ئەندامو کۆمیتەو ڕاوەبەری پەکەکەی دوران کاڵکان جە میانو 'بەرنامەی تایبەت'ی کەناڵو مەدیا خەبەرینە باسش چانەیە کەرد بە ئامادەکاری، پلانسازی و پاگیری قەوەتتەر دەس بە ساڵەو ٤٧ەمینو ئەرەمەزنایرەو جمیەرو پەکەکەی مکەرمێنە. هۆرسەنگنای دوران کاڵکانی پی جۆرەن:
سڵامەکەو ڕابەر ئاپۆیما پنەیاوا. بە تامەزرۆیۍ قووڵۆ رێزو سڵامش ئاراسە مکەرمێنە. ئێمە پاوزمۍ ٤٧ەمین ساڵەو ئەرەمەزنارەو پەکەکەی. جەژنەو پارتەکەیما جە ڕابەر ئاپۆی موبارەک مکەرو. جە ساڵەو ٤٧ەمینینە سەرو هێڵەو ڕابەرایەتی و پارتەکەیما ئێمە بە شێوێ بەهېزتەر جەنگ مکەرمێ و سەرکۆتەی گەورە بەدەس مارمێ.
جە ٢٣ې ئۆکتۆبەرینە عومەر ئۆجالان برازاو ڕابەر ئاپۆی دیدارش چنی ئەنجامدا. ڕابەرایەتی چاکە بە رۆشنی باسش جە دۆخو وێش کەردەن. واتش، ' یووەم گۆشەگیرم بەردەواما، دووێ؛ ئەر هەلومەرج برەخسنریۆ ئا هېزمە هەن کە جە چارەسەرو پرسو کوردی و دیموکراتینە دەورم وێم گێڵنو؛. هێزە شۆڕشگێڵنو، دیموکراتیک، وڵاتپارێزنەکا سەرو ئانەیە گفتوگۆشا کەرد و بەردەوامێنێ و هەوڵ مڎا بیاوانە. بەڵام بەعزێ لایەنۍ زیاتەر سەرقاڵو ئانەینۍ بە شێوی نەرێنی خەریکو قسە و قسەڵۆکی وچەواشەکارینێ.
فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەی یاوان بە بنبەس
ئەرەکۆشای بەرەو وەڵێ لوان و ئاستو جەنگی جەهانی کە سەرو ئاستی مییاننەتەوەیی ملۆڕاوە، دۆڵەتو تورکی، فاشیزمو ئاکەپە-مەهەپەیش بە راسی تەنگەتاو کەردێنێ، ئاردێنێش لێوارو وڕای. جە سەرەتاوە ئی سیاسەتە کۆلۆنیالیستە و قڕکارییە جە دژو کوردا کە دۆڵەت ئامادەش کەردەن، جە بنەڕەتەنە ئا کارەساتە جەلایەن و دیکتاتۆرو فاشیستی ئاکەپە-مەهەپەی ئامادەکریان. فرەو جاری ئاگاییما دان و واتما، "شمە تورکیای وزدۍ دلێ کارەساتی'. وەڵێ ئێمەنە، ڕابەر ئاپۆ جە پارێزنامەکاشەنە ئانەش وستەن ڕووە و هوشیاریشدان. بەڵام گۆششا چنە نەگێرت، گەرەکشا نەبێ گۆش گێراو بیاوانە. بەڵام کاتێ وەرەوڕو حەقەتینی بیێوە، کەوتێ شڵەژیای و تەرسێ و جە سەرەتاو ئۆکتۆبەریۆ ماچا، 'برایەتی کورد و تورکی، ئێمە یۆگێرمێ، یۆبییەی نەتەوەیی پەنەوازا. ئیسرائیل هجوم مکەرۆ سەرما، حیچ نەبۆ با ئۆجالان بێ پەرلەمان قسێ بکەرۆنە، با وتارە دۆنە و ئەرەیاونۆش کە رێکوزیاکەیش هۆرشانۆوە'.
