کەجەکە جەبارەو ڕوۋەداو زەمېن لەرزەکەېۊ : با گرڎ کەسۍ تواناکاو ۋێش وزۊنە ھەرمانە

کەجەکە : بە تایبەتی گەل و سەرنېشتو کورڎسانی مشېۊ گرڎ پێۋەرە بە گېانێۋی بەرزو پەشتېۋانېۊ جوڵېاۋە ، گرڎو تواناکاشا وزانە ھەرمانە . گەلەکەما بۍ ئانەی چەمەڕاو دۊڵەتی کەرۊ جە گرڎ یاگێۋە مشېۊ تواناکاو ۋێش بەکار بارۊنە پۍ ۋێش زامەکاو ۋێش ساڕێژۍ کەرۊنە .

ئەرەیاۋناو ھامسەرۊکایەتی دەسەو ۋێڕاۋەبەری کەجەکەی پی جۊرەنە :

" سەر سەعبو ئارۊی زەمېن لەرزێۋە بەقوەت ڕوۋەش دا کە ناۋەنڎەکەش پازارجخومەرەشېا، بەتایبەت فرەو شارەکاو سەرنېشتو کورڎسانی و فرەو مەنتېقا تەریچش گێرتۊ . سەرەتا سەر ۋەشی جە گەلو سەرنېشتو کورڎسانی و ترکېەی مکەرمۍ ، خوڎا چا کەسا ۋەش بۊنە کە فەوتشا کەردو ھومێڎو خاس بېەیۊ پۍ زامڎارەکا وازمێنە ، ھامبەش و ئێش و ئازارو گەلەکەیماو گرڎ ئایۍ تەریچ کە زەمېن لەرزەکەنە زەرەرشا ۋنە کۊتەن . بەپاو زانېایەکا زەمېن لەرزەکە تەئسېرش کەرڎەن سەرو فرەو مەنتېقەکاو ۋەرنېشتو کورڎسانی و سوریای و چنڎین کەسۍ گېانشا جە دەس دان ، سەرۋەشی جە گەلەکەیما جە ۋەرنېشتو کورڎسانی و سوریاینە مکەرمۍ .

مەڵامەتو ئانەی کە زەمېن لەرزەکە ئا گرڎ زەرەرە گېانی و ماڎیەشە دان دۊڵەت و دەسەڵات و

ئاکەپە – مەھەپەین کە دۊڵەت بەرانۍ ڕاۋە . دۊڵەت و ئاکەپە – مەھەپەی گرڎ جارۍ کە زەمېن لەرزێۋە ڕوۋە مرۊ چن ھەوڵێۋی فرېودای ئەنجام مرۊنەو پی جۊرە گەرەکشا ۋێش پاسە نېشانە بڎۊ کە ھامکارو گەلېا . ئا ھۊڵێشە گرڎ پۍ ئەشاراېۊ تاوانەکاشا .  دۊڵەت و ئاکەپە – مەھەپەی جە ۋەران ۋەرو زەمېن لەرزەینە ھېچ ڕاوجێوەش نەگێرتەنەنە ۋەر ، سەرچەمەکۍ ۋڵاتېش گرڎ وستێنۍ خزمەت و لایەنگراو ۋێشۆ پۍ جەنگی دژو گەلو کورڎی بەکارشا مارۊنە . ئەگەر جەۋەران ۋەرو زەمېن لەرزەیەنە ڕاو جای پێویس نەگېریۊنە ۋەر ، خۊ متاوۊ ۋەرگېری جە زەرەرەکاو زەمېن لەرزەی کەرۊنە ، ۋەلێم ئاکەپە کە زیاڎ جە ٢٠ ساڵان ئېنا دەسەڵاتەنە تا بێستا ھېچ ڕاوجێۋەش نەگێرتەنەنە ۋەر، گرڎ زەمېن لەرزێۋە بېەن بە مەڵامەت و زەرەری گېانی و ماڎی فرەی . جە جوگرافېاو ترکېەی و کورڎسانینە بە مەڵامەت و ئانەی کە ئاست و تەرسەو زەمېن لەرزەی چا ھەرێمەنە فرە بەرزا ، بېناو سېستمو بېناسازی مشېۊ بەپاو ئانەی بۊ ، ۋەلێم  دەسەڵات و ئاکەپە – مەھەپەی کە حکومەت و جەنگو گەندەڵېا نەک ھەر ڕاو جای پێویس جە ۋەران ۋەرو زەمېن لەرزەینە مەگێرۊنە ۋەر ، بەڵکم ئا بودجەیچە کە پۍ زەمېن لەرزەی تەرخان کریۊنە موەرۊش و پۍ سېاسەتە جەنگیەکاش بەکارش مارۊنە . ھەر پۊکەی ئۊباڵو زەرەرە گېانی و ماڎیەکا ئېنا جە گەرڎەن و دۊڵەت و ئاکەپە – مەھەپەینە ، کە ۋەرپەرسا چانەیە کە ھېچ ڕاوجێۋەش نەگێرتەنەنە ۋەر .

 

جە بارەو زەمېن لەرزەکەیۊ ئی چڕیەیە ئەرەیاۋنمۍ ؛ بە تایبەتی گەل و سەرنېشتو کورڎسانی مشېۊ گرڎ پێۋەرە بە گېانێۋی بەرزو پەشتېۋانېۊ جوڵېاۋە ، گرڎو تواناکاشا وزانە ھەرمانە . گەلەکەما بۍ ئانەی چەمەڕاو دۊڵەتی کەرۊ جە گرڎ یاگێۋە مشېۊ تواناکاو ۋێش بەکار بارۊنە پۍ ۋێش زامەکاو ۋێش ساڕێژۍ کەرۊنە . ھامۋەخت چنی ھەرمانەو ڕزگارکەرڎەی ، بە مەڵامەت و فەصڵ و زمسانېۊ ئەشۊ یانەو تواناکایچشاچنی ئا کەسا کە یانەشا کاول بېەن ھامبەشی پنە کەرا . دەزگاو ئەرەمەرزیا دیموکراتیکەکۍ-چ مشېۊ پەشتېوانی جە گەلی کەرانۍ ، ۋێشا بېاۋنا ئا کەسا کە پەنەوازشا بە ھامکاری ھەن و یارڎیشا بڎا . گەلو کورڎسانی جبەرو ۋڵاتېۊ ئەشۊ بە مەڵامەت و زەمېن لەرزەکەېۊ پەشتېوانی گەلی جە دلێنەو ۋڵاتېەنە کەرانۍ . ئا زەمېن لەرزە زەرەری ماڎی و گېانی فرەش چنە کۊتۆ ، بە پەشتېوانی گەلی و ئەرەمەرزیا دیموکراتیکەکا بە ھامکاری و پەشتېوانی کەرڎەی جە یەکتری متاومۍ ئێش و ئازارەکاو ئی کارەساتېە سوکۍ کەرمێنە . ئێمە جارێۋەتەر سەرۋەشی ۋێما ئەرەیاۋنمۍ ، ھومێڎو خاس بېەیۊ پۍ زامڎارەکا وازمێنە . ئەرەیاۋنمێش کە پەشتېوانی جە گرڎ کەسۍ مکەرمۍ کە زەمېن لەرزەکە کارش کەرڎەبۊ سەرشا ، ھامبەشۍ ئێش و ئازارەکاشانمۍ ، قەناعەتما چانەن کە پێسە گەلی بە ھامکاری کەرڎەو پەشتېوانی یۊترینی متاومۍ ئی قۊناغە بە ئێشەیە ۋیەرنمۍ .

 

ھ.ش