ئێمە ئینایمۍ نەورۆزوو ٢٠٢٤ینە، بە پاو تاریخی نەورۆزوو ٢٦٣٦ین. پێسە جمیەرەکەیما ئێمە نەورۆزی پێسە نەورۆزوو ئازاڎیی ئەرەیاۋنمۍ. پێشوازی چا هەڵمەتە جەهانیۍ مکەرمۍ کە بە ئامانجوو ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی دەسشپنەکریان. جە گرڎوو مێڎانەکانە، یۆ جە گەورەتەرین نەورۆزەکا، شکۆڎارتەرینەکا گرڎوو وەختەکا کە ئاستوو هەڵمەتەکا پێکمارۆ. جە چوارپارچەو کوردسانی، جە چوار لاو جەهانی، گەلوو کوردی، ژەنا، گەنجا، دۆسا، گرڎوو گەلا چێردەسی، هێزە دیموکراتیکە شۆڕشگێڵنەکا بەشداری هەڵمەتەکۍ مکەرا و جە مێڎانەکا نەورۆزینە پۍ ئازاڎیی جەستەیی رابەر ئاپۆی هاوار مکەرا. سەروو ئا بنەمایا، ئێمە نەورۆزوو گرڎوو هامڕایاما بە تایبەتی رابەر ئاپۆی، گەلەکەیما، گرڎوو دۊساما و گەلا چێردەسی پیرۆز مکەرمۍ. بە تایبەتی نەورۆزوو گەریلاکاو ئازاڎیی کوردسانی، کە ئی نەورۆزەشا پۍ گرڎوو ئانیشا کە کۊشیای ئازاڎیی ڕاوەبەرمکەرا کەرد بە دیاری بە جۆش و خرۆشێوە گۊرۆ پیرۆز مکەرمۍ و پۍ کۊشیای ئازاڎیی ئاڎیشا هیواو سەرکۊتەی موازمۍ.
ئێمە گەشمەرڎا نەورۆزیما جە کەسایەتی هامڕا مەزڵوم دۆغانی، زەکیە، رەهشان، بێریڤان، رۆناهیۍ و گرڎوو گەشمەرڎاما کە چی دەیان ساڵەنە جە کۊشیای گەریلاینە گەشمەرڎۍ بیۍ بە رێز و پنەزانایۆ یاڎ مارمێوە.
بێگومان نەورۆز یۊن جە ئەفسانە دیارەکاو تاریخوو مرۆڤایەتی. بەڵام تاریخ جە هەمان وەختەنە شایەتوو ئا حەقەتینەینە کە چنی وەڵێکۊتەی کۊشیای ئازاڎیی گەلوو کوردی جە دژوو زوحاکەکا ۋەرکەوتوو دلێڕاسەی، بە راسیچ ئەفسانەو نەورۆزی پێسە حەقەتینێوە بە زینڎەیی مەنۆوە. ئی سەردەمە کە چنی رابەر ئاپۆی دەسشپنەکەرد و بناغەکۍ رێکوستەی پەکەکەی جە نەورۆزو ١٩٧٣ ێنە نریێرە، ئارۆ بیەن بە بەرجەسڎەتەرین راسی مرۆڤایەتی ئازاڎیی. ئیتر گرڎ کەسۍ متاوۆ ئانەی بوینۆ. ئێروو نەورۆزی جە گرڎ مێڎانۍ جەهانینە گیسیۆنە، مرۆڤایەتی بە نەورۆزی ئاشنا بۆ. ئێروو نەورۆزی و تامەزرۆیی ئازاڎیی و سەرکۊتەی گرڎوو چێردەسا، ژەنا، گەنجا و گرڎوو مرۆڤایەتی جە ۋێش گێرۆ. نەورۆز یۆ جە حێقمتەرین هێزەکاو خێرا وەڵاوبیەیۆ ئازاڎیی، هوشیاری، ئیراڎەی و جۆش و خرۆشی و تەنانەڎ متاومۍ پێسە یەکلاکەرەوە سەردەمی بەنامێش بکەرمۍئا ڕاپیماو ئازاڎییەی کە ئینا ٥٢ەمین ساڵەشەنە کە رابەر ئاپۆ دەسشپنەکەردەبۍ، کۊشیای ئازاڎیی کە جە خەتەو قارەمانیەتینە ملۆڕاوە؛ بە شێوۍ راسی ۋێش نەورۆزش پۍ ئازاڎیی، هوشیاری، چالاکی