ڕژیٛمو  سەدامی هەر یەک ڕوٙ دماو کیمیاوارانو هەلەبجەی  نوٙتشەیچش بوٙمواران کەرد،یانی 17/3/1988، دماو حەوت ڕوا تەری  جاریٛو تەریچ  24/3/1988 هەمتەر بوٙموارانش کەردەو،پەی جاری یەرمی دماو نوٙ ڕوا تەری  2/4/1988 بوٙموارانش کەردوە.

ئەنجام و ئی تاوانە گەوریٛ  (104) کەسیٛ مەدەنی شەهیدیٛ  و زیاتەر جە 700 کەسا برینداریٛ بییٛ، دمایی شاندیٛ نەتەوە یوٙگرتەکا  سەردانو نوٙتشەیشا کەرد پەیشا بەرکەوت گازی کیمیایی جوٙرو خەردەلی (موستارد) بەکار ئامان جە بوٙموارانەکەنە.

چا وەختوٙن بە نونگەو کاریگەری زەخمین بیەی بە کیمیایەکەی ،خەڵکی زیاتەر گیانش بەخشان ، هەرپاسە گازو خەردەلی شوٙنەمای خراپە  سەرو  ژیوگەی (ئاو خاکی) جیا مازوٙ و دیٛڕ لامشوٙ، چنی ئانەیچ یوٙن چا گازە کیمیایا کە شوٙنەمای دریٛژ ماوە سەرو بەدەن و ئینسانیچوٙ منیوٙرە،بوٙ بەنونگەو پەیدا بیەی جوٙرەها سەرەتانی، ناکامی زاڕوٙڵەی تازە پەیدابیەی .

ڕژیٛم و بەعسی دژە ئانزانی هەر بە شار و نوٙتشەی دڵش ئاویش نەواردەو، هەر چا ڕوٙنە  و چن ڕویٛ دماتەر ،ڕاو لوای خەڵكو هەڵەبجەو هەورامانی پەی دیمو ئیرانی جە دزڵی وٙ هەتا  دەرەناخی و  زەکەریاو بیەکەڕە  بوٙموارانی شیمیایش کەرد ،یەک کەسی گولپی وەردەمو  دەگاو دەرەناخی گیانش بەخشا، چنەها کەسیچ بریندار کەوتی.

هەرپاسە چن ڕویٛ دماو هەلەبجەی 22/3/1988ی  دەگاکا (نژمار،بالک،دەگا شیخان،نیٛ) شیمیا وارانیٛ کریای بە(باڵەپڕ.تەیارە) ،بەپاو شاهید حاڵەکا ماچا زیاتەر جە 50 کەسا  دەگاو  نژماری شەهیدیٛ بییٛ و جە قەبرسانو دەگاو چوٙڕی ئەسپەردە کریٛاینیٛ، یانی دەگاو چوٙڕی ئامیٛنی فریاشاوە،وە زیاتەر جە (150) کەسا برینداریٛ بینی، سەرچەمیٛ تەر ماچوٙ زیاد جە  (300) کەسا شەهیدیٛ بینیٛی، ئاسەرچەمە  گلەییش جە کوٙماری ئیسلامی کەردەن هەکە باسو ئی تاوانیشە نەکەردیٛنە  دەرهەق پی دەگایا کریٛنە.

هەرپاسە ڕوٙ 9/3/1988 دەگاو قەڵاجی بە گازی شیمیایی  خەردەلی بوٙموارەنە کریا زیاتەر جە (3)شەهیداو  (30) برینداریٛ کەوتیٛ، سەروەختو کیمیاوارن و هەلەبجەی ،چندەها دەگاییٛ تەریٛ سەرسنورەکا  بوٙموارانیٛ کریٛاینیٛ، هەر جە سنورو  پاوەی هەتا ملوٙە  نزیکو سەردەشتی، وەلێ بە نونگەی جیاواز ئیٛ دەگاو ناوچیٛ نامیٛشا بە تەمامی توٙمار نەکریاینیٛ.

ن . گ