ئەمەریکا، چین و ژاپۆن بەهێزتەرین ئابوری و دارایی جیهانی-شا هەن

بانکی جیهانی ئاشکراش کەردەن، جە ۲۰۱۷ نە دەرامەت و هەماری دارایی جیهانی ٨٠ تریلیۆنێ و ٦٠٠ ملیار دۆلارێ بیەن و بە بەرئاۋرد بە ساڵێ ۋیەردۍ، ٤ تریلیۆنێ و ٧٠٠ ملیار دۆلارێ زیادش کەردەن. بەڵام سەرەڕا ئانەیە هەژاری و نەداری جیهانەنە کەمش نەکەردەن.

بانکی جیهانی ئامارێش سەبارەت وڵاتە خاۋەن ئابوریە بەهێزەکا ۋەڵاکەردەنەۋە، چنەشە ئامان: "وڵاتە یۆگێرتەکێ ئەمەریکای بە ١٩ تریلیۆنێ و ٣٩٠ ملیار دۆلارێ هینشتا گەۆرەتەرین ئابووریی و هەمار(خەزێنە)ی دارایی جیهانیش ئینا دەسەنە و ڕیزبەندی یەکەمەنە یاگێش گێرتێنە. ڕیزبەندی دووەمەنە کۆمارو گەلو چینی مەیۆنە و قەبارە ئابووریەکەش ١٢ تریلیۆنێ و ٢٣٧ ملیار دۆلارێ بیەن. ژاپۆن دیسان بەزیاتەر ٤ تریلیۆنێ و ۸۰۰ ملیار دۆلارێ پلەی یەرەمش جە ڕیزبەندەکەنە مسۆگەر کەردەن. ئەڵمانیاچ بە ٤ تریلیۆنێ و ٦٧٧ ملیار دۆلارێ، پلەی چوارەمش گێرتەن. هەرپاسە پێسەو ۋیەردەی شانشینو بەریتانیای بە ٢ تریلیۆنێ و ٦٢٢ ملیار دۆلارێ، پەنجەمین پلەش پەی وێش پارێزانان.

ئامارەکەو بانکی جیهانی ئاشکراش کەردەن، هندستان کە نیشتەرەکێش ملیارێو و ٣٠٠ ملیۆن کەسێن، بە ٢ تریلیۆنێ و ٥٩٧ ملیار دۆلارێ پەی جاری یەکەمی جە پلەی ششەمەنە یاگێش بە فەڕەنسای لێژە کەردێنە و وێش یاگەگیرش بیەن. پەی جۆرە فەرەنسا بە ٢ تریلیۆنێ و ٥٨٢ ملیار دۆلارێ پلەی هەفتەمین بە نەسیبش بیەن.

بەرازیل جە ئەمەریکای لاتین، کە ئەرەنیشتەکێش ۲۰۰ ملیۆن کەسێن، ئابوریەکەش گەشەی خاسش کەردەن و ٢ تریلیۆنێ و ٥٥ ملیار دۆلارێ دەرامەت و هەماری داراییش بیەن، پەی جۆرە جە ڕیبەندی جیهانیەنە پلەی هەشتەمش بەدەس ۋستەن. شۆنیشەرە ئیتالیا بەیەک تریلیۆنێ و ٩٣٤ ملیار دۆلارێ جە پلەی نۆهەمەنە مەێۆنە. دماتەر، کەنەدا، ڕووسیا، کۆریای(وارین)باشور، ئوستورالیا، ئیسپانیا، مەکسیک و ئەندۆنیزیا جە ڕیزبەندەکەنە نامێشا ئامێنە.

هەرچی تورکیان، کە ئەردۆغان بەردەۋام خەڕەکو " ئێمە بێمێ بە دەیەمین بەهێزتەرین ئابوری جیهانی" مڎۋە ۋنە، دیسان ڕیزبنەدەکەنە بە ٨٥١ ملیار دۆلارێ دمای ئەندەنوزیای جە پلەی هەفدەمینەنە نامێش ئامێنە. جەی بارەۋە (سەنتەر فۆر ئیکۆنۆمیکس ئاند بزنس ریسێرچ)، جە پەیجۆرێوشەنە ئاشکراش کەردەن، تورکیا هەتا  ٢٠٣٢ نمەتاونە پلەی ١٢ مینی جیهانی مسۆگەر بکەرۆنە.

بانکی جیهانی ئاشکراش کەردەن، جە ئایندەنە، چین پلەی یەکەم بە ئەمەریکای لێژ مەکەرۆنە و هندستان-یچ ۋەزۆرە پەی پلەی یەرەمی.

بە پا خەمڵنای ئابوری و دارایی و گەشەی ئابوری جە ۲۰۳۲ نە، وڵاتە بەهێزە دارایی و ئابوریەکێ جیهانی بریتیێ با جە: چین، ئەمەریکا، هندستان، ژاپۆن، ئەڵمانیا، بەرازیل، بەریتانیا، کۆریای وارین، فەرەنسا و ئەندۆنیزیا.

سەرەڕا ئانەیە کە دەرامەت و هەماری دارایی جیهانی ٤ تریلیۆنێ و ٧٠٠ ملیار دۆلارێ زیادش کەردەن، بەڵام هەژار و نەداری جە جیهانەنە کەمش نەکەردەن.  بە پاو ئامارێۋی تەری کە هەمان بانکی جیهانی ۋەڵاکەردەنەۋە، سەڎەنە ۱۰.۷ خەڵکو وڵاتا جیهانی کە نزیکە بە ۸۰۰ ملیۆن کەسێن چێرو هەژارییەنە مژیۋانە و درامەتی ڕوانەشان ۱ دولار و ۹۰ سەنتێن، کە ئانێچە بە پا پیمانە جهیانیەکا جە هەژای پاینتەرەن. هەر پاسە ملیاران ئینسانێ میانو خەتو هەژاری و ژیۋێۋی کەم دەرامەتینە بەسەر بەرانە و ڕۆچ بە ڕۆچ ژمارەو ئاکەسا زیاتەر بۆنە کە پەیوەستێ چێرو خەتو هەژاری بانە.