ئەرەیاونای تورکی ناوەندێوە پرۆپاگەندەی و جەنگی تایبەتی، رێکوزتەی جەنگی دەرونییا. مەیا و گرد چێوێ ماچا، چێش مێ دەمشارە ماچاش. قسێوە هەنە، ماچۆ 'زوان ئێسکش نییا'. سەرو ئا بنەمایۍ چێش دەمشارە بێ ماچاش. هەوڵ مڎا با جۆرە باس جە ڕابە ئاپۆی بکەرا. ئاشکرا بیی کە ئامادەکاریشا نییا. تەنیا دماو ئانەی مەترسییشا وینا کەوتێ شلەژیای و دڵەکوتێ و بەعزێ بانگەشەشا کەرد، هەوڵ مڎا رۆژەڤەکەی هۆرگێڵناوە و پێچەوانەش بکەراوە. گەرەکشانە رای گردی غەڵەتەرە بەرا.
هەڵمەتەو ئازادیی مییاننەتەوەییما کە ئامانجەکەش ئازادیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆین بە راسی فشارش وستەن سەرو ئاڎیشا. سیستمو قڕکەردەی و ئەشکەنجەی جە ئیمراڵینە بییەن بە مایۍ ئانەی کە فرە شەرمەزارێ با. جە چوار لاو جەهانینە شەرمەزار کریێ. ئیتر گرد ئانەیە مزانا. سیاسەتمەدارێ، مافشناسێ، هونەرمەندێ، ژەنی، جوانێ، ئەکادیمیێ، لایەنە رۆشنۋیرییەکۍ، گلێرگە، خەڵکو سەرو جادەی... حیچ کەسێ ئانەی بە یاسایی و ئەخلاقی مەوینۆ. گرد ماچا مشۆم دەمودەس ئازاد کریۆنە. فشارێ فرە جدی ئینا ئارانە پا ئاراستە. دیارا پەی سووککەردەو ئا بارەیە، گەرەکشا بێ ئاستو چالاکییەکا سووک بکەرانە. پێسەو ئانەی ماچا، 'ئێمە بەعزێ گفتوگۆ مکەرمێنە. چن قسێوە مکەرمێنە. چەمەڕایی خوڵقنمێ، رۆژەڤی هۆرگێڵناوە و بە پاو وێشا رۆژەڤ متاشارە. کەواتە هەر حیچ نەبۆ تۆزێ گۆش داردۍ، چالاکییەکا لاوازۍ بکەردێ و جە ۋەرو یۆیشا هۆرشێوندۍ'. جە یۆدایۆیشا پی جۆرەبێ.
چالاکی توساشی کەمامەکێش هۆرماڵێ
بەڵێ کەمامەکێشا زوو کەوتێرە واری. بەڕاسی چالاکییەکەو هەمڕا ئاسیا و ڕۆژگەری گرد چێوێش ڕۆشنکەردۆ. کەمامەکێشا هۆرماڵێ. حەقیقەتش بە ڕۆشنی نیشانەدێ. پۆکەی چی بابەتەنە ڕاسەوخۆ ماچو. با گەل و دۆسەکێما گۆشا چنە نەگێرا و پەشگۆشش وزا. حیچ مانا و قیمەتێشا نیا. بڕیێنێرە جە حەقیقەتی. پێوەس بە ئێمە، پێوەس بە پەکەکەی فرە چێوی ماچا. گردش بێ بنەما و دروێنێ. بە ڕۆشنی ماچو. ئانەی ماچاش ڕاس نیا. وەرو ئانەی پەی مرۆڤی ڕۆشنبیەنۆ، ماچا دەربارەو پەکەکەی زانیاری کەم هەن، ئێمە چێش کەرمێنە، چل جارێ واوەیش بکەرمێوە ئینجا باوەڕمکەردێ.
