قەرەیلان: ئایدۊلۊژیاو جەنگوو ئێمە سەرکەوتەین

موراد قەرەیلان ئاماژەش پانەیە کەرد، کە ئایدۊلۊژیاو جەنگەکەیشا ماوەو ٣ ساڵا وەڵێنە ناستەنشا دەوڵەتوو تورکی حیچ ئەنجامێوە بەدەس بارۊ و واتش: دەوڵەتوو تورکی گەرەکشا بە تەسفییەکەرڎەی گەریلای، پڕۊسەو دلینەبەرڎەی گەلوو کوردی بیاونۊ یاگۍ، پەوکای پەیما ستراتیژیین

قەرەیلان واتش: ئایدۊلۊژیاو جەنگوو ئێمە ئایدۊلۊژیاو سەرکەوتەین. ئینە جەنگێوە نییا، تەنیا پەی تەپێوە کریۊ، تەنیا پەی پارێزنایی پانیشتوو کوردستانی نییا. متاومۍ بواچمۍ، چی مەلدۍ. ئێمە وازنمارمۍ چونکوم پەی ئێمە گرنگا. پەی بییەی و ئازادیی گەلەکەیما گرنگا. پەی ئازادیی گەلاو مەنتێقەکەی گرنگا و پێوەسا پینەیۊ.پەوکای ئی جەنگە تەنیا جەنگوو زاپی نییا، ئا جەنگەو ئێمە دژوو دەوڵەتوو تورکی کەرمێس جەنگوو بیەی و نەبییەین و  بەرڎەواما. پەنەمشۊ جە ساڵەکای تەریچنە بەرڎەوام بۊ. هەرچندە دوژمن هیچ ئەنجامێوەش دەس نەکەوتەن و مەگنۊ، وەلۍ حەر پا گێرۊرە.  

موراد قەرەیلان ئەنداموو دەسەو ڕاوبەریی پەکەکەی سەبارەت بە گۊشەگیری، جەنگوو بەینوو دەوڵەتوو تورکی و گەریلاکاو ئازادیی کوردستانی، تاکتیکوو جەنگوو گەریلای و غەززەی پەی ستێرک تیڤیی قسێش کەردۍ.

گۊشەگیری سەروو ڕابەر ئاپۊی بەرڎەواما. دۊساو کوردی دژوو گۊشەگیریی کەمپینوو "ئازادی پەی عەبدوڵڵا ئۊجالانی و چارەسەری سیاسی پەی کێشەو کورد"یشا ئەرەیاونا.  گەرەکتانە چێش سەروو کەمپەینەکەی بواچدێ؟

بێگومان هەنگامەو "ئازادی پەی عەبدوڵڵا ئۊجالانی و چارەسەری سیاسی پەی کێشەو کوردی" کە جە ١٠و تیشرینوو یوەمینە ٧٤ ناوەندێنە دەسش پەنە کەرد، فرە مانادار و گرنگ بۍ. فرەو یاگانە دۊساو گەلوو کوردی وێشا بە ساعیبوو ئی هەنگامۍ زانا. نەک تەنیا پەی مافوو ئینسانی هەنگامێوە چانێشا وستە وەڵۍ، بەڵکوم ئی هەنگامێشا نیا، چونکوم فکر و پارادایموو ڕابەر ئاپۊیشا ئشناسان و قبووڵشا کەرڎەن و بە هومێدوو وێشا مزاناش و ئینۍ دەوروو فکرەکەیشنە. ئی هەنگامۍ پەیامێوەنە پەیما، ئەوەڵ بە ڕێزۊ سڵام جە گردوو ئا هامڕایاما کەروو کە بەشدارییشا چی هەنگامینە کەرد و مانیۍ و ڕەنجشا کێشت. فکروو ڕابەر ئاپۊی تەنیا پەی کوردستانی و وەرکەوتوو دلێڕاسەی نییا. فرەو کەسی پارادایموو ڕابەر ئاپۊی پێسە چارەسەرێوە وەراوەروو شێویای سیستموو مۊدێرنیتە سەرمایەداری و ئا قۊرتا، کە جیهاننە وەشێش کەرڎێنۍ قبووڵ کەرا. ئینە پەی ئێمە شانازی و سەربەرزیێوە گەورەن. پەی نموونەی قسۍ یۊ جە فەیلەسووفە نامیەکاو دنێی، سلۊڤاج زیزەک سەبارەت بە ڕابەر ئاپۊی، ئینسان وەختۍ گۊش قسەکاش گێرۊ کە گوێی جۊشوخرۊش گێرۊش. کەمپینێوە چینۍ لاو دۊسە بێگانەکاماوە مایۍ دڵوەشینە، وەلۍ لێوە تەرۊ پەی ئێمە شەرمەزاریین، چونکوم جە ئاستوو پێویسینە ئێمە هاگاما جە  ڕابەریما نەبیێنە، چونکوم تا ئیساتۍ نەبیێنمی جواب پەی ئازادیی ڕابەریما، هامڕێکێما هەنگامێوە چینۍ بەرا ڕاوە. مشۊم ئێمە ئینەیە پێسە شەرمی و ڕەخنێوە پەی وێما بوینمۍ.

ڕابەر ئاپۊ ماوەو ٢٥ ساڵان ئینا ئیمرالینە و دژوو سیاسەتوو ئەشکەنجەو ئیمرالی کۊشیای کۊشیۊ.ئی مدرامانە  کلاسیکی و ئاسایی نییا. مدرامانێوە ئایدیۊلۊژی و فەلسەفی و کولتووریین. یانۍ ئیمرالینە شناسنامەو کوردیی ئازادی و بەهایەکاو دیموکراسی و ئازادی مپارێزنۊ. ٢٥ ساڵێن ڕابەر ئاپۊ بە ئیرادێوە گەورە ڕابەرایەتیی هەڵویستێوە مانادارانۍ کەرۊ. مشۊم ئێمە پێسە گەلوو کوردی و گەلاو وەرکەوتوو دلێراسەی وەرپەرسبییەی ئینەیە ورگێرا. ئێمە مەتاومۍ بواچمۍ هەرمانەکێما بەتەمامی یاونێنۍ یاگۍ.  

