مشتومڕو دلۍ ژڵېۋەو هەرمانبەرا چەرخو نۊڼزەی سەرو چڼ پەرسېۋی چڕ بېیەبېۋە، یۋە چە ئا پەرسا (مانگېرتەی گرڎینەی کۊمەڵایەتیی) بۍ، پەی بەدیئاۋرڎەی داۋاکا ژڵېۋەو هەرمانبەرا. یەکێتییەکۍ ئینگلتەرە'ی ڕۊ ١و ئایارو ١٨٣٣، داۋاو هەشت ساتەو هەرمانۍ پېسەو مەرامو وېشا بەرزکەراۋە و سەرو مانگېرتەی سەراسەریی بڕیارمڎا، کە نەتاۋیا بە ئا مانگېرتەیە بە تەمامیی داۋێۋۍ چامنۍ بەدیباریۊ. سەرمایەداری پیشەسازیی ۋەراۋەرو ژڵېۋەی تازە پېڎابېیەو هەرمانبەرا دوژمنېۋی بەهېز بۍ، لێۋی تەرۆ ناسیونالیزم بە فراۋانی بېیەبۍ بە مەرزېۋ پەی ۋەرگیر چە هامپەشتییە جەهانییەکا.

دماو ئانەی شۊڕشو ١٨٤٨-١٨٤٩ وڵاتا ئۊروپای بە سەرکۊتەی بۆرجوازی نەتەوەیی تەمامیا، فرەو هەرمانبەرە سۆشیالیستەکا بەرەو ئەمەریکا کۊچشا کەرڎ. فرەو ئاڎېشا ۋیر و ۋیرلە ئەنارشیستییەکېشا چنی وېشا پەی ئەمەریکا'ی بەرڎۍ، چە ئەمەریکا بەراۋرد بە وڵاتانېۋی کە چە ئاگۆ ئامێبېنۍ، ژیۋای و بار و دۊخو هەرمانکەرڎەی فرە خرابتەر بۍ. بەتایبەت چە یەکەمین تەنگەژە ئابۇرییەکەو ساڵۊ ١٨٥٧ تاکو گەرمەو تەنگەژەکەی "هەرەسە گۆرەکۍ". ساڵۊ ١٨٨٣ دمایتەر فرەو هەرمانبەرا ۋەرو بېهەرمانیی و نەبېیەی سەرپەنای گیرۊڎۍ بیېبېنۍ.

چە  ۋەراۋەرو ژڵېۋەو هەرمانبەرا ئا کاتەینە، چە سەیۊ ئیمپراتۆریی تازە ئەرەمەرزیاو ئاڵمانیاو ساڵۊ ١٨٧٨ یاسا کۊمەڵایەتییەکۍ " دژو چالاکییە مەترسیدارەکا سۆشیال دیمۆکراسی" پەسینیێ. چە ڕیکۋستەو (کۊمەڵەو مېیان-نەتەۋەیی هەرمانبەرا (IAA) ساڵۊ ١٨٧٢، سۆشیال دێمۆکراتەکۍ و هەرمانبەرۍ ئاڵمانیا'ی گۆرەتەرین هێزۍ بېنۍ. بە ئا جۊرە مایەو سەرسوڕمەنەی نېیا، کە فرەو ئا سەڎان هەزار هەرمانبەرە کۊچەرەکا ئاڵمانیا'ی چە ئەمەریکا وېشا دلۍ یەکێتییەکانە ڕېکۋست.  یانۍ هەرمانبەرا "پاڵەۋانۍ هەرمانۍ Knights of Labor" کە ساڵۊ ١٨٦٩ چە فیلادیلفیا ڕېکېۋزیێ، بېیۍ بە ۋەڵینەو "یەکێتییەکا هەرمانبەرا" دماتەری.