پۆکەی پەنەوازا مرۆڤ گۆششا چنە نەگێرۆ. ڕابەر ئاپۆ ئی چێوەش وات. ئەرەکۆشای بەردەواما. ئینە ماناو چیشی میاونۆ؟ مشۆم ئەرەکۆشای جە دژو گۆشەگیری بەردەوام بۆ. واتش، بارودۆخەکەی بسازنا من دەور وێم گێڵنو. چا کاتەنە بارودۆخ بەچێش ڕەخسیۆنە؟ بە ئەرەکۆشای. ئەرک گنۆ سەرو شاناو گردیما و مشۆم زیاتەر کۆشش بکەرمۍ.
مشۆم گەریلا زیاتەر کۆشش بکەرۆ، ژەنێ، جوانێ گەلەکەیما. ئانێ کە بڕێ پرسیارێ ئینێ مەژکشانە مشۆم پی جۆرە حەقەتینەکا بوینا. گەلەکەما جە ١٦و نۆوەمبەرینە جارێوە تەر هەڵوێسو وێشا نیشانەدا. جە ١٧و شوباتیچەنە نیشانەشا دابی، ئاستو هەڵمەتەو مېیاننەتەوەیش دیاریکەردەبێ. ئاستو جەماوەریش دەسپنەکەردەبێ. گەلو کوردی و دۆسا جە بەرو وڵاتی ئانێ ئی هەڵمەتێشا ڕوابەردێ، بە ئاشکرا ویستو وێشا پەی ئازادی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی بەربڕی. جە ئیسەیچەنە هەمان چێوا.
جە گردو کوردەسانینە گەل و جوانێما چالاکی ئەنجام مڎا. جە وەرنیشتەنە گەل ئینا سەرو پەیاوە. جە سەرنیشتەنە مڏرامان جە دژو قەیومی بەردەواما.
دۆڵەتو تورکی هجوم مکەرۆ. کۆمکوژی بەردەواما. جە وەرنیشتەنە دارشا سەرو تەونێوە ناستەن. جە ٦و نۆوەمبەرینە جارێوە تەر سزاو ٦ مانگا دیسپلینی بڕیاوە. وەڵێ ئانەی جە ٤و نۆوەمبەرینە سەپناپێشا. ٦مانگێ ویەرد. خەریکا ٦ مانگێ تەریچ ویەرۆنە، جارێوە تەر ئایار مێوە. گردو ئی سزایا بناغێوەشا هەن.
جە لێوە تەرۆ دۆخێوە پاسە گوزەریۆ چەمپنەکەوتەی ڕابەر ئاپۆی چنی پارێزنەرا و بنەیانەکەیش قەدەغەکریۆ. ئۆرگانێ میدیایی هەن کە پێسەو مەکینەی ئینا شۆرتەیۆ ئاوەزینە. گرد پسپۆرۍ جەنگی تایبەتینێ. ئانەی وزیۆ ڕۆژەڤۆ پسپۆرو جەنگی تایبەتین. پۆکەی مەبۆ مرۆڤ گۆشا چنەگێرۆ. حەقەتینەکۍ ڕۆشنێنێ.
کوردەکۍ جوابو سڵامەکەیشا داوە
هەرپاسە چی بابەتەنە بڕێ بێنێ کە گەرەکشا بێ بڕێ چێو بکەرا، تاوێنێ بە ئاسانی بکەراش. گەر بەڕاسی گۆش جە نیگەرانییەکا گیریۆ، گەر بەڕاسی دەسبەردارۍ سیاسەتی و ئاوەزیەتو قڕکەری، ئەرەگیریی و فاشیستی کریۆ. ئەر لایەنگرۍ چارەسەرو پرسو کوردینێ، ئەر دەورو ڕابەر ئاپۆی وەرچەما مگێرا ئاکاتە مشۆم با جۆرە جماوە. ئاکاتە گرد کەسێ وینۆ، هەستش پنەکریۆ و جواب هورگێرۆ. ئا سڵامەی جە کوردا کریا حیچ کاتێ بێ جواب ناستشاوە. جە ئیسەنە نیەنێ جا دۆخەنە کە نەیاوانە.