و سەرکەوتەی کەردەن بە ئیراڎێوە زینڎە. راسی نەورۆزی جە حەقەتینەنە چی کۊشیاینە مژیۋۆ و ۋێش بنیاڎ منیۆ. ئەگەر گەرەکما بۆ بیاومێنە نەورۆز چێشا، ئینسان تەماشەو ئی ڕاپیما گۊرەو ئازاڎیی بکەرۆ کە نزیکەو ٥٠ ساڵان بەردەواما، حەرپاسە چا کۊشیایەی کە جە گرڎ ئانوو ساتێوە ئانەینە مکریۆ، سەرنج بڎۆ وەسێن. بێگومان حیج چێوۍ جە ۋێشۆ ڕووەش نەڎان، بە سەهلیچ نەلان وەڵێوە. گرڎ ساتێوە، گرڎ چرکێوە ئی کۊشیا پەنجا ساڵیە، ڕاپیمای گەورەو ئازاڎیی بە کۊشیای ' سەرەمڕە'و بە بەربڕیەی رابەر ئاپۆی بە ئەنجام یاوان و سەرکۊتەن. قارەمانیەتیێوە گەورە جە گرڎ وەختێنە بە ئەنجام یاوان. پرۆسێوە کە بە هوشیاریێوە قووڵی تاریخی، بە ئەنەیاوای راسی زانستی تاریخی و بنەمێوە کە سەروو ئا بناغەیە ۋەنەی راس جە وەڵینگەو کوردی و وەڵینگەو مرۆڤایەتی هۆرگێرۆ دەسشپنەکەرد و هەنگامۍ سەرەتاییۍ کە رابەر ئاپۆ سەروو ئا بنەمایۍ هورشگێرتۍ، ئارۆ بیۍ بە ئێر، پەیجوری و کۊشیایۍ ئازاڎیی کە جەهانی تەنۆوە. بێگومان چی وەڵێکۊتەیەنە زانستیبیەیۍ قووڵی تاریخی هەن، ئەنەیاوایۍ راسی تاریخی، نزیکایەتیێوە راسی زانسی تاریخیش هەن. خاوەنداری چی داواکاری و هوشیاریە کە شێوەی حەقەتینوو جەوهەری خوڵقنەروو زانسی تاریخی مژیۋۆ، کە پێسە ئەڎاو گرڎوو زانیارییەکا پێناسە مکەرۆ. یان نەتاوۍ وەڵێکۊتەیۍ پی جۆرە، پراتیکێوە چی چەشنەیە بارۆنە ئاراوە، جە ڕۊو ئارۊیمانە جە ئاستی جەهانینە بۆ بە یۆ جە گەورەتەرین جەژنەکا کە بیەیش هەن. حەرپاسە چێروو ئا وەڵێکۊتەینە بێگومان ژیانێوە و پراتیکێوە کە بە پاو جەوهەروو ئی هوشیاریەینە، ئینا ئارانە. نزیکایەتی و هەڵوێسێوە کە جەوهەروو ئانەی پێچەوانە مەکەرۆوە و پۊشۆ پەیوەسا ئینا ئارانە. پێسە ئەفسانێوە، نەورۆز ۋێناو یۆگېرتەیی مکەرۆ، ۋێناو ئازاڎیی مکەرۆ، ۋێناو کۊشیای مکەرۆ، ۋێناو سەرکۊتەی مکەرۆ، ئیرادەو ئازاڎیی گەلا و مرۆڤایەتی ۋێنا مکەرۆ. جە ڕاو ئاڎیشاوە پناسە مکریۆ، جە دژوو دەسەڵاڎداری و سیستموو دەوڵەتی کە جە تاریخوو مرۆڤایەتینە گەورەتەرین تەنگەلارە لوواین، کۊشیای ئازاڎیی گەورە و سەرکۊتەی ئانەی کە بە سەرمەشقایەتی گەلوو کوردی جە کوردسانەنە وەڵۍ وزیان، ۋێنا مکەرۆ. ئەگەر ئارۆنە راسی نەورۆزی جە تەرەفوو گلێرگەو کوردیوە بە زینڎەیی ڕاگیریۆ و بیەن بە هێزێوە کە پۍ گەلاو هامسای، بە تەماموو ۋەرکەوتوو دلێڕاسەی و تەنانەڎ جەهانیرە وەڵابیەنۆ، سەرچەمەکەیش جە ئا نەواخنە جەوهەریۆ هۊرگێرۆ.
