زەردەشت هەورامی ئەندام جە ڕاوەبەری پلاتفۆرموو هۆرام-ی: کۆمکوشی شەنگالی پیلانێ ناوچەیی و هەرێمیی بێ دژ بە ئێزیدیەکا و بەداعشی ئەنجام دریا و تا ئەنجامدەرەکێش دەستگیرێ و دادگایێ نەکریانێ و سزا نەدریانێ، ئێزیدیەکێ ئاسوودێ نمەبانێ.
زەردەشت هەورامی ئەندام جە ڕاوەبەری پلاتفۆرموو هۆرام-ی، جە ئی وتارەنە کە بەنونگەو ٦مین ساڵیادو فەرمانو ٣-٨–٢٠١٤و شەنگال-ی نویستێنەش، باس جە ئا مەرگەساتەیە مەکەرۆن کە جە پیلانێ ناوچەیی، هەرێمییەنە و بە پەشتیوانی ناتۆی و زلهێزەکان، سەرو ئێزیدیەکانەرە ئاومان و دەستنیشان کەدەن: "گەریلاکێ پەکەکە-ی و شەڕڤانەکێ یەپەژە-ی فریێ نەکەوتێبینێ و نەلێنێ بەهانو ئێزدیەکاوە، مەرگەسات و کۆمکوشتەی فرە گەورەتەر شەنگالەنە ڕووەش بڎێبیێ".
هەورامی جەختیچش کەردەنەوە: "تا ئەنجامدەرێ تاوانەو شەنگالی و ئێزیدخانی دەستگیرێ و دادگایێ نەکریانێ و سزا نەدریانێ، ئێزیدیەکێ ئاسوودێ نمەبانێ".
تەمامی وتارەکێ زەردەشت هەورامی:
ڕۆو ٣-٨–٢٠١٤ یۆ جە ڕوە ناوەشەکا و پەر جە نەهامەتی نە تەنیا پەی نەتەوەکەیما بەڵکو پەی ئینسانیەتی بێ. جە ئا ڕۆوەنە وەرانوەروو چەما جیهانیوە، بەشێ جە دەسەڵاتوو پانیشتوو کوردستانی بە ڕابەری مەسعوود بارزانی، جە کەسایەتی خەڵکوو ئێزئیدینە ماڕاش و خیانەتەکەش بی بە پەڵێوە سیاو پۆ تەوێڵەو دەسەڵاتدارا پانیشتوو کوردستانی . جە ٣ و ئابوو ٢٠١٤ شەنگال و شارۆچکەکێ ڕەبیعە ، زوومار ، سنونێ ، خانسۆر و وانکێ بە کەمتر جە دوێ سەعاتا کەوتێ دەسوو داعشی . ئانە جە وەختێوەنە کە نزیکەو هەشت تا دە هەزارا جە هێزەکا زێرەڤانی ، پۆلیس و ئاسایش و پارتی بە سەرۆکایەتی مەسعوود بارزانی بە بی ئانەی هیچ مدرامان و وەرگێریەوە کەرا هەرێموو ئێزیدیەکاشا تەسلیموو داعشی و تورکیەی کەرد . ئینە جە وەختێنە بێ کە پارتی جە سالەو ٢٠٠٨ بە سناریۆیە تایبەت بە هەمیاری دەسگاو ئیتڵاعاتی تورکیەی – میت ، جە ڕاو گرووپە تۆندرەوەکا نزیک جە تورکیەی بە تەقنایۆ نزیکەو ٥٠٠ کیلوا (تی ئن تی) بە سەدان ئیزئیدیەش کەردێ قۆربانی ، جە دماو ئا کارەساتەیە پارتی بە بەهانێ پارێزناو خەڵکوو ئیزئیدی هێزەکا وێش گێڵنێوە شەنگال فرەو خەڵکوو هەرێمەکەیش چەکێ کەردێ و واتش جە وەختێنە کە پێشمەرگێ زێرڤانی هەنێ ئیتر شمە پنەوازیتا بەچەکی نیا . بەڵام ئینە سەرەتایە بێ پەی کەردەیی کەردەی پیلانەو ٢٠١٤ی .
