کۆنفرانسو مییاننەتەوەیی کورد-تورکیا
یوەمین کۆنفرانسو مییاننەتەوەیی 'یۆبییەو ئەورووپای، وەرکەوتوو مییامینی، تورکیا و کورد' جە پەڕلەمانو ئەورووپای جە برۆکسلو پایتەختو نەمسای جە ڕۆو دووەم و دماینە بەردەواما. کۆنفرانسەکە جە لایەنو هاموڵاتیا تورکیای جە ئەورووپا (EUTCC) ڕێکوزیان.
جە دووەم ڕۆو کۆنفرانسەکەینە بە نامنیشانو 'سەردەمی تازە جە تورکیانە؛ کۆسپ و دەرفەتەکێ وەڵێ چارەسەری' ئەرەنیشتێوە ئەنجام دریا، ئەرەنیشتەکەی بە ڕاوەبەردەی دەرسیم داغدەڤیرەنی کوردی-ئاکەدی دەسش پنەکەرد.
ئەرەنیشتەکەینە هامسەرۆکو گرڏی پارتو یەکسانی و دیموکراسی گەلا (دەم پارتی) تونجەر باقرخان بە باسکەردەی جە چەمپنەکەوتەو ٤ سەعاتییەکەینە چنی ڕابەر ئاپۆی دەسش بە قسە کەردەی کەرد و ئاماژەش پانەیەدا بە تێک شییەو پرۆسەو وەڵینی جەنگێ سەخت تورکیانە دەسش پنەکەرد و جە گرڏو ڕووانگەکاوە تورکیاش دووچارو قەیرانی کەردەن و ئینەا وات: "بەڵام بانگەوازییەکەو ٢٧و شوباتو ئێساڵو ئێژا ئۆجالانی فرە گرنگا. ئەزموونو ١٠ ساڵو ویەردەی فرە سەخت ویەرد."
باقرخان ئاماژەش پانەیەدا ئیتر بابەتو پرسو کوردی بییەن بە بابەتێوە مییاننەتەوەیی. دەسنیشانش کەرد پەرسەکێ جە گلێرگەو تورکیاینە ڕەنگش دانۆ . سەربەخۆیی ئابووریی تورکیای گرڏ پەیوەسا بە چارەسەریی پرسو کوردیۆ و ئینەش وات: "ئینە ورچنیێوە سیاسیی نییا، بەڵکوم پێسەو پەنەوازیێ ئیجباری وینمێنە." هەرپاسە دەستینشانش کەرد پرۆسەکە ئاشتی ڕووەو وڵاتیرە مکەرۆوە. چارەسەرو پرسو کوردی دەرفەتێوە فرە مارۆنە ئاراوە.
'ئێژا ئۆجالان ساڵەو ١٩٩٣یېوەن شۆنەو ئاشتی و چارەسەرییرە گێڵۆ'
ئەرەنیشتەکەینە دماتەر مەزڵوم دینچی پارێزنەر جە نوسینەگەو یاسایی سەدەیۆ قسێش کەردێ و دەربارەو مافو هیوای و ئەگەرەکێ سەردەمو ئاشتی هورسەنگنای یاسایشا کەرد. دینچ باسش چانەیەکەرد ڕابەر ئاپۆ جە بانگەوازییەکەیشەنە ئاماژەش پانەیەدا بە مەڵامەتو سیاسەتو قورسا نکۆڵیکەردەی و نەبییەو ئازادی ڕابەربڕییەی ئەوەکۆشای چەکداری دەسش پنەکەردەن و دەستنیشانش کەرد ڕابەر ئاپۆ جە ساڵو ١٩٩٣یۆ تا ئیسە شۆنەو ئاشتی و چارەسەرییرە گێڵۆ پەی کۆو پرسەکا بە پرسو کوردیشۆ، هەوڵمڏۆ تورکیای فاڕۆوە پەی سەرو زەمینەو دیموکراسی و ئاشتی، بەڵام جە ئاستو ئینەینە تا ئیسە جە تورکیانە هیچ ئیدارێوە سیاسیی جە ئارانە نەبییەن کە ئیرادەو چارەسەریی نیشانە دۆنە."
حەر جە قسەکاشەنە دینچ سەرنجش وست سەرو 'مافو هیوا'یی دادگایی مافەکا مرۆڤو ئەورووپای و ئاماژەش پانەیەدا کاتێ بابەتەکە بۆنە بابەتو کوردی یان ڕابەر ئاپۆی گرڏو یاساکا پاشێلێ کریانە و جابەجێ مەکریانە. ئاماژەش پانەیەدا دماو ئانەی دادگاو مافەکا مرۆڤس ئەورووپای جە ١٨و ئادارو ٢٠٢٨نر دەسنیشانش کەرد 'سزاو زینان کەردەی تا مەردەی' پاشێلکاریی یاساییا و تاوانەنە. دماتەر ماوەو ساڵێوەش دا بە تورکیای، بەڵام خەریکا پەی ١١ مانگا ملۆ تورکیا هیچ هەنگامێوەش نەنیان.
'چنی بانگەوازییەکەیچ جە بابەتو مافو هیواینە هەنگامە نەنریێنە'
دینچ جە بەردەوامیینە ئینەش وات: "دماو ئانەی دۆڵەتو باخچەلی جە ٢٢ی تشرینو یوەمو ٢٠٢٤نە باسو مافو هیوایش کەرد، بیی بە ڕۆژەڤو گرڏی. جە حەقیقەتەنە باخچەلی باسو ئازادیش کەرد. بانگەوازییەکەش پەی ئانەی کەرد تا ئێژا عەبدوڵا ئۆجالان تاوۆنە بە ڕۆڵو وێش هورسۆنە. بەڵام سەرەڕاو بانگەوازییەکەی هەڵای هیچ هەنگامێوە دەربارەو مافو هیوای نەنریان. ئەشیێ ئی هەنگامێ نریێ بەبێ ئانەی موزایەدەو سیاسیش پۆوە کریۆنە، بەڵام دیارا تا ئیسە هیچ هەنگامێوە نەنریان."
جە دماینە دینچ ئاماژەش پانەیەدا ئی پرۆسە کە بە سەرمەشقایەتی ڕابەر ئاپۆی دەسش پنەکەردەن دماین دەرفەتا پەی تورکیای و پەنەوازا گرڏ بە ئەرکو وێشا هورسانە. هەرپاسە ئاماژەش پانەیەدا ئازادی ڕابەر ئاپۆی بنەماو پرۆسەکەین. ئینەیچ وەرپرسیارەتی گنۆنە ئەستۆو ئەورووپای و ئەرەمەزنایە یاساییەکا.