کەجەکە یاڎوو گەشمەرڎا مانگەو کانونوو یوۋەمیش بەرزڕاگرت

هامسەرۆکایەتی دەسەو ڕاوەبەری کەجەکەی یاڎوو گەشمەرڎا مەرەشی، کۆکوشی ٢٣ۍ کانونوو یوۋەموو پاریسی و مدرامانوو زینڎانەکا جە ١٩و کانونوو یوۋەمینە بەرزڕاگرت.

کەجەکە گەشمەرڎۍ کۆکوشی ١٩٧٨و مەرەشی، کۆکوشی ١٩و کانونوو یوۋەمی جە زینڎانەکانە و کۆکوشی ٢٣ۍ کانوونوو یوۋەموو ٢٠٢٢ۍ پاریسیش ویر ئاردۆ و ئەرەیاۋناش، "بە نامۍ جمیەروو ئازاڎیی کوردسانیۆ، جە کەسایەتی ئا مرۆڤانە کە چا کۆکوشیانە ژیۋایشا جە دەسدان گرڎوو گەشمەرڎا دیموکراسی و ئاخېزی بە رێز و پنەزانایۆ ۋیرمارمېوە و بە رێزۆ سەرەما ۋەروودەموو یاڎوو ئاڎیشانە منامنمېرە و ئا وەعدەی بە گەشمەرڎاما دان سەرجە نۆ واوەی کەرمېوە".

ئەرەیاۋناکەو کەجەکەی پی جۆرەنە: "ئێمە پاما وستەن ساڵیاڎوو کۆکوشیەکا مەرەشی جە ١٩-٢٤و کانونوو یوۋەمی، کۆکوشی١٩و کانووو یوۋەموو ٢٠٠٠ ی جە دژوو زینڎانیەکا و کۆکوشی٢٣ۍ کانونوو یوۋەموو ٢٠٢٢ جە پاریس. بە نامۍ جمیەروو ئازاڎیی کوردسانیۆ، جە کەسایەتی ئا مرۆڤانە کە چا کۆکوشیانە ژیۋایشا جە دەسدان، گرڎوو گەشمەرڎا دیموکراسی و ئاخېزی بە رێز و پنەزانایۆ ۋیر مارمېوە، بە رێزۆ سەرەما ۋەروودەموو یاڎوو ئاڎیشانە منامنمېرە و ئا وەعدەی بە گەشمەرڎاما دان جارێوەتەر واوەیش کەرمېوە. ئێمە ئا کۆکوشیا و دەوڵەتوو تورکی کۆلۆنیالیستی قڕکەری کە کۆکوشیەکېش ئەنجامدېنۍ جارێوەتەر بە تنی شەرمەزار کەرمۍ. ۋەڵینگەو دەوڵەتوو تورکی ۋەڵینگېوە کۆکوشی و جینۆسایدا. بە تایبەتی جە دژوو گەلوو کوردی، دژوو گەلا، عەلەویەکا، ئایینەکا، سۆسیالیستەکا، هێزەکاو دیموکراسی بە شێوەی سیستماتیک کۆکوشیش کەرڎەن. ئا کۆکوشیۍ راسی دەوڵەتوو تورکی وزاڕووە.

کۆکوشی مەرەشی چی سەردەمەیچەنە بەردەواما

یۆ چا رووەدایا راسی قڕکەر و کۆکوشکاروو دەوڵەتوو تورکی وزۆ وەرووچەما، کۆکوشی مەرەشین کە جە بەینوو ١٩پۍ٢٤و کانوونوو یوۋەموو ١٩٧٨ ی ئەنجامدریا. کۆکوشی مەرەشی پېسە بەشێوە جە پلانەو شارک ئیسلاحاتی و سیاسەتوو قڕکەرڎەی کوردا ئەنجامدریا. جە ڕاو کۆکوشی مەرەشیوە گەرەکشابۍ، هەرێموو ۋەرنیشتوو کوردسانی کە پېسە ۋەرنیشتوو فوراتی مشناسیۆ جە خەڵکوو کوردی- عەلەوی چۆڵ کەرا و کۆکوشی بیاونا بە مەنتیقەکا دلۍ ڕاسەو کوردسانی. حەرپۊکەی کۆکوشی مەرەشی قۆناغێوەن جە زنجیرە کۆکوشیەکا دەوڵەتوو تورکی دژوو گەلوو کوردی. ۋەروو ئانەیچ ئا کۆکوشیەی کە جە کوشتەی و کۆچبەرکەرڎەی خەڵکوو کوردی و عەلەوی دەسشپنەکریان، دمایش نامان و چی سەردەمەیچەنە بەردەواما. جە لېوەتەرۆ، کۆکوشیەکۍ مەرەشی جە هەمان وەختەنە پۍ ئانەی کریېنۍ کە ڕانەڎا جمیەروو ئازاڎیی کوردی جە ۋەرنیشتوو کوردستانیوە ۋېش بیاونۆ بە جمیەرە شۆڕشگێڵنیەکا و گلېرگەو تورکیای.

