ئاشکران تورک ڕۆ بە ڕۆ بەرەو پانیشت مۍ و خاکو پانیشتی ئەرەگیر مکەرۆ. بەڵام چیلاو چەولاوە بڕۍ گەرەکشانە بەهانۍ پەی ئامایشا باراوە.  من گەرەکم نیا ئی مژاریە ورد بکەرووە ۋەروو ئانەی کە مژارەکە ڕۆشنا. بەڵام پەنا پەی تاریخی مبەروو  ۋەرو ئانەی کە مەرامی سەرەکی نویستەو تاریخی، وانە هۊرگېرتەین. جە هەزار ساڵی ۋېیەرڎەنە خێڵە تورکەکۍ ئی دەوڵەتە کوردیۍ واریشا دلېنەبەردێنۍ:

( ئیمپراتۆریەتی ئەیوبی, دەوڵەتو ڕەوادی، دەوڵەتو شەدادی، دەوڵەتو حەسنەوەیهی، دەوڵەتو هەیاری (عەنازی/عەیاری)، دەوڵەتو مەروانی/دۆستەکی، دەوڵەتو هەزەبانی، میرنشینوو بەدرخانی، میرنشینوو بابانی، میرنشینوو سۆرانی، کورڎەسانی سور )٠

جە حەقەتینەنە دەیان میرنشینۍ تەرۍ کوردی جە لایەنو تورکیوە وڕێنۍ. فرەو کەسا بە غەڵەت جە کورڎی یاوێنێنە سەردەمو ئیسلامینە. عەرەب حەجگیز نەتاوانش کوردی لاواز بکەرۆ، ئانە جە عالی ۋێشانە نەبیەن، بەڵکم هەرەکەتوو  ئانەیشا نەبیەن. سەرەتاو لاوازکەردەی کوردی جە ۋەرکۊتوو دلېڕاسەینە، چنی ئامای خێڵە تورکەکا ڕووەشدان. جە سەڎەی دەیەمی زاینیوە و چنی ئامای خێڵە تورکە دڕنڎەکا، دەسەڵاتی کوردی یان وڕان یان فرە لاواز کریان و لایەزال تا ئارۊیچ ئانە بەردەواما. ئانەی تورکی کەردەنش ۋەرا ۋەر بە کوردی، فارس و عەرەب ئا قەوتشا جە وێرانکەردەی و لاوازکەردەی کوردینە نەبیەن.

تورک نەتەوێوە نامۆن پی مەنتیقەیە و بەمەڵامەتوو ئا پێشینە تاریخیە جەنگیۆ، زیاتەر ئەهلوو کوشتەو بڕیەین نەک شارستانیەتی. بەڵام  جە کۊششوو مەنەیۆ و ئەرەگیرکەردەینە، تواناو هەرەکەتۍ تایبەشا هەن و حەجگیز نمەمانیا. ئاڎۍ ئاگاڎارۍ بێنۍ کە سەردەمانێوە پانیشت بیەبۍ بە بنکە پەی بەشەکا تەرو کورڎەسانی. ئەنەیچ بیەبۍ مەڵامەتوو ئانەی، خەریک بۍ تورک جە خاکو ۋێشەنە ۋەرگیری مکەرۍ، بەڵام چی چن ساڵەنە گەمەکەشا بە تەمامی فاڕان. جەنگ و ڕووبەڕوو بیەیۆکېشا دلۍ خاکو ۋێشانە چی دەساڵەنە کپ کەرد و جەنگەکەشا ئارڎەن ۋێگە و ئینۍ هەوڵو تەقەڵاو لاوازکەردەی و دماتەر دلېنەبەردەی بنکە کوردیەکانە. جگە چانەی جە ڕوو هزریوە هەرمانەشا کەردێنە و مەرام و ویر و بڕواو کوردو پانیشتیشا جە ڕاو میدیای و ۋەننگە تورکیەکا و چڼین ڕێ تەرێوە فاڕێنۍ. بەشێوێوە کە پەی خەڵکو پانیشتی، مژارو تەنورەو کناچە مۆدێلێوە یان قسۍ ناشرینەو تیتۆکەوانێوە بۆ بە مژاری گەرم جیا جە ئەرەگیریەکا تورکی. ئانەی ئارۆ تورک مکەرۊش، ویس ساڵۍ چێوەڵتەر کەردەبیێش، جاڎەو پانیشتی جمۍ، بەڵام ئارۆ جاڎەکۍ جە چڼین ڕۍ جیاوازېوە جە تورکیاوە کۆنتڕۆڵۍ کریێنۍ. گەر کۆنتڕۆڵ نەکریۍ، ئایا نەتەوە هەن جە دنیانە سەروازۍ دوژمنەکەیش خاکەکەیش ئەرەگیر بکەرا و وێرەگا زوو بلۆوە یانە، ۋەرا ۋەر بە ئەڵقەو نەتەوە ئەرەگیرەکەیش بنیشۊرە کە ژەعراوی کریێنۍ بە پتەوکەردەی ئەرەگیری. ئایا مکریۆ دوژمنەکەت خاکەکەیت ئەرەگیربکەرۆ، بەڵام زەڕ بڎەی زاوڵەکەیت بوزی ۋەننگە تورکیەکا پەی ئانەی کە زاوڵەکەیت هەر چا تەمەنۆ بە گۊرەیی دروا تورکی و داماگیی درۆینەو کوردی گۆش بکریۆ.

