەموکوڵی هەن، بەڵام کەس نمەتاوۆ ستەم و فشار و دەسەڵات سەرو گەلیرە بسەپنۆ. بەڵێ بڕۍ ئەنەیاوای دەسەڵاتدارانە و نزیکایەتی پی جۆرە هەنۍ، بەڵام جە ۋەرا ۋەرەنە گلېرگێوە هۆشیار و دیموکراتیک و گلېرگێوە بە پاو پیمەرەکا ئازاڎیی ژەنۍ هەن و خاوەن کاریگەریێوە گۊرەن. ئینەیچ فرە گرنگا. ئینە گرڎ چێوۍ فاڕۆ. ئازاڎیی ژەنۍ ئی جۆرە هێزشە هەن. پېسە هیچ مېڎانێوەتەرو ئازاڎیی نییا. پېسە بوارەکا تەرو دیموکراتیکبیەی نییا. ئازاڎیی ژەنۍ و دیموکراتیکبیەو ژەنۍ کاریگەریش سەرو گرڎوو بوارەکا ژیۋای هەن و فاڕۊش. چی ڕووانگۆ، هێزێوە گرنگوو فاڕیایا. ئینەی موینمۍ. کاریگەریش سەرو جیهانیچ مبۆ. متاوو ئینەی واچوو. بە دڵنیاییوە پارادایموو ڕابەرایەتی ئینەش فاڕا. بەڵام شۆڕشوو ۋەرنیشتیچ کاریگەریێوە فرەش سەرو ئینەی بۍ. ئەگەر پارادایمو ڕابەرایەتی نەبیۍ و جە ۋەرنیشتەنە پراکتیزە نەکریابیۍ، تەڤگەروو ئازاڎیی ژەنا پا خێراییە گەشە نەکەرۍ. بێگومان شۆڕشوو ۋەرنیشتی کاریگەریش سەرو ئینەی هەن. پەی ئینەیچ پەنەوازا پاڵپەشتیی قەوەت جە شۆڕشوو ۋەرنیشتی بکریۆ. پەنەوازا بە پارادایموو ڕابەرایەتی شکڵ بگێرۆ. بێگومان دوژمنشا هەن. دەوڵەتو تورکی دوژمنا. پەنەوازا ئاماڎەکاریێوە گەورە پەی مڎرامانی بۆ. مشۆم ئاماڎەکاری پەی جەنگی بۆ.
ڕابەرایەتی جە یوەم ڕۆوە واتش "ئاماڎەکاری پەی جەنگی بکەردۍ". جە حەقەتینەنە کاتێ وچیۍ بینۍ بەرزۍ وەشۍ مکریا، ڕابەرایەتی واتش "ئانۍ چێشێنۍ؟" واتش "ۋێتا پەی جەنگی ئاماڎە بکەردۍ. گرڎ چێوۍ بەپاو جەنگی وەش بکەردۍ". مشۊم ئینە بکریۆ. مشۆم گلېرگە پەی ئەرەکۊشایۍ پا جۊریە ئاماڎە بۆ. شۆڕشوو ۋەرنیشتی تەنیا جە ڕاو ئەرەکۊشایێوە کە پەشتی بە گلېرگەی بەسۆ، بەردەوام مبۆ. تەنیا یەپەگە و یەپەژە و قەسەدە جەنگ نمەکەرا. مشۆم هێڵێوە ئەرەکۊشای و مڎرامانی کە ئینەی ۋییەرنۆ، ئەرەمەرزیۆ.
١٢ ساڵۍ ماوێوە فرەن. خیاڵ بکەردۍ، کۆمارو مەهابادی پەی ماوەو ٦ مانگا بەردەوام بی. ئیساتۍ ٢٤ شش مانگی ۋییەردێنۍ. بێ گومان ئینە فاڕیایۍ گۊرەش وەش کەردەن، وەڵێکۊتەیۍ گۊرەش جە گلێرگەنە ئارڎەن ئاراوە. حەرپاسە گلېرگە تاموو ئازاڎییش کەرد. بە شناسنامەو تایبەو ۋێش لەزەتش جە ژیۋای بەرد. چی روانگۆ دژوو هەر جۆرە هجوومېوە بە مڎرامانێوە گۆرە شۆڕشوو ۋەرنیشتی پارێزنۆ.