ئانەی جە ئیسەنە ئەنجام دریۆ ڕۆژەڤی بێ بنەمان کە بە هجوم فاشیستی گەرەکشانە زەمینە خوڵقنا، پی جۆرە ئانەی بە هۆرچنیەی بە دەسشا ناردەن بە دەس سەرەرەگێرتەی فاشیسی هورشگێرا. نمەبۆ گۆش پانیشا دەیمێ و ئەرەکۆشای وێما بەهێز کەرمێنە. قەدەغەو چەمپنەکەوتەی پارێزنەر و بنەیانەیشا سەرو ڕابەر ئاپۆیرە سەپنا. مشۆم قیامەت بەرپا بکەرمێ. جە تەمامو جەهانینە جە چوارچێوەو یاسایینە مشۆم نامزڕێ و رسوابکریا. چێوی پا جۆرە بۆ؟ حیچ پاساوێش نیەنە. حیچ چێوێ بە پارێزنەرا مەواچا. قەدەغەو چەمپنەکەوتەی هەن، جە لاێی تەرۊ جە گفتوگۆکەردەی سەرو فڵان مافی بێ مافی ئەنجام مڎریۆ. حیچ پەیوەندیێش بەڕاسیۆ نیا. گرد گەمێوەن، نمەبۆ مرۆڤ پنەش هۆرخەڵەتیۆ. پێسەو گەلی مشۆم جە هەر چوار پارچەو کوردەسانی و پێسەو دۆساما مشۆم جە بەرو وڵاتینە هەڵمەتەو ئازادی بەهێزتەر بکەرمێنە و گرنگی بە ئەرەکۆشای دەیمێ و وەرفراوانش بکەرمێ. جە گرد یاگێنە چالاکی ئەنجامگیر بکەرمێ. ڕێبازو تازەو چالاکی بارمێنە ئاراوە. ئاکاتە ڕاسیەکێ ئاشکرا بانە، ڕۆشنێ باوە. گەمەکێشا بە ئاسانی تێکێمشا.
زانیاری هۆرگێرتەی جە ڕابەر ئاپۆی مۆراڵا
پەکەکە بە کۆنگرەی یووەمش ٢٦-٢٧و نۆۋەمبەرو ١٩٧٨ بە ڕسمی ئەرەمەرزنای ۋێش ئەرەیاۋنا. جە ئیساتێنە ئینایمۍ ساڵوەگەڕو ٤٦ەمینینە. جە گرڎ یاگێنە مبارەکبایی هەن. بە تایبەتی سڵامەکەو ڕابەر ئاپۆی و زانای دۆخو تەندروسیش پەی گرڎو گەلی بی بە مۆراڵ و جۆشوخرۆش. پۊکەی ئینۍ گرڎ کاریگەری سەرو مبارەکبایی ٢٧و نۆوەمبری منیۆرە.
جە لێوەتەرۆ چالاکییەکۍ ٢٥و نۆوەمبەری ڕۆو ۋەرەنگاربیەیۆ تنوتیژی دژ بە ژەنا ئەنجامدریا و هەن. پەکەکە پارتو ژەنان. جەوهەرو ئەرەکۆشای پەکەکەی ئەرەکۊشای ئازادی ژەنێن. سەرو بنەماو ئازادی ژەنۍ ئەۋەکۆشای خوڵقنای ئازادی کۆمەڵایەتییا. ڕابەر ئاپۆ بە خوڵقنای ژنۆلۆژی بی بە ڕابەرو گرڎیشا. زیاتەر جە ٥٠ ساڵان ژەنی سەرمەشقی مکەرۆ. ئەرەکۆشای یۆگێرتەشا گرڎ ڕووۍ کۆڵانەکا پەڕ مکەرۆ. جە گرڎو کوردەسانی و جەهانینە ئی چالاکییا مکەرا.
