دەوڵەتی داگیرکەری تورک، ماوەیەکی زۆرە هەوڵدەدات شەڕێکی هەرێمی دەستپێبکات و سیاسەتی داگیرکاری خۆی لە چوارچێوەی میسداقی میللیدا پێکبهێنێت. لەم ڕەهەندەوە هەوڵدەدات حکومەتی عێراقیش ڕاکێشێتە ناو سیاسەت و ستراتیژی خۆیەوە. هاتووچۆ و کۆبوونەوەکانی شاندی تورک لەگەڵ بەرپرسانی باڵای عێراقی و هەرێمیدا بووە باس و خواسی ناڕازیبوونی جدیی سیاسی و جڤاکی.

گەلی شەنگال کە لە ساڵی ٢٠١٤دا دووچاری فەرمانی قڕکردن بووەوە و لەو فەرمانەوە هەتا ئێستاش لە لایەن دەوڵەتی تورک و پەدەکەوە سیاسەتی قڕکردنی لەسەر دەسەپێنرێت، هەڵوێستێکی بەهێز و ڕوونی پیشان داوە و هۆشیاری داوە بە عێراق کە نەکەوێتە ناو تەڵەی تورکەوە.

هاوسەرۆکی ئەنجومەنی خۆسەری دیموکراتیکی شەنگال (مەخەدەشە) نایف شەمۆ پەیوەست بەم بابەتەوە بۆ ئاژانسی هەوڵی فوارت (ANF) هەڵسەنگاندی گرنگی کرد، هۆشیارییەکی جدی ئاراستەی عێراقکرد. هەر وەها داوای لە شەنگالییەکان کرد لە ژێر سایەیی خۆسەری شەنگالدا بەرخۆدانیان بەهێزتربکەن.

'عێراق ناتوانێت ڕێگە لە بەردەم دەوڵەتێکی دوژمندا بکاتەوە'

نایف شەمۆ ئاماژەی بەوەکرد ڕێکەتنی نێوان دەوڵەتی تورک و حکومەتی عێراقی نایاساییە و بەگوێرەی یاسا نێونەتەوەییەکان نیە، شرۆڤەی بۆ خاڵەکانی نێو ڕێکەوتنەکە بەم شێوەیەکرد: "یەكێک لەو خاڵانە ئەوەیە؛ بە پاساوی بوونی پەکەکەوە حکومەتی عێراقی ڕێگە دەوڵەتی تورک بدات بۆ مەودای ٤٠ کیلۆمەتری سنوری بێتە ناو خاکی عێراقەوە. ئەمە جێگەی شەرمە، دەوڵەتێک ڕێگە بە هاتنە ناوەی دەوڵەتێکی دوژمن بدات بێتە ناوخاکیەوە و خەڵکەکەی بکوژێت! ئەمە شتێکی نا عەقڵانیە، چ کەسێک دەتوانێ ئەمە قبوڵ بکات؟"

نایف شەمۆ باسی لە قسەکانی وەزیری بەرگری دەوڵەتی تورک کرد و بەم شێوەیە ڕەخنەی هەڵوێستی عێراقیکرد: "وەزیری بەرگری تورک وتوویەتی 'هیچ شتێکمان لە دەرەوەی ئیرادەی دەوڵەتی عێراق نەکردوە'. لەم قسانەیدا باسی هێرشەکانی کرد لەسەر هەندێک هەرێمی عێراق، بە تایبەت لەسەر شەنگال. یەکێک لەو هۆکارانەی کۆچبەرە شەنگالییەکان ناتوانن بگەڕێنەوە زێدی خۆیان بوونی ئەم هێرشانەیە. دەیانەوێت ترس بخەنە ناو دڵی ئێزیدییەکانەوە و نەگەڕینەوە. دەوڵەتی تورک دەڵێت 'شتێکمان بەبێ دەستوردانی عێراق نەکرد و شتێکمان بە بێ ئەوان نەکردوە' . ئەمەش بەو مانایە دێت عێراق ئەم هێرشانە دێنێتە سەر شەنگال، منداڵی ئێزیدی دەکوژێت."

'هەڵهاتنی پەدەکە و عێراق، پەکەکەی هێنایە شەنگال'

نایف شەمۆ دەربارەی ڕاستی پەکەکە، کە دەوڵەتی تورک دەیکات بە پاساوی هێرشەکانی هەڵسەنگاندی گرنگی کرد و بەم شێوەیە باسی لە ڕایی گەلی شەنگالکرد: کاتێک فەرمانی ٧٤هێنایە سەر ئێزیدییەکان پەکەکە لە کوێ بوو! خۆ ئێمە پەکەکەمان نەهێنا! دەوڵەتی عێراق و حکومەتی هەرێمی کوردستان پەکەکەی هێنا! هەڵهاتنی پێشمەرگە پەکەکەی هێنا. کاتێک هەمووان ڕۆشتن و گۆڕەپانی سیاسی، سەربازی و جڤاکیان چۆڵکر، دەستپێشخەری پەکەکە، پەکەکەی  هێنایە ئەم ناوچەیە. دڵییان بە منداڵانی ئێزدی سوتا و لە پێناو ئێزیدییەکاندا هاتن. هەموو دنیا دەزانێت پەکەکە ئەرکی مرۆڤانەی خۆیی پێکهێنا و لە ساڵی ٢٠١٨ەوە ماڵئاواییان لە شەنگال کرد. گەر لە هەموو دنیادا ڕێکخراوێکی مرۆیی هەبێت ئەوە پەکەکەیە. میهرەبانی پەکەکە لەبیرناکەین، بەڵام ناحەقییە بە پاساویی بووونی پەکەکەوە هەموو ڕۆژێک هێرش دەکرێتە سەر شەنگال و شەنگالیان."

'شەڕی ئەوانە دەکەین کە هێرشی شەنگال دەکەن'

هاوسەرۆکی ئەنجومەنی خۆسەری دیموکراتیکی شەنگال نایف شەمۆ لە کۆتایی نرخاندنەکانی خۆیدا بانگەوازی گرنگی لە گەلی شەنگال کرد و وتی: "لە زوترین کاتدا با گەلمان بگەڕێتەوە شەنگال و خاوەندارێتی لە شەنگال بکەین. بیین بە یەک دەست، دڵ و ‌هێزێک. هەموو جیاوازییە سیاسەکان بەلاوە بخەین، لە ژێر سایەیی بەڕیوەبەری خۆسەردا، لە ژێر ناوی ئێزیدایەتیدا خۆمان بپارێزین. وەک بەڕێوەبەری خۆسەر هێزی سوپانی خۆمان هەیە، هەرکەس دەست بۆ سەر شەنگال درێژکات، شەڕی بەرامبەر دەکەین."