بە پێچەوانەو گردوو ئا بەڵێنا کە پارتی و بارزانی بە خەڵکوو شەنگاڵیش دابێ ، ئیجارە پارتی وێش موستەقیم بی بە بەشێ جە پیلانەو داگیرکەرا کوردستانی و دوژمنا مرۆڤایەتی پسۆ داعشی پەی کۆمکوشتەو ئێزئیدیەکا. هەر پاسە کە زانمێ شەنگال و هەرێموو ئێزئیدیەکا جە دوێ لێوە پەی دەوڵەتوو فاشیستوو تورکیەی کە ئارۆ ڕاوەبەری ئیخوانەکا جیهانی مەکەرۆ تایبەتمەندی وێش هەن . یۆهەم پسۆ جۆغرافیایی مۆهمیە فرەش پەی ئاواتە سۆتەکا دوڵەتوو تورکیەی هەن کە هێشتا ویروو گیڵایۆ پەی سنوورەکا سەردەموو وەڵێ لۆزانی ئینا سەرەشەنە و دەسگێرتەی سەروو شەنگالی و بەرزائیەکا ئا هەرێمەیە پسۆ قەڵێوە وینۆ پەی ئاسان داگیر کەردەی مووسڵ-ی و کەرکووک-ی . جە لایەتەر تورکیە کە پرۆژەو یاوناو گازو قەتەریش پەی بەندەروو جیهانی هەن ، لووڵێ ئا پرۆژەیە هیچ ڕێوەتەرش جگە جە هەرێموو ئێزئیدیەکا پەی یاونایش نیەنە . دوەمین خاڵ شناس و باوەری ئیزئیدیەکان کە سەرەراو گردوو ئا کۆمەڵکوشیا کە هەر جە سەرهۆرداو داگیرکاری بە نامێ ئیسڵامی تا ئاڕۆ کە سەرشانە ئامان و هەن ، هێشتا دین و باوەری و زوان و وێشا نەواڕان . ئینە پەی خەلافەتو ئێخوانی و ئەردۆغان کە وێش بە سۆڵتانوو عوسمانی تازەی مزانۆ پسۆ دیوارێن جە وەرانوەروو وەرمە پیسەکاشۆ وینۆش . پۆچی تەنیا بەهانێوە کە تاوۆ ئی پیلانێشە پەنە سەر بوزۆ ، بە کافر زانای خەڵکوو ئێزئیدی و حەڵاڵ کەردەو ونێشابێ پەی گرووپە تۆندرەوەکا پسۆ داعشی .
سەرهۆرداو داعشی پسۆ پرۆژەو زلهێزا جیهانی بە دوێ ئامانجێ دەسش پەنە کەرد . یۆهەم کێشتەو نەخشێوە تازە پەێ رۆژهەڵاتی ناوینی (وەرهوزی میانی) کە جە قازانجوو زڵهێزانە بۆ . ئی پرۆژە بە بونیادنیای سیستموو نێۆلێبرالیسمی دمائیش پەنە ئێ ، سیستمێ کە بە کاولکاری و دلێنەبەردەو گردوو شناسنامەکا ، باوەڕیەکا ، زوانەکا و نرخەکا کۆمەڵگای سەرگنێ . دووەم تێکداو خەتوو مدرامانوو وەرهۆرزو میانی کە پەکەکە و گەریلا ڕابەریش مەکەرا . پەی ئی پرۆژەیچە ناتۆ جە ڕاو تورکیەوە هەنگام بە هەنگام لوێ وەرۆ . تورکیەیچ پسۆ ئەندامێ ناتۆی ئی دوە ئامانجەشە چوون دەرفەتێ تاریخی پەی یاوایۆ بە سنوورەکا وەڵێ لۆزانی و جە بەینبەردەو شۆرشو کوردا چێرو ئی نامێنە زانا . سەروو ئا بنەمایە تورکیە بە هەمیاری بارزانی و داعشی جە ڕۆ ٣-٨-٢٠١٤ چێروو نامێ فەرمانەو ٧٤ مینی جە شەنگالەنە کۆمکوشتەو سەدەو ٢١یشا خۆڵقنا . کارەساتێ ڕووەشدا کە سەرەوو دەوڵەتاو جیهانی و ئینسانیەتیش شۆر کەرد . نزیکەو پەنج هەزار ئێزئیدیە کە یەرێ هەزارێشا ژەنی بینێ پسۆ کۆیلەی جە لاو داعشیوە ئەڕفانیێ و جە وەڵاتە عەرەبەیەکانە ورەشیە . دماتەر جە سالەو ٢٠١٦ تا بە ئارۆ چەنڎەها گۆرێ بەکۆمەڵێ ئیزیدیەکا ئیزیێنێوە کە ژماروو قۆربانیەکو مەرگەساتوو ٣-٨-٢٠١٤ بەرز کەردەنەوە .