"داواو ئەردۆگانی پەی گلېرۆبیەی چنی ئەسەدی، دڎان نیایپۊرەین بە شکسی"
"ئاماژەتا پانەیەکەرد کە شۆڕشو ۋەرنیشتی خاوەنو دوژمنی جدییا. هەمیشە تەئکید چانەی مکەردۍ کە دوژمنی هەرە مەترسیڎار دەوڵەتو تورکین. جە لېوەتەرۆ، هجوومە ئەرەگیریەکۍ فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی پەی سەرو ۋەرنیشتی بەردەوامېنۍ، جە لېوەتەرۆ کۆبیەیۆ ئەردۆگان-ئەسەدی جارێوەتەر ئینا ڕۆژەڤەنە. چنی هەڕەشەکاو ئەرەگیرکەردەی سەرنیشت و ۋەرکۊتوو سوریای، داواو ئەردۆگانی فاشیستی پەی کۊبیەیۆ چنی ئەسەدی، چنی چنەش بیاومېنە؟
بەڕاسی ئاژێوەنە یاگۍ خوەی و عیبرەتیا. ئەردۆگان ئا وەختەی سوریانە پشێوی بەرکۊت، یەکسەری دەسوەردایش کەرد. مەرامش ئانەبۍ جە سوریانە دەوڵەت یان ڕژێم و حکومەتو ئەسەدی وڕنۆنە و حکومەتو ئیخوان موسلمینۍ جە یاگێشەنە ئەرەمەرزنۆ، هەتا پەیوەندیش پۊشۆ بۆ. پی جۆرە دەسوەردایش جە سوریانە کەرد. جەنگوو دلېینەی جە سوریانە پی جۆرە قووڵتەر بیۆ. یۊتەر چا مەڵامەتا کە گەرەکش بۍ دەوڵەتو سوریای پا خێراییە وڕۆ، ئانە بۍ کە کورد ئیسفاڎە نەکەرۆ و دەوڵەتێوە چېرو دەسەڵاتو ئاڎیشانە ئەرەمەرزیۆ و کورد لەت و پەت مکریۆ. پی شکڵە بە هەردووە ئامانجەکەیش یاوۍ. قوڵبیەیۆ جەنگی دلېینەی جە سوریانە مەڵامەتوو ئەرەگیرکەردەی ئیدلب، عەفرین، سەرێکانی، باب، جەرابلوسین. گرڎ شۊنێوە جەلایەنو دەوڵەتو تورکیوە ئەرەگیرکریابۍ. دەوڵەتو تورکی گەرەکش بۍ گرڎ چېوۍ دلېنەبەرۆ و بوڕنۊش. گەرەکش بۍ دەسەڵاتێوە چېرو کۆنتڕۆڵوو ۋێشەنە ئەرەمەرزنۆ. پۊکەی بە گرڎ جۊرۍ دوژمنایەتیش کەرد. ئارۆ ئامان پېسە ئانەی هیچکام چینیشاش نەکەردێبا، پېسە ئانەی ڕوۍ جە ڕوان دژایەتی ئەسەدیش نەکەردەبۆ... ئیساتۍ ماچۆ متاوو چنی ئەسەدی کۊبووە. پەی چی؟ چونکی سیاسەتەکەش شکسش ئارڎ و نەیاوا ئەنجام. ئینە دڎانیایپۊرەین بە شکسو سیاسەتەکەیشەنە جە سوریانە. پی جۆرە شکسەکەیش قبووڵ مکەرۆ. ماچۆ "متاومۍ واوەی بیمېوە بە برۍ یۊترینی". وێنەو هامژینەکېش و هامژینەو ئەسەدی ئەسمۍ، پېوەرە منیارە. دماتەر باسو شنگنو ئەوروپای کەرۍ، واچێنۍ "ئەگەر شنگنو ئەوروپای بۆ، ئێمە و سوریایچ هەنما"، واتە ئڼەش نمەنەبۍ سوریا و تورکیا پېسە یۊبیەی ئەوروپای با بە یۆ. دماتەر چێش بۍ؟ پی جۊرە ڕووەشدا. ئەسەد ڕاسی ئەردۆگانی مزانۆ. ڕاسی دەوڵەتو تورکی مزانۆ. ڕاسییەکەش ئانەن جە سیاسەتوو دەوڵەتو تورکینە ئەخلاق و ویژدان و هیچ چێوۍ نیا. کاتێ مژارەکە مۍ سەرو مەسڵەحەتوو ۋێشا، هەر چێوۍ مکەرا. نە ئەخلاق نە ویژدان نە باوەڕ نە ئایین، گرڎ چێوۍ پەی ۋێش بە ڕەوا موینۆ. ئەردۆگان ئایین و باوەڕیش نییا. مرۆڤێوە بێ دینا. بەهێوە ئەخلاقیش نییا. بێجگە جە دەسەڵاتی هیچی تەرش نییا. مرۆڤێوە چامنەن. ئەسەد ئینەی مزانۆ.