بەڵێ پێسەنە ئامای فەسڵوو وەهاری، زینڎەبیەیۆ ۋەهاری و وەڵێکۊتەی ژیۋای زیندەوەرا جە ئەڎابیەیۆیۍ تازەین جە زمسانۆ بەرەو ۋەهار پێناسە مکریۆ. گوزارش جە جە ئەڎابیەیۆ، ژیۋای ئازاڎی، پەیوەسبیەی بە ئازاڎیی و رۆحوو سەرکۊتەی مکەرۆ. ئانەیچ مامەڵەکەردەین چنی نەورۆزی و پێناسەکەردەیشا. بەڵام جە جەوهەری ئازاڎینە بە هوشیاری ئازاڎیی دژوو گرڎ جۆرە فشار، چەوەسنایۆ، باڵادەسی و هجوومەکا مدرامان و سەرکۊتەی هەن. نەک هەر مدرامان و کۊشیای، بەڵکم سەرکۊتەیچ هەن.
نەورۆز یۆ جە هەنگامە قارەمانیەکا وەڵینگەو کوردان
حەقەتینێوە کە ئا ڕاپیماو ئازاڎیەی زیاتەر جە پەنجا ساڵێن بە رابەر ئاپۆی دەسشپنەکەردەن، وەڵینگەش پا حەدە تازەکەردەنۆ، زینڎەش کەردەنۆ و بە ئارۆیش یاونان، ۋەروو ئی دووە مەڵامەتەینە. یووەم؛ بناغەو ۋێش جە هوشیاری قووڵی تاریخی و خاوەنداریش هۊرگێرت. دووەم؛ وەڵۍ وستەی ژیۋایۍ پراتیک بە رژدبیەی گەورە بە پاو هوشیاریێوە کە جەوهەرەکەی بە شێوەی راس و پەنەواز ۋێنا مکەرۆ. رابەر ئاپۆ هەم ئا هوشیاریەشە خوڵقنا، هەمیچ ئا ژیۋایشە ئارد کایۆ. ئا ڕاپیماو ئازاڎییەی کە جە نەورۆزوو ١٩٧٣ دەسشپنەکەرد، چنی هەر نەورۆزێوە بەقوەت بی و وەڵۍ کۆت. بە وشیاری و چالاکی تازە بەقوەتش کەرد و وەڵێش وست. تاوابێش گرڎ نەورۆزۍ بکەرۆ بە سەرەتێوە تازە، جە ئەڎابیەیۍ تازەی، هەنگامێوە تازۍ. جە قۆناغی پەنجا ساڵەی ویەردەینە جە گرڎ نەورۆزێنە هوشیاری و ئازاڎیی پەیوەسبیەی و کۊشیای زیاتەر وەڵۍ کۊتەن. ڕاش ۋەروودەموو هوشیاری، رێکوستەبیەی و کۊشیایش گەورەتەر کەردەنۆ. گرڎ نەورۆزێوە جە نەورۆزی وەڵینتەری فرە گەورەتەرو بە ئازاڎیی، هوشیاری و رێکوستەبیەی چالاکیەکێش بە ئەنجام یاوێنۍ. بێگومان چانەینە هوشیاریێوە دروس هەن، بە پاو جەوهەروو ئا هوشیاریە ژیۋای، ئازاڎیی و فیداکاری کە ئا ژیۋایە گەرەکشا و قارەمانیەتیێوە کە ۋێناش مکەرۆ هەن. حەرپۊکەی نەورۆز پێسە مدرامانی و سەرکۊتەی، ڕووەدایێوە قارەمانی. وەڵینگەو کوردی یۆ جە هەنگامەکا قارەمانیەتیا. هەڵوێستێوە قارەمانیا، ئیرادەبیەی، چالاکی و سەرکەوتەی ۋێنا مکەرۆ.
