بەشداربییا کۊنفڕانسوو دژوو پەیمانەو لۊزانی واتشا، "کورد ئیتر پێسە کوردوو وەڵۍ نییا. جمیەروو ئازاڎیی کوردی بەهۍ گرنگێش خولقنێنێ". بەشدرابیۍ ئانەشا وست ڕووە، کە پلانەو جینۊسایدی لاو دەوڵەتوو تورکیوە بەرڎەوامییش هەن.
پەیمانەو لۊزانی کە کوردستانش پەی چوار پارچا بەش کەرد و جینۊساید و کۊکوشییش ملوو کورڎارە و گەلاو هەرێمەکەیرە سەپنا، جە سەدەمین ساڵشنە شاروو لۊزانوو سویسراینە شەرمەزارە کریۊ. دەکرێت. چا چوارچوەنە جە هۊڵوو کۊنگرەو بیۊلیۊو لۊزانینە بە بەشداریی ٦٠٠ نوێنەراو چوار بەشاو کوردستانی کۊنفڕانسێوە دووە ڕوە بەسیان.
جە بەشداربییا کۊنفڕانسەکەیۊ، یەنەکەوە بڵێسەو جەبار فەرمانی، ئەنداموو کۊمیتەو دیپلۊماسیی کەنەکەی فیکرەت ئیگرەک، سیاسەتمەداروو کوردی موسا فاریسئوگیولاری، هامسەرۊکوو کەجەدەی بەرڎان ئۊزتورک و هامسەرۊکوو فەرمانگەو پەیوەندییەکاو جبەروو وێڕاوەبەریی سەرنیشت و وەرکەوتوو سووریای عەبدولکەریم عومەر بارەو مانا و گرنگیی کۊنفراسەکەیۊ قسێشا پەی ئاژانسەکەیما کەرڎۍ.
بڵێسەو جەبار فەرمانی: کۊشیایما بەرڎەوام بۊ
بڵێسە جەبار فەرمانە ئەرەیاوناش کە پێسە یەنەکەی ئادۍ پەی ئازاڎیی گەلوو کوردی کۊشیا و پا ئامانجیچۊ بەشدارییشا کۊنفڕانسەکەنە کەرڎەن. ئاماژەش پانەیچ کەرد، کە کۊشیای وێشا پەی ئازاڎیی چوارپارچەو کوردستانی درێژە مدا پەنە.
ئیگرەک: ستراتیژی هامبەش دیاری کەرمێ
ئەنداموو کۊمیتەو دیپلۊماسیی کەنەکەی فیکرەت ئیگرەک ئانەش وست ڕووە، کە ڕژێموو ئاکەپە-مەهەپەی گەرەکشا جە سەد ساڵی دووەموو لۊزانینە سەرجەموو دەسکەوتەکاو کوردی دلێنە بەرۊ و واتش" دەوڵەتوو تورکی گەرەکشا سنوورەکاو میساقی- میللی فراوان کەرۊ، جە وەرنیشت و پانیشتنە دەستکەوتەکا دلێنە بەرۊ. ڕێککەوتەی ٢٠٢٠ بارەو شەنگالی و ئەرەگیریی سەرێکانی و عەفرین بە هەمان مەبەست کریۍ. هەرپاسە هجوومەکاو سەروو سەرنیشتی، گۊشەگیریی دژوار سەروو بەڕێز عەبدوڵڵا ئۊجالانی، جە چوارچوەو لۊزانێوە دووەمینە ڕاو دەوڵەتوو تورکیوە کریا.
ئیگرەک واتیچش کە ئامانجوو ئی کۊنفڕانسەو لۊزانی دیاریکەرڎەی ستراتیژێوە هامبەشین جە دژوو دەوڵەتوو تورکی کۊلۊنیالیستی و باسش چانەیە کەرد، " گەلوو کوردستانی بە مدرامانوو وێش، بە کۊشیای وێش، دەسکەوتۍ گرنگێش خوڵقنێنۍ. چێولای بە مدرامان وەراوەروو گرد نۊعە هجوومێوە مرڎاوە. چەنی ئانەیچە مشۊم ستراتیژێوە سیاسی مجیۊرە".