وەڵۍ گرڎ چێوێنە گەرەکما سڵام جە چالاکی مبارەکباییەکا پارتەکەیمان بکەرو. جەژنەو ژیۋایۆ، جەژنەو پارتیما جە گرڎو هەمڕایا، گەریلا قارەمانەکا، تەڤگەرو ژەنا و جواناما، گەلی و دۆساما و بەتایبەت جە ڕابەر ئاپۆی مبارەک مکەرو. جە ئەرەکۆشای دیموکراتیکی و ئازادینە جە ساڵۆو ٤٧ەمیینو پەکەکەینە هیواو سەرکۆتەی مووازو. هەرپاسە جە کەسایەتی گەشمەرڎەی گۊرەیما هەمڕا حەقی کارەرینە گرڎو گەشمەرڎا پارتیما حەقی کارەری تا سەرمەشقا گۆرۍ فیدایی ئاسیا عەلیۍ و ڕۆژگەر هێلینی بە حورمەت، وەشەسیای و پنەزانایۆ یاڎۍ مکەرووە. بۆنەو ساڵوەگەڕو ئەرەمەرزنایۆ قەولو ڕێکوستەی ئامانجو گەشمەرڎا واوەی مکەرووە.
پەکەکە ساحیب و تایبەتمەندی جیاوازی و سەربەخۆین
پەنەواز مکەرۆ عال حەقیقەتو پەکەکەی پێناسە بکریۆ و بیاومێشەنە. ئینەیچ بەماناو ئەنەیاواین جە حەقیقەتو ڕابەر ئاپۆی. چی بابەتەنە بڕۍ هەوڵدای هەن. جە حەقەتینەنە ئانەی جە ماوەو ئی ٤٠-٥٠ ساڵانە جە تورکیا و جەهانەنە فرەتەرین گفتوگۆش سەر مکریۆ حەقیقەتو ڕابەر ئاپۆی و پەکەکەن. چی ساڵوەگەڕەنە هەمان ئاژە هەن. وەڵێکۆتەیۍ نیا. جەساڵانی وەڵینیچەنە پەکەکە ئەۋەکۆشایش بەپاو ئینەی ڕاوەبەرکەرڎەن. ئەوەکۆشایۍ بەهێز کە سەختییەکا ماڵۆرە، ڕۆژەڤ دیاری مکەرۆ، سەرو بنەماو ئازادی کوردا دیموکراتیکبیەو تورکیای و ۋەرکۆتوو مېیامینی جە گرڎ مېڎانۍ سیاسینە سەپنۆنە، بە ئازایی و فیداکارییوە ڕاوەبەرش کەرڎەن. ئا گفتوگۆیۍ مکریا نیشاندەرۍ ئینەینۍ. ئەر پی جۆرە نەبیۍ، ئانە ئاڼنە گفتوگۆ جە بارەو پەکەکەیۆ نەکریۍ.
جگە چانەیچ، پێوەس بە پەکەکەیۆ زانیاری غەڵەت وەڵانەکریێوە، بەتایبەت ئا هەرمانۍ نەکریێنۍ کە ۋیرکەردەیۆ گلێرگەی ئاڵۆز بکەرا. ئینە ئەنجامەکۍ ئەرەکۆشای ساڵۊو ٤٦ەمینو پەکەکەین. ئینەیچ ئانەی بەروزۆ کە ئەۋەکۆشای کاریگەری زیاتەر جە گلێرگەو تورکیای مکەرۆ. مشۆم پی جۆرە چنەش بیاومێنە. بەڵێ جە حەقەتینەنە پەکەکە خاوەنو تایبەتمەندی جیاوازی و سەربەخۆیا.
چا سەردەمەنە هیچ هەنگامێوە ڕابەرایەتی پېسە ڕابەر ئاپۆی نەبۍ. جیاوازی فرەش بۍ. جە لێوە جوانا کوردی جە بەنداوو چوبوکینە کۆڵەکە بنەڕەتییەکا ڕێکوستەی پەکەکەی نیێنێرە، جە لێوەتەرۆ حەقی کارەر و کەمال پیر جە یانێوەنە مەنێنۍ، هەرمانەی هامبەشەو شۆڕشگێڵنی کەرێنۍ. چا کاتەنە پایە بنەڕەتییەکۍ ڕێکوستەیۍ جە کوردەسانەنە نریێرە، جە بەحری سیاوۆ چنی ئی شۆڕشگێڵنە جوانایچە گفتوگۆ کەرۍ. ئاستو پەیوەندییەکاش پی جۆرە بۍ. ئینەیچ ئاستو ئەنەیاوای نیشانە مڎۆ.
