مستەفا قەرەسو ئەنڎاموو دەسەی ڕاوەبەری کەجەکەی بەشداریش جە بەرنامەو تایبەتی میدیا خەبەرینە کەرڎ و باسوو گۆشەگیری سەروو ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی و هجومە ئەرەگیریەکاو سەروو هەرێمەکاو پارېزنای مەدیای و هجوموو ئیسرائیلی پۍ سەروو کەرتوو غەززەی کەرڎ.

قەرەسو سەرەتا سەرنجش وست سەروو بومەلەرزەکەو مەڕمەڕەی و واتش:"وچیۆ ناوەنڎوو بوومەلەرزەکەی گەملیک و دوورگەو ئیمراڵییا. پارێزنەرەکۍ گەرەکشابۍ چا ئاژەنە دیڎار ئانجام بڎا، بەڵام ڕاشا پنەنەڎریا. ٣ ساڵېن حیچ چەمپنەکۊتەیۍ نەکریان، ئینەیچ نیشاندەروو سیاسەتەکاو دەوڵەتوو تورکین ئیمراڵینە جە ۋەران ۋەروو ڕابەر ئاپۆینە. جە جەهانەنە چېوۍ پی جۊرە نیا، بە شێوېوە سەرسوڕهێنەر ٣ مانگ و ٦ مانگ سزاو دیسپلینیی مسەپنا و ۋېشا پاسە نیشانە مڎا گوایە بەپاو پیمەرەکا هەڵسووکەوت کەرا، گەرەکشانە واچا ئێمە دەوڵەتۍ یاسایینمۍ. نەخێر، جە دەوڵەتی یاسایینە، ئەگەر دیڎار ئەنجام نەدریۆ بەمەڵامەتوو سزېوە نییا، پی جۊرە جەهانی فریو مڎا، گاڵتە بە جەهانی کەرا."

مستەفا قەرەسو ئاماژەش پانەی کەرڎ کە دژوو ئینەی کۊشیای کریۆ و واتش:"مشۊم کۊشیای کریۆ بەبێ کۊشیای ئازاڎیی ڕابەر ئاپۆی بەدی نمۍ، گۆشەگیری هۊرمەگیریۆ. پۊکەی ئیسە جەهانەنە بە گرڎیی کۊشیای پۍ ئازاڎیی ڕابەر ئاپۆی ملۊڕاوە. دەوڵەتوو تورکی ناچار کریۆ، شەرمەزارکریۆ، فشار وزیۆ سەرش، گرڎ کەسۍ شێواز و ڕاچارەکا فشاری و گۆشەگیری سەروو ڕابەر ئاپۆی مزانا، کەس نییا نەزانۆ، هامپەیمان و دۆسەکېچما ئاگاڎارېنۍ، ئا سیاسەتۍ ئیسە جە گرڎوو جەهانینە ئشناسیېنۍ، چی ڕووانە هاکان فیدان ئەرەیاۋناش، کە پوتین، ئەنجومەنوو ئەوروپای و یۊبیەی ئەوروپای ئاگاڎارۍ سیاسەتەکاشانۍ، بە ئاشکرا ماچا: ئانۍ کە رەوایەتی بە کردەوەکاما مڎا یۊبیەی ئەوروپای و دەوڵەتا ئەوروپاینۍ، واتە ئاڎېنۍ ئەمرەکەرا، ئینەیچ بەرش وزۆ کە ئاڎۍ هامبەشۍ تاوانەکانۍ. بێگومان وەختۍ ڕەخنە جە سیاسەتەکاو دەوڵەتوو تورکی گیریۆ، پەنەوازەن کۊشیایۍ جە دژش ئەنجام بڎریۆ. پەنەوازەن دژوو هەڵوێسوو ئەنجومەنوو ئەوروپای، سی پی تی و دەوڵەتا ئەوروپای ناڕەزایی نیشانە بڎا."