فاریسئۊگیولاری: ئی کۊنفڕانسە دەورێوە تاریخی گێڵنۊ
سیاسەتمەداروو کوردی موسا فاریسئۊگیولاری، پەیمانەو لۊزانیش پێسە دلێنەبەرڎەی کورڎا پێناسە کەرد و واتش، "ئی کۊنفڕانسە ئاماژێوەن پەی ڕەتکەرڎەیۊ پەیمانەو لۊزانی. ورسەنگنایەکاو بەشداربییاو کۊنفڕانسەکەی تاریخیێنۍ. ئێمە پا گێرمێرە سەروو ئانەیە کە چێوە قسەوباسەکا فاڕمۍ پەی بەرکرڎەی قەراری".
فاریسئۊگیولاری واتش، "گەلوو کوردی ئیتر بە هێزوو وێش، لۊزانی ڕەت کەرۊوە. چا چوارچوەنە ئێمە پەیمانەو لۊزانی شاروو لۊزانینە ڕەت کەرمێوە".
فاریسئۊگیولاری دەسنیشانش کەرد، کە مشۊم سەدەی تازەی کەرا بە سەدەو ئازاڎیی گەلوو کوردی و واتش، "پەوکای ئی کۊنفڕانسە هەرمانێوە تاریخییە کەرۊ".
ئۊزتورک: قەرارەکاو کۊنفڕانسەکەی قۊناغەکەی دیاری کەرا
هامسەرۊکوو کەجەدەی بەرڎان ئۊزتورک ئانەیچش وست ڕووە، کە قەرارەکاو پەیمانەو لۊزانی پەڵێوە سیاونۍ پەی ئینسانیەتی و واتش، "ئامانجی سەرەکی کۊنفڕانسەکەی دلێنەبەرڎەی پەیمانەو لۊزانین. جە دژوو لۊزانی، دژوو ئا لایەنا، کە مۊرەو وێشا دێنە پەیمانەکۍ، ئێمە بەقەوەتی کۊشیەیمۍ. چەنی لۊزانی کۊکوشیی کولتووری و جەستەیی کوردی دەسش پەنە کەرد. ئا کۊکوشییە هەڵای بەرڎەواما". بەرڎان ئۊزتورک ئانەیچش وات، کە کۊنفڕانسەکە تاریخین و قۊناغوو چێولای دیاری کەرۊ.
واتیجش ئا هجوومۍ ئیساتۍ دژوو هەر چوار پارچەو کوردستانینۍ و دەسنیشانش کەرد، کە چەنی گەلەکەیما سەرتاسەروو کوردستانینە جوابوو سەدەی تازی مدەیمێوە.
عومەر: کورد ئیتر کوردی وەڵین نییا
عەبدولکەریم عومەر هامسەرۊکوو فەرمانگەو پەیوەندییەکاو بەروو وێڕاوەبەریی سەرنیشت و وەرکەوتوو سووریای واتش ئەنجامە قورسەکاو ١٠٠ ساڵا دماو ئیمزاکەرڎەی پەیمانەو لۊزانی ئانەن کە "دەوڵەتوو تورکی ڕاو لۊزانی دووەمیوە گەرەکشا دەسکەوتەکاو گەلوو کوردی دلێنە بەرۊ. پەوکای بە هەمەنۊعەی هجووم کەرۊ. وەلۍ ١٠٠ ساڵۍ ویەرڎەن. نەتاوانسا دلێشنە بەرا. هەرگیز دلینە مەشۊ. کورد ئیتر پێسە کوردوو وەڵۍ ١٠٠ ساڵا نییا، کورد هێز و دۊسۍ فرێش هەنۍ. ئا قەرارۍ چی کۊنفڕانسەنە دریا خزمەت بە یۊبییەی کوردستانی و ئایندەو گەلوو کوردستانی کەرا".
س.ز
