ماوەو چن ڕووێوەن پەرستارا و کارمەندا کەرتو تەندروسی جە بەشێوە فرەو شارەکا ئێرانی و ۋەرکۊتوو کورڎەسانینە جە دژوو هەلومەرجو کارکەردەی و پاشێلکەردەی مافەکاشانە دەسشا بە مانگرتەی و گلێرۆبیەی و ناڕەزایی کەردەن.
چا بارۆ کۆمیتەو تەندروسی پارتوو ژیۋای ئازاڎیی کورڎەسانی (پەژاک) جە ئەرەیاۋنێوەنە پەشتیوانی ۋێش پەی ئا ناڕەزاییا بەربڕیەن، ئینەیچ دەقوو ئەرەیاۋناکەیا:
پەشتیوانی سەرهۆرداو كارمەنداو تەندروسی ئێرانی مکەرمۍ
جە سەڎەو٢١ ینە چاندو دەسدرێژی پیاسالاری جە گرڎ مېڎانێوە ژیۋاینە بەدەسدرێژی کەردەی سەرو ژەنا، قیمەت و پیرۆزیەكا گلېرگەی مکەرا ئامانج. جە سەرەتاو تاریخو مرۆڤایەتی تا ڕۆو ئارۆی هەمیشە ژەنی خاوەنو حەقەتینەو ژیۋاینۍ. جە کەسایەتی ژەنێنە سیستەمو مۆدیرنیتەی سەرمایەداری گلېرگەی مکەرۆ ئامانج و بەسیاسەتو دیزاینكەردەی هەوڵمڎۆ گلېرگەو ۋێش بنیاڎ بنیۆ. جە گرڎ گلېرگێوەنە پیمەرو ئەخلاقی و ویژدانی بەژەنی نوێنەرایەتی مکریۆ. ئانەی ژیۋای بنیاڎ منیۆ و ڕاوەبەرش مکەرۆ و ئەخلاقو گلېرگەی پارێزنۆ جە ئەساسەنە بەمەڵامەتوو بیەو ژەنێوەن. ۋەرو ئانەینە جە ۋەرا ۋەرو زیهنیەتو پیا سالارینە مسۆگەری بەرێكوستەبیەی ژەنان. پەنەوازا گرڎ مېڎانۍ ژیۋای جە چوارچێوەو هامدەنگی و هامویری رێكوستەبیەو ژەنا قەوەتتەر بکەرا. جە ۋەرا ۋەرو ئا سیستەمەینە، ۋێپارێزنای و وەڵێوستەی ۋێپارێزنای جەوهەری ئەساسا. ئا دەسدرێژیەی ملوو ژەنارە مکریۆ، دژ یۆبیەی و یۆگێرتەی رێكوستەیی ژەنان؛ چونكی تەرسیشا جە ئیراڎەو ژەنا ۋێڕاگرین. نمونەی ۋەرچەم جە ١٦ و ئەیلولو ساڵەو ٢٠٢٢ جە ئێرانەنە كۆشتەی ژەنەو كوردی"ژینا ئەمینی"ە كە بیە بە قوربانی دەسو زیهنیەتوو پیاسالاری. گلېرگە بیەو ۋێش جە ئەوەڵۆ بەفەلسەفەو"ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی"تۆمو زیهنی ژیۋای ئازاڎیش نیاوە. پا زانستە كۆمەڵایەتیە هەمدیسان مژیۋنۆوە و ۋێش تەمامو جیهانینە وەڵا مکەرۆوە. بێگۆمان ئا سیستەمەی كە پەشتی بە زیهنیەتی رەگەزگەرایی و دین پەرەسی مبەسۆ هێزێوە بەرێكوستە كریان كە جە ئەساسەنە ژەنی دلێینەنە بە ئامانج مگێرۆ مەترسیێوە گۆرەن. چونكی جە گرڎ مېڎانۍ ژیۋاینە ژەنی مکەرۆ ئامانج. چی ڕوایچەنە جە ئاکاموو زیهنیەتی تەجاوزكاری جە هیندستانەنە ژەنێوە دكتۆرەشا كۆشتە. جە ئێرانەنە جەكەسایەتی ژینا ئەمینیۍ و ئا ژەنە دکتۆرۍ هیندستانینە زیهنیەتو پیاسالاری جارێوەتەر رووەی چەپەڵەو ۋێش نیشانە دا. ڕووانە بەهەزاران ژەنی رووبەروو زیهنیەتێوە چامنەی باوە، بەڵام كاراكتەرو ژەنۍ ئازاڎیوازی و ۋێڕاگری هیچ كاتێ سەرەشا مەنامنارە و تەسلیمۍ نمەبا و ۋنەپەرسایۆ چا زیهنیەتەیە مکەرا. رێكوستەبیەی ژەنا و مڎرامانوو ژەنا شەپۆل شەپۆل بەتەمامو دنیێرە وەڵا مبۆوە. برقیەو ئەفسووناوی مڎرامانو ژەنا جە دڵوو هەر ژەنێوەنە مبۆ بە پەپولێوە ئازاڎیی و باڵەكاش مکەرۆ بە چەترێوە پەی روومەت و كەرامەتی و قیمەتە