عەفرین ئا هەرێمە سەرسەوز و ئاوەدانە بێ کە جە ۲۰۱۱وە تا ۲۰۱۸ کە دلێ جەنگی و ئاڵۆزیەکێ سوریا-یەنە بییەبێ بە ئارامتەرین و سەرقامگیرتەرین هەرێم جە سوریانە و هامکات پەناگێوی پارێزیا و ئارام بێ پەی سەدان هەزارێ جە کۆچبەرە سوریەکان.
جە هەرێمەکەنە سەرڕاو کوردی، عەرەبێ و تورکومانێ و کرایستیانێ، ئێزیدیێ و موسڵمانێ و پێکئاماکێ تەرێ جە سایەو وێسەری دیمۆکراتی-یەنە ئازادانە و ئاشتیانە و بەبێ کێشە ژیوای بەرێنە سەر.

بەڵام ڕژێمە ئەگەرگێرەکەو تورکیا ئەی بارودۆخەش پەی هەرس و قبوڵ نەکریا و هەر جە سەرەتاوە بە ئاشکرا دژبەریش عەفرینی و سیستمەکەیش مەکەرێنە. پەوکەی جە ۲۰۱۸/۰۱/۲۰یەنە، دمای ئانەیە چراوی سەوزەش جە زلهێزە جیهانیەکان بە تایبەتی ڕووسیایەوە پەی هۆرکریا، ئا ڕژێمە دژە کورد و دژە ئانزانییە بەشداری دەیان هەزارێ سەربازێ و دەیان هەزارێ جە تاقمە چەتە بەگرێگیریاکانش یورشش بەرد سەرو عەفرینی. جە یۆرشەکەنە جە ئاسمانەوە دەیان باڵەپڕی جەنگیێ و جە زەمینەوە سەدان تانکێ و زرێپۆش و تۆپێ و هاوەنێ و چەکێ قورسێ بەشدارێ بێنێ و نوتەرین چەکێ و تانکێ و تەکنەلۆژی ناتۆی و سەردەمیش بێبەزەیانە بەکاربەرد و سڵش جە هیج جۆرە تاوانێوی دژە مرۆیی نەکەردەوە.

جە وەرانوەرەنە عەفرینیەکێ و شەڕڤانەکێ ئازادی کوردستانی مدرامانی قارەمانانە و ئەفسانەیی و مێژووییشان نیشانەدا و زیانی گیانی و ماددی و مانەوی مەزنشان جە دوژمنی دا و سوپا ئەرەگێرەکەو تورکیا کە دووەمین سوپاو هامپەیمانی ناتۆی بێ جە ناوچەکە و شڕ و شپرز کەرد و ئانەیچە جە جیهانەنە دەنگش داوە و سوپاکە بیبە گاڵتەجاڕ.

بەڵام دەرنجام جە دمای ٥۸ ڕوان جە مدرامانی کەم وێنەی و بێهامتای کوشتەی هەزاران سەربازێ و چەتێ دوژمنی جە گەلەکۆمێوی مایندەوڵەتیەنە هەرێمەکە ئەرەگیریارە و ڕژێمە دڕندەکەو تورکیای و تاقمە چەتەکێش قێزەونتەرین تاوانیشان دژ بە عەفرینی و عەفرینەیەکان ئەنجامی دێ.

سەرڕاو ئەرەگێرتەکەی بەڵام عەفرینیەکێ تەسلیم بە واقعی نەبیێ و هەر زوو هێزەکانی ڕزگاری عەفرین-یشان پەی ڕووبەڕووبییەی دوژمنی ئەرەگێری مەرزانارە و دووێ ساڵێن پەیتا پەیتا و تا بە ئارۆ بەبێ مدرای چالاکیێ دژ بە سەربازێ و چەتەکێ تورکیای چالاکیێ ئەنجامی مدانێ و جە ئاکامشانە هەزاران سەربازێ و چەتی دوژمنی ئەرەگێری کوشیێنێ و بریندارێ بینێ و زیانی ماددی فرە گەورەچشان ونەدریان.

سەبارەت بە تاوانێ و کەردە قێزونێ و چەپەڵەکێ تورکیای و تاقمە چەتەکانیش جە عەفرین تا ئیسە ئی زانیاریێ بەدەستێ وزیێنێ:

٣٢٥ هەزارێ هامولاتیێ جە ئەرەنیشتەکانو عەفرینی کۆچبەرێ بینێنێ و کۆچبەری هیشتای بەردەوامەن.

