بە دیمەن

زوبەیر ئایدار: دیدارەکۍ بە ئیجازەو ئەردۆغانی بەرەو وەڵۍ لوێنۍ

زوبەیر ئایدار ئەندامو کۆنسەو ڕاوەبەری کەجەکەی ئەرەیاۋناش؛ وەڵۍ بانگەوازییەکەو ڕابەر ئاپۆی، ۋەرپەرسا دۊڵەتی بە ئاگاڎاری و ئیجازەو ئەردۆغانی سەردای ئیمرالیشا کەردەن و ئەرەیاۋناشا کە پەنەوازا سەرو ئا پرسا کە دۊڵەت سەرش ڕێککۊتەن هەنگامە بنریۆ.

ڕابەر ئاپۆ جە ٢٧و شوباتینە بانگەوازیێوە تاریخیش وەڵا کەرڎۆ. پەکەکە دەمودەس جوابو بانگەوازییەکەیش داوە و ئەرەیاۋناش کە قەرارشا دان جە ١و ئاداریوە ئایێربەس ئەرەیاۋنا. هەرپاسە جەختش سەرو ئانەی کەرڎۆ کە پەی جابەجێکەردەی بانگەوازییەکەو ڕابەر ئاپۆی پەنەوازا چوارچێوەی سیاسی یاسایی و دیموکراتیک مەیسەر بکریۆ.

زوبەیر ئایدار، ئەندامو کۆنسەو ڕاوەبەری کەجەکەی سەبارەت بە بانگەوازییەکەو ڕابەر ئاپۆی پەی ئاژانسوو هەواڵوو فوراتی (ANF) قسێش کەردۍ.

ئایدار سەرەتا ئاماژەش بە پڕۆسەو وەڵۍ بانگەوازیە تاریخیەکەی کەرڎ و ئەرەیاۋناش: "وەڵۍ ئانەینە شاندەکۍ بە نوێنەرایەتی حکومەتی و دۊڵەتی لوۍ و چنی ڕابەر ئاپۆی کوۍ بیێوە. ئینە ماوێوە فرەن بەردەواما. ئێمە باس جە پرۆسێوە مکەرمۍ کە ئا کردەوۍ کە چیولای ئەنجام بڎریا، تەنانەت ئەر بە نویسیای و بەڵگەیچ نەبۆ، جە فرەو بوارانە بە دەسوەڵێوستەی و ڕێککەوتەی و ئەنەیاوای چنی یۆی و چەمەڕایی جە یۊترینی دیاری مکریا. بە ئەزموونی ٣٢ساڵەو ۋێم متاوو ئینەی واچو؛ ڕابەر ئاپۆ قەد بە ئاوەزو ۋێش یان بە شێوێوە هەڕەمەکی چی جۆرە پرۆسانە بانگەوازیێوە پا جۆرەیە نمەڎۊ. جە حەقەتینەنە دیارا دەرفەت ڕەخسیان، پۊکەی بانگەوازیێوە پا جۆرەیە مکەرۆ."

ئایدار ئەرەیاۋناش ئاگاڎارێنۍ کە کۆمیسیۆنێوە یاسایی پێکئامان، ئی کۆمیسیۆنە کار سەرو پرسە یاسایی-دەستوورییەکا مکەرۆ و واتش: "ژمارەشا چوار کەسێن، ئێمە بە تەمامی نمەزانمۍ؛ بەڵام بڕۍ ۋەرپەرسۍ بە نوێنەرایەتی حکومەتی ماوێوەن سەردای ئیمرالی مکەرا. ئینە مەسەلێوەنیەنە کە دەوڵەت باخچەلی شەوێ سەرشۆ وتەبۆ و یەکسەر هۊربێزۆ و سڵام جە دەم پارتی بکەرۆ. ئینە چێوێوەن کە وەڵێوەختە پلانەش پەی نریێنەرە و ئاماڎە کریان. هەرپاسە ئا شاندەی کە لوا پەی ئیمرالی چنی باغچەلی کوۍ بیێوە و ئا پرسۍ کە باسشا چۊوە کریا چنی ئاڎیچی باسشا سەر کریا. ئا پرسۍ کە گەل ئاگاڎارشا بۍ دماتەر ڕووەشادا. پی قسە و باسیە لوا قۆناغێوە تازۆ. "بانگەوازییەکەو رابەر ئاپۆی نیشانۍ قۆناغێوە تازەینە."

زوبەیر ئایدار ئاماژەش پانەیچ کەرڎ کە ئەردۆغان ئاگاڎارو گرڎ چێوێنۍ و واتش: "ئا شاندەی کە سەردای ئیمرالیش کەردەن بە ئیجازەو ئاڎیی لوان. ئا گفتوگۆیۍ چا ڕووەشا دان، ئا هەرمانۍ کە کریێنۍ، گرڎ جە شێوەو گوزارشتێوەنە دریان بە ئەردۆغانی و جە گرڎ چێوۍ ئاگاڎارا. ئێمە چنی سیاسەتەکاو حکومەتی ئاشنێنمۍ. بە بێ ئاگاڎاری ئەردۆغانی، مەحاڵە وەرپەرسا حکومەتی پەی پرسێوە پاسە جددی بتاوا بلانە ئیمرالی. ئەردۆغان زانیاریش بیەن و ئیجازەش دان.