مشۊم ئێمە بە گردوو هێزوو وێماوە بەشداریی ئی هەنگامی بیمۍ و سەرۍ گنمۍ  

نزیکەو ٣٢ مانگان پەیوەندیی ڕابەر ئاپۊیشا چەنی جیهانی بە سەبەبی جۊراوجۊر پڕچنان. حیچ کەسێوە حیچ زانیاریێوەش سەروو ڕابەریما نییا. مشۊم ئێمەیچ وەراوەروو ئینەینە هەنگامە بنیەیمۍ و بێدەنگۍ نەبیمۍ. ئێمە مشۊم پێسە گەلی، گلێرگەی، ژەنی، گەنجۍ و گردوو گەلوو کوردی گرد یاگێوەنە چالاکییەکاما کەرمۍ. بەتایبەتی مشۊم ئا هەنگامۍ کە لاو هامڕایاماوە ئەرەیاونیێنە قەوەتە و وافرتەرەش کەرمۍ و سەرەش وزمۍ و تا ئازادیی جەستەیی ڕابەر ئاپۊی مسۊگەر کەرۊ. ئازادیی ڕابەر ئاپۊی ئازادیی کوردستانین. یانۍ ئازادی ڕابەر ئاپۊی چارەسەروو کێشەو کوردین. حەر پەوکای نامۍ کەمپەینەکەی ڕاسە و دروسەنە. پەوکای مشۊم گەلوو کوردی، گەلوو عەرەبی، گەلوو تورکی، گەلوو ئاشووری- سریانی؛ یانۍ مشۊم گردوو گەلاو مەنتێقەکەی بەشداریی ئی هەنگامۍ با. ئازادیی ڕابەر ئاپۊی بۊ بایسوو ئامای تازەی و گەشەکەرڎەی وەرکەوتوو دلێڕاسەی. ئازادیی گەلی مارۊ دی و دیموکراسی خولقنۊ. پێسە فەیلەسوف زیزەک ماچۊ، 'ئازادیی ڕابەر ئاپۊی ئازادیی ئێمەن'. مشۊم ئێمەیچ بە شێوازێوە قەوەت کەمپینەکەی کەرمێ'، ئی قسۍ پەی گرد لاێنە. مشۊم بە گردوو قوەیماوە بەشداریی ئی هەنگامۍ بیمۍ و سەرش وزمۍ.

مەتاوا سەرکەوتەی ئەرەبیاونا چونکوم هەڵا جەنگەکە بەرڎەواما

سەد ساڵەو کۊماروو تورکیاینە، ئامانجوو دەوڵەتوو تورکی چی سەدەنە ئانە بۍ، کە گەلوو کورڎی بە جینۊساید دلێنە بەرۊ، جە ٥٠ ساڵی ویەرڎەنە پەکەکەیچ دلێنە بەرۊ. ئایا دەوڵەتوو تورکی یاوان ئامانج و مەبەستوو وێش؟

ئیدارەو ئێمە سەبارەت بە ١٠٠ساڵەو کۊماری. ئەرەیاوناێوەنە، پەیلوای وێماش سەبارەت بە گەلوو کورڎی دیاری کەرڎەن. جە ئەرەمەرزنای کۊماریچنە گەلوو کورڎی بەشدارا. کۊشیاێوە قەوەتش کەرڎەن. کۊنگرەو ئەرزرۊمینە و سێواسینە کە ئەتاتورک بەرێش ڕاوە کورڎیچ بەشدار بۍ. ئەتاتورک لاو ٢٠٠ سەروازاو کورڎیوە پارێزیۍ. جە سێواسۊتا ئەنقەرە، سەروازاو کورڎی پارێزنێنێش. تەنانەت جە ئەرەمەرزنای کۊماریچنە کورڎۍ دەوری فرەشا بیەن. ئانەیچە پەرلەماننە ئەنقەرەنە ئەرەمەرزیۊ باسوو ئینەیە کەرۊ، وەلۍ بە ئیمزاکەرڎەی پەیمانەو لۊزانی، دەسەڵاتداراو دەوڵەتوو تورکی پەشتی وەنەو کورڎا کەرا، یانۍ خیانەتشا وەنە کەرا.کورڎی وەرەچەم مەگێرا و  تەنانەت دماو ساڵەو ١٩٢٥یچ سیاسەتوو کۊکوشی کورڎستاننە بەرا ڕاوە. ئیساتێچ گەرەکشانە سیاسەتوو کۊکوشی سەر وزا. پەوکای حکومەتوو ئیساتۍ ئاکەپە-مەهەپە-ئەرگنەکۊنی ئامانجشا ئانەنە جە ١٠٠ساڵەو کۊمارینە سەرۍ گنا ملوو گەلوو گەلی کورڎیرە. دەوڵەتوو تورکی هەمیشە عومروو یەک ساڵاش پەی جمیەرەکەیما نیانرە. بەتایبەت ساڵەو 2016یوە  تا ئیساتۍ دەوڵەتوو تورکی دایمە ماچۊ ساڵێوە عومرشا مەنەن.  وەلۍ زاناشا دۊخەکە فرە جە سڵ و دووە ساڵی جیددیتەرا، پا هجووما، کە جە ساڵەو ٢٠٢١ینە پەی سەروو گارۍ دەسشا پەنە کەرڎ، واتشا تا ساڵەو ١٠٠وو کۊماری دلێشانە بەرمۍ، ئامانجشا دلێنەبەرڎەی گرڎوو دەسکەوتەکاو گەلوو کورڎی، وەرنیشتی و سەرنیشتی بۍ. پێسە گەرەکشابۍ سیاسەتوو قڕکەرڎەی گەلوو کورڎی بارا دی و بەدی و سەرۍ گنا. جە ساڵەو ٢٠٢١ ئی ئامانجێشا نیێرە و هەوڵۍ دنێشا دۍ و پەشتیوانیی هێزە بیانییەکاشا ور گێرت و بازاڕێوەشا پەی تورکیای کەرڎۊ؛ لاێوە چەنی ڕووسیای، لاێوە چەنی ئەمریکای و ناتۊی و زلهێزەکای تەروو مەنتێقەکەی بازرگانی کەرۍ، دیپلۊماسی بەرۍ ڕاوە، خەتەو خیانەتکاریی کورڎیی ئارۍ دلێوە، گرڎ نۊعە چەکێوە بەکار ئارۍ، هجوومش کەرڎ سەروو  گرڎ یاگێوە، وەلۍ شکسش ئارڎ. یانۍ پلانەو دەوڵەتوو تورکیای شکسش ئارڎ. ٢ ڕوۍ وەڵۍ ئیسەینە ١٠٠و کۊماری بۍ وەلۍ نەتاواشا سەرکەوتەیشا بیاونا چونکوم هەڵای جەنگ بەرڎەواما.  

 ئارۊ گرڎ کەسێوە دەورش هەن چا ئەنجامەینە کە دەس کەوتەن. بە کۊشیای ڕابەر ئاپۊی مدرامانی هەمەلایەنە ئامان ئاراوە. گەریلا مدرامانش بەرڎ ڕاوە، سیاسەتی کورڎی، سیاسەتی تورکی، عەرەبی، ئاشووری-سوریا مدرامانش کەرڎ و گەلەکەما بە مدرامانکەیشۊ ئی هجوومشا فشۍ و پووچەڵۍ کەرڎێوە و وەڵۍ هەڵای هجوومەکۍ هەنۍ و دماییشا نامان و بەرڎەوامێنۍ.

