دەیان پارتۍ و رێکوزیۍ سیاسی کوردی و سوریانیەکا، کۆمیتەو دیپلۆماسی هامبەش کە جە کۆمسیۆنوو پەیوەندییەکا جبەرو کۆنگرەو نەتەوەیی کورڎەسانی (کەنەکە)ی پێکمۍ، سەبارەت بە ئەرەگیری دەوڵەتوو تورکی جە پانیشتوو کورڎەسانینە نامێوە کراوەشا ئاراسەو ئەمیندارو گرڎیی کۆمکاری عەرەبی ئەحمەد ئەبوغەیس، سەرۆکوەزیرانوو عێراقی محەمەد شیاع سودانی، سەردارو سوریای بەشار ئەسەد، سکرتێرو گرڎیی نەتەوەیۆگێرتەکا ئانتۆنیۆ گۆتێرێس، سەردارو ئەمریکای جۆ بایدن، سەردارەو کۆنسەو ئەوروپای ئۆرسێلا ڤۆن دێر لاینۍ، سکرتێرو گرڎی ناتۆی یانس ستۆڵتێنبێرگی کەرد. جە نامەکەنە بانگەوازی دەموودەسی ئەرەیاۋییا.

نامە کراوەکەو پارت و رێکوزیا سیاسیە کوردی و سوریانیەکا ئەندام جە کۆمسیۆنوو پەیوەندی جبەرو کەنەکەی بەنامۍ کۆمیتەو دیپلۆماسی هامبەشی ئاماڎەش کەردەن، پی جۆرەنە:

بانگەوازی دەموودەسی

دەموودەس ستراتیجو جەنگی و ئەرەگیری دەوڵەتو تورکی مردندۍ

شەپۆلەو وەهاری عەرەبی ساڵەو ٢٠١١ دەسش پنەکەرد و بە عێراق و سوریایچەرە وەڵابیۆ. دەوڵەتو تورکی گەرەکش بۍ ئیسفاڎە چانەی بکەرۆ و هومېڎەکاش پەیوەس بە میساقی میللیۆ بەدی بارۆنە (بەپاو ئی بەڵگەنامەو ١٠٤ ساڵ چێوەڵی، بە نامۍ عەهدی میللی، هەرێمەکۍ سەرنیشتوو عێراقی و سەرنیشتوو سوریای دلۍ سنوورەکاو تورکیاینە پەسەڼ کریابۍ).

دەوڵەتو تورکیای کۊشش کەرد عوسمانیزمی تازە زیڼە بکەرۆوە و گێڵۆوە پەی سنوورەکا وەڵتەری. هەر پی مەڵامەتەیچۆ دژ بە گەلوو کورڎی هرووژمی ئەرەگیری و کۆمکوژیش دەس پنە کەرد.

سەرۆککۆمارو تورکیای ڕەجەب تەیب ئەردۆگان بە ئاشکرا واچۍ حەلەب و موسڵ و سلێمانی و کەرکوک و شەنگال و بادینان ئینۍ دلۍ سنوورەکاو میساقی میللینە و تەماموو ئی شۊنا ئەرەگیر مکەرا. چڼین ساڵېن سەردارو پارتو نەتەوەپەرسی توندڕەو مەهەپەی، دەوڵەت باخچەلی بە ئاشکرا ماچۆ کەرکوک ٨٢ ەمین و موسڵ ٨٣ ەمین شارۍ تورکیاینۍ. باخچەلی شانبەشانوو ئەردۆگانی، پەی بەدیئاوردەو ئی ویستەیە، هەوڵمڎۆ گەلاو کەرکوکی و موسڵی بڎۆ گژۍ یۊیرە. بەتایبەت هامپەیمانە تورکمانەکاشا چەکڎارۍ مکەرا و مڎاشا گژۍ یۆیرە و قەیران و پشێویی منیاوە.