ژیۋاییەکا. ئا قیمەتۍ ژەنا و گلېرگە بەشێوەو پاریژنای جەوهەری و بەدەسوو ژەنۍ و خاوەنداریەتی کەردەی چا قیمەتا مسۆگەر مبۆ. پېسە ئانەی كە رابەرو گەلا، رابەر ئاپۆ پەشڕاسش کەردەبێوە"سەڎەو ٢١ی، مبۆ بە سەڎەو ژەنا"، نیشانێوە ئی حەقەتینەینە. رەنگ و نەتەوەبیەی ژەنا تەنیا بەشناسنامەو خودو ژەناوە مسۆگەر مبۆ. ئا ژەنە هیندستانیۍ کە کوشیا، دكتۆرەو گلېرگەی بۍ. ئا خەباتەی جە خزمەتوو گلێرگەینە ڕاوەبەرش کەرۍ، تەنیا پەی ئانەی بۍ کە بۆ بە جوابێوە پەی ئێش و کوڵ و گلېرگەی. بەشێوێوە وەحشیانە کریا ئامانج. گلېرگێوە زانستی و ئازاد تەنیا بنیاڎنیای سیاسەتێوە تەندروس متاوۆ چارەنوویسو ۋێش دیاری بکەرۆ؛ چونكی کۊششکارا تەندروسی جە ۋەرا ۋەرو گلێرگەینە ۋەرپەرسێنۍ. پۆکەی پەنەوازا جبەرو سیستەمو مۆدیرنیتەی سەرمایەداریوە گرڎوو دینامیكی و هێزو گلېرگەی پېوەرە خاوەن هەڵوێسێوە یۆگێرتە با.
هۆشیاری كۆمەڵایەتی بە ئەرەکۊشای کۊششکارا تەندروسی پێكمۍ
جە چوارچێوەو مۆدیرنیتەی دیموكراتیكنە ژەنی و گرڎوو گلېرگەی ژیۋای ئازاڎ، فەلسەفەو پێوەرە ژیوای دیموكراتیانەی و ئازاڎیی ژەنۍ پارێزندۍ. شناسنامەو دۆكتوربیەی، شناسنامێوە جیهانییا. مۆدیرنیتەی سەرمایەداری گەرەکشا چاندو دەسدرێژی پېسە سەرەتانی دلۍ گرڎ بەشۍ گلېرگەینە وەڵا بکەرۆوە. ئانەیچ بەتایبەتی سەرو جەسڎەو ژەنارە مسەپناو بەراش ڕاوە. جە ۋەرا ۋەرو ئی زیهنیەتەینە پەنەوازا سەرەتا کۊششکارا تەندروسی پەی گلێرگێوە تەندروسی جە ۋەرا ۋەرو ئا هرووژمە بێ ئەخلاقیانە مرداوە. لایەنی جەستەیی و دەروونی، هوشیاری كۆمەڵایەتی بەئەرەکۊشای کۆشسکارا تەندروسی مسۆگەر بۆنە. چونكی سیستەم گلېرگەش جەكەسایەتی ژەنێنە ڕوو بە ڕوو جەنگێوە قورس و گرانی جەستەیی و رۆحی کەردەنۆ. یووەمین ۋەرپرسیاری و سەرمەشقایەتی ئینا ئەستۆو کۊششکارا تەندروستینە و هەر ۋەرو ئانەیچا كە قەسەمی هیپۆكرات سەرو بنەماو پارێزنای تەندروسی و ئەخلاق و گلېرگەی موریۆ.
پېسە كۆمیتەو تەندروسی پەژاكی داوا جە گرڎوو ژەنا مکەرمۍ كە بەفەلسەفەو ژەنی، ژیۋای، ئازاڎیی پېوەرە کوۍ باوە و بەخاوەنداریكەردەی جە شناسنامەو ژەنۍ ئازاڎۍ ۋێتا بەرێكوستەی بكەردۍ. جە هەمانکاتەنە گلېرگێوە بەچاند و كلتوری ئەڎا خۆڎاوەندۍ و گلېرگێوە تەندروس بنیاڎ بنیەیدۍ. پۊکەی پەنەوازا گرڎوو رێكوزیا و دام و دەزگا تەندروسیەكۍ جە ۋەرا ۋەرو قڕکەردەی ژەنا و گلېرگەینە هەڵوێس نیشانە بڎا تا خاوەنداری جە ڕەنج و قییەمو گلېرگەکەیشا بكەرا. هامكات پەشتیوانی ۋێما جە ناڕەزایەتیەكا کۊششکارا تەندروسی جە ۋەرکۊتوو کورڎەسانی و ئێرانینە ئەرەیاۋنمۍ و داواكارێنمۍ كە کۊششکارا و كارمەندا تەندروسی ئاستوو داواكاریەكاشا بەرزتەر بکەراوە و خاوەنداری و پەشتیوانی جە مڎرامانوو هامكارەکاشا جە زیڼانەکا رژێموو ئێرانینە بكەرا و جە ۋەرا ۋەرو كۆشتەی و جە قەنارەدای و زیڼانیکەردەی ژەنانە ئەركە بنەڕەتیەكاو گلێرگە بیەی جابەجۍ بکەرا.