چېرو هەژمۇنو پەرسۊ تڼوتیژی سەردەمو مانگېرتەی گرڎینەو خەتۊ شەمەڼەفەری ساڵۊ ١٨٧٧، جەماۋەرېۋی فرە دۆرو یەکێتییەکانە گلېر-بېیەبېۋە. مانگېرتەکۍ و هەرمانبەرە یۊگېرتەکۍ، چە لایەنو دەسکەلایا و مانماڕە چەکدارەکا نۋیسگاو Pinkerton Agency پېسەو دەسکەلاو سەرمایەدارەکا، دژایەتی کریېنۍ. چە ئا بارۆ پۆلیس و میدیاکېچ ئەرکی چینایەتیی وېشا ئەنجامدېنۍ، پەی نموونەی " نیۆیۆرک تریبوون New York Tribune" وازیارو ئانەی بۍ "مشیۊ وېنیشاندایۍ هەرمانبەرە مانگېرتا بە نارنجۊک مەڕیا و دلېنە بریا". چە ۋەراۋەرو ئانەی پېسەو ڕېکۋزیای چەکداریی وېپارېزنی، دلۍ کۊمەڵېۋ چە شارەکا ئەمەریکا'ینە یەکێتیۍ "فېرکەرڎەی و ئەنجوومەنۍ وېپارېزنای" پېکئاۋریێ. ئاڎۍ فېرکەرڎەی تەقەکەرڎەی و ڕاپیمای ساڵیاڎو (کۆمونەو پاریس)ی ئەنجامدېنۍ. ساڵۊ ١٨٨٠ "پارتیی سۆشیالیستو هەرمانبەرا" سەرو پەرسۊ چەکدار-بېیەی بۍ بە دۋۍ بەشۍ، باڵی ڕاسی پارلەمانیی و باڵی چەپی شۊڕشگەر.

هامکاتو ئانەی، یوهان مۆست Johann Most، کە چالاکېۋی ئەنارشیست و نمایەندەی پارلەمانیی جاراو سۆشیال دێمۆکراتەکا ئاڵمانیا'ی چە نیویۆرک و نۋیسەرو "زانستو جەنگی شۊڕشگەرانەی" بۍ، پېسەو "پرۆپاگەندەو چالاکی" چە شیکاگۆ، ئەلبێرت پێرسنس Albert Parsons ئەمەریکایی و ئۆگوست شپیس August Spies ئاڵمانیایی ئەژناسیاتەرین قسەکەرۍ ژڵېۋەی توندوتیژو هەرمانبەرا بېنۍ. شپیس چە "ڕۊنامەو هەرمانبەریی شیکاگۆ"ی ئاڵمانیی-زۋانینە چالاک بۍ و پێرسنس ڕۊنامەو "ئاگاداری Alarm" ئینگلیزیی-زۋانی ئاماڎەکەرۍ. ساڵۊ ١٨٨٣ ئاڎۍ هەر دۋۍ چە شارو پیتسبورگ Pittsburghی چنی سۆشیالیستە شۊڕشگەرەکا و ئەنارشیستەکا تەری، سەرو هەمان شێوازۊ (میخائیل باکونین)ی پېسەو (مېیان-نەتەۋەیی یەکەم )ی، چە ئەمەریکا "کۊمەڵەو مېیان-نەتەۋەیی خەڵکی هەرمانبەری International Working People’s Association (IWPA" ڕېکەۋست.

ئا سەردەمە تېکەڵېۋ چە ئەنارشیزمی و سەندیکالیزمی پېسەو "ۋیرلەو شیکاگۆ - Chicago Idea " بەرۋزیۍ. دلۍ فرەو ژمارەکا ڕۊنامەو "مېیان-نەتەۋەیی سیاۋی" پەی نەخشە شۊڕشگەرییەکا وېش بە زۋانی ئاڵمانی و ئینگلیزی و چێچی پڕۊپاگەندەکەرۍ. بەس چە شارو شیگاکۆ'ی پەنج ڕۊنامۍ ئاماڎۍ و ۋەڵاکریېنېۋە، چانیشا "ڕۊنامەو هەرمانبەرا Arbeiter-Zeitung" بە زۋانی ئاڵمانی،کە چە لایەنو ئۆگوست شپیس و ئادۆڵف فیشەر Adolph Fischer و میشایل شڤاب Michael Schwab گرڎ ڕۋېۋ بە تیراژو شش هەزارا چاپکریۍ.