بە پاو ئا حەقەتینیە ڕاپیماو ئازاڎیی کە بە رابەر ئاپۆی دەسشپنەکریا، تایبەتمەندیێوەش بە پاو خەتەو قارەمانیەتی ڕاپیماکەی بەدەسئارد. لایەنێوەیچش ئینەنە. بێگومان ئا ئازایەتی و گیانبازییە کە ئاڎیی میاونۆ بە ئاستی قارەمانی. ئانەیچ جە تەرەفوو گەشمەرڎا کۊشیایۆ ۋێنا کریۆ. رۆحوو ئازاڎیی نەورۆزی، هوشیاری، ئیراڎە کە بە ئازاڎیی و گیانبازی جە گرڎ نەورۆزێوەنە عالتەر زینڎەبۆوە، گەورە بۆ و گەش بۆوە، پۍ کۆشیای ڕا ۋەروودەم و چالاکی تازەی گەورەینە کەرۊوە و ئا چالاکیۍ بە قوربانیدای بەدەسمەیا و جابەجێکەردەیشا، پەنەوازش پانەینە کە تا ئاستوو گەشمەرڎەبیەی ڕا بڕیۆ و بە قارەمانیەتیۆ بەشدارۍ با. رابەر ئاپۆ جە یووەم هەنگامەکا ڕاپیمای ئازاڎینە هەنگام بە هەنگام خەتەو قارەمانیەتی پی جۆرەیشە وەڵۍ وست و جە کەسایەتی ۋێشەنە چەسپناش. بێگومان نوێنەرایەتی هەرە گەورەو ئانەیچ راسی مدرامانی گەورەو زینڎانەکان کە جە ساڵەو ١٩٨٢ێنە جە دژوو ستەمی ۋەروو کودەتاو فاشیستی سەروازی ١٢و ئەیلولی کە دژوو ئا هجووما بە ئامانجوو کۆمکوشی و دلێنەبەردەو مرۆڤایەتی جە جبەروو زینڎانەکانە ئەنجام دریێنۍ، سەرکۆت. ئانەی ئا مدرامانشە دەسپنەکەرد هامڕا مەزڵوم دۆغان بۍ. راسی نەورۆزی پێسە سەرچەمێوە کە هێز بە مدرامانی مڎۆ پا، جۆرە و هوشیاری ئازاڎیی، ئیرادە و هێزوو دەسپنەکەردەی ڕاپیمای تازەو نەورۆزوو ١٩٧٣ێن. ئانە حەقەتینێوە هوشیاری، رۆح، ئیرادە، ئازاڎیی و گیانبازییا کە نەورۆز جە وەڵینگەنە ڕاش کەردەنۆ. ئانەی کۊشیای بەرەو خەتەو گیانبازی بەرۆ، جمیەرەکەی مکەرۆ بە جمیەرێوە گیانبازی، تەنیا هوشیارییە تاریخیەکەشا. نەورۆزوو ٨٢ کە جە ڕاو مدرامانوو هامڕا مەزڵوم دۆغانیوە سەرجەنۆ زینڎە بیۆ و دماو ئانەی مدرامانوو زینڎانەکا کە دژوو رژێمی فاشیستی سەروازی ١٢و ئەیلولی سەرکۊتەی گەورەی بیردۆزیش بەدەسئارد، ئاما ئاراوە. ئێمە مزانمۍ کە ئا مدرامانە ئا حەقەتینەنە کە ماوەو ٤٢ ساڵان گیان ۋەروو مدرامانوو گەلی، گەریلای، چالاکیەکاو