ئەنڎاموو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی دوران کاڵکان جە چەمپنەکۊتەیێنە چنی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی (ANF) هۊرسەنگنایش پۍ ٢٥ەمین ساڵیاڎوو پیلانگێڵنیی میان نەتەوەیی و بەردەوامبیەی، گۆشەگیری جە ئیمراڵی، سیستموو ئەشکەنجە و قڕکەردەی کەرد. کاڵکان ئانەش وست ڕووە کە مشۊم سیستموو ئیمراڵی پێسە چێوێوە ئاسایی نە وینیۆ و واتش، "ئینە ڕاوەبەریۍ هامبەشا. سیستموو ڕاوەبەردەی هامبەشوو سەرمەشقا سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی جەهانی و حکومەتوو ئا دەوڵەتانە کە جە کوردسانەنە باڵادەسی نەتەوە-دەوڵەتیشا وەشکەردەن. سەروو بنەماو سیستموو ئیمراڵی دژوو کوردسانی هجوموو قڕکەردەی ئەنجام مڎا و بەراش ڕاوە. ۋەروو ئانەی رابەر ئاپۆ گوزارشت جە ئیراڎە بیە و ئازاڎیی گەلوو کوردی کەرۆ. ئا هجوومە جە دژوو ئیراڎەین و پۍ قڕکەردەو کوردان".

کاڵکان سەرنجش وست سەروو مدرامانوو گەلوو کوردی و دۆساشا کە گەرەکشا نیا چنی گۆشەگیری و ئەشکەنجەو ئیمراڵی بژیۋا و واتش، "جە ٢٥ەمین ساڵیاڎوو پیلانگێڵنینە بە ئامانجوو بە تەمامی دلێنەبەردەیش، هەڵمەتێوە ڕاوەبەر کریۆ. ساڵەو ٢٦ەمینوو مدرامانوو سەردەمی کەرا بە ساڵەو سەرکۊتەی هەڵمەتەو جەهانی ئازاڎیی کە ئازاڎیی جەسڎەیی رابەر ئاپۆی بە بنەما گێرۆ. سیستموو ئەشکەنجەی، گۆشەگیری و قڕکەردەی کە حۊڵ مڎۆ پیلانگێڵنیی میان نەتەوەیی درێژە پنە بڎۆ، دلێنەبەراو وڕناش و ئازاڎیی جەسڎەیی رابەر ئاپۆی مسۆگەر کەرا. سەروو ئا بنەمایێ ڕا ۋەروو دەم و ئازاڎیی کوردسانی و دیموکراتیکبیەو تورکیاینە کەراوە.

بەشی یووەم و هۊرسەنگنایەکۍ دوران کاڵکانی پی جۆرەنۍ:

ئینایمۍ ٢٥ەمین ساڵیاڎوو پیلانگێڵنیی ١٥و شوباتینە، کە بە ئامانجوو دلێنەبەردەی و ئەسڕیەیۆ رابەر ئاپۆی ئیراڎەو بیەو گەلوو کوردی ئەنجامدریا. سیستموو گۆشەگیری، ئەشکەنجە و قڕکەردەو ئیمراڵی کە سەروو بنەماو پیلانگێڵنیی وەشکریا، ساڵەو ٢٥ەمینوو ۋێش پەڕکەرۊوە. جە سەرەتانە پا بۆنۆ هێزە پیلانگێڵنەکا بە نەعلەت کەرمۍ. گرڎوو گەشمەرڎە قارەمانەکاما کە سەروو بناغەو دروشمەو "شمە مەتاودۍ ڕۊو ئێمە تاریک کەردۍ" جە ۋەران ۋەروو پیلانگێڵنینە بە شێوێوە گیانبەخشانە ۋێڕاگریشا کەرد، بە ڕێزوو ئیحتراماتۆ یاڎشا کەرمێوە. ئێمە سڵام جە رابەر ئاپۆی و مدرامانی تاریخی ئیمراڵی کەرمۍ.

ساڵیاڎوو پیلانگێڵنی میان نەتەوەیی و سیستموو گۆشەگیری، ئەشکەنجە و قڕکەردەی ئیمراڵیی کە ئامان ئاراوە ، پێویسا ئێمە هەڵوێسەش سەرکەرمۍ. پەنەوازش بە قووڵبیەیۆ جە ٢٥ ساڵی ۋیەردەی هەن. پیلانگێڵنی ١٥و شوباتی و سیستموو ئەشکەنجەی، گۆشەگیری و قرکەردەی ئیمراڵی بەردەواما و بە تایبەتی جە ساڵیاڎوو ٢٥ەمینینە ئینا چ ئاژێوەنە؟ مرۆڤ چنی گنۆ دلۍ ساڵەو ٢٦ەمینیوە؟ حۊڵ مڎەیمۍ بە پوختی سەروو ئانیشا هەڵوێسۍ کەرمۍ.

مشۊم ئێمە جە یاڎش نەکەرمۍ کە پیلانگێڵنیی میان نەتەوەیی راسی هجومێوە دلێنەبەرا

پێسە مزانیۆ پیلانگێڵنیی میان نەتەوەیی جە ٩/١٠/ ١٩٩٨ یۆ دەسشپنەکەرد. هجومێوە کە رابەر ئاپۆش ناچار کەرد سوریای جیابازۆ و ناستش بلۆ پۍ حیچ لێوەتەری، ئامانجەکە ئانەبۍ کە بە شێوۍ پیلانگێڵنانە دلێنەبریۆ. حەرپۊکەی مشۊم ئێمە حەجگیز ئانەی جە ویر نەکەرمۍ کە پیلانگێڵنی میان نەتەوەیی راسی هجومەکەین. کە راسی هجومێوە کاولکارین. پیلانگێڵنی میان نەتەوەیی مشۊم حەجگیز بە شێوێوەتەر نەیاومێشەنە. حیج ئامانجێوەتەرش نییا. ئامانجی بنەڕەتیش دلێنەبەردەو رابەر ئاپۆیا، ئینەیچ پۍ پاکتاوکەردەی پەکەکەی و سەروستەو قڕکەردەو گەلوو کوردی سەروو بنەماو ئەسڕیەیۆ و پاکتاوکەردەی رابەر ئاپۆی و پەکەکەی بۍ. هجومی پیلانگێڵنی میان نەتەوەیی پۍ ئا مەڵامەتا بۍ. هجومێوە کە بە هوشیاری و سیاسەتۍ سەڎ ساڵە سەروو گەلوو کوردیرە سەپیان.

ئێمە مزانمۍ کە ئا ئەقڵیەت و سیاسەتە قڕکەرە جە وەختوو جەنگی جەهانی یووەمیوە بناغەش نریانەرە. جە سەرەتاو قڕکەردەو ئەرمەنیەکاوە پێسە کۆکوشی کوردا ئاما ئاراوە. دماتەریچ پێسە کۆکوشی ئاشوری، سوریانی و یۆنانەکا بەردەوام بۍ، بەڵام بە قرکەردەو کوردا چا سەڎ ساڵەنە بناغەو ۋێش نیارە. جە دوژمنایەتی ۋێشەنە ۋەران ۋەر بە کوردا گرڎوو هجوومە قڕکارییەکێش یۊوستۍ. دوژمنایەتی ۋەران ۋەروو کوردی و قڕکەردەی کوردا بی بە بناغەو ئا ئەقڵیەت و سیاسەتەیە.