پێسە چالاکییەکەو زیلانۍ چالاکیێوە بۍ کە پڕۊسێوە تازەش وست وەڵۍ  

ڕێک جە پڕۊسێوە پاسە تارێخینە گەشمەرڎە ڕۊژهات و ئەرڎاڵ دڵوو تورکیاینە و ئەنقەرەنە  چالاکیێوە فیداییشا کەرڎ. سەبارەت پی چالاکییە فیداییە چێش ماچدێ؟

ئەوەڵ بە ڕێز و پەنەزانایۊ یادوو ئەنداماو تابوروو نەمرا، هەڤال ڕۊژهات و ئەرڎاڵی کەرووە، کە پاڵەوانۍ ئی سەرڎەمەینۍ.  چالاکییەکەشا کە ١وو تیشرینوو یوەمینە ئەنقەرەنە کریا، چالاکیێوە ئاسایی نەبۍ. چالاکیێوە بە پلان، ئامانج، قووڵایی و مانادار بۍ. وەڵۍ گرڎ چێوێنە نوێنەرایەتیی ڕۊحی فیداکارییانەی ئاپۊییانەیش کەرڎ. چالاکیێوە سەرکەوتانە بۍ، کاتەکە و هەم شۊنەکێچ گونجیۍ بۍ و چالاکییەکە ئامانجش پێکا و مشۊم گرڎ لایۍ ئی چالاکییە خاس وینا.  

مشۊم هامڕێما و هەم دوژمنێما خاس ئینەیە بواناوە. چونکوم بە پاو وەختەکەی چالاکیێوە گونجیا بۍ. پێسەو چالاکییەکەو هامڕا زیلانۍ کە ساڵەو ١٩٩٦ کەرڎش، پڕۊسێوە تازەش ئارڎەن، ڕێک چەنی هامڕا زیلانە پڕۊسێوە تازەش وست وەڵۍ، چالاکیی هامڕا ڕۊژهات و ئەرڎاڵیچ هاممەعنان. بەتایبەتی کەرڎەیش دلۍ دڵوو ڕژێمینە فرە گرنگا. پەی نموونەی ئەگەر فاڕیایوە ٤، ٥ سەعاتییشا چالاکییەکەیشانە کەرڎۍ تاوێنۍ کە تەیب ئەرڎۊغان یان هەر وەرپرسێوە تەروو دەوڵەتی کە گەرەکشا بیۍ کەراش ئامانج. پەوکای دلۍ ا چێوانە ئا چالاکییەشا کەرڎ و هیچی تەرشا نەکەرڎ، چون مەبەسوو چالاکییەکەی تەنیا هاگادارکەرڎەیوە بۍ، مشۊم ئی ڕاسییە بوینیۊ. هامڕێما پابەندۍ بێنی بە ئامانجوو چالاکییەکەیوە. بە ڕژێمیشا وات: " بدیەیدۍ چێشما گەرەک بۊ متاومۍ کەرمێش و ژیر بە ئی چالاکییە تەنیا هاگادارکەرڎەیۊن ".

'نەک قارەمانانە' ئۊپەراسیۊنێوە تەرسێن

چالاکییەکە پەیامێوەن پەیما، چێگەنە پێویس مەکەرۊ گرڎ چێو بواچوو، وەلۍ پێسە واتم مشۊم هەقیقەتوو چالاکییەکەی بوینیۊ، ئی چالاکییە دەوڵەتوو تورکی پەنە یاونا. تەنانەت شارەزێوە جەنگی تایبەتیشا واتش گەمەشا بە کەرامەتوو وەڵاتەکەیما کەرڎ. پەوکای هجوومشا کەرڎۊ سەروو فرەو یاگەکاما، وەڵێنە سەروو هەرێمەکاو پارێزنای میدیای، وەلۍ ئێمە هیچ زەرەما لا نەیاو، چون وەڵتەر ڕاو وێپاریزیما گێرتە، دماتەر هجووم پەی سەروو سیاسەتمەدارا و وەڵاتپارێزناو کورڎی.  نامۍ هجوومەکەیشا نیا "ئوپراسیۊنی قارەمانی". قارەمانێتی گنۊ کۊگەو ئی هجووماوە؟ سەدان پۊلیسۍ و سەروازۍ هجووم کەرا سەروو یانەو خەڵکی بێتاوانی کە یانەکاشانە بۍ وەرگێری وتێنۍ، ئینەن قارەمانێتی؟ ئێنە تەرسنۊکیین. واوەی هجوومی وەرفراوانشا کەرڎ سەروو ەرنیشتی و سەرنیشتی و وەرکەوتوو سوریای و تا ئیساتۍ ئانەیە زانا کە چالاکەکێما دلۍ قەیسەرییوە ئامێنۍ ئەنقەرە و هیچی تەر مەزانا، وەلۍ وەرپەرسوو ئیستیخباراتیشا مۍ سەروو شاشەی و ماچۊ 'سوریاوە ئامێنێ'. کوا بەڵگەو ئانەیە کە سوریاوە لوێنی؟ وێشاوە قسۍ فڕە مدا.  

دەوڵەتوو تورکی فرە وەنەو سیستەمێوە دیموکراتیکی و ستاتۊیێوە دیمۊکراسی کە خەڵک بە یەکسانی پێوە ژیوا وەنەش تەرسۊ. پەوکای هجوومشا کەرڎ سەروو کۊگا، کۊگایەکاو خەلەی، شەریکە نەوتییەکا، وێسگەو کارەبۍ، خەسەخانە، مزگی و گرڎوو ناوەندەکاو ژیوای گلێرگەی. سیستموو فاشیستی ئاکەپە-مەهەپە-ئەرڎۊغانی پا چالاکییەیە شۊکۍ بیۍ. چاوە هجوومشا کەرڎ سەروو گەلەکەیما، سەروو وەرنیشتی. زیاتەر جە ٤٥ کەسا کە فرێشا مەدەنیۍ بێنۍ گەشمەرڎۍ بیۍ. من بە ڕێزۊ یادشا کەرووە، ئانۍ کە چا هجوومانە گەشمەرڎی بێۍ و هومێدوو خاسبییەیوە پەی بریندارەکا موازوو.

ساڵەو ٢٠٢٣ فرەتەرین جەنگ سەرنیشتوو کوردستانینە ڕووەش دێنە

 ئێساڵ سەرنیشتنە  جەنگێوە قورس ڕووەش دا. چەنگەکەنە گەشمەرڎێچ دریۍ. سەبارەت پا جەنگەیە سەرنیشتنە گەرەکتانە چێش واچدێ؟

ساڵەو ٢٠٢٣ زیاتەر سەرنیشتنە جەنگ بی، سەرحەدۊ تا گارزان، ئامەد، دێرسیم، مێردین، بۊتان، زاگرۊس (جیلۊ و هەرێموو گەڤەر)ی، حەر مەنتێقێوە کوردستانینە، گرد هەرێمێوەنە جەنگ بی، مدرامانێوە فرە گرنگ کریا. ڕۊحی فیدایی ئاپۊیی، ڕاسواچی و ئازایەتیی ئێساڵ سەرنیشتوو کوردستانینە ئاما وەڵێوە. گردوو گەشمەرڎاو ساڵەو ٢٠٢٣ۍ سەرنیشتوو کوردستانی جە کەسایەتیی یاشار بۊتانی، لەیلا ئامەدی، دڵگەش گوزەرەشی و ئاخاین موشێنە یاد کەرووە، کە بە جەنگکەرڎەیشا دستانێشا خولقنا. دماجار ماردیننە عۊمەریا هەڤاڵ نورحەق و هەڤاڵ ئیبراهیم دژوو دوژمنی گژیۍ و گەشمەرڎۍ بیۍ. بە پاو دمایین زانیارییەکا جەنگێوە گەورە چۍ ڕووەش دا. 10 سەروازۍ دوژمنی کوشیۍ و 2 کەسێشا پلەبەرزۍ بێنۍ و ٧ کەسێچ بریندارۍ بیۍ. حەرگەشمەرڎێوە مدرامانی گەورە چەنی وێش خولقنۊ و خەسارێوە  گەورە وەنە دوژمنی مدۊ.  بە ماناێوە تەرە سەرنیشتوو کوردستانینە جەنگێوە گەورە ڕووەش دا.