ژەنا و گەنجارە مکەرۆ و هوشیاری و ئیرادە خوڵقنۆ. ئارۆ جە ٤٢ەمین ساڵیاڎشەنە زینڎەبیەی ۋێش، هێزوو فەرماندەیی، سەرنجکێشی و بە پوختی کاریگەری ۋێش جە دەسنەڎان، حەرپاسە ئانە ئاست و قووڵی چالاکیەکاش فرە زیاتەر کەردەن. ٤٢ ساڵ چێوەڵتەر نەک هەر زینڎەبیەی ڕۊشن مکەرۆوە، جە دژوو رژێمی فاشیستی سەروازی ١٢و ئەیلولی کە زینڎانوو ئامەدیش ئەرەمەرزنا، چەخماخێوەش گیسنانە و ئارۆ جە ٤٢ەمین ساڵیاڎشەنە بیەن بە حەقەتینێوە پا جۆرە کە نەک هەر تەنیا تەماموو کوردسانی، نەک هەر ۋەرکەوتوو دلێڕاسەی، بەڵکم گرڎوو جەهانیش ڕۆشن کەردەنۆ. گرڎ کەسۍ مدرامانوو زینڎانی هۊرسەنگنۆ، حۊڵ مڎۆ بیاوۆشەنە، گرڎ باسوو راسی مەزڵوم دۆغانی مکەرا. رابەر ئاپۆ واتەبێش، 'کاوەی هامچەرخ'. ئەفسانەو کاوەی ئاسنگەریش تازە کەردۆ، یاۋناش بە ئارۆیما و پی جۆرە پێناسەش کەرد.سەروو ئا بنەمایۍ ئەرەیاۋناش، کە پێسە مدرامانوو نەورۆزی مدرامانوو مەزڵومیچ دەسشپنەکەردەن و بیەو ۋێش درێژە پنە مڎۆ. بەسەڎان، هەزاران گەنجۍ، ژەنی و پیۍ هۊرکۊتێنۍ و بیێنۍ بە شۊنکۊتەو ئاڎیی، بە ئازایەتیێوە گەورۆ بەشداریشا جە کۊشیاینە کەردەن. جە وۍ سۊچنایۆ تا وۍ تەقنایۆ دلۍ دوژمنانە، بە گرڎوو رێبازەکا دژوو دوژمنی جەنگشا کەردةن و کۊشیای ئازاڎیی فرەڕەنگ، جەنگی ئازاڎیی ئامان ئاراوە. جە هەر هەنگامێوە ئی جەنگەینە گەشمەرڎۍ ئێژۍ قارەمانۍ گیانشا بەخشا. گرڎ نەورۆزێوە قارەمانێتیێوە بۍ، چالاکی تازەی ئێژا و گەشمەرڎۍ تازۍ پێشکەش کریۍ. بێگومان کۊشیایۍ چانەبۍ کە ئانەش زینڎەکەردۆ، ئا چەخماخەی کە ٤٢ ساڵ چێوەڵتەر زینڎانوو ئامەدینە گیسیانە، گەشش کەردۆ، بەقوەتش کەرد، تا ڕۊو ئارۊیما هورش گێرت و بی بە مایۍ ئانەی زینڎەبیەی و کاریگەریەکە ئانڎە بە بەقوەتی بژیۋۆ. حۊڵداو رابەرایەتی بۍ کە بە فکر، رۆح و ئیرادێوە بەردەوام کۊشیایۍ پی جۆرەشە گەورە کەرد و گةشمەرڎا قارەمانی کە ۋنی، ژیۋای و گیانشا پی کۊشیایە بەخشا ئامۍ ئاراوە و بیۍ بە حەقەتینێوە.