کۊششکەرڎەی پەی هەشت (٨) ساتو ڕۊ هەرمانۍ.
 ساڵۊ ١٨٨٤ ( کۆنگرەو یەکێتییە فیدراڵییەکا و کۆمەڵە هەرمانبەرییەکا) کە دماتەر بە (فێدراسیۆنی هەرمانبەرا ئەمەریکای سەرنیشتینی) ئەژناسیا، بڕیارەشدا؛ داۋازی ( ٨ ساتەو ڕۊ هەرمانۍ)  پېسەو سەرخەتی سەرەکیی و سەرتاسەریی کۊششەکا ئایەندەی بۊ. چا سەردەمەنە بنەڕەتییتەرین داخوازیۍ هەرمانبەرا (کەمکەرڎەو ماۋەو هەرمانۍ بۍ. هەر سەرو ئا بنەمێ بۍ، کە ڕۊ ١و ئایارو ١٨٨٦ هەرمانبەرۍ کۊششو وېشا پەی کەمکەرڎەو ماۋەو هەرمانۍ پەرەدا.

ڕۊ ١و ئایارو ١٨٨٦ زېیاتەر چە یەرە سەڎ و چل هەزار هەرمانبەرۍ چە ئەمەریکا مانشاگېرت، بەس چە شیکاگۆ هەژمارو هەرمانبەرە مانگېرتا چل هەزار کەسۍ بۍ. چڼ ڕۋۍ دماتەر پۆلیس چە مېڎانو (هایمارکت Haymarket)ینە هەرمانبەرە مانگېرتۍ و وېنشاندەرەکېش کوشتوبڕکەرڎۍ. سەرەنجام چە ئا هۊرشاخیای و گژیایەنە، زېیاتەر چە حۆت کەسۍکوشیێ، کەچی دلۍ کاناڵەکا میدیاو دەوڵەتېنە ئانە ۋەڵاکریېۋە، کە ئەفسەرېۋو پۆلیسی بە مەڵامەتو ئەۋەتەقای نارنجۊکو ئەنارشیستېۋی کوشیان و ھەر پاسە دلۍ هۊرشاخیای و گژیاکانە شش پۆلیسۍ تەرۍ کوشیێنۍ. هەژمارو زامدارا چە هەر دۋە لای سی تاکو چل کەسۍ نریارە. کەمکەرڎەو دۋۍ ساتا چە (دە ساتۍ زېیاتەر) ماۋەو ڕۊ هەرمانۍ، پەی سەندیکالیستە ئەنارشیستەکا ڕیفۆرمیستانە بەرگنۍ، بەڵام سەرەڕاو ئانەیچە، ئاڎۍ چە کەمپەینەکەی هامپەشتی کەرېنۍ. داۋازیېۋە کە ساڵۊ ١٨٦٠ دمایتەر یاگۊ وېشەنە مەنېبېۋە، ئەشیێ ڕۊ ١و ئایارو ١٨٨٦ بە مانگېرتەی سەرتاسەریی سەرو دۆڵەتی و سەرمایەدارارە سەپنیێ. چە شیکاگۆ (یەکێتی مېیانیی هەرمانبەرا - Central Labor Union) ڕۊ شەممەو ۋەڵۍ ١و ئایاری وېنیشاندایېۋی گۆرەش بە بەشداریکەرڎەی نزیکەو ۋیس و پەنج هەزار کەسا ڕېکۋست. ڕۊ ١و ئایاری مانگېرتەی چە یاگە پیشەسازییەکا ئەمەریکا'ینە زېیاتەر چە یەرە سەڎ هەزار هەرمانبەرېش گېرتېۋە، بەس چە شیگاکۆ چل هەزار هەرمانبەرۍ مانشاگېرت و چە شەقامەکانە هەشتا هەزار وېنیشاندەرۍ یۊشاگېرتەبۍ.

