کۆن-مەد، جە ۋەران ۋەروو ئا تەماشەکەردەو ئەرەیاۋنەریەکانە کە کوردی بە تاوانبار مزانا کاروەدایش نیشانە

هامسەرۆکایەتی کۆن-مەدی داواش جە ڕێکوزیاکاو ئەرەیاۋنای جە ئەڵمانیانە کەرد، نزیکایەتی پەیوەندییەکا ماڵپەڕو express.de و ڕۆنامەو WDR، کە گەلوو کوردی بە تاوانبار مزانا و بەپاو ئەخلاقی ڕۆنامەوانی نزیکۍ مەباوە شەرمەزار و مەحکووم کەرا.

هامسەرۆکایەتی فیدراسیۆنوو پێکئامایەکا کوردسانی جە ئەڵمانیا (KON-MED) ئەرەیاۋنانش، تۆمەتبارکەردەی گرڎوو چین و توێژەکا گلێرگەی کە گەرەکشانە چارەسەری دیموکراتیکی پۍ پرسوو کوردی بۍ ئاراوە، پێسە 'تیرۆریست'ی تاوانبارش کەرا، جیا جە ڕوو سیاوکەردەو ڕژێموو ئەردۆغانی زیاتەر نییا. کۆن-مەد ئاگاڎایش دا کە تاوانبار کەردەی داواکا نەتەوەو کوردی پۍ مافەکا مرۆڤی و پێگەو جەهانی بە دەسەواژەو "گرووپە تیرۆریستییەکۍ کۆباوە"، نیشانۍ هامکارییا چنی ئەردۆغانی.

بەیاننامەکەو هامسەرۆکایەتی پی جۊرەنە:

ڕۊو ١٧و شوباتوو ٢٠٢٤، ڕاپیمای "ئازاڎیی پۍ عەبدوڵا ئۆجالانی، چارەسەری سیاسی پۍ پرسوو کوردی" جە شاروو کۆڵنینە بە سەرمەشقایەتی ئەرەمەرزیا دیموکراتیکەکا و ڕێکوزیا مەڎەنییەکا ملۆڕاوە. ئێمە پێسە کۆن-مەدی ئینایمۍ چنی چارەسەری دیموکراسیانەو قۊرتەو سەڎ ساڵەو کوردی.

دەوڵەتوو تورکیای مافە سەرەتاییەکا مرۆڤی و مافە مەدەنییەکا نەتەوەو کوردی قبوڵ مەکەرۆ؛ گەرەکشا بە سیاسەتی دڕنڎانە فشار وزۆ سەروو داواکارییەکا کوردا. داواکاری دیموکراتیک و یاسایی گەلوو کوردی بە زەبروو هێزی و تنووتیژی وزیۆ چێروو پەیا. هەر پا مەڵامەتیچۆ هەزاران دەگۍ کوردنشینۍ چۆڵۍ کریۍ و ٤ ملۋێن کوردۍ بە زۆر ئاوارۍ و دەربەدەرۍ کریۍ. بە هەزاران چالاکێما بە پاشێلکەردەو یاسا میان دەوڵەتییەکا مافوو مرۆڤیوە ئەشکەنجە دریێنۍ. حەر ۋەروو ئی مەڵامەتیە کوردەکۍ ناچارۍ بیۍ کۆچ کەرا پۍ ئەوروپای و بەتایبەتی پۍ ئەڵمانیای. جە بەینوو ساڵەکا ٢٠١٣ پۍ ٢٠١٥ی بە رابەرایەتی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی، پۍ ئەوەڵجاری پۍ ماوەو ٢ ساڵا، جەنگی چەکڎاری کە بەمەڵامەتوو قۊرتەو سەڎ ساڵەو کوردیوە وەش بی، مردا. هیواکۍ پۍ چارەسەری دیموکراتیکی جە گلێرگەنە زیاڎشا کەرد. سیاسەتوو یاسایی کوردی جە هۊرچنیەکانە کە جە کەشێوە ئاشتینە لوواڕاوە، قۆناغێوە تاریخیش بەدەسئارڎ. جە هۊرچنیەکا ٧و حوزەیرانوو ٢٠١٥ ینە جە کەشێوە ئارامەنە هەدەپە ٨٠ نوێنەرێش بەدەسئاردۍ. بەرکۊت کە ئاکەپە – ئەردۆغان کە جە ٣ۍ تشرینوو دووەموو ٢٠٠٢ ێنە ئاما سەروو دەسەڵاتی، پۍ ئەوەڵجاری شکس مارۆ.