مزانمۍ کە ئا ئەقڵیەت و سیاسەتە جە پەیماننامەو لۆزانی جە ساڵەو ١٩٢٣ێوە سەپیان. جە ڕاسینە ئانەیچ جە پەیماننامەو قاهیرەینە جە ساڵەو ١٩٢٠ بناغەش نریارە. پەیماننامەو لۆزانی جە بەینوو وڵاتە سەرکۊتەکا جەنگوو جەهانی یووەمی و حکومەتی کەمالیستی سەروو بنەماو قڕکەردەی رێککۊتەیێش ئارد ئاراوە. دماو ئانەیچ بە شێوێوە پلانپۍ مجیایرەی سەپیا.

پاسە ویر کەرێنێوە، کە قڕکەردەی کورداشا تەمام کەردەن

رابەر ئاپۆ ١٥و شوباتیش پێسە "ڕۊو قڕکەردەو کوردا" پێناسە کەرد. جە ١٥و شوباتوو ١٩٢٥ ینە ئانە پێسە کردەوێوە تێکدەرانەی ۋەران ۋەر بە مدرامانوو شێخ شەعیدی وزیاڕووە. هجومی تێکدەرانەو پیلانگێڵنی جە دژوو شێخ سەعیدی و هجومی پیلانگێڵنی میان نەتەوەیی جە دژوو رابەر ئاپۆی درێژکراوەو یۊترینینۍ. پۊکەی رابەر ئاپۆ ڕۊو پیلانگێڵنی ١٥و شوباتی چنی ڕۊو تێکدا ی پرۆڤۆکاسیۆنوو ١٥و شوباتی تێکەڵۍ کەردۍ و پێسە ڕۊو قڕکەردەی کوردا پێناسەش کەرد.

ئا پرۆسە جە هجومی قڕکاری ئیتر پا منیۆ سەڎ ساڵەەو ۋێشۆ. ١٥و شوباتوو ئێساڵی بۆ بە ١٠٠ ساڵۍ. ١٥و شوباتی بۆ بە سەڎ ساڵەو کۊکوشی کوردا. حەرپۊکەی هجومی ١٠٠ ساڵە دیارا.

ئا هجوومە جە وەختی جیاجیانە جە سەرنیشت، ۋەرکەوت و پانیشت جە دتەرەفوو دەوڵەتا جیاجیایۆ بە شێوێوە پلانپۍ مجیایرەی ئەنجامدریا. بەڵام گرڎ وەختۍ ساحیب ڕاوەبەریۍ هامبەش بۍ. پێسە چنی بەریتانیا و فەرەنسا کە سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی جەهانیشا پۍ قڕکەردەی کوردا جە پەیماننامەو لۆزانینە دەسنیشانکەرد و دەوڵەتوو تورکی ئەرکوو قڕکەردەی کورداش جابەجێ کەرد، پێوەرە ئەرەمەرزیۍ. ۋەروو ئانەی گرڎ وەختۍ ڕاوەبەردەی هامبەش بیەن. بە تەعبیرێوە تەر، دەسەڵاتداریێوە جە هێزەکا کە سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداری جەهانی بەراش ڕاوە و حکومەتوو نەتەوە-دەوڵەتەکا کە هجوموو قڕکەردەی سەروو پارچەکا کوردسانی ئەنجام مڎا، ئاما ئاراوە. پاسە ویرکەرێنۍ کە هجومێوە پا جۆرە تا ساڵەکا ١٩٧٠ بیاوۆ بە ئامانج. بە تایبەتی جە ڕاو پەیماننامەو جەزائیری جە ساڵەو ١٩٧٥ی، وەختۍ پەدەکە 'ئاشبەتاڵ'ش ئەرەیاۋنا و هەرەسش ئارد، ئیتر قۆناغەو مدرامانوو کلاسیکی یاوا بە دمایی. مدرامانوو کلاسیکی کوردا بەرەو ئاخر لووا. گلێرگەو کوردی داینامیکوو مدرامانوو ۋێش سەروو پێکئاماو عەشیرەتی، دەرەبەگایەتی جە دەسدا. سەروو ئا بنەمایۍ ئا دەوڵەتۍ کە سەروو کوردارە باڵادەسۍ بێنۍ، بەتایبەتیچ دەوڵەتوو تورکی، واچێنۍ 'قڕکەردەی کورداما تەمام کەرد'. قەناعەتشا پاسەبۍ کە گرڎوو کورداشا قڕکەردەن. بە راسی دەوڵەتوو تورکی وەختۍ کە مدرامانوو ئاراراتی جە ساڵەو ١٩٣٠ی مەڕیا، غیرەتوو ئانەیش پەیڎاکەرد کە جە کەشوو ئاراراتینە قەبرێوە ساز کەرۆ و بنویسۆ، 'کوردسانی خەیاڵی ئینا چۍ'، پاسە فکر کەرێوە کە قڕکەردەو کورداش تەمام کەردەن.

جە ساڵەو ١٩٧٣ بەدماوە بە سەرمەشقایەتی رابەر ئاپۆی جە دژوو ئەقڵیەت و سیاسەتوو قرکەردەی پی جۆرەیە، رێکوستەبیەی و چالاکی تازەی نەتەوەیی ئازاڎیوازی وەڵۍ وزیا. ساڵەو ١٩٧٨ بی بە حزب، جە ١٥و ئابوو ١٩٨٥ دەس بە جمیەر و جمایۆ گەریلای کریا و جە سەرەتاو ساڵەکا ١٩٩٠ینە جە سەرنیشتوو کوردسانی ئاخێزوو ژیۋایۆ نەتەوەیی سەرکۊت. سەرهۊردای ئاما ئاراوە. سەرهۊردای ئا گەلا بە سەرمەشقایەتی ژەنا ویر جە ئاخێزوو ئازاڎیی ژەنا کەرێنێوە، وەشکریا.

پۍ هجوموو ئەرەگیرکەردەو بەغڎای، ئەمریکا ئەوەڵجار هجومش کەرد سەروو ڕابەر ئاپۆی

پا بۆنۆ سۆسیالیزمی ڕئال شکس مارۆ و جەهان گنۆ دلۍ جەنگۍ تازەیۆ؛ وەختۍ جەنگی جەهانی یەرەم دەسش پنەکەرد، دژ بە عەقڵیەت و سیاسەتوو کۆکوشی کە سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی جەهانی ئەنجامش دۍ مدرامانوو گەلێ، سەرهۊرداو گەلێ جە کوردسانەنە سەرش هۊردا. عەقڵیەتی کۊکوشی و سیاسەت ئینەشا بە گەورەتەرین تەرسی پۍ سەروو ۋێشا زانا. ئەگەر سەرنج بڎەیدۍ ئا پرۆسەی کە پنەش وچیۆ جەنگی جەهانی یەرەم جە جەنگوو کەنداویۆ دەسش پنەکەردەن. ئانەیچ هجوم و دەسوەردای ئەمریکای بۍ جە ۋەرکەوتوو دلێڕاسەینە.

