سەڕەڕاو پیرۆز کەردەو ڕۆ زوانی ئەڎایی جە گردوو مرۆڤایەتی و بە تایبەت هۆرامی زوانا . مشۆم ئا ڕاسیا باس کەرمێ کە هەنێ . ئینسان بە زوان جیهانش پەێ وێش مانا بەخشا . تێکەڵاوی ئینسانی و ژیوگەی بە زوانی ئەڎایی گەشەش کەرد . مخابن بە سەر هۆرداو دەسەڵاتی زوان پسۆ ئامڕازێ پەێ جە یۆی یاواینە ، بی بە ئەمڕازێ پەی شۆرتەیۆ مەژگوو فرەو ئینسانەکا و بنەڕەت نیاو ویروو فاشزیمی . دیکتاتورکەکە و دەسەڵاتوازەکێ بە واڕاو ڕۆڕەوە سروشتی زوانی جیهانشا تووشوو گرفتێ کەرد کە تا ئاڕۆیچ مرۆڤایەتی باجش مڎۆ . جە وەختێنی کە زوان کڕێڵوو چارەسەری گردوو گرفتەکا بێ . جە وەختێ کە زوان سەر چەمەو چڕاو ئاواز و سروودا پەی ژیوای بێ . جە وەختێ کە زوان پردەو پەیوەندی گردوو نەتەوە جیاکا بێ . بەلام بە کار ئاوردەو زوانی جە لاو دەسەڵاتیوە زوان بی بە ئەمڕازوو تاونایۆ و کۆشتەی ئینسانەکا و نەتەوەکا تەری .

جە سەردەمێنێ ژیومی کە فرەو دەۆڵەت – نەتەوەکا پەێ مەنەیۆ سەروو تەخت و دەسەڵاتیوە بە هەزاران ئینسانێشا بە بۆنەی قسە کردەی ، نویستەی و وانای بە زوانی ئەڎایی وێشاوە ، جە سیاو چاڵەکانە زینانی کەردێنی . یا دەسەڵاتدارانی پسۆ ئیران و تورکیە فرەو چالاکا مەدەنیشا پسۆ زارا مەحەمەدی بە زینان و فەرزاد کەمانگەرشا بە کێشتەی گیانیش سزێ دەینێ . بە سیاسی کەردەو پەرسەو زوانی جە هەر دەوە بەشەکانا یاوان بە مەڕزوو فاشیزمی و ئاخێزی . دەسەڵاتوازەکێ جە ڕاو زوانی فاشیزمی پەنە یاونا و ئازادیوازەکا جە وەرانوەروو ئی ویر تەنگیەوە پەێ مەنەیۆ شۆناما و بیەیشا زوانی پسۆ ئامڕازێ پەێ ئاخێزی سوور کەراوە .

نەتەوەو کوردی پسۆ پسۆ یۆ جە نەتەوە چێر دەسەکا بە ساڵانا کە جە لاو نەیارەکاشۆ هەرمانە پەێ تاونایشۆ کەرا . سەڕەڕاو گردوو ئا حەڕەشا ، دۆڵەمەندی زوانی و فەرهەنگی نەتەوەکەیما تا ئاڕۆ ئیمەیش ئاستێنمێوە . بەلام بە بەرکەوتەو دونیاو تۆکنۆڵۆژی مەتەرسیەکێ سەروو نەوەکا و چینوو جوانا زیاتەر بیەن . پۆچی پەنەوازەن گرد کوردێ و گرد سازە و ڕیکوزیایە بە زیاتەر جە جارانی پەێ پارێزناو زوانی ئەڎایی وێش ڕیکوزۆ . زوانی هۆرامیج پسۆ بەشێ جە خانەوادەو زوان و کوردی یۆ چا زوانانە کە تەرسەو نەمەنەیش فرێةی . پڵاتفۆرموو هۆرام-ی بانگ جە گرد هۆرامی زوانێ کەرۆ کە پەێ پاڕێزناو بنەڕەتوو زوان و کوردی و بەشێ کۆن و فەرهەنگ و جیهانی جە پارێزناو زوانەکەیشانە کۆشیاو وێشا بەرفراوان تەر کەرا . ئاڕۆ زوان کۆڵەکێ مەنەیۆ و کڕێڵوو یاواینەن جە ژیوای . پەێ ئانەی وێما بیمێ و مەنمێوە مشۆم تا یاوای بە سیستموو وانای پەێ زاڕۆڵەکا نەتەوەکەیما گرد ڕوێ پەێ پاڕێزناو زوانی کۆشیاو وێما بە سۆزی بازمێوە .