ۋەڵتەر ئەپڕیلو ١٨٨٦ چە شیکاگۆ دلۍ هەرمانگاو (مێک‌کارمیک McCormick)ینە، کە درەۋکەر (ماشینو درەۋکەرڎەی) درۊسکریۍ، فرەو هەرمانبەرا چە ۋەراۋەرو ڕەفتاری نامرۊڤانەو یاگۊ هەرمانۍ، بڕیارمڎا مانگېرا. ئا سەردەمە پەی دوازدە ساتا هەرمانۍ بەشېۋېۋی گرڎینەیی یەرۍ (٣) دۆلاری ئەمەریکی بە هەرمانبەرەکەی دریۍ، کە هەرمانبەرەکە بە ئا بڕە زەڕە  بەس تاۋۍ ڕێستورانتېۋیەنە ژەمېۋ واردەی هەژارانەو ۋېرەگای بسانۊ. خاۋەنهەرمان چە لۋای تېکڕاو هەرمانبەرا پەی یاگۊ هەرمانۍ ڕاگیری کەرۊ، تاکو نزیکەو هەزار یاگەهەرمانە هاڵییا بە هەرمانبەرە تازە کۆچەرا پەڕکەرۊۋە، کە چە بارېۋی چامنەنە کۊچەرۍ تازۍ ۋەرو بەرەو هەرمانگاکانە پەی پېڎاکەرڎەی هەرمانۍ مدرېنۍ. سەرەڕاو بانگەۋازۊ (ڕۊنامەو هەرمانبەری) پەی ئانەی مانگېرتەی نەماڕیۊ، سەرەڕاو ئانەیچە هەڵای یەرە سەڎ کەسۍ پەی داۋاکەرڎەی هەرمانۍ وېشا نامنۋیس کەرڎ. ۋېرەگاو ڕۊ ١و ئایارو ١٨٨٦ (مېڎانو هایمارکت)ینە چە شەقامو ڕاندۆڵف Randolph Streetو شیکاگۆ'ی هەرمانبەرۍگلېرۍ بېیێ و هەر ئانە بۍ، کە مانگېرتەو چڼ ڕۊ دماتەرو هەرمانگاو (مێک‌کارمیک McCormick)یش شۊنیەرە ئاما.

ڕۊ ٣ی ئایارو ١٨٨٦ چە شیکاگۆ پۆلیس دۊروبەرو ئا یاگېشە گېرت، تاکو گلېرۊبېیەو مانگېرتەی شش هەزاریی وېنیشاندەرا چە نزیکو هەرمانگاو (مێک‌کارمیک)ینە پەرتەۋازە کەرۊ. چە هۊرشاخیای و گژیاکا مېیانو هەرمانبەرا و پۊلیسا دماتەرینە شش هەرمانبەرۍ کوشیێ و کۊمەڵېۋی فرۍ زامدارۍ بیۍ. شەۋو ۋەڵۍ ٤و ئایاری هەزاران وېنیشاندەرۍ پەی بەرۋستەی ناڕەزایەتیی ۋەراۋەرو تڼوتیژی پۆلیسی گلېرۍ بیېۋە و بەرەو مېڎانو هایمارکت'ی ڕاکۊتۍ. دیسان پۆلیس پېسەو ڕۊی ۋەڵینی کۊشش کەرڎ، بە تڼوتیژی گلېرۆبېیەکەی شېۋنۊ. سەرەڕاو ئانەیچە کارۋانو ناڕەزایەتیی هەرمانبەرا تاۋاش ڕۋەو ۋەرتەر بلۊ و ئاشتییانە ۋېیەرۊ. پارېزگارو (شارو شیگاکۆ')ی هێرسن Harrison، کە وېش چاگە چەمداریی ئاساییشو شارەکەی کەرۍ، زۇ ڕۇوەو یانە لۋاۋە.