ئانە هجوموو ئەمریکای بۍ پۍ سەروو ۋەرکەوتوو دلێڕاسەی. ئەمریکا پا جەنگەی کە وەڵتەر باسما کەرد، کەنداو و دەوروبەرش وست چێروو هەیمەنەو سەروازیی ۋێشۆ. هاموەخت بە ڕێککۊتەیۍ بەنامۍ ئۆپەراسیۆنوو هێزوو چەکوشی،حکومەتوو ئیسەو هەولێری بە ڕێککۆتەیش چنی ناتۆی ئەرەمەرزیا و ئامانجوو ئینەیچ ڕاگێرتەی بۍ چانەی کە پەکەکە بۍ دلۍ پانیشتوو کوردسانی. پی جۊرە پەکەکە جە سەرنیشتوو کوردسانی تەوقە دریۆ. جە ڕاسینە سەروو بنەماو پلانێوە پا جۊریە، جە مانگەو ١٠/ ١٩٩٢، هجومێوە هامبەشوو هامپەیمانی دەوڵەتوو تورکی، ئەمریکا، پەدەکە و یەنەکەی پەی شکس پنەئاردەی بە هێزوو گەریلای جە هەرێمەکاو پارێزنای مەدیاینە. ئێمە ئینەما نامێ نیا جەنگوو یووەم و پانیشتی. جە ڕاسینە پیلانگێڵنی جە لایێوە پی هجومەیە دەسشپنەکەرد. تەنانەت وەڵتەریچ جە مانگەو ٧/ ١٩٨٧ ینە بە ئەرەیاۋناو باری نائاسایی، ئۆپراسیۆنوو تەسفیەکەردەی جەهانی جە دژوو پەکەکەی دەسش پنەکەرد. بەڵام ئینە بە مدرامانوو گەریلای، کۊشیای و مدرامانوو ڕابەر ئاپۆی جە دۆسیەو دوسلدۆرفینە تێکشی. پێسە هجومی تازەو سیستموو مۆدێرنیتەی سەرمایەداری جە وەختوو جەنگی جەهانی یەرەمینە سەرش هۊردا، جە لایێوە ئەمریکا هەیمەنەو سەروازیش جە کەنداوەنە ئەنجامدا و جە لێوەتەریچۆ جە سەرنیشتوو کوردسانی تەوقدای پەکەکەی دەسش پنەکەرد.

بە درێژایی ساڵەکاو نەوەڎەکا، سەروو ئی ئەساسیە کۊشیای لووان ڕاوە. دەوڵەتوو تورکی بە هامکاری پەدەکەی و ئەمریکای، بە ئۆپەراسیۆنی جۆراوجۆر دەسش بە هجوموو کاولکاری سەروازیی پۍ سەروو پانیشتوو کوردسانی کەرد. جە ئاکامەنە وەختۍ گەرەکش بۍ قۆناغێوە تازە جە ستراتیجوو جەنگی جەهانی یەرەمی دەس پنەکەرۆ، سەرەتا ئەمریکا هجومش کەرد سەروو ڕابەر ئاپۆی. پلانەش پۍ بێ کاریگەرکەردەو ڕابەر ئاپۆی و پەکەکەی جە پانیشتوو کوردسانی و عێراقی و هجومی ئەرەگیریش پۍ سەروو بەغڎای نیارە. چونکی بە بیەو ڕابەر ئاپۆی نەیاراشا هجوم کەرا سەروو بەغڎای. چونکی ئاڎۍ تەرسیشا چانەی بۍ کە ڕابەر ئاپۆ پانیشتوو کوردسانی و تەنانەڎ عێراقیچ وزۆ چێروو کاریگەری ۋێشۆ و پێسە ئاخێزوو تشرینوو یووەمی پەرە بە جمایۊ دیموکراتیکی شۆڕشگێڵنانەی تازەی جە دژوو سیستموو سەرمایەداری بڎۆ. پۊکای جە ساڵەو ١٩٩١ تا ٢٠٠٣ پۍ ماوەو ١٣ ساڵا هجومشا نەکەرد سەروو بەغڎای. چونکی بیەو ڕابەر ئاپۆی ڕاش جە هجومە سەروازییەکاش کەرد. ئاشتیش جە ۋەرکەوتوو دلێڕاسەینە پارێزنا.

پۍ دلێنەبەردەو سەرۆک ئاپۆی هجومۍ فرە جیاوازۍ ئەنجام دریۍ

جە ٩/١٠/ ١٩٩٨ بە پەشتبەستەی بە قەرار و پلانەو هامپەیمانی ئەمریکا، بەریتانیا و ئیسرائیلی هجوموو پیلانگێڵنی میان دەوڵەتی پۍ دلێنەبەردەو ڕابەر ئاپۆی دەسش پنەکەرد. ڕابەر ئاپۆ ناچار بی سوریای جیابازۆ. خوڵقەکریا پۍ یۆنانی. وەختۍ لووا پۍ یۆنانی، ڕاش پنە نەڎریا جە ئاسمانۆ تەیارەکەش نیشۊوە. سوریاش جیائاست، بەڵام نەتاوایچش بلۆ یۆنان. ناچار بە گێڵایۊیشا کەرد. بە مەعنێوەتەر گەرەکشابۍ جە هجومێوەنە دلێشەنە بەرا.بەڵام ڕابەر ئاپۆ نەگێڵاوە، لووا پۍ ڕووسیای و پلانەکێش تێکدا. فشارەکۍ سەروو ڕووسیای بە لوایش بەرەو ڕۆما تێکۍ شیۍ. ڕۆمانە هجومۍ فرۍ پۍ دلێنەبەردەو ڕابەر ئاپۆی کریۍ. دماو ڕۆمای هەمڎیسان لوواوە پۍ ڕووسیای. دماتەر چاوە پۍ یۆنانی، دیسان پۍ ڕووسیای چەرمەی. بە ئامانجوو دلێنەبەردەیش هجومۍ فرۍ کریۍ. بەڵام ڕابەر ئاپۆ گرڎوو هجومەکاش پووچۍ کەردۍ. وەختۍ ئی هجومۍ پووچۍ کریێوە، بە دروێوە چانۍ کە چنیشا کەردە گوایە بەرمێت پۍ"پانیشت و ئەفریقا"ی بەردشا پۍ کینیای. تەنانەڎ جە کینیایچەنە نەتاواشا بە هامکاری حکومەتوو یۆنانی دلێشەنەبەرا، پۊکەی قەرارشا دا پیلانەو ١٥و شوباتی جابەجێ کەرا. واتە وەختۍ شێوازوو پیلانگێڵنیی 'کێ داش ونە'ی سەرش نەگێرت، جە ١٥و شوباتینە هجوموو بڕفانای وزیا ڕۊژەڤۆ. چونکی نیازشا بۍ بە جە قەنارەدای دلێشەنە بەرا. قەراروو پیلانگێڵنا بە دڵنیاییوە کوشتەی ڕابەر ئاپۆی بۍ بە جە قەنارەدای. چونکی بەپاو یاساکا تورکیای یەکسەر جە قەنارە دریۍ. کەس گومانەش جە ئەنجامدای ئی هەرمانۍ نەبۍ.

