هۊنیاری گەورەو كوردی "شیركۊ بێكەس"، دوازدە ساڵۍ وەڵتەر بە زوانی كوردیی پاڕاو و دژو سزاو قەنارەدای ژەنە شۊڕشگێڵنەو كوردی "شیرین عەلەم هۊلی"یۍ نویستش؛ ئیساتۍ ژەنێوە ڕابەرەمنە، تاجەو سەرەیمنە. هۊنیارو شیعرۍ نەوۍ کوردیۍ وەختۍ ئی دروشمەشە پێسە سەروتارو یوە جە كۊپڵە هۊنیایەکاش ورچنی كە ڕژێمو ئەرەگیرو ئێرانی چەوپەڕو دەرندایەتیینە هامشێوەو ڕژێمەكەو سەدام حۊسێنینە شۊڕشگێڵنێوە ژەنی پێسە لەیلا قاسمێشدێبی قەنارە. شێركۊ بێكەس ئیتر چا ڕاسییە  یاوابێنە، كە ئی سەڎە سەڎەو ژەنان و مۊرەو وێش دلۍ شیعرۍ و ئەدەبینە پێسە شاعیرێوە شۊڕشگێڵنی هەڵوێستو وێش ئەرەیاونا.

ئی دروشمە، دروشمێوە بۍ ئەوەڵو سەدێوە تازەی و ئاخرو سەدێوە تاریكینە. دروشمو سەڎەو ویس و یەكەمی بۍ، ئینە ئاڵاو سەد ساڵی تازەین كۊشیاینە... كۊشیاێوە، كە ژەنی ڕابەراتییش پەی کەرۊ و گلێرگە دماو ژەناوە پەی ئازاڎیی وێشا خرۊشیێنۍ سەرو جادەی و كۊڵانەكا. ئینە تەنیا دروشمێوە  نییا و بەس، بەڵكوم ئینە جاڕدای فەلسەفە و ئەرەمەنەی و هزرێوە بۍ  گۊشو جیهانی كەڕ و لاڵ و كۊرو  سیستمو پیاسالاری و سیستمو مۊدێرنیتەی سەرمایەداری و گردو نۊعەکاو دەوڵەت ـ نەتەوەیرە. دوازە ساڵۍ چیوەڵتەر شاعیری گەورەو گەلەكەیما "شێركۊ بێكەس"، بە خامە ڕەنگینەكەیش، واتش ئیتر وەسێن، وەسێن پەی گلێرگەی پیاسالاری و دەسەڵاتداری ملهۊڕی، كە سەرچەمەو گردو تندوتیژییەكان، وەسێن پەی ژەنكۊشتەی و تندوتیژیی سەروو ژەنا. شێركۊ ئانەیچش نەشارتۊ کە مشۊم چێولای پیۍ بە ڕاسیی ددان بنیا چەمچنۊکیی وێشارە و هامشانو ژەنا پەی ئازاڎیی وێشا و چارەسەرو پەرسە كۊمەڵایەتییەكا و ڕزگاریی ئینسانیەتی كۊشیا.