دەوڵەتو تورکی بە هامکاری چەتەکاش گەرەکش بۍ ساڵەو ٢٠١٤ کۆبانێ ئەرەگیر بکەرۆ. بەڵام ڕووبەڕوو مڎرامانێوە کەم ۋێنەی بیۆ و شکسش ئاورد. بەڵام داخەم مەشۆ جە مېڎانوو سیاسەتی مېیان دەوڵەتینە بە هەوڵی دیپلۆماسی فریودەرانە ئەنجامش بەدەسئاورد، ساڵەو ٢٠١٨ عەفرین و ساڵەو ٢٠١٩ سەرێکانی و گرێسپیش ئەرەگیرۍ کەردۍ.

هامکات بە زیاڎکەردەی بنکۍ سەروازیۍ جە پانیشتوو کورڎەسانینە کە قەوارێوە فیدراڵییا چێروو سەروەریی دەوڵەتوو عێراقینە، زەمینېوە پەی ئەرەگیری ئاماڎە مکەرۆ.

چێرو دەمامکوو "جەنگ دژوو پەکەکەی مکەرو" هرووژمی ئەرەگیریش وەڵۍ وستەنە. بەڵام حەرپېسە چی دماییانە ڕادوێنوو دەنگوو ئەمریکای جە پانیشتوو کورڎەسانینە نیشانەش دا، سوپاو تورکی ئیساتۍ بە هەزاران سەروازۍ و 300 تانکێوە 30 کم ئامان دلۍ و ۋێشا بە ساحیب و هەرێمەکەی مزانا و جە دهۆک و دەوروبەرشەنە ئشناسنامەو هاموڵاتیا عێراقی وشکنا. بێگومان ئی ئاژە تازە نەک تەنیا پەی ئێمەی کوردی، بەڵکم مبۆ بە مایۍ قووڵبیەیۆ قەیرانێوە سەختی و ناسەقامگیریێوە گۆرەی پەی تەماموو ۋەرکۊتوو مېیامینی. جە لێوەتەرۆ ئینە پەشتگۆش وستەی ئاشکراو یاسا مېیاننەتەوەییەکان و پاشێلکەردەی پەیماننامە مېیاننەتەوەییەکان.

دەوڵەتو تورکی و ڕژێموو ئەردۆگان-باخچەلی گەرەکشانە بە هەر قیمەتۍ بۆ میساقی میللی بەدی بارا. پەی ئینەیچ جە سەرەتاو ساڵەو ٢٠٢٤ یوە هەوڵی دیپلۆماسی و سەروازییشا دەس پنە کەرد. جە ڕاو سیاسەتی فریودایۆ، حکومەتوو عێراقیشا بێ کاریگەر و ناچالاک کەردەن.

سەرکۊتەی ستراتیجوو میساقی میللی جە کورڎەسانەنە مبۆ بە مەڵامەتوو ئەرەگیرکەردەی عێراقی و سوریای، ناکۆکییەکا هەرێمەکەی قووڵتەرۍ مکەرۊوە و کۆچکەردەی ملیۆنان مرۆڤاش ۋنە گنۊوە. پۊکەی ئەو ستراتیجوو جەنگەی ئیساتۍ جە کورڎەسانەنە وەڵۍ وزیۆ، گرڎوو ۋەرکۊتوو مېیامینی و جیهانی مگێرۆوە. چونکی ۋەرکۊتوو مېیامینی جە ئاستوو سیاسەتی جیهانینە یەکلایی کەرەوەن، پۊکەی ئی هرووژمەو دەوڵەتو تورکی ڕاسەوخۆ کاریگەری جە سیاسەتوو جیهانی مکەرۆ.

ئێمە پېسە پارتە سیاسییەکا و ڕێکوزیا مەدەنییە کوردییەکا کە جە وارۆ ئیمزاما کەردەن، پەی مردنای ئی ئەرەگیریە داوا مکەرمۍ جە حکومەتو عێراقی و سوریای، کۆمکاری عەرەبی، ئا لایەنۍ ۋەرپەرسێنۍ جە جابەجێکەردەی یاسا مېیاننەتەوەییەکا پېسە نەتەوە یۆگێرتەکا و کۆنسەو ئەوروپای و ناتۆی کە تورکیا ئەندامشا و یۊبیەی ئەوروپای و ئەمریکای کە پەیوەڼی ستراتیجیشا چنی تورکیای هەن، داواتا ۋنە مکەرمۍ ڕا بە ئەرەگیری دەوڵەتو تورکی مەڎەیدۍ.

