بەهرام ڕەحمانی سیاسەتمەدار و چالاکی سیاسی باسوو ئانەیە کەرۊ، کە بۊنەو خولقنای ئەندێشەو ژەنی، ژیوای، ئازاڎی-یوە وێشا بە قەرزاربارۍ ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵڵا ئۊجالانی مزانا و ماچۊیچ کە ئۊجالان چەنی نێلسۊن ماندێلای بەراورد کرییۊ.
جە چەمپکەنکەوتەێوەنە چەنی ئاژانسوو هەواڵوو فورات (ANF)ی، بەهرام ڕەحمانی سیاسەتمەدار و چالاکی سیاسی سەبارەت بە گۊشەگیری سەروو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵڵا ئۊجالانیوە واتش. ئیساتێنە ئەگەر ئێراننە دروشم و ئەندێشەو "ژەنی، ژیوای، ئازاڎی" کاریگەریێوە قووڵش نیانرە و ژەنی و گەنجۍ سەرمەشقێنۍ، ئێمە چێنە وێما بە قەرزاربارۍ ئەندێشەکاو ئۊجالانی مزانمۍ و پەوکای چێشما دەس بۍ، بەکۊمەڵ یا تاکەکەسی جە ئەرەمەرزیا میاننەتەوەییەکا، ئەرەیاونایەکا، حزبەکا و ڕێکوزیایەکا سەروو ئاستی میاننەتەوەیی مشۊم پەی ئازاڎیی ئۊجالانی کەرمێش.
چەمپەنەکەوتەیەکەی:
پێسە مزاندۍ زیاتەر جە دووۍ ساڵان گۊشەگیریێوە هەس سەروو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵڵا ئۊجالانیوە هەن و ڕا مەدریۊ پارێزنەرۍ و بنەیانەکەیش بوینۊ، ئینەی چەنی ورسەنگندێ؟
"وەختۍ باسوو ئۊجالانی کەرمۍ مەکریۊ تەنیا باسوو ئی دووە ساڵەو دمایە کەرمۍ، چون ئۊجالان جە ساڵەو ١٩٩٩یۊ بە ماوەو ٢٤ ساڵا ئینا زینڎانوو ئیمراڵیینە. جگە چا ماوە کوڵەیە دەوڵەتوو تورکی ناچار بی زینڎاننە دا دیدار چەنی ئۊجالانی کەرۊ و چند زینڎانیۍ تەرۍ کیانۊ دوورگەکە، ساڵەکای تەرش بە تەنیایی زینڎاننە ویەرنێنۍ. چا قۊناغەنە ڕا بە بنەیانە و پاڕێزنەراش دریۍ ویناش، بەس ئیساتۍ حیچ نۊعۍ ڕا پانەیە مەدریۊ، ئینەیچ جە
وەختێونە کە مشۊم زینڎانیکریا چەمش گنۊ بە بنەیانەی و و پارێزنەراش و تەنات بتاوۊ مافوو مۊڵەتورگێرتەیچش بۊ.
تورکیا دماو ساڵەو ٢٠١٦یوە تا ڕاددێوە سەرجەموو داواکارییەکاو پارێزنەراو ئۊجالانیش پەی کەرڎەی دیداری چەنی موەکیلەکاشا ڕەت کەرڎەنۊ و تەنانەت دما پەیوەندیی تەلەفونیچش چەنی محەمەد ئۊجالانی برایش پڕچنان. ئینە دوو-یەرۍ ساڵێن ئینا گۊشەگیریی ڕەهانە. ئەگەر ئۊجالان ئازاڎ کریۊ، یا وەربەسەکاو وەرڎەموو دیدارەکاش چەنی پارێزنەرا ورگیرییا، واوەی ئەندێشە، ئەرەیاونیۍ و کتێبەکێش مەیا بەروو زینڎانی و هەمان کاریگەری ٢٤ ساڵی ویەرڎەیشا هەن و بەرۊ دەس پەنە کەراوە.