ئا ژەنۍ کە گەرەکشانە چی كۊشیاینە  یاگێشابۊ بۊ مشۊم وەڵێگرد چێوێنە بەهەزاران فەرسەخ "كیلۊمەتر"ۍ، پیایاوە وێشا دوور گێرا و پەشتی بە ئیرادەی گەوهەرییانەو وێشا بەسا و ڕێكوستەی وێشا بونیاد بنیا. پەرسەو گردوو ژەنا و ژیوگەی و گلێرگەی و ئینسانیەتی بە پەرسەو وێشا بزانا و بە پاو ڕانمایێوە چانەی جە كۊشیای ئازاڎیینە دەورو وێشا گێڵنا. مەبۊ ویڕۍ چانەیە کەراوە یا جەمەڕوانۍ با، كە پیۍ بەیا و پەرسەكاشا پەی چارەسەرۍ کەرا.  چەمەڕوانیێوە ظانە کە دوورا جە ڕاسیی کۊشیای ئازاڎییوە، پیۍ بە سروشتو وێشا بەخێڵیی بە ژەنا بەرا. قبووڵکەرڎەی ئانەیە، کە ژەنی بە دەس و توانا و هێزو وێشا پەرسەکاشا چارەسەرۍ کەرا، پەی پیایا ئاندە ئاسان نییا. پیاێوە نمەتاوۊ بەئاسانی ئانەیە هەرس کەرۊ، كە ئاد داواو زەڕی جە ژەنێوە کەرۊ، یان ژەنۍ سەرچەمە ماددی و داراییەكاو پیێوەش دەسۊ با.پیۍ جە ژەنۍ ساعیب ئیرادۍ تەرسا و متاوا بە سەدان تاوانۍ و بوختانۍ و درۊودەلەسێش پەی ورواسا. ژەنی زانۍ و ساعیب ئیرادۍ بەئاسانی كۊڵ پەی داوایەكاو پیایا و حەز و ئاوەزە غەریزی و جنسیەكا مەدۊ. پەوکای پیۍ پا هێزە كۊمەڵایەتییەیوە بەهەزاران ساڵێن قۊرخشا کەرڎەن، بەهەزاران تەقلۍ مڎا وەنە تا دەسدرێژی کەرا سەرو نرخ و بەها كۊمەڵایەتییەكاو ژەنێوە.

پیۍ بە زەوتكەرڎەی مەیدانی ئابووریی فلێرگەی، ژەنیشا ناچارۍ بە وێشا کەرڎێنۍ. ژەنیشا لکە دێنۍ وێشاوە. بازار ئینا دەسو پیایانە، هەرمانە و پیشە پیۍ قەرارش سەرمڎا. بانك و سەڕافی و خەزێنەداری ئینا دەسو پیایاوە و کرێڵەکەیچش مەدا دەسو ژەنێوە، ئینە بییەن بە كولتورێوە، بییەن بە داب و نەریتێوە. دەوڵەت و سیستمو سیاسییەكاوە گێرەش، تا پیاو دلۍ یانەی كە بە دەوڵەتی وچلکلە شۊڕ بۊوە..

تندوتیژی پەروەرڎەیی ڕەهەندێوە تەرو تندوتیژیین؛ سیستەمو پەروەرڎەیچەنە ژەنی ڕووبەرووۍ غەدرێوە گەورەی باوە. پێسە پێویسی ئا گرنگییە زارۊڵە کوڕا مدریۊ بە کناچا مەدریۊ. مامۊستای تایبەت، وانگەی تایبەت و ئیمكاناتی پێویس لاو خێزانەكاوە پەی كوڕەكەی خەرج کریۊ، نیمەو ئانەیە پەی کناچەکۍ خەرج مەکریۊ. سیستەمو پەروەرڎەینە هەم ئاستو خێزانەكانە و هەم سەرو ئاستو ئەرەمەرزیایەکاو حكومەتی و سیستەمە سیاسیەكەینە ژەنی بە پلە دووۍ مشناسیا. ڕاسیینە  چی مەیدانیچەنە  ژەنی دووۍ جارۍ ڕووبەرووۍ تندوتیژی باوە.

پیا بە هەرمانۍ ئابوورییانۍ، ژەنی پێسە كۊیلێوە دلۍ هەرمانەو یانەینەی زیندانییش کەرڎێنە، ژەنی هەرمانەشا  تێركەرڎەی لایەنو غەریزەو پیایان و وەچەوستەیوە و گەورەكەرڎەی هێزو هەرمانێن پەی بازاڕی سەرمایەداری. جە ڕووەو داراییوە ژەنی بەبۍ دەستوورو هامژینەكەیش نمەتاوۊ دەس پەی خەرجكەرڎەیی فلسێوە بەرۊ و بەبۍ دەسوورو پیاکەیش خەرج کەرۊ. ژەنی چندە تەنگانەیچەنە بژیوا، ترسەو دەسەڵاتو پیای یانەنە یان برا گەورەی مەتاوۊ قەرار سەرو خەرجكەرڎەی یا سانای  پێویسێێوە بدۊ. هەرمانێوە چانۍ پەی ژەنۍ، بڤەنە و پێسە تەڵەو نەچیروانێوەن كە ڕەنگا تەقۊوە و ژەنەكۍ بە چارەنویسو ئا نەچیرەیە گرفتارە کەرۊ، كە پیای ڕاوچی جە خەیاڵو وێشەنە ویرێش چەنە کەرۊوە کە چەنی کەرۊش بە نەچیر.  