بە تایبەتی زەرەرەکاو ئامەدی گرنگۍ بێنی، ئانۍ بۊتان، دەرسیم، ماردین، سەرحەد، گارزان، جیلۊ

گردشا گرنگ بێنۍ. وەلۍ گەشمەرڎەبییەی هامڕا دڵگەش و دوۍ هامڕایا چەنیش ئاسایی نەبۍ. هاماڕا دڵگەش فیدایێوە ئاپۊیی بۍ. قارەمانێوە سەرڎەمی بۍ. فەرماندەو هەرێمەکەی بۍ. جە گرد ڕوێوە پیشەیی بۍ. چەنی یاوا ئامەد، گەشمەرڎە بی. هەرێموو ئامەدی و دەڤەروو دلێڕاسەینە دەور و ئەرکێوە گرنگش ورگێرتەبۍ . شەهادەتوو دڵگەشی و هامڕایەکاش خەسارێوە گەورە بۍ، بوو. کەوتۍ کەمینەو دوژمنیوە، وەلۍ ئازایانە گژیۍ و بیۍ بە عەگیدۍ سەرڎەم. تارێخێوەشا بە قارەمانێتی تۊمار کەرد. جارێوە تەر یتر بە ڕێز و حورمەتۊ یادشا کەرووە.  

ئاخین موش و هامڕێکێش کە چێوەڵتەر گەشمەرڎۍ بیۍ، خەسارێوە گەورە بێنۍ، هامڕێکۍ تەرێچ کادێرۍ سەرەکیۍ هەرێموو ئامەدی بێنۍ. هامڕا ئاخینە ٥ ساڵۍ چۍ فەرماندارییش کەرڎەبۍ، پلەو یەکەمینە وەرپەرسە بۍ هێزی تایبەتنە فەرماندۍ تابورەو نەمرا بۍ. بە هەڵوێستی شۊڕشگێڵنانە ، پیمانە ئەخلاقی و کولتوورییەکا ئاستێوە بەرزنە نوێنەرایەتییش کەرد. جە ڕووەو پاکی، دروسی، دڵسۊزی، ئیرادە و جەسارەتیوە نموونەو ژەنێوە کوردی بۍ. جە  ڕیزوو جمیەرەکەیمانە پەی گەشەسانەی کۊشیای ژەنە ئازادا سەرمەشقە بۍ. بە ئیرادە، یاگۍ، یاواینەی و هامڕایەتیش تاوۍ سەرمەشقە بۊ.  

هامڕیوە ئازیزەما بۍ، هامڕێکێما کە بیۍ وانەرێش، بە نامۍ ئادێوە چالاکیی فیداییانەشا ئەنقەرەنە کەرد.  پەوکای جارێوە تەر گەشمەرڎاما سەرنیشتوو کوردستانینە- ئانۍ ئامەد و بۊتان و گرد یاگێونە – جە کەسایەتیی ئاخین موشێنە بە ڕێز و حورمەتۊ یاد کەرووە. ئا کۊشیایە سەرنیشتوو کوردستانینە وەڵۍ کەوت، ڕێبازێوەن جیاشا ئاست، بناغێوەشا نیارە، وەسێن کە سەرشۊ پەرە بە کۊشیای بدەیمۍ، جون میراتێوە گەورەن، بناغێوەن پەی سەرکەوتەی.

جەنگێوە بەبۍ پارێزنەر

جەنگوو هەرێمەکاو پارێزنای مێدیا، ماوێوە فرەن بەرڎەواما. سەرەنجەو  ڕای گردینیش کێشتەن، هەپەگە جە ئەرەیاونای ڕوانەیشنە باسش کەرۊ، وەلۍ پەی نموونەی گەشمەرڎە دۊغان، خەتەو چەمچۊ، کەشوو جودی، کەشوو ئامێدی و بەشێوە هەرێموو مەتیناینە بەڕاسی چێش ڕووە مدۊ؟ بارودۊخوو ئێگەی چەنینا؟ مدرامان ئینا  چە ئاستێوەنە؟

جاران بەگەلی کوردیان دەگوت"گەلێکی بۍ پارێزەرە". ئەمڕۊش مرۊڤ دەتوانۍ بڵۍ شەڕی ئێمە شەڕێکی بۍ پارێزەرە. چۊن؟ ئێمە بۊ خۊمان شەڕ دەکەین و بە خۊمان دەڵێین. چاپەمەنی ئازاد هەوڵ دەدات ئەم بابەتە ڕوون بکاتەوە، بەڵام ئەو شەڕەی ئەمڕۊ لە کوردستان بەڕێوەدەچێت، لایەنی سەرنجڕاکێشی تازەی هەیە. دەتوانین بڵێین لە کوردستان سیاسەت و کاریگەری کۊمەڵکوژی و سانسۊر هەیە. بە تایبەتی لە باشووری کوردستان و لە هەموو بوارەکاندا پشتگوۍ دەخرێت.

هەرپاسە سوپاو ناتۊی، ماچۊ 'من دووەمین و گەورەتەرین سوپاو  جیهانینا' داراو چەکی مۊدێرنی سەرڎەمینا؛ ماوەو یەرۍ  ساڵاەنەتاوانش زاڵ بۊ ملوو زاپیرە. ئینە چەنی بۊ؟  گردوو چەکەکاش بە گردوو هێزیوە بەکار مارۊ وەلۍ سەرمەگنۊ، چێگە لاێوە دلێنەو جەنگەواناو هەپەگە/یەژاستاری هەن، کە بە ڕۊحی فیداییانەی ئاپۊییشاوە گینشا پەی وڵاتی فیدای کەرا و لێوە تەریچۊ تاکتیک و ئارمانێوە فکری هەن. ئا جەنگە ملۊ ڕاوە و ساعیب ئارمانا. ئی ئارمانە فکرییە ڕا مەدۊ کە دوژمن حیچ ئەنجامێوە بەدەس بارۊ.