'وەختۍ قەزیەکۍ بیە بە قەزیەو ڕابەرایەتی، زینڎانییەکۍ ئەرک و ۋەرپرسیاری ۋېشا بەیاگۍ یاونا'

جە درێژەو قسەکاشەنە مستەفا قەرەسو هۊرسەنگنایش پۍ مانگرتەو زینڎانیا کەرڎ، کە پۍ ئازاڎیی ڕابەروو گەلوو کوردی عەبدوڵا ئۆجالانی بەردەواما و ئەرەیاۋناش؛"وەختۍ سەبارەڎ بە ڕابەر ئاپۆی ڕۆژەڤێوە گرنگ بۆ، جە پرسوو ئازاڎینە، پرسوو گۆشەگیری، فشار سەروو ڕابەر ئاپۆی بۊ بە ڕۆژەڤ، زینڎانیەکۍ گرڎ وەختۍ ۋېشا بە ۋەرپەرس موینا و ۋەرپەرسی ۋېشا جابەجێ کەرا، پۊکەی مەتاویۆ وچیۆ هەڤاڵاو زینڎانی ۋەرپرسیاری ۋېشا پۍ کۊشیای جابەجێ مەکەرا، حەرچنە جە زینڎانەکانە تفەنگۍ نییا، مەجال نییا، بەڵام بە تاونایۆ لاشەیشا هەڵوێس نیشانە مڎا."

قەرەسو ئاماژەش پانەی دا کە پەنەوازەن بە ڕێزۊ پێشوازی جە مدرامانوو زینڎانەکا کریۆ و واتش:"پێویسا بنەیانەکۍ زیاتەر خۊتانکەرڎەی جە زینڎانیەکاشا کەرا. نەک تەنیا بنەیانەکېشا، بەڵکم پێویسا جەماوەروو کوردسانی بە تەمامی پەشتیوانی جە مدرامانوو زینڎانیەکا کەرا."

پێویسا گرڎ کەسێوە بەشداری هەڵمەتەو ئازادیی پەی ڕابەر ئاپۊی کەرۊ'

مستەفا قەرەسو باسوو ئانەیچش کەرڎ، پێویسا گەلو کورڎی گرنگی بە ڕۊڵەکذ بدۊ زیندانەکانە و پاسە جە ڕاسیی ڕابەر ئاپۊی بیاوۊنە و درێژەو قسەکاشنە واتش:"ئینسانەکاو دلۍ زیندانەکا گرڎشا ئەنەیاوێنۍ تێگەیشتوون، ئەوەوانێنۍ، وێشا پەروەرڎە کەرڎەن و هەستوو وەرپەرسبییەی مزانا. ئەگەر ئادۍ چی ئاستەنە خاوەندارێتیوەنەو ڕابەرایەتی کەرا، مشۊم گرڎوو گەلەکەیما خاوەندارێتی وەنەو ڕابەرایەتی کەرا، بەبۍ خاوەندارێتیجە ڕابەرایەتی مافو ئازادی نمۍ دی، گەلێوە کە خاوەنداری جە ڕابەرەکەیش کەرۊ، متاوۊ  ئازادیی وێش دەس وزۊ."

قەرەسو واتش، کە پێویسا سەرەتا گەل، گەنجۍ، ژەنی، دۊسۍ، هێزە دیمۊکراتیکەکۍ، بە بەشدارییشا هەڵمەتەو ئازادیی ڕابەری گەلو کورڎی عەبدوڵا ئۊجالانی قەوەت کەرا.

'ڕۊو کتێبوانایوە چالاکیێوە گرنگا'

مستەفا قەرەسو ئەندامو دەسەو ڕاوەبەریی کەجەکەی واتش، ڕۊو کتێبو عەبدوڵا ئۊجالانی جە ١٠ کانوونو یوەمی پێسە ڕوێوە فرە گرنگین و واتش:"سڵام پەی گرڎوو ئا کەسا کیانوو، کە هەڵمەتێوە چانێشا دەس پەنە کەرڎێنە. هەرمانێوە فرە گرنگەنە. ڕاسیینە وانایوە کتێبەکاو ڕابەر ئاپۊی و یاونای یاگێشا، یانۍ وەڵاکەرڎەیوە ویرۊکەی ڕزگاریی ئینسانیەتی، یانۍ مشۊم گرڎوو جیهانی خاوەنداریی چی ویرۊکەیە کەرانۍ و یانۍ زاناکەرڎەی ئینسانی، بە ماناو ئانەیە ئینسانیەت و چەوسێوەکۍ، جە ئازادیی نزیکۍ باوە.