چی ئیساتۍ ئەردۆگان ئی کاریە مکەرۆ؟ گەرەکشا چنی ئەسەدی کۊبۆوە، کوردی لت بکەرۆ، چنی ئەسەدی کوردی تەسفیە بکەرۆ. ئینە پلانەکېشەنە، ئینە مەرامئ سەرەکیشا. بەڵام مژارێوەتەر هەن. تاتەو ئەسەدی سیاسەتێوە کوردیش بۍ. دماو قەیرانەو سوریای، کورد جەنگوو سوریایش نەکەرد. حەجگیز جنگشا چنی سوریای نەکەردەن. خاوەنداریشا جە شۊنماو خاکو ۋێشا کەرد. چونکی گەر پاسشا نەکەردەبیۍ مەنتیقەکێشا گنێنۍ چێر دەسو نوسرەی و داعشی. ئایا دەوڵەتو سوریای شۊنێنە جنگش کەرد کە نوسرە و داعش باڵادەسۍ بێنۍ؟ ئایا بەشار ئەسەد ئاڎێش دلێنەبەردۍ؟ پۊکەی هەرپېسە هەمڕا بەسێ واتش، کورد مەنەیۆ ڕژێمیش مسۆگەر کەرد. ئەگەر کورد جە کورڎەسان و ۋەرنیشتی و سەرنیشت و ۋەرکۊتوو سوریاینە حوکمڕانیش نەکەردەبیۍ، ڕژێمو سوریای نەمەنۍ، ڕژێموو سوریای، ئیدارەو ئەسەدی و بەعس نەمەنۍ. ئایا بەشار ئەسەد ئی حەقەتینەیە نمەزانۆ؟ بەڵێ مزانۆش. تا ئیساتۍ دژوو کوردا جەنگش نەکەردەن. کاتێ کورد هەرێمەکەشا کۆنتڕۆڵ کەرد، پەیامشا پەی سەروازەکا کیاست "متاودۍ بلدۍ یانەکاتا" گرڎوو کارمەند و سەروازەکا لوۍ یانەو ۋێشا.
ئینە حەقەتینەکەن، تاتەو ئەسەدی خاوەن سیاسەتێوە کوردیا. خاسا، بەشار ئەسەد بە دوژمنایەتی کەردەی کوردا چێشش دەس گنۆ؟ هەڵبەتە زەرەر مکەرۆ. ئەگەر دەوڵەتو سوریای دوژمنایەتی کوردی بکەرۆ. ئانە ئەردۆگان بە مەرامەکەیش میاوۆ. ئا مەرامەی کە بە جەنگ نەتاواش بەدیش بارۆ، پی جۊرە بەدی مۍ. سوریا و حکومەتو بەشاری و بەعس نمەمەنا. ئینە ڕۊشن و ئاشکران. پەنەوازا ڕژێمو سوریای بە وردی ویر چی مژاریە بکەرۆوە. پەنەوازا جە ڕاو پەیوەندی و گفتوگۆی و ئەرەنیشتەیۆ گرفتەکاش چنی کوردی چارەسەر بکەرۆ. ئاڎۍ گلېرۆبیەی پا جۊرەشا هەن. ئاڼەی ئێمە بزانمۍ کورد فرەو وەختی دیڎار چنی ڕژێموو سوریای ئەنجام مڎۆ. ئینە ١٢ ساڵېن بەردەواما. حەجگیز ئی پەیوەندی و دیڎارۍ کەموکوڵیشا نەبیەن. سەردارەکۍ سوریای چنی بەشاری کوۍ بیێنێوە، چنی یاردیدەرەکایچش کوۍ بیێنێوە. بەڵام تا ئیساتۍ هیچ چارەسەرێوە نە ئێزیانۆ. بەڵام گلېرۆبیەکەیشا بەردەواما. هەمیشە دەرفەتو یۊترین وینایشا هەن. دوژمنایەتیێوە جددیشا چنی یۊترینی نیا. بەین بەین ڕژێمو سوریای بە مەبەسو پڕوپاگەندەی بڕۍ قسۍ ناڕاسۍ مکەرۆ. ماچۆ مەڵامەتوو ئی ئاژەی کە ئێمەش چنە مژیومۍ ئەمریکان. کورد ئەمریکاش ئاورد پەی وۍ. ئاڎۍ پەی پڕوپاگەنڎەی ئی کاریە مکەرا و کوردی تاوانبار مکەرا. بەڵام ئانەیچ مزانا کە ئینە ڕاس نییا. نزیکایەتی کوردایچ مزانا. ئێمە پېسە پەکەکەی و نوێنەرا تەڤگەرو ڕابەر ئاپۆی کە ساڵانێوە دۆسایەتیما چنی حافز ئەسەدی بیەن، مۊچیاریما پەی ڕژێمو سوریای و بەشار ئەسەدی و ئیدارەکەیش ئانەنە کە، گرفتەکاتا چنی کوردا بە ڕێککەوتەی چارەسەر بکەردۍ. بێگومان مشۊم ڕاوەبەرا کوردیچ پی جۊرە نزیکۍ باوە. پەنەوازا گرفتەکاشا چنی سوریای چارەسەر بکەرا. کاتێ ئینەی ماچمۍ، باس جە لایەنێوە نمەکەرمۍ. هەم ڕژێمو سوریای و هەم ئیدارەی کوردی مشۊم هەنگامەو چارەسەری بنیا. پەنەوازا لایەنی کوردی چا، ئیدارەو سەرنیشت و ۋەرکۊتو سوریای، عەرەب و ئاشووری بە نزیکایەتی چارەسەری بلا لاو ڕژێمی. بەڵام پېسە جارانی نەبۆ، کوردەکۍ مافە بنەڕەتییەکێشا گەرکێنۍ، گەرەکشانە شناسنامەشا دڎانش بنریۆ پۊرە. گەرەکشانە دڎان بە زۋان و چاندو ئاڎیشارە بنریۆ و بە زۋانی ئەڎایی ۋێشا پەروەردە بکریا.