سەرەنجدەیمۍ، جە ئادیۆدەنە دەسشپنەکەرڎ کە وەهارو ١٩٧٤ینە ئەرەمەرزیا، دماتەر پېسە بەرەی یۆگێرتەو مڎرامانی دژو فاشیزمی (FKBDC)بەردەوام بی جە سەرەتاو ساڵۊو ١٩٨٠. چا سەردەمەنە یاوا بە هەبەدەهەی. دلۍ گرڎو ئا هێزا هامپەیمانیشەنە ئانۍ دیموکراتیکبیەو تورکیایشا مەتڵەبا پەکەکە هەن. جە ڕاسی تورکیای نەبڕیانەرە. ڕێکوستەیۍ تەرو کوردی نیا. کەسایەتیێوە یان ڕێکوستەیۍ کە ماچۆ بە نامۍ کوردەسانیوە جمۆوە، دلۍ ئا هێزانە نیا. بەڵام پەکەکە هەن. حەقیقەتو پەکەکەی ئانەش بەروست کە ئازادی کوردا و دیموکراتیکبیەو تورکیای یەکانگیرێنۍ، تەمامکەرۍ یۆترینێنۍ. مشۆم پی جۆرە ڕاسی پەکەکەی بوینیۆ و چنەش بیاومێنە.
کەس نمەتاوۆ واچۆ پەکەکە هێزێوە وەرتەسکا، پەیوەندیش بە پرسەکا تورکیایۆ نیا. ئانۍ هەوڵمڎا ئینەی واچا حەقەتینەکا ئاوەژو مکەراوە. دوورا جە ڕاسیۆ. پېسە چنی ئانەی جە نەتەوەپەرسی تەنگو کوردی ۋێش بڕیەرە، جە دژو نەتەوەپەرسی، ملکەچکاری ڕیفۆرمیستی و نەتەوەپەرسی بۆرۆژوای گولانەی ئەوەکۆشا، ۋێش بنیاڎ نیا، چانیشا بڕیارە و ۋێش کەرد بە تەڤگەرێوە ئازادی کوردی کە دیموکراتیکبیەو تورکیای و ۋەرکۆتوو مېیامینیش گەرەکا، جە هەمانکاتەنە جە دژو شۆڤێنیزمی کۆمەڵایەتی سەرو پرسو تورکیای کاریگەر بی، ئەۋەکۆشا. شۆڤێنیزمی کۆمەڵایەتی (سۆسیالی) چێش بۍ؟ بیەو تورکی، بیەو کوردی، ئازادی قبوڵ نەکەرۍ، نزیکایەتیێوە پا جۆرە بۍ کە جە دژو کوردا خزمەتش بە ئایدۆلۆژیایی ڕسمی دۆڵەتی کەرۍ. پۊکەی نەتاوابێشا بە شێوێوە دروس شیکاری تورکیای بکەرا. نەتاوابێشا هێڵۆو شۆڕشگێڵنی جە ئەرەکۊشاینە بە شێوێوە ڕاس دەسنیشان بکەرا. پېسە چنی جیامەنۍ جە نەتەوەپەرسی کوردی، ئەۋەکۆشیۍ جە دژو ئانەی، بە ماناو جیامەنەی نمۍ جە کوردایەتی، بیەو کوردی و ئازادی کوردی. بە پێچەوانۆ تێکەڵبیەی و یەکانگیربیەین چنیشا، بڕیای جە شۆڤێنیزمی کۆمەڵایەتی تورکی و ئەۋەکۆشای جە دژش، بەماناو بڕیەیرە نمۍ جە گلێرگەو تورکیای جە دیموکراتیکبیەو تورکیای، بە پێچەوانۆ بەمانەو یۆگێرتەین چنیش، یۆگێرتێوە فرە بەهېز.
ئیدامەش هەن......