تورکیا نەک لیرەکەش، بەڵکو سەرجەم کەرتەکێ ئابوریەکێش ڕووبەڕوو قەیرانی جددی بیێنێۋە و چەمەڕا کریۆنە ئابوری و ئیکۆنۆمی ئا وڵاتەیە تا سەرەتا ۲۰۱۹ی بەتەمامی تەپۆرە.
ڕۆژنامەی بیرگونی تورکی، مژارەکەش پەشتڕاست کەردەنەۋە و ئاماژەش بە ئەرەۋستەی هەزاران کۆمپانیا و کارگا و فابریکا دان جە تورکیانە و ئاشکراش کەردەن؛ تەنها جە کانوونی دووەمەنە دۋێ هەزارێ و ٤١٧ کۆمپانیایێ، جە شوباتەنە ٦٨٢ کۆمپانیایێ، جە ئادارەنە ٧٨٠ کۆمپانیایێ، جە نیسانەنە ٦٢٣ کۆمپانیایێ، جە ئایارەنە ٦٥٢ کۆمپانیایێ، جە حوزەیرانەنە ٧٥٢ کۆمپانیایێ وەرشکستێ بیێنێ و ۋزێنێرە. بە گردی جە ٦ مانگێ ۋیەردێنە ٥ هەزارێ و ٩٠٦ کۆمپانیێ تاپولێ بیێنێ و ۋزیێنێڕە.
ئامارە فەرمیەکێ تورکیای ئاشکراش کەردەن؛ جە کانوونو دووەم-و ٢٠١٧ی هەتا حوزەیران-و ۲۰۱۸ی، ٢٠ هەزارێ و ٦٠٧ دوکانێ و کارگێ ۋیچکلێ تاپولێ و ۋەرشکستێ بیێنێ و ۋزیێنێرە. پەی جۆرە ڕۆچانە ۳۸ کارگێ و فابریکێ و دوکانێ قفڵ جە بەرەکاش مڎانە. یەکێتی ژوورو بارزگانی تورکیا ئاماری تەرسناک تەرش ۋەڵاکەردەنەۋە و ئاشکراش کەردەن؛ تەنها جە ۲۰۱۷ نە، ١٤ هەزارێ و ٧٠١ کارگێ و فابریکی جە وڵاتەکەشانە ۋزیێنێرە.
ئەرەتەپای ئابوری جە تورکیا بانکداری-چش گێرتەنەۋە و جە ۱۸ مانگێ ۋیەردێنە ٤٥٨ لقێ و نویسینگێ بانکیێ جە شار و شارچەکا ۋزیێنێرە. ساڵێ ۋیەردێ ٣٢٥ لقێ و نویسینگێ بانکیێ و جە ٦ مانگێ یەکەمو ۲۰۱۸ یەنە، ١٣٣ لقێ و نوسینگێی بانکیێ ۋەرشکستێ بیێنێ و ۋزیێنێرە.
بە ۋاتەو شارەزایا ئابوری، جە نزیکەو دۋێ ساڵانە، تورکیا دەیان ملیارد دۆلارێ زیانی دارایش ۋنە کەوتەن و قەرزەکێش ملیاران دۆلارێ زیتەرشا کەردەن.