پێویسا گرڎ کەسێ جە پرۆسە تاریخیەکا عال  بیاوۆنە

سەروو ئی بنەمایۍ هجوموو پیلانگێڵنی جە ١٥و شوباتوو ١٩٩٩ ئەنجامدریا. ڕابەر ئاپۆشا بڕفانا و فاڕاشاوە پۍ ئیمرالیی جە تورکیا. دادگایۍ ساختە وەشکریا سەرشەرە سەپیا. حەرپاسە بەزانابیەی جە ڕۊو جە قەنارەدای شێخ سەعیدینە، ڕابەر ئاپۆ سزاو جە قەنارەدایش سەرەرە سەپیا، گرڎ چێوێشا کۊکەردۆ. ئا ڕووەی شێخ سەعیدشا بە ئاژاوەگێڵنی تاوانبارکەرد، ڕابەر ئاپۆشا کینیا بڕفانا. ڕابەر ئاپۆ جە ڕۊو جە قەنارەدای شێخ سەعیدینە سزاو جە قەنارەدایش سەرەرە سەپیا. ئانۍ کە واچێنۍ ئێمە مدرامانوو کوردیما دلێنەبەرد، بەهیچ شێوێوە ڕا نەڎێنە کە مدرامانێوە تازە پۍ ئازاڎیی کوردی بە سەرمەشقی ڕابەر ئاپۆی سەرهۊر بڎۆ، واتە دوژمنایەتیشا دەس پنەکەرد. بە مقارنە چنی تاریخی، گەرەکشابۍ پێسە ئانەی کە قەد بیەیش نەبیەن نیشانەش بڎا. پێویسا ئی ڕاسیۍ عال بزانیا. پێویسا گەلەکەما، گلێرگە، گەنجا و ژەنا کوردی هێزە شۆڕشگێڵنەکۍ ، سۆسیالیستە دیموکراتیکەکۍ عال چی ڕاسیا بیاوانە. جە کوردسانەنە جە وڵاتپارێزی، ئازاڎیوازی و میلیتانی شۆڕشگێڵنیی بیاومێنە، هەتا هەس بە ڕاسی پیلانەکۍ کەرمۍ. ئەگەر پاسە نەبۆ، مەتاومۍ بە عالی چی پرۆسەیە بیاومێنە و ئەگینا مەتاوا پێسە پێویسی ئەرکی وڵاتپارێزی و شۆڕشگێڵنانەو ۋێشا جابەجێ کەرا. تەنانەڎ مەتاوا ئازاڎیوازێوە سەرکۊتۍ با. پۆکەی ئی پرۆسە تاریخیۍ مشۊم بەگرنگ وینییا.

ئێمە ڕووەدایەکا دماو ئانەیچ مزانمۍ. وەختۍ ڕابەر ئاپۆ پیلانگێلنیەکە و پیلانگێڵنەکێش ڕیسوا کەردۍ، بە تایبەت وەختۍ ئاستوو پیلانگێڵنییەکەیش دژوو تورکیای ئاشکرا کەرد، ئاژەکە فاڕیا. چونکی سەرۆکوەزیرانوو تورکیای، بولێنت ئەجەویت، کە دەسش جە پیلانگێڵنیەکەینە بۍ، واتش "من بە تەمامی نەیاوانینە پۍ چی ئەمریکا ئاپۆش ڕادەسوو ئێمە کەرد؟" ئا ئاژەی کە  ئاڎ نەیاواشەنە، ڕابەر ئاپۆ باسش جە ڕاسی پیلانگێڵیەکەی کەرد و ڕاسیەکێش شارەزایانەنە پۍ گرڎ لێوە ئاشکرا کەرد. ئاستوو پیلانگێڵنی دژ بە گلێرگەو تورکیای و واقیعوو تورکیایش بە قووڵی شیکەردۆ و هۊرسەنگنایش پۍ کەرد. ئینەیچ بێ بە مەڵامەتوو پەیجوریێوە گرنگی جە گلێرگەو تورکیای و عەقڵیەتوو تورکیای و ڕاوەبەری تورکینە.

واتشا، ئێمە جە قەنارەدای کە جە پرۆسەکەنە وەڵابیەنۆ ئەنجامش مڎەیمۍ

جە تەرەفێوە هێزە پیلانگێڵنەکۍ هجوموو ١٥و شوباتی ئەنجام دێنۍ، واتە وەختۍ ڕابەر ئاپۆ جە کینیاوە پۍ ئەستەنبوڵی بڕفانیا، بەردشا پۍ ئیمرالی و پاسشا نیابێرە کە پەکەکە جە ماوەو ٦ مانگانە دمایش پنە بۍ. پۊکەی بە پەشتبەستەی بە جە قەنارەدای ڕابەر ئاپۆی و تەسفیەکەردەو پەکەکەی، بەرنامەو کۊکوشیشا نیابێرە. بەڵام ڕابەر ئاپۆ بە قووڵی و ۋەرفراوانی هێزوو کۊشیایش جە دژوو پیلانگێڵنی دەس پنەکەرد. پەکەکە نەمەڕیا و تەسفیە نەبی. گلێرگەو کوردی جە ڕابەر ئاپۆی و پەکەکەی جیا نەبیێوە. بە دروشمەو ''مەتاودۍ ڕۆما تاریک کەردۍ''، مدرامانۍ گەورەی گیانفیدایی پەرەش سانا. جمیەر و گەل جە دەوروو ڕابەر ئاپۆیرە کوۍ بیێوە.

ئینەیچ ئامانجوو جە قەنارەدای پیلانەو ١٥و شوباتیش تێکدا. سەرکردەکۍ دەوڵەتوو تورکیای ناچار بیۍ بە قووڵی ئەوەکۊڵیای جە ئاژەکەی کەرا. ئەگەر جە قەنارەش دەیمۍ پەکەکە و گەلوو کوردی ئینۍ ئاماڎەباشینە. سەرهۊردای کەرا داواو ۋنەپەرسایۆ کەرا. حەرپاسە کاروەدایش ۋنە گنۆوە کە دەوڵەتوو تورکیای فرەتەرین زەرەرش پنە میاوۆ. ئینەشا سەروو ۋێشا بە مەترسیی زانا. بەڵکم جە یاگێشەنە سیستموو ئەشکەنجەدای و ئەرەبڕیەی و قڕکەردەی ئیمرالینە وەش کەرمۍ، چێروو ئی سیستمەینە بە سیاسەتووو ڕێزنایرەی دلێشەنە بەرمۍ. سەروو ئا بنەمۍ جە قەنارەدای دماوزیا.