'سوپاو تورکی تەنانەت بە پەشتیوانیی پەدەکەیچ نمەتاوۊ بۍ وەڵیوە'

درێژەو قسەکاشنە، قەرەسو ورسەنگنایش پەی ئا جەنگەیە کەرڎ کە مەنتێقەکاو گەریلاینە هەن و واتش: "جەنگوو هەرێمەکاو پارێزنای میدیاینە ٢١ تیشرینوو یوەمینە بەرڎەواما، دەوڵەتو تورکی جە بڕۍ یاگانە بنێش وستێنە، لوتەکەشەکاوە بنێش وستێنە. پەوکای گەریلا و دەوڵەتو تورکی فرەو یاگانە بەتایبەت سەروو سنوورەکاوە ڕووبەروۍ یۊی باوە  و جەنگ کەرا. جەنگ بەرڎەواما. دەوڵەتو تورکی سەرەڕاو تەکنۊلۊژیای و پاڵپەشتیی پەدەکەی نمەتاوۊ گنۊ وەڵۍ، پەدەکە بە گرڎ نۊعێوە  پەشتیوانیی وەنەو دەوڵەتو تورکی کەرۊ. بۊنەو ڕەفتارەکاو پەدەکەیوە، گەریلا مەتاوۊ پاسە کە وێش گەرەکشا ورسونیشت کەرۊ و گورزی سەختتەر وەنەو دوژمن بدۊ، پەدەکە وەرڎەمو جستیک و پەشتیوانیی سەروازیی پەی گەریلای وەربەس  دروست کەرۊ. یانۍ گەریلا چاگە ئینا دلۍ بارودۊخێوە سەختینە جەنگ کەرۊ، بە شێوێوە فیداییانە جەنگ کەرۊ و بەدڵنیاییوە ڕا مەدۊ، دەوڵەتو تورکی چا مەنتێقەنە سەروەری بەدەس بارۊ. بە حیچ شێوێوە دەوڵەتو تورکی چا یاگانە سەرەوەرییش بەدەس نارڎەن. بەڵۍ جە بڕۍ یاگانە  هەن و بنێش وستێنە، وەلۍ هەمیشە گورزش دریۊ ونە، نمەتاوۊ بووسۊ. سەرمڕ بە فڕۊکەی بێفڕۊکەوانی بۊمبورگیر و تەکنۊلۊژیاکای تەری مەنتێقەکەی بۊرڎومان کەرۊ، سەروو سنوورەکاوە بە هاوەنۍ و ئۊبوس مەنتێقەکا تۊپواران کەرۊ، بە فڕۊکە و هیلیکۊپتەر بۊرڎومان کەرۊ. ئا بومبۍ دەوڵەتو تورکی منیۊشا مەنتێقەکاو ئێمەوە فرە زیاتەرێنۍ چا بۊمبا کە ئیسرائیل منیۊشاغەززەیۊ. ئینەو ئێمە مەوینیۊ ئندا ساڵانێوەن دۊخەکە پێسنەن. کەشەکا بۊرڎومان کەرۊ و دارسانەکا مشۊچنۊ،  جەنگێوە چینە بەرڎەواما.

وەراوەروو ئی هجوومایچەنە هامڕێما بەشێوێوە فیداییانە جەنگ کەرا. ئێمە متاومۍ بواچمۍ تەڤگەرەکەما ٥٠  ساڵێن کۊشیاێوە فیداییانە کەرۊ. ئی کۊشیایە مدرامانوو زیندانەکاوە دەسش پەنە کەرڎ و تا ئیساتێچ بەرڎەواما. ڕۊحو چالاکا 'شمە نمەتاودۍ ڕوەکەیما تاریک کەرڎێ' ئا ڕۊحەنە کە لاو هەزاران فیداییماوە خولقییان.  ئینی گرڎ بیێوە یۊ و یاوۍ ئیساتۍ. ئا فیداکارییە کە ئیساتۍ کریۊ پێوەسا بە ٥٠ ساڵ فیداکاریوە و لە سەروو بنەماو ٥٠ ساڵەو کۊشیای کریۊ.

'کێشەکە بە ئایینپەرسی و نەتەوەپەرسی چارەسەر نمەبۊ'

