کۊنفرانسوو "جە ١٠٠مین ساڵیادوو پەیماننامەو لۊزانینە، هەڵوێستوو گەلوو کوردستانی" بە سەرمەشقایەتیی کەنەکەی بۊنەو یادوو سەد ساڵەو لۊزانیوە ڕێک وزیا. ڕۊو دووەمینە، پەرسەو تاریخوو کۊشیای دژوو لۊزانی قسەوباسش بارەوە کریا.

پانێڵەکۍ بەهرە محەمەد مەحمودۍ و ڕۊژان حازیمی بەرڎۍ ڕاوە، پڕۊفیسۊر نایف بەزوان جە بەشوو یاسۍ زانکۊو ڤییەناینە، د. ئازاد حاجی ئاغایی جە زانکۊو پۊڵۊنیایۊ، نویسەر ئارێز عەبدوڵڵا و نویسەر د. هەڤاڵ ئەبووبەکر پێسە وتارواچی بەشدارۍ بێنۍ.

د. ئازاد حاجی ئاغایی باسش جە کۊشیای مافوو کورڎا کەرد دماو جەنگوو یوەموو جیهانیوە، چەنی پەیوەندییشا بە دەوڵەتە بەشدارەکاو جەنگیوە، واتش: "پەرسەو تاریخوو کوردی چەنی پەیماننامەو لۊزانی بەر کەوت، کە بەینوو دەوڵەتە بەشداراو جەنگی و دەوڵەتوو تورکینە ئیمزا کریا. کورد بۊنەو فشاروو دەوڵەتە تازە ئەرەمەرزیایاکاوە نەتاواش بیاوۊ بە بە مافەکاش. دماو جەنگوو یوەموو جیهانی، کورد بە بنەماڵە و عەشیرەت و جوگرافیاوە پارچە کریا. بە پەیماننامەو لۊزانی بەینوو یەرۍ دەوڵەتە تازانە بەش کریا. ئی پەیمانۍ هاموەخت بناغەی بۍ ستاتۊو مەنەیۊ کورڎا بەروزۊ. جە ڕووەو  جوگرافییچۊ ملوو دەوڵەتانرە بەش کریا. پەیماننامەو لۊزانی ئازادییش نیا و زوانش بەخشا بە گردوو هاموەڵاتاو تورکیای، وەلۍ کورد پێسە گەلی و نەتەوێوە جیای مەشناسۊ. هەرپاسە پەیمانەو لۊزانی بییە مایۍ قەیرانی. چارەسەروو پەرسەو کوردی بەبۍ چارەسەر مەنۊ. پینەیچ نکۊڵی و ستەموو دەوڵەتە  سەرکوتکەرەکاش چەنی وێش ئارد".

د. ئازاد حاجی ئاغایی واتیچش، دەوڵەتوو تورکی لایەنگێریی پەیمانەو لۊزانین، ئارۊ هەڵای پی پەیمانۍ ڕازی نییا، گردوو مافەکاو کوردستانی سەرانسەروو دنیێنە کەرۊ ئامانج.

"پەنەوازا  دژوو هجوومەکا کۊشیای هامبەش بۊ"

عەبدوڵاڵی نویسەر ئاما سەروو باسوو ئانەیە، بێمافکەرڎەی گەلوو کوردی پەیمانەو لۊزانیوە تا ئیساتۍ بەرڎەواما، واتش: "کورد بە مدرامانوو وێشا ئی پەیمانێشا قبووڵە نەکەرڎە و پەی گردوو دنیێشا سەلەمنا، ئی پەیمانۍ ناڕەوێنە". هەرپاسە ئاماژەش کرد بە زیادبییەی هجوومە ئەرەگیرییەکاو دەوڵەتوو تورکی سەروو کوردستانی، ڕۊشناییش وست سەروو گرنگیی کۊشیای یۊبییەی کوردستانی و سیاسەتوو یەکڕیزی دژوو ئی بابەتەیە.

پانێڵیستەکۍ کۊشیای سەد ساڵەو دمایی کوردیشا نرخنا، ئەوەخوایشا کەرڎۊ، گرنگا بە کۊنگرەی نەتەوەیی و سیاسەتوو یۊبییەیۊ بلمۍ دلۍ سەدەی تازەیۊ.

پانێڵەکۍ بە پەرس و جواب درێژەش کێشا.

س.ز