جە دماو ساڵەو ٢٠٠٨ی، چەنی پارتی بە سناریۆیە وێش یاوناوە شەنگال و مەخموور و زوومار ، پەکەکە پسۆ پارێزگاروو نەتەوە کوردیو گردو باوەریەکا کوردستانی یۆهەمین هەنگامێ تایبەتیەش پەی رێکوستەو گەلی ئێزیدی نیە . جە ماوەو چن ساڵانە بە سەدان کەسێ بەشدارێ هێزەکا گریڵای بییە. ئینە پاسەش کەردەبێ کە کەم یا فرە ئاگاداریە جە ئاژەو ژیوا ئێزئیدیەکا بۆ . پۆچی بە سەر هۆرداو داعشی پەکەکە دەسێ ٩ کەسی جە گریڵاکاش پەێ شەنگاڵی کیانۆ کە نزیک و دور پسۆ خەتەو پەیوەندی چەنی قەندیڵی با . هەر جۆرێ بۆ چا بەینەنە دوێ چا گریڵایا کە دوێ دوێ قەرار بیەن وێشا یاونا شەنگاڵ جە لاو پاراستنوو پارتیوە قۆڵبەس کریا . پۆچی جە ڕوێ وەلێ هێرشەکەو داعشی هێزەکا (سپیڵک ،هەڵگورد و سەفین ) سەر بە زێرەڤانی و هێزەکا سەر بە کەتینەو ٨٠ ، ئاسایشىوو شنگاڵی و هێزەکا پۆلیسیچ هەر پاسە ، کە جە لاو سەربەست باپیرى وەرەپەرسوو ڵەقوو شەنگاڵ و پارتی سەرپەرشتی کریەنێ بە کەمتەر جە یەرێ ساعاتا نزیکەو ٢١٠ کیڵۆمترا بڕاو و وێشا یاونا پردەو سحیڵای .
بە پێچەوانەو هێزەکا پارتی و بارزانی کە جە لاو رۆژنامەوان بەفرین شەنگاڵی ڤیدیۆشا چەنە گیریا و وەلا بیوە و شەنگاڵشا جیای ئاست و ورەتشا . هێزێوە ١٤ کەسی یەکیەتی نیشتمانی کوردستانی جە ٢-٨-٢٠١٤ چەنی داعشی گنا جەنگ و بە داخەوە هەر چواردە کەسەکە کە یۆشا فرماندەو هێزەکا موسڵوو یەکیەتی بۆ شەهیدێ کریا . خیانەتوو هێزەکا پارتی سەرەراو تەسلیم کەردەوە شنگاڵ ، ڕەبیعە ، زوومار ، سنونێ ، خانەسۆر و وانکێ ١٥٠و دێهاتێ بە سەد هەزار کوردێ ئێزئیدیەشا پەێ هێزێوە وەحشی پسۆ داعشی بە تەنیا ئاستێ . جە دماو داگیرکەردەو شەنگاڵی و پەنا بەردەو خەڵکی بە کەشەکا ئا هەرێمەیە ٧ گەریلایێ پەکەکەی جە مدرامانێ بێ وێنە تاواشا پەی چەنڎەها ساعاتا وەروو کۆمکوشتەی و قەتڵ و عامێ گەورەی بگێرانێ. جە دماو مدرامانوو گەریلاکاو پەکەکەی ، هێزێوە سەر بە یەپەگە-ی جە ڕۆژئاواو کوردستانی ئاما ناوچەکە و جە ڕاو کوریدۆرێ یا داڵانێ ئەمنیەتیە تاواشا بە هەزاران ئێزئیدیە جە مەردەی رزگار بکەرا . هەر پاسە هێزێ تەر سەر بە یەکیەتی نیستمانی کە کەوتێبێنی گەمارۆ داعشی رزگار بکەراو چەنڎەها پێشمەرگێشا کە بریندارێ بیەبێنێ یاونا شاروو دێرەکی جە ڕۆژاواو کوردستانی .