ۋۍ یاونای بە هوشیاری و ئیراڎەو کۊشیای گەورەتەرین سەرچەمەو دڵوەشی و جۆش و خرۆشین
ئەفسانە ئارۆ بیەن بە بنچینەییتەرین راسی. ئەگەر ئێمە نەورۆزی پیرۆز کەرمۍ و مبارەکبایی راس ئەنجام بڎەیمۍ، وەڵۍ گرڎ چێوێنە مشۆم ئا ڕاپیما گۊرەو ئازاڎییە ٥٠ ساڵیەی کە هۊرچەرخنای تاریخی قووڵش بە ئارۆی یاونان بە عالی بیاومێنە، ئی کۊشیایە بە چ رۆحێ، هوشیاریێوە، ئیراڎە و قارەمانیەتیێوە جە گرڎ هەنگامێوەنە بەرەو وەڵۍ لووان، بە چ قوربانیدایۍ یاوان بە ئارۊی مشۊم بە عالی درکش پنەکریۆ. ۋۍ یاونای بە هوشیاری و ئیرادەو کۊشیای گەورەتەرین سەرچەمەو دڵوەشی و جۆش و خرۆشا. ئەگەر کۊشیای پی جۆرە ئارانە بۆ، بە دڵنیاییوە چانەی عالتەر حیچ چێوۍ پەڕ جۆش و خرۆشتەر بیەیش نییا. بەتایبەتی ئا کۊشیایەی سەرکۊتەی بە دەسبارۆ، دژوو گرڎ جۆرە دماکەوتەیۍ، دەسەڵاڎداری و سیستموو دەوڵەتی، ئەقڵیەت و سیاسەتوو سەردەسی پیای کە جە ۋێش گرتەن گورزە سەروو گورزێش مڎریۆ ۋنە، وەڵێکۊتەی و دەسکۊتۍ تازۍ مارۊنە ئاراوە، سەروو بنەماو ئازاڎیی ژەنی ژیۋای ئازاڎیی هەنگام بە هەنگام پۍ وەڵۍ بەرۆ، چانەی وەشتەر هیچ چێوۍ بیەیش نییا کە جۆش و خرۆش و هیوا بە ئینسانەکا بەخشۆ.
جە کۊشیای ٥٠ ساڵەینە ئا راسیە بیەیش هەن. جۆش، خرۆش و هوشیاری کە چی ئاستەنە هەن، بە دڵنیاییوە بنەماو ۋێش چا حەقەتینەیۆ هۊرگێرتەن. ئانەیچ ئاژێوەن کە چنەش میاومێنە، بەڵام پەنەوازش بە ئەنەیاوایۍ راس و دروسی هەن. بەڵام جە هەمان وەختەنە پێویسا راسی کۊشیای، چنی بریۆ ڕاوە، ئانۍ سەرمەشقایەتی مکەرا چ قوربانیێوە مڎا و بەرەو وەڵێش بەرا و میاوناش بە سەرکەوتەی مشۆم بە عالی ئانە بزانیۆ. پێویسا ئا خەتەو کۊشیایە بە عالی درکش پنە بکریۆ. تەنیا تەماشەکەردەو ئەنجامەکا، ویناو دەسکەوتەکاش، جە دوورۆ بە جۆش و خرۆشۆ ژیۋایکەردەی بەش مەکەرۆ. پا جۆرە بیەی و پا جۆرە ژیۋای عالا و پێویسا، بەڵام ئەگەر هەس بە راسی بکەرا و پەیوەسۍ با بە راسیوە، میاوا بە ئەنجام. ئەگەر بەشداربیەی جە کۊشیاینە بکریۆ راستتەر و بە مەعناتەر بۆ. جە ئاکاموو جۆش و خرۆش هۊرگێرتەی و بەشکەردەی ئانیشانە مشۆم مافەکەیچش بۆنە. یاخوڎ تەنیا جە لێوە تەماشەو ئەنجامەکا بکریۆ، دەسکۊتەکۍ بوینیا، نەورۆزی جە گەلی پیرۆز بکەرا و سەروو ئا بنەمایۍ گەرەکش بۆ بژیۋۆ، ئانە راس نییا. رەنگا ڕا ۋەروودەم و ئاژەو بە بێ رەنجکێشای، کۆشیای بەردەی