تورک لە نەوەدەکانە تەنیا چند بنکێوی گولانێش بێنێ پانیشتەنە، ئارۆ بنکەکاشا ڕۆبەڕۆ فراوانێ مکەرا و  هەمان وەختەنە بەرژەوەندیی ژمارێوە خەڵکی کاریگەریشا پانیشتەنە لکی دان وێشاوە. پا جۆرە گردلایێ هاگادارێنێ کە تورکیا خاکەکەی ئەرەگیر مکەرۆ، بەڵام گرد بێدەنگییشا ورچنییەن. ئانە کە مایێ شەرمەزاریینە، یەک ئەندام پەرلەمان وەراوەروو ئەرەگیرکاریە ورتەیا چۆوە نمێ.

جا بە کوڵی، گەر بە تەمێ بیمێ جیهان داکۆکیما وەنە بکەرا ئانە خەیاڵپڵاویێوی گەورەن و ئانە، کە مشۆم ئانەیە بکەرۆ حەر کورد وێشەن. ئانە کە کۆبانیش ڕزگارە کەردە هامکاریی جیهانی نەبێ، بەڵکوم وەڵێ هامکاریی جیهانینە، ئا هومێدە گەورەو خەڵکی بێ جە داکۆکیکەردەی کۆبانینە، کە پاسەش بە جیهانی کەرد داکۆکی وەنەو کۆبانی بکەرۆ. تورکیا متاویۆ لاو خەڵکوو پانیشتیوە بەربکریۆ، بەڵام مشۆم وەڵێ ئانەینە چی کۆتە هزرییە ڕزگارما بۆکە ڕاگێرا چانەیە کە هەست بە ئەرەگیرکاری و تەعەداکەردەی تورکی بکەرمێ.

جا ئەگەر جوابوو ئا پەرسێ بدەووە، کە تورک چێشش گەرەکەن پانیشتەنە. ئادێ پانیشتو وەرنیشتوو  کوردستانینە خەریکێ ئەرەگیرکاری و دلێنەبەردەی بنکەو بییەی کوردینێ. جا وەڵێ ئانەینە کە بە هێز چەنیشا بگژیەیمێ، مشۆم جە ڕووە فکریوە وێما بفاڕمێ و گرد چێوێوی تورکی ڕەت بکەرمێوە، جە فەرهەنگ و واردەی و کاریگەریییشا، ئانێ گەورەترین کاریگەرییشا هەن سەروو پتەوکەردەی ئەرەگیرکاری و قبووڵکەردەی ئا تەعەدێنە. مشۆم گەورە و گولانە بیاوانە، کە ژیوای چێروو سەیەو تورکینە، کۆیلەییا. گەر چی ئەرەگیرکارییا  نەیمێوە وێمارە، ئانە ئایندەما فرە تاریکەن.

سەرنجە: بڕێ بەڕێزێ ماچا دەڵێن ئەوەڵ چێش بکەرمێ؟ من ئجۆم سادەترین هەرمانە کە بکریۆ، نیایرەی ڕسمێوە یا بە حە چێوێوا کە دژوو ئەرەگیرکاریی تورکی بۆ. مشۆم ئی ئەرەگیرکارییە بکریۆ بە زەنگوو تەرسێ نەک ڕووەدایی ئاسایی.

با حەر هیچ نەبۆ، ئندەو مەردەی ڕەئیسی و جەنگوو غەززەی دلێمانە بایەخش پەنە بدریۆ. با هەوڵێ ڕێکوستەی وێنیشانەدای بدریۆ، ئی بێدەنگییە شەرمەزارییا پەی گرد لایێوە!