دماتەر سیاسەتوو ڕێزنایرەی ئیمرالیی جە تەرەفوو حکومەتوو هامپەیمانییوە بە سەرۆکایەتی بولێنت ئەجەویت ئەنجامدریا. ئامانجشا پەیوەس بیەی بۍ بە یۊبیەی ئەوروپایۆ. جە چوارچێوهو پەیوەسبیەی به یۆبیەی ئەوروپایۆ، حیسابشا پۍ له دلێنەبەردەو مافه دیموکراسی و ئازاڎییەکا گەلوو کوردی کەرد. پا ئامانجۆ سیستموو ئیمرالیشا وەشکەرد و هجومی گۆشەگیریی ئیمرالیشا دەسپنەکەرد. ئیمرالی ۋێش پێسە هجومێوە بنیاڎ نریان.

ئانۍ کە ئیمرالیشا وەشکەرد واچێنۍ جە قەنارەدای یەکجار ئینسانی کوشۆ، بەڵام ئیمرالینە ڕووانە ١٠ جارۍ ئینسان مرۆ. حەرپاسە ڕابەر ئاپۆ حەقەتینەکۍ ئیمرالییش پی جۊرە هۊرسەنگنۍ. واتش: "جە ئیمرالینە مەردەی ئاسایی نییا، کوشتەی هەن. سیاسەتوو ڕێزنایرەی جە ڕاسینە جە قەنارەدای خراپتەرا، کە بە ویەرناو وەختی بە ئەنجام میاوۆ". واتشا ڕابەر ئاپۆ حیچ چێوۍ وەش مەکەرۆ، پەکەکە ۋێش تازە مەکەرۊوە، تەسفیە کریۆ، ڕابەر بەبێ ڕێکوستەی مەنۊوە. پی جۊرە مدرامانوو ئازاڎیی کوردی دلێنە مشۆ. ئینۍ ئا حساب و مقارنۍ بێنۍ بوو کە جە پلانەکێشانە چەمەڕاش کەرێنۍ. خەباتوو ئیمرالی سەروو ئی بنەمایۍ دەسش پنەکەرد. ڕابەر ئاپۆ سەرەڕاو گرڎوو هەلومەرجە سەختەکا بەردەوام بۍ جە کۊشیای و واتش: "متاومۍ بە کۊشیای ئی هجوما دلێنەبەرمۍ. داواو پەشتیوانیش جە ڕێکوزیاکا و گەلی کەرد. جمیەرەکەما و گەلەکەما باوەڕیشا بە ڕابەر ئاپۆی بۍ و پەشتیوانی ۋێشا پۍ ڕابەر ئاپۆی و ڕێبازەکەیش بەربڕی.

گرڎ کەسۍ واچۍ چی مەگەر کریۆ جە ئیمراڵینە کۊشیای کریۆ؟

بەڵام چێگەنە قۆناغێوە کە ئێمە پنەش ماچمۍ کۊشیای دژوار جە ئیمراڵینە جە ساڵەکا ٢٠٠٠، ٢٠٠١ و ٢٠٠٢ دەسشپنەکەرد. ئێمە ئا ڕووا ویروو ۋێما بارمێوە. ئانۍ گەرەکسابۆ متاوا ئەوە کۊڵیای کەرا. کێ چنی ویرش کەردەنۆ و چێشش نویستەن. کەس چا قەناعەتەنە نەبۍ کە ئا کۊشیایەی رابەر ئاپۆ واتش، جابەجێ کریۆ. گرڎ واچێنۍ ئانە محاڵا. واچێنۍ "مەگەر کریۆ ئیمراڵینە کۊشیای کریۆ. ئیتر ئاپۆ هیچش دەسەنەنمۍ و هیچ چێوۍ نییا کە کەرۊش. مشۊم پەکەکە مەژگوو ۋێش کۆکەرۊوە، ئا گرڎ دەرفەتۍ ئینۍ وەروو دەسانە؛ با بە زایەشا نەڎۆ. ئیتر با شۊنەو ئاپۆی نەگنا". نەک خەڵکی ئاسایی، بەڵکم وڵاتاپارێزنا دەوروبەریچما پاسە واچێنۍ.

وەختۍ ڕاوەبەرێتیما ئەرەیاوناش کە، پەشگیری جە رابەر ئاپۆی کەرا، رووبەڕوو سوکایەتیۍ فرەی بیێوە. جا چێش نەواچێنۍ؟ وەختۍ ئەرشیڤەکۍ هۊردریاوە، ئانۍ گرڎ وینیا. ئاژەکە پا حەدە جددی بۍ. مشۊم ئانە بە سانایی و ئاسایی نەوینیۆ. ئانە سەرنجۍ ئاسایی نەبۍ. بە پاو خەڵکی ئاست میامینی، جە ئیمراڵینە چێوۍ نەبۍ کە تاویۆ ئەنجام بڎریۆ. ئەقڵیەتوو ئاڎیشایچ ئەقڵیەتێوە مامناوەند بۍ، جە زینڎانە ئاساییەکانە نەکریۍ چێوۍ بەرهەم بۍ، جە یاگۍ پێسە ئیمراڵینە کە پۍ ئانەی وەشکریان ڕووۍ ١٠ ئینسانۍ کوشۆ، متاویۆ چێش کریۆ؟ بە پوختی باوەڕ نەکەرێنۍ کە هیچ چێوۍ چا وەش بۆ.

بەڵام نەتاواشا چا راسیە بیاوانە. رابەر ئاپۆ ئینسانێوە ئاسایی نییا. ئاڎ ئینا سەروو ئاساییبیەیۆ. بڕواش بە هەر چێوۍ بۆ کەرۊش ئامانج و جابەجێش کەرۆ. ساحیب بەهرێوە فرە بەقوەتا. دیسپلینوو ژیۋای و خەباتیش بە شێوێوە فرە عال هەن. هیج دەرفەتێوەیچ نەبۆ هێزوو ئەنەیاوای، شۊنیرە لوای، هەستکەردەی، بەرهەمئاردەو ئەندێشەی تازەی، ئاشکراکەردەو رەگەزەکا ژیوای تازەی و بەیاگۍ یاونای پراتیک وزۆ ڕووە. مەتاوا چا حەقەتینەیە بیاوانە. راسی رابەرایەتی کە جە کەسایەتی رابەر ئاپۆینە بەرجەسە بۍ، جە راسی سەرمەشقیەکەیش و جە راسی وەشکەردەو ئاڎیی نەیاوێنێنە یاخوڎ گەرەکشا نەبۍ بیاوانە. رابەر ئاپۊیچ پێسە ۋێشا وینێنۍ، بەڵام گرد غەڵەتەرە لووۍ و هورخەڵەتیۍ.