ئاڎۍ گەرەکشانە دیموکراسی دلېینەی جە شۊنماو ۋێشانە ڕاوەبەر بکەرا، واتە چا شۊنانە کە نیەنۍ. چی ڕووانگۆ متاوا جە ڕاو گفتوگۆی هامبەشیۆ بیاوا ئەنجام. چارەسەر پەی سوریای ڕێککەوتەی نییا چنی تورکیای. بێگومان متاوا گفتوگۆ چنی تورکیای بکەرا. ماچۆ مشۆم تورکیا جە سوریانە کیشیۆوە. مشۊم بلۊنە بەر. پەی کۊبیەیۆ شەرتەش هەنە. شەرتەکێش چێشەنە؟ شمە ئەرەگیرتا کەردەن. بەرمەشی! سەرەتاو دەسپنەکەردەی ئەرەنیشتەی پا مەعنێنە کە تورکیا مشۊم کیشیۆوە. ئەر نەکیشیۆوە پەی چێشی داواو کۆبیەیۆ مکەرۆ؟ چی ڕوانگۆ هەڵوێسێوە دروسا پەی بەشار ئەسەدی کە بە دەوڵەتو تورکیای بواچۆ بەربشە. ئینە شەرتەو وەڵۍ وەختەی نییەنە. عەقڵانیتەرین، سروشتیتەرین، ڕاستتەرین شەرتەنە بەپاو یاسا مېیاننەتەوەییەکا. دەوڵەتو تورکی هەر چێوۍ شۊنێنە ڕووە بڎۆ، بۍ ئەرزشش مکەرۆ. ملۆ واگە تا وێش ئا شۊنۍ ئەرەگیر بکەرۆ. ماچا لووە، ئاڎیچ ماچۆ نەخێر. هەڵبەتە ئەسەدیچ شەرتە منیۆرە. هەڵبەتە مشۊم چایچ بەربشۆ. ئەگەر نا چنی کۆبیەیۆ مکریۆ. دەوڵەتو تورکی هەوڵمڎۆ بازرگانی سەرو ئی ئەرەگیریە بکەرۆ. دیسان هەڕەشۍ مکەرۆ. بەڕاسی دەوڵەتو تورکی دەوڵەتو هەڕەشا و باج سانین. هەڕەشۍ جە ئەوروپا و ئەمریکا و ڕوسیای مکەرۆ. دژوو عێراقی و عەرەبی و گرڎ کەسێ هەڕەشۍ مکەرۆ. بەڵام ڕووۍ ئی سیاسەتو هەڕەشا گنۆ و باجەکەیش مڎۆ. چی ڕوانگۆ، باوەڕنمەکەرو کۆبیەیۆ ئەسەد-ئەردۆگانی ئەنجامێوە دەموودەسیش بۆ، یان ئەسەد سەرو بناغەو دوژمنایەتی کوردا چنی تورکیای ڕێک گنۆ. یان، ڕاستتەر بواچمۍ، گەرەکما نیا پێچەوانەو ئانەی ویربکەرمېوە. پەیلوایما پاسەن، کە بەشار ئەسەد بە عەقڵۍ سەلیم مامەڵە مکەرۆ و گرفتەکاش چنی کوردی سەرو بناغەو دیموکراتیکی چارەسەر مکەرۆ.