پیا تەنیا وەرپەرسو مەیدانی دارایی و ماددی نییا. ئەساسەن پیا وەرپەرسو چەنی ویرۊکەرڎەی ژەنێن. ئەگەر ژەنێوە گەرەکش بۊ جیاواز جە مێرڎەکەیش، براكەیش یا تاتەیش دلۍ دلۍ خێزانینە ویرۍ کەرۊوە، ئانە بۍ ئیلاو ئەولا مشۊم ئامادۍ سزێوە بۊ ئاستو مەرڎەینە.  ئا پیا تاتەن یا براگەورە یا مێرڎا، کە قەرار سەروو چەنی ژیوای ویرۊکەرڎەی فکروو ژەنا مدۊ.  

تندوتیژیی ڕەگەزی، تەنیا بریتی نییا جە دایوەنەی جەسەیی. ڕەهەندەكاو تندوتیژی سەرو ژناوە فرێنۍ، مرڎایوە  وەراوەر پا ناهامسەنگییەو ژەنا هەرمانێوە جیددییەنە و جەسارەتێوە گەورەش گەرەکا. تندوتیژیی جەسەیی، تندوتیژی دەروونی، تندوتیژیی جنسیەتی، تندوتیژیی پەروەرڎەیی، تندوتیژیی ئابووری، تندوتیژیی مەدیای "ئەرەیاونای"، تندوتیژیی واتەیی، تندوتیژیی تەكنەلۊجیایی، تندوتیژیی سیاسی، تندوتیژیی ئاینی، تندوتیژیی كۊمەڵایەتی. ئینۍ تەنیا چند ڕەهەندێوەنۍ چا تندوتیژییا کە سەرو ژەناوە بە گردیشا بەئێشتەر و بەئازارتەر، تندوتیژیی ئایدئۊلۊژیین. پەرسەو ژەنان، پەرسێوە كۊمەڵایەتییەنە. یانۍ مشۊم گلێرگە بەگردی ئی پەرسۍ بە پرسەو وێش بزانۊ و پەی چارەسەریش هەوڵەكا یۊ وزۊ.  

تەنیا خاڵێوە کە مشۊم ژەنی باوڕشا پەنەس بۊ، باوڕبییەین بە هێزو ژەنۍ و ئیرادەو ژەنۍ و ڕێکوستەی ژەنا. چەمەڕوانکەرڎەی جە دەوڵەتی، حكومەت و سیستمی سیاسیی پیایانەی، یا ئا سیستمە پەروەرڎەییە، كە تەنیا لۊژیكو ڕەگەزگەرایی قووڵتەر و ئاڵۊزتەر کەرۊ یا پەشتیبەستەی بە عەقڵو ڕەگەزگەرایی پەرسەكۍ ئاڵۊزتەر کەرا. ڕێكوستەی ڕیزەكاو ژەنان بەبۍ جیاوازی و نیایرەی بەرنامێوە پەروەرڎەیی، كە كۊشیای"ڕەگەزگەرایی و چینگەرایی و نەتەوەیی" بەبنەما گێرۊ، پەی ژەناو كوردی پێویسیێوە هامچەرخا و ئانەیچ بێگۊما، كە سەڎەو ویسو یەكەمی، سەڎەو ژەنا و ژیوای ئازاڎین.