نزیکەو هەزار وېنیشاندەرا، کە فرېشا هەرمانبەرۍ ئاڵمانی-زۋانۍ بېنۍ، پەی وتارەکا گۊششاگېرتەبۍ. دەمەو ۋېرەگا دماو ئانەی ئەنارشیستە ئەژناسیێکی پېسەو (ئەلبێرت پێرسنس، ئۆگوست شپیس و ساموێل فیڵدن)ی وتارۊ وېشا واناۋە، بار و دۊخەکە زېیاتەر شېۋیا. هېزو پۆلیسی چە شەقام و کوجییەکا دۆروبەرینە بە چەکۆ ئاماڎەو پەلاماردای مدرابۍ. چا کاتەنە هۆرېۋی ۋاراناوی ئاسمانش تەناۋە، فرەو وېنیشاندەرا یاگۊ ناڕەزایەتییەکەیشا جېیائاستە، بەس نزیکەو یەرە سەڎ کەسېۋی چاگە مەنېۋە.

کەمېۋ ۋەڵۍ تەمامیای وتارەکۊ(ئۆگوست شپیس)ی، ۋشکێنەرو پۆلیسی (بۆنفیڵد Bonfield) فەرمانو هرۇژم بەرڎۍ مڎۊ. دۋە سەڎ پۆلیسۍ بەرەو ئۆتۆمەبێلو سەکۊ قسەکەرڎەکەی ڕاکۆتۍ و چوارلاو سەکۊکەیشا گېرت، کاتېۋ کە بۆمبەکە پەی مېیانو خەڵکەکەی فڕەدریا، یەکسەر دماو ئەۋەتەقاکەی، پۆلیس تەقەکەرڎەیش پەی سەرو هەرمانبەرەکا دەسپنەکەرڎ. چە یاگۊ ڕۇداۋەکېنە پۆلیسېۋ کوشیا و شش هەرمانبەرېچ دماتەر بە مەڵامەتو زامدار-بېیەیشا مەرڎۍ. ئانە کە وتاردەرەکۍ پېسەو ئەنارشیستی ئەژناسیێبېنۍ، پۆلیس و میدیاکۍ ئا کاتەی پاسە ڕۇداۋەکېشا لێکداۋە، کە ڕۇداۋەکۍ هرۇژمېۋی ئەنارشیستیی بېیەن پەی سەر هېزو پۆلیسی. هەرچڼ چە لایەنو دادگایۆ نەتاۋیا هیچ بەڵگېۋە پەی پەیوەندیېۋی چامنەی ۋەرو چەما ۋزیۊ.

سەرەڕاو ئانەی کە چە ئا کاتۆ تاکو ئیسەیچ هیچ کەس پېسەو شانەرو بۆمبەکەی نەژناسیان و بەرنەۋزیان، کەچی یەکسەر سەرو هەشت کەسا چە ڕېکۋزا مانگېرتەکەی سکاڵا تۆمارەکریا و ئۆگستو ١٨٨٦ ئاڎۍ تاوانبارۍ کریێ؛ ھەرچڼە کە تەنانەت پەی بەشدار-نەبېیەی و تاوانبار-نەبېیەی ئا هەشت چالاکە ئەنارشیستەیە بەڵگۍ فرۍ بېنۍ، چنی ئانەیچە دادگەر (جۆزیف گاری Joseph Gary ) ئاڎېش بە تاوانبارۍ ئەژناسنێ، بە بەهانەو ئانەی، کە  بۆمب-شانەرەکە سەرو بنەماو پەیلۋای ئەنارشیستییانەو ئا هەشت کەسەیە، ئا بۆمب تەقنایشە ئەنجامدان. سەرو ئا بنەمایچە، ئاڎۍ گرڎ تاوانبارېنۍ؛ هەر پاسەنە کە وېشا هرۇژمەکەشا ئەنجامدابۊ. شایانو باسکەرڎەین، خەرجو پارېزەری پەی تاوانبارکریایا نزیکەو پەنجا هەزار دۆلارۍ ئا کاتەیە بۍ، کە بە کۆمەک و هامپەشتیی ئازاڎیوازا ئا کاتەی چە هەر چوار لاو جەهانیۆ گلېرکریاۋە و  مسۆگەرکریا.