کۆکوشی پاریسی بە پەشتیوانی ناتۆی و گلادیۆی ئەنجامدریا

یۆ چا کۆکوشیا تەروو دەوڵەتوو تورکی جە ۋەران ۋەروو کوردانە ئەنجامشدان، جە ٢٠و کانونوو یوۋەموو ٢٠٢٢ جە پاریس ئەنجامدریا. ئی کۆکوشیە جە لایەنوو گەلەکەیماوە پېسە دووەم کۆکوشی پاریسی پێناسە کریۆ. شۆڕشگێڵنەی گۊرۍ و ئەندامەو دەسەی ڕاوەبەریما ئەڤین گۆییە، هونەرمەنڎ میر پەروەر و وڵاتپارێز عەبدولرەحمان کزڵ تیرۆرۍ کریۍ و پی جۆرە گەسمەرڎۍ بیۍ. پېسە کۆکوشی یوۋەموو پاریسی، ئی کۆکوشیەیچە بی بە کۆکوشیېوە پا جۆرە کە دەوڵەتوو تورکی بە تەنیا ۋېش ئەنجامش نەڎابۍ. دەوڵەتوو تورکی زیاڎ جە سەڎ ساڵان جینۆساید و کوردا و گرڎوو کۆکوشیەکا پی ئامانجۆ کەرۆ، بە پەشتیوانی ناتۆی ئەنجامشا مڎۆ. ئا هجومېچە جە ئەوروپا ئەنجامدریۍ بە پەشتیوانی گلادیۆی ئەنجامدریۍ. ئانە راسیېوە ئاشکران و جە لایەنوو گەلەکەیما و گرڎ کەسېوە مزانیۆ. دەوڵەتوو فەرەنسای بە ڕۊشن نەکەرڎەیۆ ئا کۆکوشیاو پاریسی هەڵایچ ئینا چېروو گومانۍ و تۆمەتبارینە. مشۊم دەوڵەتوو فەرەنسای دەس جە شارتەیۆ راسیەکا هۊرگېرۊ و بە ئاشکراکەرڎەی راسیەکا ئا کۆکوشیا ڕۊشن کەرۊوە و بۍ تاوانی ۋېش جە گومان و تۆمەتەکا سەلەمنۆ. بە دڵنیاییوە گەلەکەما موزیڕا سەروو ئانەی کە دژوو کۆکوشیەکا کۊشیۊنە و کۆکوشیەکا ئاشکرا کەرۆ. مشۊم گرڎ کەسۍ ئانەی بزانۆ.

کۆکوشی١٩و کانونوو یوۋەمی راسی ستەموو دەوڵەتوو تورکیش وست ۋەرووچەما

جە هجومە بۍ ئەخلاقی و دڕنڎانەکانە کە ١٩و کانونوو یوۋەموو ٢٠٠٠ جە زیندانەکانە جە ۋەران ۋەروو  زینڎانیانە ئەنجامدریا، بە دەیان زینڎانیۍ تیرۆرکریۍ و گەشمەرڎۍ بیۍ. هجوم و کۆکوشیەکۍ کە جە ١٩و کانونوو یوۋەموو ٢٠٠٠ جە ۋەران ۋەروو زینڎانیانە ئەنجامدریا، جارێوەتەر ئانەش نیشانەدا کە دەوڵەتوو تورکی ستەمکاری و دڕندەی بەتەمامەتی جە مرۆڤایەتی ماڵیانەرە. چی سەردەمەیچەنە دەسەڵاڎ دارۍ ئاکەپە-مەهەپەیچ ئی راسیەو کۆکوشی وێنا کەرا و درێژەش پنەمڎا. بە تایبەتی گۆشەگیری رەهاو سەروو رابەر ئاپۆی جە ئیمراڵی، تەماموو زینڎانەکا تەریچ ئینۍ چېروو گۆشەگیری و ئەشکەنجەینە. زینڎانیەکېچ جە ۋەران ۋەروو ئانەینە ۋېڕاگری کەرا، چالاکی کەرا. ئا چالاکیەی کە بەشێوەو مانگرتەی بە نۆرەی دەسشپنەکریان، مشۊم مرۆڤەکۍ بەری بە عالی چنەش بیاوانە. چالاکی زینڎانیا پەشتگیریېوەن پۍ کەمپینی میان نەتەوەیی کە پەی ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی و چارەسەری سیاسی پرسوو کوردی وزیان ڕا. حەرپۊکەی عالتەرین جواب پۍ چالاکی زینڎانیا، بەشداریۍ بەقوەتا جە هەڵمەتەکېنە. تەنیا پی جۆرە متاومۍ پەشتیوانی پۍ زینڎانیا بەربڕمۍ. مشۊم گرڎ کەسۍ ئا راسیە بوینۆ و هەڵوێسوو ۋېش بە بەشداربیەیۍ بەقووەت دلۍ هەڵمەتەکېنە نیشانە بڎۆ. پۍ نیشاندای هەڵوێسی راسی، بەپێویسما زانا بانگەوازێوە پی جۆرەیە کەرمۍ".