نزیک بە ٥٥۰ هامڵاتی شەهیدێ بینێ

٤٨٩ هاموڵاتیێ بەتۆپواران و ٥٤ هاموڵاتێ بە ئەشکەنجە شەهیدێ بینێ.

زیاتەر جە ١٠٠ ژەنێ و زارۆڵێی بێسەروشۆنێ کریێنێ و چارەنویسشان نادیارەن و ٣ ژنی کۆتاییشان بە ژیوایشان ئاوردەن.

٦٧٠ هامولاتیێ بریندارێ بێنێ کە ٣٠٠شان زارۆڵێ و۲۱۰شان ژەنیەنێ.

٦۰ ژەنی دەستدرێژیشان مەکریان سەر.

٦ هەزارێ هاموڵاتێ ئەڕفانیێنێ.

زیاتەر جە ٣٣٠٠ هامولاتیێ چارەنویشیان نادیارەن

جە سەرتاو ٢٠١٩یەوە تاکو ئێسە زیاتەر جە ۱۷۰ جارێ عەفرین بۆردومان و تۆپوان کریان و جە ئاکامشەنە نزیک بە ٥۰ هاموڵاتیێ شەهیدێ بیێنێ و زیاتەر جە ۸۰  هاوڵاتیێ بریندارێ بیێنێ.

۲ شوباتو ۲۰۱۹ی بە بۆردومان تورکیای جە تل ڕەفعەت ۱۰ زارۆڵێ ئاوارێ عەفرینی شەهیدێ بیێنێ و ۱۰ی تەر بریندارێ بیێنێ.

جە عەفرین و ناوچەکانیش ١٩٨ ئەوەتەقایێ ڕووەشان دێنێ.

١٧ شۆنەوارێ مێژوویی چوون، نەبی هوری، جێ بەرات، مارمارۆن، عیندارە و پەرستگێ خاپورێ کریێنێ.

١٠ گۆڕستانێ و مەزارێ خاپورێ کریێنێ.

پەیکەرو کاوەی ئاسنگەری دڵێڕاسی عەفرین-یەنە خاپوور کریان.

سەدان یانێ هاموڵاتیان خاپورێ کریێنێ.

٦٤ قوتابخانێ خاپورێ کریێنێ و دەیانی تەرێ کریێنێ بە بارەگێ سەربازیێ.

٥٠ هەزارێ وانکارێ جە وانای بێبەشێ کریێنێ.

جە سەرجەم قوتابخانەکانە زوانی کوردی قەدەغە کریا و بە زۆر زوانی تورکی یاگێش گێرتەوە.

دەیان کیلۆمەترێ دیواری بتۆنی - چیمەنتۆ دروست کریان.

١٤٠ کارگێ بەرهەمو ‎ڕوەنو زەیتوونی دەستگیریان سەرشارە.

٧٠ هەزار تەنێ ڕوەنو زەیتونی دزیان و بە نامێ بەرهەمی تورکی بە ئیسپانیای ورەشیان.

١٨٠ هەزارێ درەختێ زەیتونی بڕیێنێوە و دلێنەبریێنێ.

١٥ هەزارێ دارێ بەلوان و ٣ هەزارێ تەرێ درەختێ جۆواوجۆڕی بڕیێنێوە و دەیان هەزار هکتارێ دارستانێ دلێنەبریێنێ.

١١ هەزار هێکتارێ زەمینێ کشتوکالێی سوچنێنێ کە بەهۆشەوە ١٠ هەزارێ درەختێ زەیتونی سوتێنێ.

٢ هەزارێ و ١٨٠ دۆنمێ زەمینێ کشتووکاڵیێ تەرێ سوچنینێ.

یاگێ ئاماژەیەنە ئارۆ جە دووەمین ساڵیادو ئەرەگێرتەی عەفرین-یەنە هێزەکێ ڕزگاری عەفرینی چەندین چالاکیێش دژ بە هێزە ئەرەگێرەکان ئەنجامێ دێنێ و جە ئاکامشانە ٥ چەتێ کوشیێنێ و دەیانی تەرێ بریندارێ بیێنێ.