ئێمە جەنگوو گەریلای و جەنگوو تونێلۍ کەرمێوە یۊ  

ئیساتۍ جەنگ بەینوو ئیسرائیلی و فەلەستینینە هەن. چێگەنە فرە باسوو تونێلەو جەنگی کریۊ. ڕەنگا، پی بۊنەوە، گەلوو کوردسانیما، تەنانەت هامڕێکێما و ڕای گردین، هەستیاریی وێشا وەراوەروو تونێلەکاو جەنگی نیشانە بدا. ڕەنگا کەمێوە جە ئێمە بیاوانە. ڕێبازوو جەنگوو ئێمە چێشا؟ جەنگوو تونێلۍ و جەنگوو گەریلای کەرمێوە یۊ.  ئاخر پێسەنی ئینسانیوە کە سەروو دووە قاچەکاش بلۊ. هاگاما ئینا هەردوی و قەوەتشا کەرمۍ، بێگومان گەریلا گەریلێوە کلاسیک نییا، گەریلاێوە تیمین، پسپۊڕا و وێش دلۍ هەرێمەکەینە شارتەنۊ،پێسەن خەیاڵی هەر وەخت مەیلش بۊ مۍ جبەر و و گەر نا گوم بۊ تیمە مەیدانییەکێما پێسە جەنگ کەرا.  

تارێخوو تونێلاو جەنگی هەن ڕاسا تەنانەت  جەنگوو گەریلای و چینی و ڤێتنامیچنە بەکار ئامان، وەلۍ پیسە هینوو ئێمە نا. چا زیاتەر پەی وێدزیەیۊ یا وێپاریزنای جە هجوومە عاسمانییەکا بییەن، وەلۍ ئێمە پەی جەنگی و پەی وێپارێزنایچ. یانۍ ئێمە تونێلەکێما فاڕۍ پەی قەڵایەکاو جارانی. پێسە قەڵاو چێروو زەمینی. یانۍ قەڵاو هجوومبەرڎەی نەک قەڵاو وەرگێری. یاگۍ ناوەدوو قەرارینی، دەورشارە تیمی مەیدانیۍ هەنۍ، پەشتیوە مدا وەنەو  دوژمنی و هەردی تەمامکەرۍ یۊینۍ، سوپا حەرچند گەورۍ بۊ و ڕووەو تەکنیکیوەقەوەتە بۊ، نمەتاوۊ زاڵە بۊ. ئینە ئا چیرۊکێنە کە ماوەو ٣ ساڵان ئاڤاشین و زاپ و مەتینانە هەنەو دلێنەکەەش ئینەن بە بڕۍ ورڎەکاریێوەو ئینە بناغەکەشا.

ئیساتۍ هەوڵۍ مدۊ جە ڕاو  ئاوۍ و کارەبێوە ئەنجام بەدەس بارۊ

پەی نموونهی پرسیارەت بارەو گەشمەرڎە دۊگانیوە کەرڎە. نامۍ هەقەتینەش سیدان. ئی تونێلۍ گنۊ دەگاو سیدایۊ، پاڵوو ئاڤاشینینە. سیدا نزیکوو شارۊچکەو شیلادزێن. ٦-٧ کم چاوە دوورا. ڕێوە چاگەوە ویەرۊ،  دوژمن ٢ ساڵێن هەوڵۍ مدۊ گرد چێویشا کەر دو ویرێشا چنە کەرڎۊ، تانکەکۍ هەمیشە هەرمانە کەرا، دایمە تۊپۍ تەقنا. مرڎا و ئیتر نۊرەو شۊفڵەکان.  شۊفڵ وەسۍ نییا، ئی جارە بە ئامێروو ماڕای مەیا وەرۊ، غازی کیمیاوی مجا ملوو یاگەکێرە.  چەکی ئەتۊمیی تەکتیکی کە یۊرانیۊمش چەنەن بەکارش مارا پەی تێکدای یاگەکۍ و دووە حەفتەی وەڵیننە ئاویشا وەرڎێنە  تونێلەکا چاوە ئاوی نزیکەنە. ئامانجشا کەرڎەی بەحرێوەن و وستەی کارەبۍ دلێش تا بیاوا مەبەس.

ساڵەو ١٩٧٩ مەککەنە  چێروو سەقفوو حەج (مەسجد ئەلحەرام)ینە مدرامانێوە کریا، جوهەیمان (ئەلعوتەیبی) سەرمەشقش بۍ. چا ماوەنە سەروو ئەرەئسپارای شارەزایە فەڕەنسییا ئاویشا وەرڎاوە و  دماتەر کارەباشا وستە دلۍ فرەو مدرامانکەرەکاشا کوشتۍ، ئیساتۍ تورک گەرەکشا سیدانە ئینەیە کەرۊ. هیچێوە نیا کە دەوڵەتوو تورکی وەراوەروو مدرامانوو گەشمەرڎە دۊگانیوە نەکەرڎەبۊش. وەرنیشتوو زاپ، سیداینە و خەتەو ئێف ئێمی و تەپوو گەشمەرڎە مونزوریچنە هەن. کەشوو جوودیچنە هەمان چێوا. جەنگێوە وەرفراوانی چانە هەن. ئجۊم قەڵاو دمدمیچش ویەرنان. قەڵاو دمدمی مدرامانێوە تارێخین  تارێخمانە، وەلۍ مدرامانوو ئارۊیچ ئانەش وستەن ئەولاوە. چەکی مۊدێرن، کیمیاویی قەدەغەکریا، ئەتۊمی... پەی نموونەی جە گەشمەرڎە دۊگاننە چندە غاز بەکار ئامان؟ گرد چەکێوە، گەرەکشانە سەرۍ گنا و مەتاوا. تا هامڕێما چا نەتاوا یارڎەیما بدا پەی لاوازکەرڎەی تیمەکاو وشکایی مەیدانوو شیرین، تێلینی گێرت - کە بەمەیدانوو بارزانی منریۊرە. دادەنرێت. هەرچندە هێزەکێما چا نەبێنۍ. وەلۍ جە سیدانە چالاکیێوە دژوو سەروازاو سوپاو تورکی ئەرەگیری هەن و تەقەشا وەنە کریۊ، چندە جارۍ شۊفڵەکیشا و ئانۍ چا هەرمانە کەرێنی کوشێی؟ ئیساتۍ جەنگ جە تونێلەکاو سیداینە هەن و جەنگوو گەریلای  چا دەوروبەرنە ملۊ ڕاوە. هەرێمەکە و دەڤەرەکۍ تەریچ پاسە.  

