زینڎانوو ژمارە (٥)وو ئامەدی کە جە وەختوو کودەتاو ئەیلوولوو ١٩٨٠ دەیان هەزار کەسێش چەنە گیریێبێنێ و ئەشکەنجە درێبێنێ و یۊ جە ١٠ خراپتەرین زیندانەکاو دنیێ بێ، چی ساڵە دماینانە بەتەمامی چۊڵ کریا. هامسەرۆکوو لقوو ئامەدوو کۆمەڵەو ٧٨ "ی حسێن باریش" و هامسەرۆکەو ژووروو موهەندیساو بیناسازیی ئامەدی "سەلما ئاسلان"ە، سەروو ئا بابەتی قسێشا کەرڎێ و ئانەشا دەسنیشان کەرد، کە مشۊم زینڎانەکە کریۆ بە مۊزەخانەو شەرمەزاری.

"حسێن باریش" باسش چانەیە کەرد، کە ساڵەو ١٩٨٠ گیریان، ٢ مانگێ بە گرد نۊعێ ئەشکەنجە دریان و دماتەر ڕاپێچوو زینڎانوو ژمارە پەنجیشا کەرڎەن و سەرەمڕ ئەشکەنجەشا دان. باریش: ئانەش وست ڕووە، کە جە دۊسیەکێشنە هیچ پاساوێ پەی زینڎانیکەردەیش نەبییەن، وەلێم سەرباروو ئانەیچە ١٠ ساڵێش جە زینڎانوو ژمارە(٥)وو ئامەدینە بەرڎەن سەر.

مۊزەخانەو شەمەزاری پەی مرۆڤایەتی

باریش دەسنیشانوو ئانەیش کەرد، ئانێ  کە ڕووەشا دا حەرگیز ویرێ مەشاوە و واتش، "هەم ئێمە و هەم بنەیانەکاو ئێمەیچشا پەرێشانێ کەرڎێ، ئاڎێ تەنیا ستەمشا جە من نەکەرد، جە ٥٠ هەزار ئینساناشا کەرد. زینڎانەکەو ئامەدی بە بڕواو من جە ریزبەنڎی (٥) زینڎانە سەرەتاییەکاو تاوانوو جەنگین، کە جە جەنگوو دووەموو جیهانینە جە لاو نازییەکاوە کریان، بە شکڵوو مۊزەخانێوە شەرمەزاری . وەروو ئانەی مشۊم زیندانوو ئامەدی بەدڵنیاییۆ پاگەو مۊزەخانەیش پەنە دریۆ. بە ڕێکوستەیۆش جە ڕاو دلێنێوە کولتورییوە و چوون ئا یاگێ، پەی تەماموو ئینسانیەتی مشۊم کریۆ بە شۊنێوە پەی شەرمەزاری".

'یاڎکەرڎەیۆ فرە گرنگا'

"سەلما ئاسلان"ە ئەرەیاوناش کە زینڎانوو ژمارە(٥)ی پەی ئامەدییەکا یاڎوو یاڎەوەرین و واتش، " دۆخێ چانە ئینا ئارانە، کە جە یاڎکردیۊ ویەرڎەی، پلانە پەی دمایی نریۆرە، پەوکای یاڎکەرڎەیۆ بڕێ ناوەندا و مەیدانا فرە گرنگا. فرە گرنگا کە ئا یاڎەوەرییە بە کۆ و هامبەشی پارێزگارییش چەنە کریۊ و بە نەوەی نەوی وچیۊ. جە ساڵەو ١٩٨٠ زینڎانوو ئامەدی دروس کریان و دماو ١٢و ئەیلوولی پێسە زینڎانی سەروازی بەکار مێ. چا وەختۆ بۆ  بە یانەو ئەشکەنجەی و پەی چنڎین ساڵا ژمارێوە فرێ ئینسانێ ئێشی فرەشا چەنەش چەشتەن و دلێچشنە کوشیێنێ".

جە تورکیانە پارێزگاری جە یاڎەوەرییەکا مەکریۆ

ئاسڵانە.. ویرش ئارڎیمێوە، کە بە مۊزەخانەکردەی زیندانوو ئامەدی، ماوێوە فرەن، قسێ و گفتوگۊش جە بارەوە کریۊ و و واتش، "جە شەوێنە کتوپڕ چەنی ئامای سەرۆککۆمار ئەردۊغانی پەی ئامەدی، زیندڎانەکە بەتەمامەتی چۊڵ کریا و مڵکیەتش ئسپاریا بە وەزارەتوو کولتووی و گەشتوگێڵی. جە ترکیەنە دەسەڵاتوو سیستمێ پا تەعرە هەن، کە جیاتیی ئانەی یاڎەوەرییەکا پارێزنا، دلێشانە بەرا. وەروو ئینەیچ بێتاقەتییەکێ فرە فرێنێ. ئەگەر فاڕیای چا شۊنێنە کەرا، مشۊم وەنەکۆڵیای کەرا ، کە خەڵک چی شارەنەو چا بوارۊ چەنی ویرێ کەراوە، ئاڎێ گەرەکشانە مۊزەخانێوە چەنین وەش کریۆ".

ئاسلانە دەسنیشانوو ئانەیش کەرد، کە بڕیار جە بارەو زینڎانوو ئامەدیوە تەنیا بە دەسوو دەسەڵاتوو ئەرەمەرزیایەکان و واتش، "بێگومان مشۆم کریۆ بە مۆزەخانە و چەنەپەرسایۆ چا کردەوا کریۆ کە کریینێ. ئا کەسێ ئا وەختە چا مەنێنێ، ئاخۆم چ کارەساتێوەشا ملرە ئامابۊ؟ پەوکاتەی مشۊم چەنی ئاڎیشا ئاماڎە کریۊ و بۊ بە شۊنێوە پەی یاڎکەردەیۊ".

هـ . ب