ڕاوە، زەوتکەردەی ئا دەسکۊتا بە دەسئامێنۍ کەرۆوە. ئانە متاویۆ پا مەعنۍ بۆ کە بڕۍ پارچێش چنە هۊرگیریا و فاڕۊشاوە پۍ ژیۋای ۋێش. بێگومان ئانە راس نییا. ئانە بە ماناو دزی، چەوسنایۆ، ئا بەهایانە کە کەسای تەری خوڵقنانشا و ئا مامەڵە و هەڵوێسە ۋێش جە ۋێشەنە پێچەوانەو راسی نەورۆزیا. ئانۍ ئینەی مکەرا، جەوهەروو نەورۆزی بەتاڵ کەراوە، ئانۍ سەروو ئا بنەمایۍ جە نەورۆزی نزیکۍ باوە، جە راسینە نەورۆزی دلێنەبەرا و جە جەوهەروو ۋێش دوورش وزاوە. فاڕاش پۍ ئامرازێوە چەوەسنایۆ، ئامرازێوە مەسڵەحەتیا، ئامرازێوە ژیۋای. بەڵام نەورۆز جە هوشیاریەکەیشەنە، رۆحەکە، جە راسیی و ئەفسانەکەینە نییا. جە راسی ژیۋای ئاڎیشایچەنە نییا. عال مزانیۆ کە ئی کۊشیایە زیاتەر جە ٥٠ ساڵێن چنی وەڵۍ کۊتەن، چنی چەنی گرڎ نەورۆزێنە ژیۋان و بە چ رۆح، ئیرادە، کۊشیای، فیداکاری، ۋنی، ئارەق و رەنج ئانە ئامان ئاراوە. تا ئیسەیچ ئا راسیە زینڎەن. ئا هوشیاریە گوم نەبیەن، ئا تاریخە نەیاوان بە ئاژێوە پا جۊرە کە پەردەپۆش بکریۆ. هەڵای ئا سەرمەشقۍ کە ئینۍ ژیۋاینە بیەیشا هەن، ئانۍ بیەیشا هەن کە کۊشیانە و خاوەنداریش ۋنەکەرا. راسی رابەرایەتی هەن، کە دەسش پی کۊشیایە کەرد، کۊشیای ۋێش درێژە پنە مڎۆ، بە هەزاران گەشمەرڎۍ شایەتی پۍ ئی کۊشیای و سەرکەوتەیە مڎا. ڕا مەڎا کەس پێچەوانەش بکەرۆوە، بە پاو ۋێش چنەش بیاوۆنە، بە پاو ۋێش و مەسڵەحەتەکاش خاوەنداریش ۋنە بکەرۆ. نوێنەرایەتی جەوهەری نەورۆزی کەرا و ئەمرە مڎۆ بە گرڎ کەسی کە جە نەورۆزی بە عالی بیاوانە و بە عالی بژیۋا. مشۊم نەورۆزی پی جۆرە هۊرسەنگنمۍ.
پەکەکە پارتێوی نەورۆزین
پەکەکە یوەم کۆبییەیۆش ڕۆو نەورۆزینە ساز کەرد و بنەماو ڕێکوستەیش ڕۆو نەورۆزینە نیارە. حەرچندە ئەرەمەرزنای ڕسمیی ساڵاو دماییش بۆ، پەکەکە پێسەو پارتێو و جمیەرێوە نەورۆزی ئاما ئاراوە. یوەم قەراری گەورە نەورۆزنە دریا. ڕابەر ئاپۆ پەیوەسبییەی نەورۆزی و پەکەکەیش ئاردۆ زوان. بە شێوێوی گردین ڕۆح و هۆشیاری ئازاڎییش وەش کەرد. پێسەو هێزی سەرمەشقو کۆشیای گەریلای، پێسە ئاما ئاراوە. ئا قارەمانێتییە گەورە پێسە ئاما وەرۆ. شۆڕشو هۆشیاریی ئازاڎیی ژەنا پێوەس پانەیۆ وزیا وەڵۍ و بی بە ڕابەر و سەرمەشقو گردو شۆڕشەکا. گەنجاو کوردی پی بەم هۆشیارییوە بیۍ بە ئاپۆئیستۍ و پا ڕاددە یارای و گیانبازیی گەورەشا نیشانە دا. ئینە ڕاسیێوی ڕۆشن و دیارا.