بەڵام ئانە کە ئیتر جە لاو پارتی و بارزانیوە چەمەڕوان نەکریە ، تێکسیە و شکستو پیلانەو تورکیەی پەی داگیر کەردەی هۆڵێری و هەرێموو چێروو دەسەڵاتو پارتی بێ . جە ڕۆ ٦-٨ -٢٠١٤ داعش روەش کەردە شارۆچکەکاو تلکێف و حەمدانیە ، گوێرو باشیک ( بەعشیقە) ، گۆگجەلى ، بەرتلە و خازری ، جە تەرسەو هێزەکا داعشی هێزەکا بارزانی چاگەیچ بە بێ هیچ مدرامانێ ڕەمێ و بەپەلە ڕوەشا کەردە هۆڵێری و ناوەچەو خەباتی ، بە جۆرێ کە جە مساحێبەو تەلەفزیۆنوو رووداوی چەنی سیروان بارزانی کە چی هێزەکێتا بەرەو جەنگیشا جیا ئاستەن ، جە جوابەنە ماچۆ : جەنگیچەنە ڕامای بۆ. بەڵام ئانە کە یاگێ پەرسینە ئانەن کە هێزێ دە هەزار کەسی کە بە ساڵانە زەڕ و سەروەت و سامانوو خەڵکیش پەی سەرف مەکریۆ و نامێشان نیان پێشمەرگە ، چەنی مەبۆ چەنڎ ساعاتێ وەرگە نەگێرۆ ؟ داعش بە هێزێ ٤٠٠ کەسی جە قووڵایی خازر-یوە وێش یاونۆ شارۆچکەکێ بەردەڕەشی و خەباتی کە ٣٥ تا ٤٠ کیلومتری جە هۆڵێری دوورێنی . جە دماو ئانەی کە پەی مەسعوود بارزانی و پارتی (پەدەکە)ی بەر کەوت کە تورکیە ئامانجش داگیرکەردەو هەرێموو زەردین و چەنی بارزانی دروێش دێنە ، زوو بارزانی چێروو نامێ یەکیەتی نەتەوەیی و برایەتی کوردا داواش جە هێزەکا پەکەکە-ی و دژە تیرۆروو یەکیەتیی نیشتمانیی کەرد تا بە فریاشا یاوا .