چالاکە ئەنارشیستە سزادریێکۍ (گیۆرگ ئێنگل Georg Engel نیگارکېش، پېڎابېیەو شارو کاسڵ'و ئاڵمانیا'ی، ساموێل فیڵدن Samuel Fielden هەرمانبەرو بارکەرڎەی، پېڎابېیەو شارو لەنکشەیر'و ئینگلاند'ی، ئادۆڵف فیشەر Adolph Fischer هەرمانبەرو چاپخانەی، پېڎابېیەو شارو برێمن'و ئاڵمانیا'ی، لویس لینگ Louis Lingg هەرمانبەرو چۊتاشی، پېڎابېیەو شارو مانهایم'و ئاڵمانیا'ی، ئۆسکار نێبە Oscar Neebe هەرمانبەرو لۇلەکەشی، ئەرەنیشتەو شارو نیویۆرک'ی، کە تاکو سەردەمو گەنجیی چە شارو کاسڵ'و ئاڵمانیای ژیۋابۍ، ئەلبێرت پێرسنس Albert Parsons هەرمانبەرو چاپخانەی، پېڎابېیەو ئالاباما'ی، میشایل شڤاب Michael Schwab هەرمانبەرو بەشۊ تایپکەرڎەی و پەڕچنسازی، پېڎابېیەو شارو ئونتەرفرانکین'و ئاڵمانیا'ی، ئۆگوست شپیسAugust Spies هەرمانبەرو دلېیانەسازی، پېڎابېیەو شارو هێسن'و ئاڵمانیا'ی. دماو دادگاییکەرڎېۋی ڕواڵەتییانەی (سیناریۆییانەی) بە بەڵگۍ ساختۍ چە لایەنو لێژنەو قەسەموەرە ساختاۋە بە قەنارەدای سزادریێ. (ئۆسکار نێبە) بە پازدە ساڵۍ زیڼان سزادریا. (لویس لینگ) زیڼانەنە بە دەمانچېۋی بەقاچاخ بریا، وېش کوشت و لێۋو سەرەیش هەلاهەلا بی. دادگەر و دەسەڵاتدارۍ بە ملھوڕیی ئا بڕیارېشا سەپنا و سەرەتاو نۆڤەمبەرو ١٨٨٧ چە لایەنو دادگاو باڵایۆ داۋاو  پۊرەلۋای بڕیارەکۍ ڕەڎکریاۋە.

سزاو قەنارەدای (ساموێل فیڵدن)ی و (میشایل شڤاب)ی چە لایەنو فەرماندار Ogelsby بە سزاو زیڼانی هەتاهەتایی فاڕیا. ڕێکەوتو ١١و نۆڤەمبەرو ١٨٨٧ (گیۆرگ ئێنگل) و (ئادۆڵف فیشەر) و (ئەلبێرت پێرسنس) و (ئۆگوست شپیس) چە زیڼانو کۇک کانتری Cook County قەنارەدریێ. سەڎان هەزار کەسۍ دلۍ ڕاپیماو ناڕەزایەتیی و بە خاک ئەسپارای جەسەو قەنارەدریایا چە قەبرسانو ڤاڵدهایم Waldheim چە فۆریست پارک ئیلنۆیس Forest Park Illinois بەشداریشا کەرڎ. ڕۆبێرت ڕایتسیڵ Robert Reitzelی ئەنارشیست، پېڎابېیەو شارو بادن Badenو ئاڵمانیا'ی چاگە وتارېۋەش وەنۆ. ساڵۊ ١٨٩٣ چە ئا قەبرسانەنە پەیکەرېۋو یاڎاوەریی پەی قوربانیا ڕۇداۋەکۊ (هایمارکت)ی نریارە.

