چێرپا وستەی یاسۍ و مافەکا مرۆڤی،ئازاڎیی ڕابەربڕیەی، ساختەکارى، وینای لایەنە بەرهەڵسکارەکا و ئۆپۆزسیۆنی پېسە دوژمنی دلېینەیی کە مشۊم ئەنجن ئەنجن کرییا، هەرکەسێوە جە بەروو وێشۆ ویرکەرۊوە پېسە دوژمنی وینۊش، واتە تا ئا وەختەی بە خاسە سەرش قسۍ کەری، قبوڵکرییا نی و حوکموو قەرەقوشوو ئاڎیت قبوڵنەبۆ و ڕەخنەگێری قبوڵکراونیەنی و مشۊم سزابڎریەی. کەواتە جە دیکتاتۆری فاشیستینە ئەگەر جە تەرەفوو ئاڎیی نەبی و پەشتیوانش نەبی ئانە دلېنە مشی.
دیارتەرین سیماو ئا مەنتیقا کە فاشیستەکۍ ڕاوەبەرش کەرا ئانەن کە دامودەزگاکاو پەرلەمانی چۆڵ کەرا، یاسا و ڕێساکۍ کارۍ نیەنۍ و تەنیا پۍ مەسڵەحەتوو ۋېشا بەکارشامارا، قەرارەکۍ جیای پەرلەمانی و حکومەتی جە تەرەفوو دەسەڵاتوو تاکەکا و پۆلیسیوە مڎریا و دەزگا یاونەرییەکۍ دەسشا سەرەرە گیریۆ.
فاشیزم هەرمانەو چێشی و چنی و پۍ چی کەرۆ؟
دیکتاتۆر پۍ ئانەی ئا خەڵکەی کە حوکمڕانیش کەرا نەبا بە مایۍ هەڕەشۍ پۍ سەریش، سەرەتا هۊرچنیەو خەڵکی کەم کەرۊوە و ئاورێشا کەرۆ. پۍ ئانەی گرڎوو جوانی و مەدحەکا پۍ وێش قۆرغ کەرۆ چنڎین ڕۍ گێرۊنەوەر چانیشا:
دڵسۆزی مسانۆ، هانوو ڕشوەی مڎۆ پۍ وەشکەردەو شلۊقیێوە لایەنگری و بە سیستموو موحتاج بیەی پۍ مەعاشی عێوەزاش مڎۆوە.
سەرچەمەکا وڵاتی پېسە موڵکوو ۋێش وینۆ و بەکارشا مارۊ و ورەشۊشا.
بە نیایرەو باجۍ فرەی خەڵکی توشوو قەرزاری کەرۆ.
کولتوروو بەگۊشکەردەی و وۍ گولانەکەردەیۆ وەش کەرۆ و شایستەیی بۍ ئەرزش کەرۆ.
بە تەرسنای و سەرکوتکەردەی و سیخوڕی سەروو تاکەکا گلېرگەیرە، کولتوروو تەرسۍ وەش کەرۆ و حوکم کەرۆ.
"بزەی بەڵاگەردان"ە وەش کەرۆ پۍ پەردەپۆشکەردەی ئا قۊرتا کە وەشش کەردێنۍ بەڵام خەڵک تەجرووبەش کەرا.
گرڎوو ئامرازە حکومییەکا دەوڵەتی پېسە چەکی بەکارمارۆ.
گرڎوو نەیارەکا بێدەنگ کەرۆ و ماچۆ "شمە یان ئینایدۍ چنی من یان ئینایدۍ بەرۆ".
ڕاسی سەروو بنەماو ئیمانی وەش کەرۆ کە ڕاسییەکا سەروو بنەماو لۆژیکی کوشۆ
ئینە گرڎ سیمۍ دیارۍ حکومەتە پۆلیسییەکەو مەسرور بارزانینۍ کە جە ئیسەنە حیچ بنەمېوە فاشیزمی و دیکتاتۆری نەمەنەن چنەشەنە بەرجەسە نەبیەبۆ.
هەولێر و زۆنی زەردش کەردەن بە زینڎان پۍ تەماموو توێژەکا و هەرکەسۍ واچۆ حکومەت و کابینەکەو مەسرور بارزانی پای لارش نیانەرە دەیان تۆمەتۍ نا حەقۍ و نائەخلاقیێش پۍ وەش کەرا و دماتەر بە حوکموو قەرەقوشوو خێڵی و بنەیانەی جە زینڎانەنە تنێشا کەرۆ.
ئیسە جە هۊلێر و دهۆکەنە بە قەراروو لوجنە ئەمنییەکا دلۍ بازاڕی کە مەسرور بارزانی هەرمانەو ئاڎیی نییەنە و وێش قەرارشا سەر مڎۆ جە تەماموو دوکانی و تەنانەڎ عەرەبانە و دەستگێڵنەکایچەنە قەرارېوە سەپیان مشۊم وێنېوە مەسرور بارزانی و تاتەیش هۊرواسا ئەگەرنا هەر ڕوۍ و بە بەهانېوە ڕاشا ونەگیریۆ واتە وێنەو مەسرور بارزانی و تاتەیش پېسە ئیجازەو هەرمانکەردەی جە زۊنی زەردەنە تەماشە کریۆ.
ئیسە چێروو دەسەڵاتوو مەسرور بارزانینە حیچ چېوۍ ئەرزشش نەمەنەن، مامۆسا شەقەش دریۆچۊری، ڕۆنامەنویس جە تەرەفوو خودوو وێشۆ بە تیرۆرست و سیخوڕ نامزەند کریۆ، سیناریۆی تۆمارکرییا سەروو هەرکەسێوەرە مسەپیۆ کە ڕەخنە جە هەرمانېشا گێرۆ.
بەجۆرێوە حوکوم کریۆ کە یان بێدەنگی هۊرچنی و ئانەی خێڵ و بنەیانە قەرارش دا قبوڵش کەری یان ئەنەن دووۍ ڕێت هەنۍ ئاڎۍچ یا جیائاستەی ماواو وێت یا زینڎان و قبوڵکەردەی تۆمەت و سیناریۆ تۊمارکریاکا پێت.
دەرئەنجام پنەما ماچۆ هەمیشە فاشیست دیکتاتۆرەکۍ تا دمایی مەتاوا بەردەوامۍ با جە دروا و چەواشەکاری، زەریف کەردەو وێنەو ناشیرین و وێشا دەرخواردوو خەڵکی بڎا چونکی قەڎیمیۍ واتەنشا گرڎ چېوۍ باریکینە پڕچیۆ تەنیا زوڵم و زۆردارییا کە جە قایمینە پڕچیۆ.