 

ئەرڎۊغان سیاسەتمەدار نییا و ئاکەپەیچ ڕاسیینە پارتێوە سیاسیی نییا

 کۊشیایی ئیمراڵیینە بەینوو ساڵاو ٢٠٠٠-٢٠٠٢ گرڎ لایۍ کەوتۍ غەڵەتۊ. وەڵۍ گرڎینە خودوو ئەجەڤیی. وەختۍ چەمەڕوانوو ئەنجامێوە یەکلاییکەرەوەت بێنۍ، ساڵەو ٢٠٠٢نە ٢ ئابوو ٢٠٠٢ێنە سزاو قەبارەدای دەستووری هەمیشەیینە نەمەنە. پاسە فکرۍ کەرێمیانە، کە بەدڵنیاییوە ئەنجامشا دەس وستەن. ڕابەر ئاپۊ پارێزنامەو دووۍ بەشوو وێش پاڕێزنامەو دادگاو مافەکاو ئینسانوو ئەورووپاینە بە نامۍ "جە دەوڵەتوو ڕاهیبی سومەریوە بەرەو شارستانیەتی دیموکراتیک"نە بەرنامەو وەرکەوتوو دلێڕاسەی دیموکراتیکی و کوردستانی ئازاڎیش پێسە چارەسەروو پەرسەو کوردی وست ڕووە. پێسە وەختێو دیارییش کەرد، کە تەنیا بە مافە دیموکراسی و ئازاڎییەکاو گەلوو کوردی پەرسەو کوردی چارەسەرە بۊ، ئا وەخت بەرنامەو مافە کەسییەکاو ئەجەڤیتی تێک شی. خەریک بۍ خەسەخانەنە ئەجەڤیت جە سەرۊکوەزیرانی دوور وزیۊوە. دماتەر بەزۊر ناچارشا کەرد بە کەرڎەی ورچنیەی وەڵێوەختەی، ئەجەڤیت جارێوە تەر واتەبێش ، "من نەیاوانێنە چی باخچەلی داواو ورچنیەی وەڵێوەختەیش کەرڎە ". "بەڕاسی قۊناغەکەش فرە خاس وست وەڵۍ، ئا ورچنییە وەڵیوەختە چکۊوە ئاما؟" بە بۍ ئانەیە کە جە دوۍ چێوا بیاوۊنە لوا. یەکەم چی ئەمریکا ئاپۊش دا دەسشاوە؟ دووەم چی باخچەلی داواو ورچنیەیش کەرد؟

بە ئەقڵیەتوو تورکی ویرۍ کەریوە. پیلانگێڵنیی ١٥ شوباتوو ١٩٩٩ چی کریا؟ پیلانگێڵنی ٩ تشرینوو یوەموو ١٩٩٨ چی کریا؟ هەرپاسە، باخچەلی چی ئاخروو ساڵەو ٢٠٠٢نە حکومەتوو ئەجەڤیتیش ناچار کەرد، کە ورچنیەی وەڵێوەختە کەرۊ ؟ وەروو ئانەی سەرنەکەوت، ناچارش کەرد. ئیتر نەتاواش پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی بەرۊ ڕاوە. وەروو ئانەیە ورچنییەی ٣ تشرینوو دووەموو ٢٠٠٢ هامپەیمانییش ورشاناوە، هەڵوەشایەوە، شکسش ئارد و جیای ئانەیە ئاکەپە کرایا دەسەڵاتدار. هێزە پیلانگێڵنەکۍ هەرمانەو ڕاوەبەرڎەی پیلانگێڵنیی میاننەتەوەییشا دا دەسوو تەیب ئەرڎۊغانیوە و هامکارەکاشۊ. تەیب ئەرڎۊغان سیاسەتمەدار نییا، ئاکەپەیچ ڕاسیینە پارتێوە سیاسی نییا، تاریخیش بویندۍ. پارتێوە بە بۍ ئانەیە کۊنگرەی گەورەش بەستەبۊ مۍ سەروو حوکمی. حەرکەش بە بۍ بەستەی کۊنگرەو حزبی سەرکەوت و بە تەنیا وێش بی بە دەسەڵاتدار. چی مەگەر پاسە ئینسان مۍ سەروو دەسەڵاتی؟

 هەرماندار کریابۍ، پەوکای پیسە ئاما سەروو دەسەڵاتی. گوایا بە ئەقڵیەتوو ئومەتی ئیسلامی، بە ئیسفادە جە هەست و بڕواو مسوڵمانێتیی گەلاو تورکیای، ڕا نەدا کە گەلوو کوردی پەشتیوانیی پەکەکەی و ڕابەر ئاپۊی کەرا. هاوکاری و پەشتیوانیی گەلی پەی پەکەکە و ڕابەر ئاپۊی بڕا. ئامانجشا ئانە بۍ جە ڕاو هجوومی گەرەشێونانەی پاکتاوکارەکاو دلۍ، جمیەرەکەی پارچەپارچە کەرا و دلێشنە بەرا. گەرەکشابۍ جە ڕاو ئەقڵیەتوو ئاکەپەی و هجوومەکاشا پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی سەر وزا. ئاکەپە پێسە یاوا دەسەڵات و سەروو ئا بنەمۍ هجوومش کەرد.

تارێخ ئی شۊڕشە زیهنییە گەورەیە منویسۊوە

ئاخرۊ گرڎوو هجوومەکاو سەروو ڕابەر ئاپۊی پووچەڵۍ کریێوە. ئا هجوومۍ دلێنە بە دەسوو تەسفیەکەرا کریۍ پووچەڵۍ کریێوە. چارەسەری ساختەو بەنامۍ ئوممەتی ئیسلامی پووچەڵ کریاوە. بە چە ڕاێوە؟ جە ڕاو فاڕای پارادایمیوە. ڕاو چارەسەروو پەرسەو کوردیوە سەروو بناغەو کۊنفیدراڵیزمی دیموکراتیکی، ڕاو چارەسەروو کۊنفیدرالیزمی دیموکراتیکیوە سەروو بناغەو وێڕاوەبەری دیموکراتیکی، سەروو بناغەو ئازاڎیی ژەنۍ و ئیکۊلۊژی و بەرنامەو چارەسەروو پەرسەو کوردی بەرکەوت. تەنیا پەی پرسەو گەلوو کوردین؟ بێگومان نەخێر. ڕابەر ئاپۊ کۊشیایی ئیمراڵیینە شۊڕشێوە تازەش وەشکەرد دژوو هجوومەکاو ئاکەپەی و کۊشیا. ئینەیچ یۊ جە گەورەتەرین وەڵێکەوتەیەکاو تاریخیین. یۊ جە گەورەتەرین شۊڕشە فیکرییەکان. ڕەنگای تەنانەت یەکەمین شۊڕشیچ بۊ. مۊم پێسە وینمێش، تارێخ پێسە منویسۊشۊ.

وەختۍ ئاکەپە پێسە مەڕیا، ئیدارەو تورکیاینە هیچ هێزێوە نەبۍ، کە بتاوۊ پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی بە سەرکەوتەیی کەرۊ. تەیب ئەرڎۊگان و هامکارەکێش گەرەکشابۍ بە پلانێوە تازۍ جیاوازە درێژە پی هجوومەیە بدانۍ. پێسە یاوناشا ئارۊ. پلانۍ جۊراوجۊرۍ نریێرە. پلانەو ٢٠٠٨-٢٠٠٩ پلانێوە چێنۍ بۍ، ڕابەر ئاپۊ تشرینوو دووەموو ساڵەو ٢٠٠٩ واتش، "سیستم کودەتا کەرۊ". مانگەو کانوونوو دووەموو ساڵەو ٢٠٠٩ پارتوو جڤاکی دیموکراتیکی وزیارە، ڕاسییەکەش، ئاکەپە هجووموو کودەتاو دژوو سیاسەتوو دیموکراتیکی کەرد.