چا یاگانە کە واچێنی گێرتێنێشا دریۊشا وەنە  

دەوڵەتوو تورکی ٣ ساڵێن گەرەکشا زاپی گێرۊ. ڕاسا بڕۍ یاگۍ گێرا، پێسە زنجیرە کەشوو کوڕەجەهرۊ و مەڕەو بریندارا و چندین یاگۍ تەرێش گێرتێۍ، وەلۍ کۊنترۊڵێش نەکەرڎۍ.  پەی نموونەی، کۊکەرنە کە گوایا گێرتەنشا، ١٦و تشرینوو یوەمینە، دەگاو  کۊکەرینە گورزێوە گەورەشا دریا وەنە. ١٥ سەروازۍ کوشیۍ. ئینجا دەوڵەتوو تورکی ئیساتۍ بە فڕۊکە هجووم کەرۊ سەروو فرەو هەرێمەکاو ئاڤاشینی. ٦، ٧ جارۍ مدۊش وەنە کوا، ئا یاگێشە گێرتە؟ وەڵتەرۍ واتتا "ئۊپەراسیۊن کەرمۍ، دەکەین، حەفتێوە یان مانگێوە ئۊپەراسیۊن کەرمۍ. پەکەکەی بەر کەرمۍ و وێچما گێڵمێوە. " شمە چند چا بیدۍ پەکەکەیچ ئینا چا، ئا یاگۍ کە ماچدۍ "گێرتێنێما" بە هێلیکۊپتەر مدەیدێش وەنە.

گێرا دەوڵەتوو تورکی  داواش وەنەو پەدەکەی کەرڎەبۊ، کە هەردووە دیموو دەرەو زاپی پەشتەو دێرەلووکیوە گێرۊ؛ پەدەکە لوا و گێرتش. ئیساتۍ دیموو دەگاو ئێتوتیش گێرتەن.  چەنی قەراخەکاو کوڕەجەهرۊی. گەرەکشانە بلا دەوروبەروو ئاوەکۍ، وەلۍ مەتاوا. مانگ و نیمێوەن هەوڵۍ مدا؛ بە هێلیکۊپتەر و تۊپۍ مداش وەنە، وەلۍ هەڵای مەتاوا بیاوا ئاوەکۍ، وەراوەرشاوە مدرامان هەن زاپنە چانەن.  

وەرنیشتوو زاپینە مەتاوا سەنگەرێوەیچ گێرا

دوۍ ساڵێن دوژمن وەرنیشتوو زاپینە گژیای گژیۊ، هەڵای تەنانەت یەک سەنگەریچش نەگێرتەن دەسوو گەریلایوە. تەنانەت یەک سەنگەریچ! ڕوانە زەرەرش وەر گنۊ، ئینە ڕاسیین. ڕوانە ئەرەیاونیۍ وەڵا کەرمێوە. گێرا ئینسان پەرسۊ، ئینە چەنی بۊ؟ باوڕ کەرڎۍ ئێمە هەمیشە هامڕایاما هاگادارۍ کەرمێوە، کە زەرەرەکاو دوژمنی زیاد نەکەرا؛ "ئانە کە دیت واچەش و نەدیەنت مەواچە، چمد مەرڎێنۍ یا سزا دریێنۍ ئانەیە بنویسدێ" وەروو ئانەیە چاگە جەنگێوە قورس هەن، ئا ئامارۍ کە دریائەنجامۍ فرە کەمێنۍ و گرد ڕاسێنی. چونکوم دوژمن چون دوژمن حساب پەی زەرەرەکا کەرۊ ئامانجەکەشنە پەوکای مەواچۊشا، پەی نموونەی ٢ ساڵێن دەوروو تەپوو مونزیریرە سووڕییۊوە، وەلۍ سەر مەگنۊ و پەی تەپوو جوودییچ حەر پاسە.  

گەرەکشا بە پەشتگیریی پەدەکەی ئەرەگیری کەرۊ ئەرەنیشتە بۊ

دوژمن بنەڕەتنە گیرش وارڎەن، ئێمە فرەو جارا ماچمیش، وەلۍ گیر بییەن نە پەیش کۊنتڕۊڵ کریۊ و نە پاشەکشۍ کەرۊ. ساڵەی وەڵێنە بڕۍ یاگۍ پێسە تەپوو جودی، ئامێدی، پیرڎۊگانینە کێشیاوە. ئێساڵ گەرەکش بۍ جارێوە تەر بۍ و گێرۊشۊ، وەلۍ بە پەشتەو پەدەکەیۊ گەرەکشانە بەیا ئا یاگا کە پار نەتاواشا گێراش. پار مەتینانە هێزەکاو پەدەکە ی تەپوو وەرتێنە کانی ماسی-ینە بێنۍ، هامڕێکێما چاگە بێنی واتما وازشا چەنە بارڎۍ و چا نەمەنیمۍ، کەشەکە وێش درێژا، مەتاوا لاێشۊ ئەرەنیشتۍ با، واتما کێشە نیا. وەلۍ ئێساڵ دوژمن بە هەلیکۊپتەرەکاشاوە ئامۍ و جە ١٠٠ مەترا نزیکشاوە سەروازەکێشا نیێرە، یانۍ چێروو پاراستنینە وەزارە و  ئیتر وەڵۍ باوە ئینە داواو دەوڵەتوو تورکینە. ئەگەر بەهێز بیۍ ئینەیە نەکەرۍ پێسە گەرەکشانە ڕاستەوخۊ جەنگوو کورد و کوردی وزانە. با ڕای گردین وێش بیاوۊشنە و شرۊڤەش کەرۊ.  

پەی نموونەی ساڵەو ٢٠٢٢دا ١١ هەلیکۊپتەرۍ دەوڵەتوو تورکی وزیێرە واری و دلێنە بریۍ، هەرپاسە ٨٠ هێلیکۊپتەرێچ گورزشا وەر کەوت.  ئاویر دریا هەلیکۊپتەرەکا، نەتاواشا سەروازەکا وەزنارە پاشەکشێشا کەرڎە. بە گردیوە ٩١ هەلیکۊپتەرۍ جەنگکەرۍ و سکۊرسکیۍ گورزشا وەر کەوتەن. ئێسال ئینەما نەدی چی؟ گێرا ٤-٥ دنێشا گورزشا دریابۊ وەنە چی؟ چونکوم ئێساڵ مەیدانەکاننە نمەیا و بلا ، ناوەندوو پەدەکەینە مەیا هامڕێچ مەیاشا وەنە پێسە پەدەکەی بەکار مارا.  

ئجۊ ئیسە گەرەکشانە کەشوو ئامێدیینە بەرما کەرا، بەشێوە جە ڕاسییەکا دیمەنەکانە دیارا، هەرێمەکاو دمای کە ئێمە پەنەش ماچمۍ کەشوو هەکاری، ناوەندێوە گەورەشا وەش کەرد و چەکی گەورەشا نیارە. چێگەنە پەدەکە بێ؛ ئامۍ و نزیکشانە بیۍ. تانکەکێشا ئارڎۍ و نیێرە و ڤیدیۊکانە دیارا. بەینشانە مەوداو ٥٠٠ مەترا هەن- تا 1 کیلۊمەتر. پێسە چەنی دایوەنەی ٢ خەتا بە چەکی قورس، نەکاو واری گەرەکشانە بەیا وەۊ. خەڵک ئامێدینە بەدڵنیاییوە مژنەوا و مزانا. خەڵکوو دەگاو سەرگەلی بۊنەو ژاوەژاویوەن هەراسانۍ بیێنۍ و  تەنانەت مەتاوا چون  چند ڕوۍ چێوەڵتەرنە بەرڎەوام تانکەکۍ ئێگەیە تۊپواران کەرێنۍ. تۊپی دوکەڵییچ فڕە مدا تا ڕاشا دیارە نەبۊ، دوۍ یاگێوە ئیساتۍ هجووم کەرا سەروو کەمپوو گەشمەرڎە سیپانی و پیرڎۊگانی. دەوڵەتوو تورکی ماوەو ٢ ساڵان هەوڵۍ مدۊ مدرامانوو ئێگەیە نازۊ. پاسە دیارا خەریکا جەنگێوە گەورە ڕووە مدۊ.

