کلتور و هونەرو کوردی جە تاریخو مرۆڤایەتینە هورگیرو نەریتێوە وەرفراوانیا. هونەر بە بییەو  وەڵېکەوتەی مرۆڤایەتی دەسپنە مکەرۆ. هەر پۆکەی گەل ئی هونەرەش بە شناسنامەو وێش پێناسەکەردەن. دیارا جە قۆناغو قەڎیمیی ژیواو مرۆڤایەتیینە ژەنێ دەورێوە سەرەکیش بیەن و پارێزگاریش جە بەها موبارەکەکا ژیوای کەردەن. ئیزدهار تاهیرە جوانە ژەنۍ شانۆکارەو خەڵکو سەریکانینە و جە ئیسەنە کۆچبەرەو شارو حەسەکەینە و جە کامپو واشوکانینە مژیۋۆ، بە نمایشە شانۆییەکاش هەوڵو بەروستەو ژیواو وێش مڎۆ.  جە بارەو هەرمانە شانۆگەرییەکاشۆ ئیزدهار تاهیرە پەی ئاژانسیما قسێش کەردێو و ئاماژەش پانەیە دان هەر جەتەمەنو زاڕۆڵەیشۆ ئاوەزش پەی نمایشی و شانۆگەری بییەن.

ئیزدهارە دماو نمایشکەرڎەو شانۆگەرییەکەیش، جە قسەکاشەنە ئاماژەش پانەیە دان شانۆ پەی من پەی بەروستەو ئا ئاوەزانە کە جە ڕاو وشاکاوە  مەتاویۆ بەربڕیۆ و واتش: "کاتێ یانەنە ڕائاوردەو شانۆی مکەرو، بەجۆرێوە ملودلێ جوڵەکامۆ کە ئاوەز پانەیە مکەرو کە بە ڕاسی ئینانی دلۍ ئا ژیواینە."

'شانۆگەرییەکێم سەرو ژیوای ژەنێنۍ'

جە سەرەتاو قسەکاشەنە ئیزدهارە باسش چا ئاستەنگیا کەرد کە بەمەڵامەتو کۆچبەربیەیشۆ روبەڕوش بیەنۆ  پی جۆرە بەردەوامە بیە جە قسەکاش: "دماو ئانەی جە سەرێکانینە کۆچماکەرد، بەمەڵامەتو دۆخو ژیوایماوە ماوێوە جە نمایشو شانۆی بڕیانی بەڵام دماو ماوێوە بە مەڵامەو حەزی فرەیم پەی شانۆی دیسانۆ دەسم بەشانۆکاری کەردۆ، گردوو ئاستەنگیەکام ۋییەرنۍ. شانۆگەرییەکێم دەربارەو ژیواو ژەنێنۍ، چونکی ئاوەزو زەریفی و حەقەتینەو ژیوای ئینا خودو ژیوای ژەنێنە. پۆکەی کۆشش مکەرو ئا ئاوەزە حەقەتینا نیشانەو کلێرگەی بڎەوە. شانۆ هونەرێوەن گردوو هونەرەکا تەریش ۋێسەنە کوۍ کەردێنۍ."

'ژەنی و شانۆ لکەدریۍ  یۆینێ'

جە بەردەوامی قسەکاشەنە ئیزدهارە ئاماژەش بە گەشەو ژەنێ جە دماو شۆڕشو ۋەرنیشتی کەردو و واتش: "جە گلێرگەنە بەکەم تەماشەو دەورو ژەنێ کریۍ، بەڵام دماو شۆڕشو ۋەرنیشتی ئی عەقڵیەتە فاڕیایش سەرەرە ئاما. جە سەیەو شۆڕشو وەرنیشتینە ژەنی متاوۆ ئاشنابۆ بە وێش و وێش نیشانە بڎۆ، هونەرو شانۆیچ ڕێوەنە پەی نیشاندای ئا ئاوەزا ژەنێ چونکی هونەر و ژەنی لکەدریێ یۆینێ."

'هێز جە فکرەکا ڕابەر ئاپۆیۆ هۆرگێرمێ'

جە دمادمای قسەکاشەنە ئیزدیهار تاهیرە ئاماژەش پانەیە دا کە تەنیا ئا ژەنێ متاوا بە ڕاسییۆ جە هونەرو شانۆینە سەرکۊتێبا کە خاوەنو سەرگوزشتێ هەقەتینەو ژواینێ و پی جۆرە دمایش بە قسەکاش ئارڎ: "شانۆکار هورگیرو تایبەتمەندییەکا ژەنێ ئازێنە. با گلێرگە بە چەمێوە کریاوۆ تەماشەو ژەنێ بکەرۆ و بیاوانە چانەی کە ئیتر ژەنی چێر دەسۍ بیەیش نیا. ئێمە ژەنێ ئازێنمێ کە جە فکرەکا ڕابەر ئاپۆیۆ هێز هۆرگێرمێ. هەرپۆکەی پەنەوازا ژەنێ جە گرد مېڎانەکا ژیواینە پەرە بەوێشا بڎا و سەرکۆتەی گۊرە بەدەسبارا."