ئانەیچە جەدمای ئانەی ئاما کە مەسعوود بارزانی دماو دوێ ڕوا چەمەڕوانی پەی ئانەی دەوڵەتوو تورکیەی تەنیا جوابوو تەڵەفوونەکاش داوە ، بێ ئۆمێد بی ، پەی یۆهەمین جاری بەپێ وێش ڕووەش کەردە هێزەکاو پەکەکە-ی و گەریلای ، بە جۆرێ کە مەسعوود بارزانی جە مزگیچەنە پاڵێش نەوەتینێ، بەڵام جە ١٣-٨-٢٠١٤ی کە سەرداو مەخموور-ی مەکەرۆ و چەمش بە دوێ جە فرماندەکاو پەکەکە-ی کەوت ، بارزانی کە هیچ ئۆمێدێش نەمەنەبێ ئا ڕۆوە پاڵەیەکاش وەژۆنە و ماچۆ : ئێمە گرد برێ یۆترینێنمێ و داعش دوژمنوو نە تەنیا ئێمە و شممەن ، دوژمنو گردوو گەلوو کوردیا. جە دماو ئی سەردایە و رێککەوتەی چەنی گەریلای، هێزو هامبەش جە گریلای و دژەتیرۆروو یەکیەتیی داعششا جە ١٥ کیلۆمتری مەخموور-ی زەمینگیر کەرد و شکستشا دا . جە دماو گێرتەیۆ مەخموور-ی و گوێڕ-ی، فرەو خەڵکی ڕەئیشا پاسە بێ کە یۆ گێرتەی هێزەکا جە وەرانوەروو داعشی ئیتر دمایی ئۆمایەن بە پەرتەوازی و خیانەتوو هێزە کوردیەکان جە وەرانوەروو یۆترینینە . گێرتەیۆ فرەو ئا شارۆچکا کە کەوتێبێنێ دەسوو داعشی و جە لاو پەکەکە و یەکیەتی نیشتمانیوە و دماتەر ئازاد کەردەو شەنگاڵی جە ١٣- ١١-٢٠١٥ ئیتر هیواکێ تورکیەی بە داعشی نەمەنێ . مدرامانوو گریلاکاو پەکەکە-ی ، یەپەگە-ی و پێشمەرگەکاو یەکیەتیی، پاسەش کەرد کە تورکیە نەیاوۆ بە وەرمە پیسەکاش . سەرەڕاو گردو ئینیشا مەرزنایرەۆ وێراوەبەڕی شەنگالی و سیستموو ئێزیدخانی هەم دمایش بە داگیرکاری تورکیەی ئاورد، هەم بە خیانەتو بارزانی . سەرو ئی ئەساسەیە ئەردۆغان و بارزانی پسۆ دوێ دۆریایا جارێ تەر جە وەرانوەروو پەکەکە-ی و یەپەگە-ی و یەبەشەو شەنگال-ی یۆشا گێرتەوە .
جە ماوەو ئی چەنڎ ساڵەیەنە سەروو داواو تورکیەی پارتی (پەدەکە) چەنڎەها جارێ هێرشش بەردەنەوە سەروو ڕاوەبەری شەنگالی ، بە سیخۆری و جاسووسی-کەردەی پەی میتی تورکی چەنڎین فرماندرارێ یەبەشە-ی جە ساڵەو ٢٠١٩ و ٢٠٢٠ شەهیدێ کریێن . هەر پاسە جە ٢٥-٤-٢٠٢٠ نزیکەو ٢٦ باڵەپڕێ ئێف شانزەو تورکیەی هێرشا کەرد سەروو شەنگال-ی و کەشوو قەرەچۆخی و کەمپوو مەخمووری . مەخابن نە دەوڵەتوو عێراقی ، نە زڵهێزەکێ و نە یەکیەتیی نیشتمانی کوزدستانی و نە جمیەرو گۆڕانی پسۆ بەشە دەسەڵاتوو باشووری هەنگامێ کرداریەشا جە وەرانوەروو تورکیەی نەنیا . ئیسەیچ جە وەختێنە یاد جە ششەمین ساڵیادوو کۆمکوشتەو ئێزئیدیەکا مەکەرمێوە کە تورکیە بە هەمیاری پەدەکەی و هۆرکەردەی چراوێ سۆزەو ئامریکای، ماوەو دوێ مانگان جەنگێ نابەرابەرش جە هەرێمەکاو حەفتانینی و خواکۆرکی جە وەرانوەروو پەکەکە-ی و گەریلای دەس پەنەکەردەن . جەنگێ کە بە چەک و تفاقو ناتۆی و زەرو و نەوتەو پانیشتوو کوردستانی تا بە ئاڕۆ ئایرش گەرما . سەرەراو ئانەی کە ئێزئیدیەکا ئیسە ساحێب و هێزوو پارێزناو و ڕێکوستەو وێشانێ، بەڵام هیچ چێوە جگە جە دادگایی کەردەو سەرانو پارتی و تورکیەی و داعشی و بە سزا یاونایشا، بەهیچ چێوێوە رۆحشا ئاسوودەو قەرەبوو نمەکەرۆوە.