عەبدوڵا ئۊجالان تا ئیساتۍ نزیکەو ١٠٠ کتێبا و وتاراش نویستێنۍ و ئامێنۍ بەروو زینڎان و پەوکای کاریگەریی فرەش سەروو گلێرگەی بیەن. پێسە پارتی دیموکراتیکوو گەلا (هەدەپە)ی، شۊڕشوو وەرنیشتی کە نموونەنۍ، حەر پاسە دروشموو "ژەنی، ژیوای، ئازاڎی" کە ئارۊ وچییۊوە، جە فەلسەفەو ئۊجالانیوە سەرچەمەش گێرتەن ئەوەڵجار دلۍ تورکیای ( سەرنیشتوو کوردستان)یوە و دماتەریچ ماوەو ١٢ ساڵان. جە ساڵۍ ویەرڎێچنە پەی ئەوەڵ جاری قەبرسانوو ئایچیی سەقزینە میانەو نیای جەنازەو ژینا ئەمینییێنە وچیاوە. کەواتە مەتاوییۊ ئۊجالانی ناوچەکەنە و لە جیهاننە چەنی حیچ زینڎانییێوە تەری سیاسی بەراورد کریۊ. من ئەگەر گەرەکم بۊ ئۊجالانی بەراورد کەروو، چەنی نێلسۊن ماندێلای کەرووش وەختۍ، دماو ٢٧ ساڵا زینڎاننە ئازاڎ کریا، ئەپارتاید و هەڵاوارڎەی نەژادی دلێنە شی. ماندێلا ورچنەێوە ئازاڎنە بی بە سەرۊککۊماروو ئەفریقاو پانیشتی. ئۊجالانی چەنی ئادی بەراورد کەروو. ئەگەر ئۊجالان ئازاڎ کریۊ مشۊم ئەوەڵ سەرجەموو زینڎانییە سیاسییەکا ئازاڎۍ کریا، چالاکی حزبەکا ئازاڎ کریۊ، چالاکی و جموجووڵوو جمیەرەکەیچما ئازاڎ کریۊ و تەنانەت جە ورچنیەێوە ئازاڎنە ئۊجالان بۊ بە وەرپرسوو وێڕاوەبەریی تورکیای، نەک بە شێوەی ڕواڵەتی و ناڕاستەوخۊ و پەرلەمانی.
ئۊجالان دەیەوێت گەل و بەتایبەتی ژەنیسەرمەشقۍ ئی جمیەری با، وەرنیشتنە یەکینەکاو پارێزنای ژەنا (یەپەژە) سەرکەوتەتەر جە هێزەکای تەری بێنۍ. ئیساتۍ ئەگەر ئێراننە دروشم و ئەندێشەو ژەنی، ژیوای، ئازاڎی کاریگەریێوە قووڵش نیانرە و ژەنی و گەنجۍ سەرمەشقۍ ئا سەرەورڎایە کەرا، ئێمە چینەینە وێما بە قەرزارباروو ئەندێشەکاو ئۊجالانی مزانمۍ و حەر یاگێنە، بەکۊمەڵ یاخود تاکەکەسی چێشما پەنە کریۊ دلۍ ئەرەمەرزیا میاننەتەوەییەکانە، ئەرەیاونایەکا، حزبەکا و ڕێکوزیایەکا، سەروو ئاستی میاننەتەوەیی پەی ئازاڎیی ئۊجالانی کەرمێش".
ئی هەوڵە کە باستا کەرد مشۊم بە چە نۊعێوە کریۊ؟ هەرمانەو ورسووڕیایا و چالاکە سیاسییا چێشەنە و مشۊم چێش کەرا؟
"یوە جە هەرمانەکا ئانێنە کە هەر ئیساتۍ شمە کەرڎێش و ئەرەیاونایەکانە وەڵاش کەرڎێوە، کە ئۊجالان ئینا چە دۊخێوەنە. جە ئاستەکای تەریچنە کریۊ ڕاو ئەرەیاونا میاننەتەوەییەکاوە ئا بابەتە وزییۊ وەروو باسی. جیا چانەیە، سەروو ئاستوو حزبی و جمیەری و ڕێکوزیا مەدەنییەکا وەڵاتە جیاجیایانە پەیوەندی ساز کریۊ. ڕاسیینە هامشێوەو ئا جمیەرە میاننەتەوەییا دژووهجومەکاو تورکیای و پەی داکۊکی جە وەرنیشتوو کوردستانی سازۍ کریۍ، ئیساتێچنە بواروو ئانەیە هەن، کە سەروو ئاستی میاننەتەوەیی بارەو ئۊجالانیوە هەوڵێوە چانۍ وزیۊ هەرمانە. تەنانەت ماوێوە یۊ جە پارێزنەراو نێلسۊن ماندێلای هەرمانەو پارێزنەرایەتیی عەبدوڵڵا ئۊجالانییش وستێبۍ گەرڎەنش، کە بەداخۊ مەرد. ئیساتۍ زەمینە و بوارێوە چینە دلۍ تورکیاینە و هەم ئێراننە ڕەخسییان. پێویسا ئێمە بە یەک دەنگ هاوار کەرمۍ "مشۊم ئۊجالان ئازاڎ کریۊ". گرڎوو زینڎانییە سیاسییەکا مشۊم ئازاڎۍ کریا".