ئێمە پېسە کوردی حەجگیز سەرەما ۋەرا ۋەر بە ئەرەگیرا نەنامنانەرە. تەئکیدش مکەرمېوە، پەی وڵاتەکەیما و دماڕۆیۍ ئازاڎیی، بە پا گیریوە مڎرامان مکەرمۍ. داوا جە گرڎ لێوە مکەرمۍ ڕا جە ئەرەگیری دەوڵەتو تورکی بگېرا کە بیەن بە تۆپەڵێوە جە ئێری، حەرپاسە دەور بگێڵنا پەی چارەسەری سیاسیی پەرسوو کورڎی".

ئا پارتوو لایەنۍ ئیمزاشا کەردێنە:

کۆمیسیۆنوو پەیوەندییەکا جبەرو کۆنگرەو نەتەوەیی کورڎەسانی (کەنەکە)

یۆبیەی نیشتیمانی کورڎەسانی (یەنەکە)

پارتوو یۆبیەی دیموکراتی (پەیەدە)

ژڵێوەو فاڕیای (گۆران)

پارتوو سۆسیال دیموکراتی کورڎەسانی

پارتوو ئیسلامیی کورڎەسانی (پ.ی.ک)

کۆنگرەو گللېرگەو دێموکراتیکەکا کورڎەسانی جە ئەوروپا (کەجەدەکە-ئێ)

پارتوو شیوعی کورڎەسانی

ژڵېوەو ژەنا کوردی جە ئەوروپا (TJK-E)

فیدراسیۆنوو ئێزدی کورڎەسانی (NAV-YEK)

فیدراسیۆنوو دیموکراتیکی عەلەویەکا (FEDA)

یۆبیەی سوریانی جە ئەوروپا (ESU)

پارتوو یۆبیەی سوریای

پارتوو ژیۋای ئازاڎیی کورڎەسانی (پژاک)

پارتوو رەنجدەرا کورڎەسانی

پارتوو دیموکراتی کوردی سوریای (پ.د.ک.س)

پارتوو چەپی دیموکراتی کوردی-سوریا (پ.چ.د.ک-س)

پارتوو چەپی کوردی سوریا (پەچەکە-س)

پارتوو دیموکراتی کوردی (پ.د.ک-س - ئەلپارتی)

ژڵێوەو کاوەی

پارتوو ڕزگاری کورڎەسانی (کەکەپە)

پارتوو سەوزو کورڎەسانی - نوێنەرایەتی ئەوروپای

ئینستیتیوتی کوردی برۆکسل

ئینستیتیوتی کوردی ئەڵمانیا

ئینستیتیوتی کوردی ستۆکهۆڵم

رێکوزیاو دیموکراتی یارسانی

پارتوو یۆبیەی نیشتمانی ئازاڎی (PYNA)

ژڵېوەو هامچەرخو کورڎەسانی -سوریا (ت.ن.ک.س)

ئەنجومەنوو رەوەند و پەنابەرا شەنگالی (مشد)

یانەو کوردی

گروپوو دادپەروەری کورڎەسانی

هامپەیمانی سەربەخۆو کورڎەسانی

کۆنگرەو گەلوو بێتنەهرین سوریای

جەمەو کورڎەسانی ئێرانی (کۆمەڵە)

کۆما جڤاکێن کورڎەسان (کەجەکە)

پارتوو ئازاڎیی کورڎەسانی (PAK)

پارتوو فاڕیای دیموکراتیکی جە میزۆپۆتامیا

پارتوو سەوزو کورڎەسانی

پارتوو شیوعی کورڎەسانی (کەکەپە)

پارتوو کرێکارا کورڎەسانی (پەکەکە)

پلاتفۆرمی کوردی ئەنادۆڵی دلېڕاسەی (PKAN-E)

پلاتفۆرموو هۆرامی

پارتوو یۆبیەی کوردەکا سوریای (الوحدە)

تەڤگەرو ئازاڎیی گەلوو کورڎەسانی

یۆبیەی ئێزدیەکا سوریای

یۆبیەی مامۆسایا کورڎەسانی (YMK)

یۆبیەی نەتەوەیی دیموکراتیکی کورڎەسانی (یەنەدەکە)