ئاخروو مانگەو ئایاروو ٢٠١٠ یۊ ڕابەر ئاپۊ واتش "هەلومەرجی گونجیا پەی کۊشیای سیاسی نییا" و کێشیاوە چەنەش. پێسە بەینوو ساڵاو ٢٠١٠-٢٠١٢ پڕۊسێوە گەورەو جەنگی قۊمیا، بەینوو ساڵەکاو ٢٠١٣-٢٠١٥ ئاکەپە بە فرتوفێڵۍ جیۍ بە نامۍ پڕۊسەو چارەسەریوە هجوومێوە تازەش دەس پەنە کەرد. ڕابەر ئاپۊیچ واتش: "ئیتر مدرامان کەرمێ"

دماو ٢٤ تەموزوو ٢٠١٥ بەدماوە، بە نامۍ پلانەو چالاکیی دلێنەبەرڎەی، هجوومێوە سەرتاسەری بە دەسوو ئاکەپەی وەش بی، کە هەر جۊرە پەیوەندیێوەش چەنی ڕابەر ئاپۊی قەدەغە کەرد، بە ئامانجوو دلێنەبەرڎەی گەریلا و تەسفیەکەرڎەی پەکەکەی. ئیساتۍ وەختێنە کە ئی پڕۊسەو سیستموو ئیمراڵییە و ئی هجوومۍ ٢٥ەمین ساڵەیشا تەمامنا، وینمۍ خۊیان تەواو و هجووم پیلانگێڵنیاو ئاکەپەی سەروو بنەماو پلانە جیاجیا کەرێشا مەڕیۍ و پووچەڵۍ کریێوە و تێکۍ شیۍ. هاموەخت ١٠ تشرینوو ساڵەو ٢٠٢٣، لایەنە ڕۊشنویر و دیموکراتیکەکۍ و کرێکارۍ و سۊسیالیستی جیهانی ٧٤ وڵاتۍ جیهانینە دا چالاکیێوە تازەشا کەرد، بە ئامانجوو ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی. ئیساتۍ جە ٢٥ەمین ساڵیاڎوو پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی ١٥ شوباتینە خێرامای وەنەو چالاکیێوە چانەی کەرا، سەرەمڕ گرڎلایۍ دنیێنە ئەرەیاونیۍ، پانێڵۍ، دیبەیتۍ، ڕۊو وانایۊ، شەرمەزارکەرڎەی، کۊبییەیۊ و وێنیشانەدای هەنۍ پەی ئازاڎی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی و چوار پارچەو کوردستانیچنە و سەرنیشتیچنە ڕاپیمای گەورەو ئازاڎیی ١ شوباتینە دەسش پەنە کەرد، گەنجۍ ئەورووپانە ڕا پیما و گەلوو کوردی ١٧ی شوباتینە شاروو کۊڵنینە پەی داواو ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی و ورگێرتەی سیستموو ئەشکەنجەی و گۊشەگیری و قڕکەرڎەی ئیمراڵی هەڵوێستی گرڎینوو وێش نیشانە مدۊ. بە دنیۍ نیشانە مدۊ کە جڤاکی کوردی چێشش گەرەکا. ڕاپیمایۍ گەورەی چانە هەن.

گەریلا شکسوو ئیدارەو ئەرڎۊگانیش ئەرەیاونا

چالاکییەکاو گەریلای ئانەشا کەرد، ئاخروو مانگەو تشرینوو دووەمی و کانوونوو یوەمیوە، ئۊپەراسیۊنە شۊڕشگێڵنییەکاو ئی دمایە ١٢کانوونوو دووەمینە، کە ئاکەپە و مەهەپە گورزی قورسشا وەرکەوت. ڕاسیینە ئی ئۊپەراسیۊنۍ ئیدارەو ئەرڎۊگانیشا ماڕان، کە وەرپەرسا جە گۊشەگیری و کۊکوشییەکا.

ڕاسییەکەش، گەلەکەما و دۊسەکێما جە ٢٥ ساڵەو پیلانگێڵنینە پێسە عەشقی پیلانگێڵنییەکەی ڕەت کەراوە. ئیمرالی گەرەکش نیا چەنی سیستموو ئەشکەنجەی و گۊشەگیری بژیوۊ. هەرپاسە گەریلاکاو زاپی بە شێوازوو دایوەنەی وێشا مدرامان کەرا، پا باوڕ و بانگەشەوە گەرەکشا پیلانگێڵنیی ١٥ شوباتی و سیستموو ئەشکەنجەی و قڕکەرڎەی ئیمراڵی ورشانۊوە.

سیستموو ئیمراڵی، سیستموو قڕکەرڎەین

ئێمە چێگەنە کۊمەڵێو پێکئاوەرۍ سیستموو ئەشکەنجەی و گۊشەگیریی ئیمراڵی ئاشکرا کەرمۍ. ئینە سیستەمێوە ڕاوەبەرڎەین، ئی یاگۍ زیندان و یاگۍ گێرتەی نییەنە. ئی سیستموو گۊشەگیری و ئەشکەنجەیە کە پەی قڕکەرڎەی کوردی ئەرەمەرزیان، ڕاسیینە ٢٥ ساڵێن هجوومەکاو قڕکەرڎەی پەی سەروو گەلی جە سیستەموو ئیمراڵییوە هەنۍ. ئێمە وەڵتەرۍ بەڕۊشنی ئانەما ئەرەیاونان، کە کوردستان بە سیستموو مۊدێرنیتەی سەرمایەداریی جیهانی و بە ڕاوەبەرڎەی هامبەشوو ئی دەوڵەتە نەتەوا، کە قڕکەرڎەی کوردستاننە سەپنا ڕاوە بریۍ. پەیماننامەکا پێسە پێسە (CENTO) بە ئاوارتەوە بریۍ ڕاوە. ٢٥ ساڵی ویەرڎەنە ئیمراڵی بە سیستموو ئەشکەنجەدای و گۊشەگیری و قڕکەرڎەی هەنۍ. پەوکای سیستموو ئیمراڵی سیستەمی قڕکەرڎەین. ڕاسیینە ئانە ئا سیستەمنە کە جە سیستەموو مۊدێرنیتەی سەرمایەداریی جیهانیوە سەرەش وردان. کە گوزراشت جە نەتەوە یۊگێرتەکا کەرۊ ناتۊ بەرۊش ڕاوە بە سەرمەشقایەتیی وەڵاتا پێسەو ئەمریکا، ئینگلتەرا و ئیسرائیلی، یانۍ سیستەمێوەن کە سەروو بناغەو سیاسەتوو قڕکەرڎەی کوردی وەش بییەن. ڕابەر ئاپۊ واتەبێش: "وەختۍ ئامانۍ ئیمراڵی، سی پی تی-م وەرڎەممنە دیی" یانی پاسە هامبەشۍ و هامهەرمانێنۍ. راسیینە دەوڵەتوو تورکی بە تەنیا مەتاوۊ ئیمراڵی بەرۊ ڕاوە. دەوڵەتوو تورک ئاشکراش کەرد کە پاسەوانێوەن. ئی یاگۍ شوێنە ئیدارێوە هابەشا. هاوبەشە. سیستموو ڕاوەبەرڎەی هامبەشوو سەرمەشقەکاو سیستموو مۊدێرنیتەی سەرمایەداریی جیهانی و ئا حکومەت و دەوڵەتانۍ کە کوردستاننە بە سیستەموو دەوڵەت-نەتەوەی ئەرەمەرزیێنۍ. هجووموو قڕکەرڎەی پەی سەروو کوردستانی سەروو بناغەو سیستەموو ئیمراڵی کریۊ. چونکوم ڕابەر ئاپۊ گوزارشت جە ئیرادەو گەلوو کوردی کەرۊ پەی ئازاڎی و بییەی. ئی هجوومۍ دژوو ئیرادەی، بناغەو هجووموو قڕکەرڎەی کوردینۍ. پەوکای پێویسا خاس جە سیستەموو ئیمراڵی بیاومێنە. پێویسا بەڕاسی هەست کەرمۍ. پێویسا ئینەی پێسە چێوێوە ئاسایی نەوینمۍ.