ھەر پاسە، هەمان ساڵەنە  ١٨٩٣ هەر یەرە زیڼانیکریێ (ساموێل فیڵدن) و (ئۆسکار نێبە) و (میشایل شڤاب) چە لایەنو پارېزگار جۆن ئاڵتگێڵد John Altgeld بە بېتاۋان و قوربانیۍ ناڕەۋایی دادگای ئەژناسنیێ و پەی ئاڎېشا بڕیارۊ بەخشای دریا. ( ساڵۊ ١٩٣٦ لېژنەو پەیجۊریکەرڎەی بە ئا سەرەنجامە یاۋا، کە هەشت سزادریێکۍ بېتاۋانۍ بیېنۍ). ئۆسکار نێبە دماو ڕزگاربېیەیش پېسەو ۋەڵتەری دلۍ ژڵېۋەو هەرمانبەرانە چالاک مەنۆ. دماتەر بۍ بە ئەندامو ( هەرمانبەرا پیشەسازیی جەهانی IWW – Industrial Workers of the World ) و مەراسیمو ١و ئایارو ١٩٠٦ چە شیکاگۆ یەکەم وتاردەر بۍ. (نێبە) ساڵۊ ١٩١٦ مەرڎ و چە قەبرسانو (ڤاڵدهایم)ی پاڵو پەیکەرو یاڎاوەریی (گیانبەخشا هایمارکت)ی بە خاک ئەسپاریا.

سەرەڕاو ئانەیچە، ساڵا دماتەرینە تاکو ئیسەیچ سزاکۍ و ئەنجامداکەیشا بیېنۍ بە هاندەرو ناڕەزایەتیی بەرڎەوامو ژڵېۋەو هەرمانبەرا سەرتاسەرو جەهانی. ساڵۊ ١٨٨٨ (فێدراسیۆنو هەرمانبەرا ئەمەریکا AFL American Federation of Labor) بڕیارەشدا، ڕۊ ١و ئایارو ساڵۊ ١٨٩٠ کریۊ بە سیمبۆڵو ڕۊ کۊششکەرڎەی پەی سەپاندنی هەشت (٨) ساتە ماۋەو ڕۊ هەرمانۍ. ھەرچڼە کە چە ئاڵمانیا پارتیی سۆشیال دێمۆکراتی دژو بانگەۋازۊ مانگېرتەی گرڎینەی بۍ، بەڵام چە گرڎو شارەکا ئاڵمانینە مانگېرتەی و گلېرۆبېیەی جەماوەریی ئەنجامدریێ. زېیاتەر چە سەڎ هەزار هەرمانبەرۍ چە گلېرۆبېیەی و مانگېرتەکانە بەشداریشا کەرڎ، بەتایبەت چە هامبورگ Hamburg.

دماجار ساڵۊ ١٨٨٩ کۆنگرەو ئەرەمەرزنای (مېیان-نەتەۋەیی دوەم | ئینتەرناسیوناڵی دوەم)و سۆشیال دێمۆکراتیی چە پاریس بڕیارەشدا، ڕۊ ١و ئایارو گرڎساڵېۋی کریۊ بە ( ڕۊ کۊششو ژڵېۋەو هەرمانبەرا جەهانی) و چە ئا کاتۊ تاکو ئیسە ئا ڕۋە بە گلېرۆبېیەی جەماوەریی و مانگېرتەی دەسپنەکەرۊ.