مستەفا قەرەسو ئەندامو کۊنسەو ڕاوبەریی کەجەکەی جەنگو بەینو ئیسرائیل و فەلەستینیش ورسەنگنا و واتش: "ئی جەنگە چێشش نیشانە دا؟ نیشانەش دا کە کێشەکە بە ئایینپەرسی و نەتەوەپەرسی چارەسەر مەبۊ، بەڵۍ کێشەو جولەکەکا کێشێوە هەزاران ساڵەن. چندین جارۍ دەربەدەرۍ کریێنۍ، گرڎ یاگێوە جیهانینە وەڵۍ بیێنێوە، کۊکوشۍ کریێنۍ، فرەو یاگاو جیهانینە ڕووبەروۍ جیاکاری بیێنێوە، کۊشیایشا کەرڎ تا بتاوا لە خاکوو فەلەستینینە بنۍ وزا، ئینە تەوراتیچەنە هەن. یانۍ ئا کێشە تەوراتیچەنە هەن. کێشەو جولەکەکا چەنی فەلەستینییەکا وەختۍ دەسش پەنە کەرڎ، کە جوولەکەکۍ کۊشیێنۍ تا فەلەستیننە جێگیر بنۍ وزا، تا ئیساتێچ بەرڎەواما، وەلۍ مەبۊ ئا کێشە پەی هەمیشەی بەرڎەوام بۊ. بە ڕەفتارێوە ڕاس و بە ئەنەیاواێوە زانستی مشۊم ئی کێشە چارەسەر کریۊ.

قەرەسو دەسنیشانش کەرڎ کە چێگەنە ئیسرائیلیچ کرڎەوۍ نایاسایۍ کەرۊ و پێسە درێژەش بە قسەکاش دا و واتش: " وەراوەروو ئی ناحەقییەینە مدرامانوو گەلو فەلەستینی هەن، وەلۍ مەبۊ ئاڕاستەی ئا مدرامانەو گەلوو فەلەستینی فاڕیۊ پەی جەنگێوە ئایینپەرسانەی و کوشتەی خەڵکی مەدەنی، موینمۍ کە ئیساتۍ حەماس ئی هەرمانۍ کەرۊ. وەلۍ بەدڵنیاییوە ئینە مەبۊ بە بایسوو ئانەیە کە هجوومەکاو ئیسرائیلی پەی سەروو غەززەی ڕەوۍ با. چێگەنە هجووم کریۊ سەرو سەر گەلێوە، پەوکای بابەتێوەن کە مشۊم بە زووتەرین وەخت چارەسەر کریۊ. ئێمە وەڵتەرێچ واتەنما، بە چەمکوو نەتەوەی دیموکراتیکی، کە ڕابەر ئاپۊ ی نیانرە ئینە ئاسان حەل کریۊ ، بە دداننیایپۊرەو یۊترینی خاس حەل کریۊ" 

'ئیسرائیل ئا چېوۍ کە تورکیا کەرۊشا، ئەنجامشا مڎۆ'

مستەفا قەرەسو ئەرەیاۋناش، کە گەل و هێزە دیموکراتیکەکۍ جە ۋەران ۋەروو هجومەکاو ئیسرائیلینە مردا و واتش: "ئیسرائیل مەتاوۆ پی جۊرە بەردەوام بۆ، نەتەوە یۊگېرتەکۍ ئەمریکای و پەشتیوانەکېچش پەشتیوانیش ۋنە مەکەرا. بە دڵنیاییوە چارەسەرکەرڎەی کێشەو فەلەستینی و ئیسرائیلی فرە گرنگا، بەڵام کێشەو کوردیچ هەن. تا کێشەو کوردی چارەسەر نەکریۆ ئارامی و ئاشتی مەگېڵۊوە پۍ ۋەرکەوتوو دلېڕاسەی. بەڵام وەختۍ ئی دووە پرسە بنەڕەتییۍ کێشەو ئیسرائیلی و فەڵەستینی ، کێشەو ئازاڎیی کوردی چارەسەرکریا و دڎان بە مافەکا و بیەیشارە نریا، ئا وەختە ئاشتی و دیموکراسی ڕاستەقینە جە ۋەرکەوتوو دلېڕاسەینە وەش بۆ.