ماسکەکۍ کەوتۍ و ڕاستیەکان بەرۍ کەوتێ

ئی سیستەم ئینا ٢٥ەمین ساڵەو وێشنە، وەختۍ ئی سیستمە پا منیۊ یاڎوو ٢٦ ساڵەیشۊ، پێویسا گرڎما خاس ویرۍ کەرمێوە. ئانۍ کە ماوەو ٢٥ ساڵی ویەرڎەینە سایۍ سیستەموو ئیمراڵییوە ستەم وەنەو ڕابەر ئاپۊی کەرا، هجووم و قڕکەرڎەی سەروو گەلوو کوردیرە سەپنا، کەی مویندۍ کە چندە سووکایەتی و تاوانێوە گەورەشا وەراوەروو ئینسانیەتی کەرڎەن؟ پێویسا ئیساتۍ ویندێش. ئەمریکا، بەریتانیا، ئیسرائیل، ئەنجوومەنوو ئەوروپای، سی پی تی و دادگاو مافوو ئینسانوو ئەوروپای گرڎشا پێویسا ئیساتۍ بوینا، ئینە تا کەی بەرڎەوام بۊ؟ تا کەی ئی دوژمنایەتییە وەراوەروو کوردی بەرڎەوام بۊ؟ تا کەی ئی سووکایەتییە بە گەلوو کوردی کریۊ؟ کورد چێشش پادیشا کەرڎەن؟ چی پاسە قینیشا وەنەو کوردی مێ؟ چی دلێنەبەرڎەی کوردی بەرڎەواما؟ ئایا کورد مافوو بییەی و ژیواێوە ئازاڎیش نیا؟ کۊنتەرین گەل تارێخەنە گەلوو میزۊپۊتامیاین، کە شارستانیەت و ئینسانیەتش دلێنە پەرە سانان. ئانۍ هجووم کەرا سەروو کوردی چەنی نوێنەرایەتیی ئینسانیەتی و شارستانیەتی کەرا؟ ئیتر ماسکەکۍ کەوتۍ و ڕاسییەکۍ بەرۍ کەوتۍ. پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی و سیستەموو ئەشکەنجەی و گۊشەگیری و قڕکەرڎەی ئیمراڵی بە گرڎوو ورڎەکارییەکاشاوە ڕۊشن بییۊ، ڕاسیی بەرکەوت. پێویسا ئیتر دەسش چەنە ورگێریۊ. ئیتر مەتاوا درێژە پی سیستەمەیە بدا. هەرپاسە پێویسا بەرڎەوام نەبۊ. ئەگەر هجوومەکێشا پی ڕاددە بەرڎەوامۍ با، پێویسا بزاندۍ کە کۊشیایما دژشا زیاتەر وەڵا بۊوە و گنۊ وەڵۍ.

پەوکای پێویسا گرڎ لایۍ یاڎوو ٢٥ ساڵەی پێسە نرخناێوە تازەی بوینا. پێویسا پەی ئانیشا ئی پیلانگێڵنییەیشا ساز کەرڎەن و ئانۍ سیستەموو ئەشکەنجە و گۊشەگیری و قڕکەرڎەی ئیمراڵییشا بونیاڎ نیان و تا ئارۊیچ بەراش ڕاوە، ئینەیە کەرا. پێویسا جڤاک و ئیدارەو تورکیای و سیاسەتمەدارۍ و ڕۊشنویرۍ و گرڎ لاێوە ئی هەرمانۍ کەرا. چونکوم تەحەداو ئادیشایچ کریان ئێمەیچ کەرمێش و بەرڎەوامۍ بیمۍ.

٢٦ەمین ساڵەو مدرامانی بۊ بە ساڵەو سەرکەوتەی هەڵمەتەو ئازاڎیی جیهانی

هەڵبەتە بەشوو دماتەرینە سەروو وەنەپەرسایۊیۍ تازەی مردمۍ، مدرامانوو ئیمراڵی چێشا؟ پێویسا چە وانێوەش چۊوە فێرۍ بیمێ؟ چەنی ساڵەو ٢٦ەمین نزیکۍ بیمێوە؟ دڵنیێنمۍ چانەیە کە وەنەپەرسایۊیتازە کریۊ. وەلۍ با گرڎ لایۍ بزانا؛ یاڎوو ٢٥ ساڵەینە، پیلانگێڵنیی میاننەتەوەیی پێسە دڕندانەتەرین هجوومی تارێخەنە، پێسە دوژمنوو ئینسانیەتی لوا تاریخۊ. پەڵێوە سیاوا ڕوخساروو تاوانباراوە. سەرەڕاو ئینەیچ ڕابەر ئاپۊ و گەلوو کوردی و دۊسەکێشا ٢٥ ساڵێن نەمرڎێنۍ، مدرامانشا کەرد و پیلانگێڵنیەکەشا پووچەڵ کەرڎۊ. فرەو جارا و دەیان و تەنانەت سەدان جارێچ هجووموو پیلانگێڵنەکاشا پووچەڵ کەرڎۊ. جە ٢٥ ساڵەو پیلانگێڵنیەکەینە هەڵمەتێوە کەرمۍ پەی دلێنەبەرڎەیش بەتەمامەتی. ٢٦ەمین ساڵەو مدرامانی ساڵەو سەرکەوتەی بە ساڵەو سەرکەوتەی هەڵمەتەو ئازاڎیی جیهانی. سیستەمووئەشکەنجەی و گۊشەگیری و قڕکەرڎەی. ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی مسۊگەر کەرمۍ. سەروو ئی بناغەیە ڕا کەرمێوە پەی ئازاڎیی کوردستان و دیموکراتیکبییەی تورکیای.