بەڵام ھەر پاسە هەر چە سەرەتاۋە دلۍ خودو ژڵېۋەکەینە چە بارەو ڕۊ ١و ئایاری ڕەخنۍ بېنۍ و سەرشا هۊردا : ساڵۊ ١٨٩٢ چە فەرەنسە ژمارېۋی فرە چە ئەنارشیستەکا چە کەمپەینۊ ١و ئایاری ڕەخنېشا گېرتە، چانیشا (سیباستیان فۆرێ Sebastien Faure ۋاتش "ھیچی تەر ١و ئایاری ڕۆژېۋی شۊڕشگەرانە نېیا، بەڵکو سەکۋېۋی دەسەمۊکریان پەی هۊرۋچنای دەسەڵاتخوازا، تاکو بە دەنگدای هەرمانبەرا پەی دلۍ پارلەمانی هۊرۋچنیا". 

ساڵۊ ١٨٩٣ چە کۆنگرەو یەکێتییەکا هەرمانبەرا چە مارسێل Marseille جارېۋی تەر سەرو ئاراستەو کۊششکەرانەو ڕۊ ١و ئایار پېسەو ڕۊ مانگېرتەی گرڎینەی پاگیریاراۋە، چېۋېۋ کە زېیاتەر جېیابیەی و دۇرکۊتەیش کۊششکەراش چە پارتیی سۆشیال دێمۆکراتی خېراتەر کەرڎ. دماتەر ساڵۊ ١٨٩٦ کاتېۋ کە ئەندامە ئەنارشیستەکۍ دلۍ (مېیان-نەتەۋەیی دوەم)ی چە لەندەن ۋەرو ڕەتۊکەرڎەی پارلەمانتاریزمی بەرکریێ، دۇرکۊتەیەکە فراۋانتەر بی.

چېۋېۋ کە نمەکریۊ، چە ساڵیاڎو تاۋانەکا دۆڵەتی و سەرمایەدارا ڕۊ ١و ئایارو ١٨٨٦ینە ۋېربشۊ، درۇشمۊ ئەنارشیستەکانە "هەرگیز ۋیرما نمەشۊ و نمەبەخشمۍ " پېسەو پائەرەگېرتەی سەرو شۊڕشی کۊمەڵایەتیی و وەفادارییشا پەی هامڕا گېیانبەخشەکاشا چە ۋەراۋەرو تاۋانکاریی دەسەڵاتدارا و سەرمایەدارانە

سەرچەمۍ ئی نۋیستەیە:
١- هافبرۆد، مایکڵ : “مانگېرتەی گرڎینە و ٨ ساتۍ ماۋەو ڕۊ هەرمانۍ و ڕۊ ١و ئایاری. گەنجینەو ژڵېۋەی ڕادیکاڵو هەرمانبەرا“، ئامادەکەرڎەی بلاکبۆکس ، بیلیفیلد ١٩٩٧
Halfbrodt, Michael: „Generalstreik, Achtstundentag und Erster Mai. Ein Kapitel aus der radikalen Arbeiterbewegung“, Edition Blackbox, Bielefeld 1997
٢- کاراسێک، هۆرست : “هایمارکت، ئەنارشیستە ئاڵمانیانییەکۍ شیکاگۆ'ی. گوتە و ژیۋانامە.”چاپکریا کلاوس ڤاگنباخ، بێرلین ١٩٧٣
Karasek, Horst (Hg.): “Haymarket. Die deutschen Anarchisten von Chicago.

سەرچەمە : http://anarchosyndikalismus.org
www.t.me/SekuAzadiwazaHoramani
www.facebook.com/sekullew.Azadiwaze.Horami-zvaneka

هۊرگېڵنای و ئاماڎەکەرڎەی: ئاکۊ مارانی