ڕژێموو ئەردۆغانی ئەنجاموو هۊرچنیەکاش قبوڵ نەکەرد و فاڕیای سیاسیش پۍ سەرکوتکەردەو قۊرتەو کوردی بە شێوازی جیا جیا و تنووتیژی ئەنجامدا. حەریۆ جە شارەکاو سور، فارقین، لیجەی ئامەد، نسێبین، شەمرەخی مێردین، جزیر و سلۆپی شرناخی و ناوەنڎوو شڕناخی و گەڤەروو جۆڵمێرگیش کاول کەردۍ. حەرپاسە شارەکۍ عەفرین، گرێ سپی و سەرێکانیش جە سەر سنوورەکا ئیدارەو ۋێڕاوەبەری سەرنیشت و ۋەرکەوتوو سوریاینە بە چەکەکاو ئەڵمانیای ئەرەگیر کەردۍ. سەڎان هەزار کەسۍ بە زۆر ئاوارۍ بیۍ.

جە هەرێمەکاو پارێزنای مەدیاینە جە پانیشتوو کوردسانی چەکی کیمیاۋییش بەکارئاردەن. باس چانەی کریۆ کە ئا چەکۍ جە تەرەفوو ئەڵمانیایۆ بە دەوڵەتوو تورکیای دریێنۍ و بەکارش ئاردێنۍ. ئەڵمانیا دڎانش بە قڕکاری ئێزدییەکارە نیان. بەڵام دەوڵەتوو تورکی هجومی قڕکاریش جە شەنگالەنە ئەنجامدا. ڕووانە هجومی ئاسمانی پۍ سەروو شەنگالی و ۋەرنیشتی و کەمپوو پەنابەرا مەخموری ئەنجام مڎا و ژەنا و گەنجا کە جە دژوو داعشی جەنگ کەرێنۍ کوشۆ.

ئێمە پنەما خاسا کە جە چوارچێوەو دادگاو تاوانە میا دەوڵەتییەکانە / پەیڕەو دلێینەو ڕۆماینە پەیجوری جە هجومەکاو دەوڵەتوو تورکی پۍ سەروو گەلوو کوردی کریۆ؛ ئێمە قبووڵ مەکەرمۍ کە میللەتوو کوردی جە سەڎەو ٢١ینە بێ پێگە مەنۊوە. بێگومان ئێمە پەشگیری جە ڕاپیماو ١٧و شوباتی کەرمۍ کە جە شاروو کۆڵنینە ملۆڕاوە. تۆمەتبارکەردەی گرڎوو چین و توێژەکا گلێرگەی کە حەز بە چارەسەری دیموکراسیانەی پۍ پرسوو کوردی کەرا، بە "تیرۆریست"، نامبەردەیشا، جە ڕوو سیاوکەردەی ڕژێموو ئەردۆغانی زیاتەر نییا. تاوانبارکەردەی داواکاو نەتەوەو کوردی پۍ مافەکاو مرۆڤی و پێگەو جەهانی بە دەسەواژەو "گرووپە تیرۆریستییەکا کۆباوە"، جیا جە هامکاریی چنی تاوانەکا ئەردۆغانی نیشانۍ چێوۍ تەری نییا.

پۊکەی داوا جە ڕێکوزیا پیشەییەکا ڕۆنامەنوویسا و ئەرەیاۋناکا ئەڵمانیای کەرمۍ کە ئا ڕێبازە ڕۆنامەوانیاو ماڵپەڕو "express.de" و ڕۆنامەو WDR شەرمەزار کەرا، کە بەپاو ئەخلاقوو ڕۆنامەوانی تەماشەو ڕاسیەکا گەلەکەیما مەکەرا.