ئی جەنگە تەنیا بە ئازایەتی مەکریۊ

چی چوارچوەنە جەنگێوە گرنگ مەیدانەکاو زاپی و مەتیناینە هەن.  پێسە واتم ژەنی و پیاو کوردی پێسە ڕۊژهات و ئەرڎاڵی، کە بە ڕۊحی فیداکاری ئاپۊییوە وێشا خولقنا و سەروو خەتەو ڕابەر ئاپۊیۊ قەرارشا دا، چێگە بە جەنگ و مدرامانوو وێشا تارێخی بنویساوە.  ئینە تەنیا بە ئازایەتی مەکریۊ؛ بە ژیرانە کریۊ. ئا ڕێبازە کە پیادە کریۊ فرە گرنگا. شارەزایییش گەرەکا، حیکمەتش گەرەکا دلۍ قووڵایی جەنگینە. ڕێبازوو ئێمە کوڵخواین نییا، پەی ماڕای دوژمنی تا واچی درێژخواینا.

گەرەکشانە پڕۊسەو تەسفیەکەرڎەی گەلوو کوردی بە تەسفیەکەرڎەی گەریلای تەمام کەرا

سەبارەت پی جەنگەو ئێمە کەشەکاوە کەرمێش، پێسە نموونەی متاودۍ بواچدۍ "دوژمن گەرەکشا بۍ ئاوەو زاپی، شمە ڕاشا مەدەیدۍ چی؟ متاودۍ جانتاکەیتا ورگێرڎۍ و بلدێ".  وەلۍ قسۍ سەروو ئاوەو زاپی نییەنە، قسۍ سەروو 1-2 تەپا نییەنە.  پەی نموونە ئیساتۍ دوژمن گەرەکشا تەپوو ئامێدی گێرۊ، پەی ئێمە گرنگ نییا. متاوۊ گێرۊش؛ جەنگا ئیتر، وەلۍ ڕێبازوو جەنگوو ئێمە ڕێبازوو سەرکەوتەین. جەنگوو تەپ و دووە تەپی نییا. تەنیا پەی پارێزنای پانیشتوو کوردستانی نییا. ڕاسا ئیسەنە خاکوو پانیشتوو کوردستانی مپارێزنمۍ، وەلۍ بە شێوێوە سەرەکی بیەی گەلوو کوردی پارێزنمۍ. چونکوم ئەرەگیر تورکا و ڕژێمی فاشیستی ئاکەپە-مەهەپە-ئەرگەنەکۊن گەرەکشا چا بەرێما کەرا، دماتەر دەسکەوتەکاو گەلوو کوردی سڕاوە ە و حساب پەی گەلوو کوردی نەکەرۊ. مەگەر ئەرڎۊگان مەواچۊ "کێشەو کوردیم چارەسەر کەرد، هیچ نەمەنەن"؟ ئیسە ئێمە شۊنەو دۊزوو بییەی کوردی و دۊزوو ئازادیی کوردیرە گێڵمۍ، پەوکای دەسبەرڎارۍ هەڵوێسوو وێما مەبیمۍ. ئا جەنگەما دژوو دەوڵەتوو تورکی کەرمێش، جەنگوو بییەی و نەبییەین و بەرڎەواما. پەنەمشۊ ساڵەکای تەرنە زیاد کەرۊ و  حەرچندە دوژمن مەتاوۊ سەر گنۊ وەلۍ حەر پا گێرۊرە.

ئی جەنگە  بە پڕۊفیشناڵی کریۊ، ئێمە سەرۍ گنمۍ

دەوڵەتوو تورکی ١٠٠ ساڵەو کوردی کوشۊ. گەرەکشا بە کوشتەی ئەنجامش دەس گنۊ، کێشەو کوردی بە کوشتەی چارەسەر مەبۊ؛ ئێمە گەرەکمانە ئینەیە نیشانەو دوژمنی دەیمۍ. واوەی کورڎۍ ئانیشاو وەڵۍ نیەنۍ کە شمە مەیدۍ پەی تەسفیەکەرڎەیشا. ملا خەڵکی ئاسایی و بێتاوانی کوشا وەلۍ بەئاسانی سەروازە کورڎەکا، فیداکارە ئاپۊییەکۍ، فەرماندەکاو جەنگوو ئی سەرڎەمەیە تەسفیە کەرۊ. مێردینیچنە هەمان چێوما دی. ئەگەر یۊی تەسفیە کەرا، وەراوەرنە ١٠ئاندە زیاتەر باج مدا.ئینەیچ پاسنەنە، پاسە ملۊ ڕاوە.

چی جەنگە هامچەرخەنە، چی ڕێبازەنە سەرنج کێشتەرین چێو چێشا؟ زەرەما کەما و دەسکەوتەکێما فرۍ. پەی نموونەی گەورەتەرین جەنگنە جە سەرەتاو ئێسالێوە مەیدانوو گەشمەرڎە دەلیلوو وەرنیشتوو زاپینە ڕووەش دا؛ بە گردیوە ژمارەو گەشمەرڎەکاما ٥ بێنۍ. پەوکای ئی جەنگە بە پرۊفیشناڵانە کریۊ. ئەگەر چی جەنگەنە مدرامان نەکەرمۍ و دەوڵەتوو تورکی نەماڕمۍ ئاندەی تەر هار بۊ. نە پانیشت و نە وەرنیشتنە ، ستاتۊو کوردی نمازا. بە میساقی میللی  گرد یاگێوەنە حوکمڕانی کەرا و گردی کەرا کۊیلە و چەتە و سیخوڕوو وێشا. ئیساتۍ گەرەکشانە سیخوڕی و چەتەگەری بەرا ڕاوە.  ئێمە دژوو ئینەیە مدرامان کەرمۍ. موینمۍ ئا مدرامانە کە تا ئیساتۍ کەرمێش، بناغەو سەرکەوتەین. ئێمە چی جەنگەنە سەرۍ گنمۍ.