زوبەیر ئایدار، ئەرەیاۋناش، بنەماو بانگەوازییەکەی پەیوەندیش بە حکومەتیوە هەن و واتش: "ئیساتۍ تۆپەکۍ ئینا مېڎانوو حکومەتینە. ڕابەر ئاپۆ، لایەنی کوردی، بە تەمامی ۋەرپرسیاری ۋێشا جابەجێ کەرڎەن. بە ڕۊشنی باسش چانەی کەرد کە چنی ئا کێشا چارەسەر مکەرۆ کە حکومەت بە قووڵی چنەشا ناڕازییا. ئیسە مشۊم حکومەت هەنگامە بنیۆ. بەڵێ بانگەواز جە ڕێکوزیایچ کریان. بەڵام بە ڕێکوستەیما ماچۆ: 'ئەر زەمینەی سیاسی یاسایی و دیموکراتیک وەش بی، شمەیچ ئا هەنگامۍ جابەجێ بکەردۍ، کۆنگرە بیندۍ و قەرار بڎەیدۍ و چەک بنیەیدێرە. 'یانی باس سەرو وەشکەردەی چوارچێوێوە یاسایی و سیاسی دیموکراتیکی هەن، موخاتەبو ئینەیچ حکومەتا. ئێمەیچ چانەی کە وەڵتەر چێش ڕووەشدان جە گرڎی ئاگاڎارێ بیدۍ. ئیساتۍ چۍ جە قۆناغی یووەمەنە، موخاتەب حکومەت و دۊڵەتا. پەنەوازا جە مودێوە کەمەنە هەنگامە بنریۆ. ئەر پرسەکەی درێژە پنە بڎەیدۍ، ئانە پرسەکە هەر چانە مردۆ."

ئایدار ئەرەیاوناش کە ڕابەر ئاپۆ ئیسە مشۆم تاوۆنە بە شێوێوە بەبێ ئاستەنگی و ئاسانتەر چنی شاندەکەی ئەرەنیشۆرە و واتش: "پەنەوازا بەئاسانی تاوۆنە چنیشا گلێر بۆوە و پلانەکا مچۆرە. حەر پێسە ڕابەر ئاپۆ واتش، مشۆم جە ماوێوە کڵەنە ئی هەرمانێ کریۆنە. ئەر کاتش سەرەرە ویەرۆ، دینامیکو کودەتاکەی گرڏو ئینیشا ویەرنۆنە. پۆکەی مشۆم پەرلەمان دەمەدەس هەنگامە بنیۆنە. قسەکێ ئۆزگور ئۆزەلی سەرۆکو جەهەپەی فرە ئینێ یاگێ وێشەنە. بە بەشداری وەرفراوانو لایەنەکا و ڕێکوزیا مەدنییەکا، کۆمیسیۆنێوە وەرفراوان سەرو ئی پرسە پێکبێنە و ئی پرۆسە بەرەو وەڵێ بلۆنە. ئینە تەنیا پەیوەندیش بە نییارەو چەکو پەکەکەیۆ نییا."

 

هەرپاسە سەبارەت بە قسەکا مێڏانو مییاننەتەوەیی واتش: "تەنیا قسەکەردەی وەسێ نییا. ئی پرسە ئیتر تەنیا پرسێوە دلینەو  تورکیای نییا، بەڵکووم پرسێوە گۆرێنە و تەنیا پەیوەندیش بە وەرکەوتوو دلێڕاسەیۆ نییا. پرسەکە جە ئۆروپا و ناوچە جیاجیاکا جەهانیینە وەڵابییەنۆ. پرسێوە جەهانییا. لایەنی کوردی هەنگامێوە فرە گرنگش نییان سەرو ڕاو ئاشتی. پەنەوازا گرڏ لێوە بەشداری چی ئەرکەنە بکەرۆ و چمەڕانمێ جە چارەسەرکەردەو ئی پرسەینە جە گفتوگۆکەردەو ئاشتیانەی دەورشا بۆنە."

ئایدار سەبارەت بە بانگەشەکا میدیاکا لایەنگرو حکومەتی کە ماچانە "ئی بانگەوازییە قەسەدە و یەپەگەی گێرۆوە واتش: "نەخێر، ئانە ڕاس نییا. ڕابەرایەتیش خاس مزانۆ چێش ماچۆنە. کاتێ منویسۆ، قسێ کەردێ، زانۆنە چێش ملۆنە کۆکە. ڕابەر ئاپۆ وەڵتەر سەبارەت بە وەرنیشتی ئەرەیاونابێش کە مەبۆنە تێکەڵ بە تەحریرو شام (هەتەشە) بۆنە. بە دڵنیاییۆ کورد مشۆم چاکە خاوەن یاگێ وێش بۆنە. مەبۆ پێسەو ویەردەی بۆنە، پێسەو سەردەمو ئەسەدی مەنۆنە. ئا چارەسەرەی کە ڕابەر ئاپۆ باسش کەرد، چارەسەرێوەن پەی گرڏو کوردەسانی. ئەرەیاونێکێ تورکیای ڕەنگە جە چوارچێوەو جەنگی دەروونیینە سەرو بنەماو وێشا هورسەنگنای بکەرا. بەڵام مزانانە چی حاڵەتەنە چێوەکێ چنین و بەرەو کۆکە ملانە. ئێمەچ سەرو ئا بنەمێ ئەوەکۆشمێنە."