ئیسرائیل چېس کەرۆ تورکیایچ هەمان چېو کەرۆ. جە ڕاسینە ئیسرائیل کردەوەکاو دەولەتوو تورکی ئەنجام مڎۆ. قەناعەتش بە دەولەتوو تورکی هەن. چن ڕووۍ چېوەڵتەر واتشا، ئیسرائیل مەڕەکا پەڕ کەرۆ جە ئاوۍ. دەوڵەتوو تورکی ئیسە ئی هەرمانۍ کەرۆ. حۊڵ مڎۊ مەڕەکا هۊرشانۆ. گازی کیمیاۋیی بەکارمارۆ. دماو ئانەی غازوو تایەی سۊتەی وزۆ دلۍ مەڕەکا. ئیسرائیلیچ ئیسە ئا هەرمانۍ کەرۆ. دەولەتوو تورکی هۊرمېزۊو و نیشۊرە ماچۆ ئیسرائیل فڵان هەرمانەش کەرڎە، کۆکوشیش کەرڎ، جینۆسایدش کەرڎ، مەبۆ قبوڵ کریۆ. بەڵۍ پاسە ماچۆ، بەڵام دەوڵەتوو تورکی ۋېچش فرە خراپتەر جە ئیسرائیلی ئی هەرمانا ئەنجام مڎۆ. وەڵۍ ئانەی جەنگوو بەینوو ئیسرائیلی و حەماسی دەسپنەکەرۆ، هاکان فیدان چېشش وات؟ واتش: چېرخانوو وزەی دلېنەبەرمۍ. ئینە یانی چېش؟ واتا چېرخانەکا دلېنەبەروو ، دەرفەتەکاو ژیۋای دلېنەبەروو. تۆ ئینەت وات کە چی ئیسە شاتە شاتتا و ماچی ئیسرائیل کۆکوشی ئەنجام مڎۆ. حۊڵ مڎۆ هەرمانەکاو ۋېش بشارۊوە. بەڵام کەس باوڕش پنە مەکەرۆ. بەڵێ دەوڵەتێوە تەر، وڵاتێوە تەر مافوو ئانەیش هەن کە ئی قسا کەرۆ بەلام دەوڵەتوو تورکی مافوو ئانەیش نییا. گرڎوو ئا چېوە کە ماچاشا ۋېچشا چانەی خراپتەر کەرا. ژمارەو مەردموو ۋەرنیشتی چنڎا؟ نزیکەو ٥ ملوېن ئینسانا ۋەرنیشتەنە مژیوا. جە نیویۆرک و جە نەتەوە یۊگېرتەکایچەنە نەخشەو ۋەرنیشتیش نیشانەدا و واتش: ۋەرنیشتی دلېنەبەروو. ئەگەر کەسێوە کەسێ تەری جە ماواو ۋېشەنە بەرکەرۆ ئایا ئینە کوشتەی نییا؟ تۆ بە شیوېوە ئاشکرا ئی هەرمانۍ ئەنجام مڎەی.

ئا چېوۍ کە ئیسرائیل کەرۊشا، دەوڵەتوو تورکیچ کەرۊشا، یان متاومۍ واچمۍ ئیسرائیل کردەوەکا دەوڵەتوو تورکی ئەنجام مڎۊ. پۊکەی دەوڵەتوو تورکی حیچ بەهېوە مرۆییش نییا. گوایە گەرەکش بۍ بۊ بە میانجیکەروو فاڕایۊ دیلەکا. ئێمە ٢ ۋەرپەرسۍ میتیما ئینۍ لاوە. پۍ یەک جاریچ هەواڵشا مەپەرسۆ. مەواچۆ جە ۋەران ۋەروو ١٠- ١٥ زینڎانیا نەوەشینە، ئاڎیشا ئازاڎ کەرۆ، ئینسانۍ فرە گرنگېنۍ دلېشانە. پۊکەی مەبۆ قسەکاو دەوڵەتوو تورکی جە جەنگوو بەینوو ئیسرائیلی و حەماسینە ۋەرووچەما گیریۆ و بە گرنگ بزانیۆ. پۍ ئانەی چۊڵچەمی ڕاستەقینەش بەرنەگنۆ و دەمامکەکەش نەگنۆ دەس کەرۆ بە بۆڵە بۆڵ کەرڎەی و قیژنۊنە. ئیسرائیل ئانەی کە ئەنجامش مڎۊ ئاشکراش کەرۆ و بە گەلی ماچۆ، بەڵام قسەکۍ تورکیای پۍ شارتەیۆ ڕاسیەکا ۋېشەنۍ. تورکیا ۋیر جە ئیسرائیلی، غەززەی و حەماسی مەکەرۊوە، تەنیا چېوۍ کە تورکیا ۋیرش چەنەکەرۊوە کوشتەی کوردان. نە تەرەفڎاروو فەڵەستینیەکان و نە تەرەفڎاروو گەلوو عەرەبین. ڕووۍ مۍ کە زیاتەر جە ئیسرائیلیەکا دوژمنایەتی فەلەستینییەکا کەرۆ. دەولەتوو تورکی دەوڵەتێوە پا جۊرەنە و حیچ پیمەرېوە ئینسانی و ئەخلاقیش نییا".