چارەسەر ئینا پرۊژەکەو ڕابەر ئاپۊینە، گرد ئاخرۊ مەیاوە سەروو ئی خەتێ

ئیساتۍ جەنگوو بەینوو ئیسرائیلی و فەلەستینی بابەتوو ڕۊین، فرۍ دژایەتیی ئیسرائیلی کەرا، یۊشا دەوڵەتوو تورکین، کەچی وێچش فرەتەرین هجوومۍ کەرۊ سەروو چێرخانوو وەرنیشتی و خەڵکی بێتاوانی گولەواران کەرۊ، ئی ناکۊکییەی و بابەتە پەیوەندیدارەکا چەنی شرۊڤە کەرڎێ؟  

دایم شۊنیرەلوای پەی جەنگوو ئیسرائیلی و حەماسی غەززەنە کەرمۍ. تندوتیژی و کۊکوشی چارەسەروو کێشە جڤاکییەکا نییەنۍ. کوردستاننە چەنینا، فەڵەستینیچ پاسە، ئێمە گەرەکمانە جەنگەکە زووتەرین وەختنە دماییش بۍ. متاویۊ جە ڕاو دیالۊگیوە چارەسەر کریۊ، پجەنگەکە پەی هەردووەلایا قورسا. چارەسەروو کێشەکا مەکەرۊ و  خراپتەرێشا کەرۊ. تارێخێوەن هینوو ئارۊی نیا، بە کوشتەی یۊترینی مەیاوا چارەسەر.

ڕابەر ئاپۊ پڕۊژەش پەی کێشەو کوردی و کێشەکاو  تەماموو هەرێمەکەی هەن، پێسە ئیسرائیلی و فەڵەستینی. پارادایموو ڕابەر ئاپۊی چارەسەروو کێشەکاو بەینوو گەلان. ماچۊ، پێویستا گەل و چاند و باوەڕەکۍ یۊی قبووڵ کەرا و سیستموو کۊنفیدراڵیزمی دیموکراتیکینە و چوارچوەو نەتەوەی دیموکراتیکینە پێوە بژیوا. خەڵکوو وەرکەوتوو دلێڕاسەی بێزارۍ جەنگینۍ. ونۍ فرۍ مجیێنە، چارەسەرەکە تەنیا ئرمانایەکاو ڕابەر ئاپۊینۍ پێویسا سەروو ئی بناغەیە بۊ. چی بابەتەنە پاسە ماچوو، پەوکای دماجار گرد مەیا سەروو ئی خەتۍ. بێگومان ئانە بڕوام  هەنە.

ئەرڎۊگان بازرگانێوەن

سەبارەت بە ئەرڎۊگانی پەرسا؛ ئاد  بازرگانێوەن. گەرەکشا بە ونەو کوردی ورچنیەیەکاو کوردستانینە سەر گنۊ و  درێژە بە دەسەڵاتەکەیش بدۊ. چی؟ جە جڤاکوو تورکیاینە نەتەوەپەرسی و شۊڤێنیزم هاندەری و گەرمی و دژبەری وەش کەرۊ. ماچۊ "من دژوو گەلوو کوردی جەنگ کەروو، ئاندە کوردم کوشتەن، زیاتەر کوشوو، ئاندەی تەر هجوومۍ کەروو". گەرەکشا دەسەڵاتوو وێش بپارێزنۊ. سەروو ونێوە سیاسەت کەرۊ. بەرژەوەندییەکاو وێش پارێزنۊ. هەمان چێو، بەپێچەوانەوە، وەراوەروو فەڵەستینی کەرۊ، فەڵەستیننە ونی مجیۊ و سەروو ئی بناغەیۊ حسابی سیاسی کەرا.  ماچۊ "پەشتیوانی جە حەماسی کەروو، پەشتگیری وەنەو موسڵماناو فەڵەستینی کەروو،  پەوکای پێویسا گردوو موسڵمانا دەنگم بدا پەنە". ئیساتۍ ٦ مانگوو ئەوەڵین؛ ورچنیەیە هەرێمییەکۍ، کە ٣١وو ئازاروو ٢٠٢٤ کریا، ئینە گردوو ئامانجەکەیشا. ڕێبازەکەشا ئندە قێزەون و دووڕووانەن. خەڵک هەرگیز باوەڕشا بە دڵسۊزییش نیا.  نە گەلوو عەرەب و نە گەلوو فەلەستین مەبۊ باوڕش پەنە کەرا، بازرگانێوەن و تەمام. دوۍ لیوە گەمە کەرۊ، پەیش لێویا ئیسرائیل و پەیش لێوایاوە فەڵەستین. بە پاو بەرژەوەندی گەمە کەرۊ. دڵپاکی و ڕاسواچی و پاکی و هەستوو ئیسلامییش نیا چەنە. ئانە کە گرنگا نزیکایەتیی ئێمەن. بەڕاسی ئێمە گەرەکما نیا ونەو خەڵکی مجیۊ. گەرەکمانە گەل ڕاو دیالۊگیوە کێشەکاش چارەسەرۍ کەرۊ. ڕابەرێتیما پڕۊژێوەش پەی ئینەیە وست وەروو دەسا.

گەنجۍ  جە پارادایموو ڕابەر ئاپۊینە سەرمەشقێنۍ  

ئاخرۊ گەرەکتانە چێوۍ واچدێ؟

پێسە جە چاپەمەنییوە مزانمۍ، کۊنفرانسی میاننەتەوەیی گەنجا پاریسنە  ملۊ ڕاوە. ئەوەڵ بە گیانێوە شۊڕشگێڵنانەوە سڵام جە سەرجەموو بەشداربییاو کۊنفرانسەکەی کەروو بە هومێدوو سەرکەوتەیۊ. ئارۊ مۊدێرنیتەی سەرمایەداریی جیهانی ئێمە بەرەو قەیرانی و تەڵەی بەرۊ. سروشتوو دنۍ دلێنە مشۊ، کێشەکاو ئازادیی ژەنۍ و ئیکۊلۊژی و سروشت و دادپەروەری جیهاننە دا تا مەیا جیددیتەرۍ با.  پەوکای گەنجۍ تاوا جوابی خاسشا بۊ، پەوکای پێویسا گەنجاو کوردسانی و هەرێمەکەی و جیهانی جە گرد کەسێوە زیاتەر چی بابەتانە ئایندەی پارێزنا. ڕابەر ئاپۊ بە پارادایمەکەیش جوابوو ئا کێشاشە دانۊ. بە پارادایمەکەیش جوابوو کێشەکاو ئیساتۍ سەروو زەمینیش دانۊ. ڕۊشنش کەرڎەنۊ کە چەنی پێویسا پەرەش پەنە بدریۊ، هومێدم گەنجێسەرر ئی پارادایمی قسەوباس کەرا و بە سەرمەشقیی گەنجاو کوردسانی بکریۊ بە بابەتوو ڕۊی. چون گرنگا پەی جیهانی ئارۊ ئینسانیەتی ڕووبەڕوو کێشەگەلێبۊوە چەنی چارەسەرۍ با؟ گەنجۍ فرەتەرین پەشتگیری چینەیە کەرا. شۊڕشوو ئێمەنە  گەنجۍ سەرمەشقوو پارادایموو ڕابەر ئاپۊینۍ. گەنجۍ و ژەنی سەرمەشقێنۍ. هومێد کەروو کۊنفرانسوو گەنجا چا چوارچوەنە دەور گێڵنۊ. سەروو ئی بناغەیە جارێوە تەر هومێدوو سەرکەوتەیشا پەی موازوو و سڵامی دڵسۊزانەم ئاڕاستەو گردیشا کەروو.