پێویسس ئێمە گەشەدای و هۆشیاریی نەتەوەیی، کە ڕاسیی نەورۆزی نیشانە مدانێ، بەدروسی بوینمۍ و ئا گەشەسانایە بەدروسی بیاومێنە. پێویسا ئێمە گردو نەورۆزەکا بەپاو ماناکێش مەبارەک بکەرمێ. وەروو ئانەیە پێویسا ئێمە نەورۆزەکا، سەرو ئا بنەمایا کە ڕابەرایەتی و گەشمەردانە هەن بە دروسی بیاومێنە، سەرو خەتەو نەورۆزیوە ڕەخنە وەنەو وێما بگێرمۍ و وێما بوزمۍ وەڵێ. نزیکایەتیی ڕاس وەراوەرو نەورۆزی ئینەنە. هۆشیاریی تارێخی پێویسیی ئینەیە موزۆ ڕووە، کە ئینسنان بە دروسی بیاوۆشنە و دلێشنە بژیوۆ، وەرو ئانەیە پێویسا ئینسان وێش جە غەڵەتی ڕزگار بکەرۆ، ڕەخنە جە وێش بگێرۆ و پاسە وێش بوزۆ وەڵۍ و چا ڕێوە و فاڕیای و شۆڕشو کەسایەتی بارۆ دی. پێناسەکاو نەورۆزی پێسەو ڕاسیی ئازاڎی، خولقنای و ژیوایۆ پێسە ئامۍ ئاراوە. پێویسا ئێمە ئا ڕاسییا بە بۆنەو نەورۆزو ٢٠٢٤یوە بوزمۍ ڕووە. چونکوم جۆشوخرۆش قەوەت و وەروەڵان، گەورەییش ئینا بەرزتەرین ڕاسییەکانە، ئانە کە بەر مگنۆ قەوەت و شکۆدارا. متاومۍ بواچمۍ کە گەورەتەرین نەورۆز مکریۆ. جۆشوخرۆشو نەورۆزی کە ئانەیە بەرموزۆ، وەڵۍ چند هەفتێونە دەسش پەنە کەرد. جە ٢١و ئادارینە یاوا بەرزتەرین حاس. ملوێنان ئینسانۍ مجیێرە مەیدانەکا. ئانە ئامەدنە، گردو مەیدانەکانە و وەرنیشتنە بەئاشکرا نیشانە دریا، هەرپاسە پانیشتنە و هەم سەرتاسەرو جیهانیچنە وێش نیشانە دا. ئەورووپایچنە پێسنە بێ. مەیدانەکاو مەبارەکبایی نەورۆزی پەڕۍ بیێ، ژمارەو ئا ئینسانا بۆنەو جۆشوخرۆشو نەورۆزیوە سەروەشۍ بیۍ یاوا ملوێنان و دیارا میاوۆ دەیان ملوێنێچ. تەنیا وەرنیشت و وەرکەوتنە بە تەنیا وێشا حاسێو کە میاوۆ نزیکەو دەیان ملوێنێ. وەختێوەنە سەرنیشت و بەرو وەڵاتی یۆی گێرا و گەلو کوردی خاوەنداریی جە هۆشیاری، ڕۆح و کۆشیای نەتەوەیی وێشا مکەرانێ، کە سەرو بنەماو جەنگی تایبەتی تورکیارە وەڵۍ کریێنیوە و بە ڕاسی وەختێو ئانۍ موزیانۍ پاڵو یۆی میاوۆ دەیان ملوێن کەسێ. پێویسا ئینسان ئا ڕاسییە بە دروسی بوێنۆ، چیوێوی ئاسایی نییا، جیهانو ئارۆیمانە هەژموونو سەرمایەداریی جیهانی گرد لایەنەکانە هجوومێوی لیبڕالیش وستەن وەڵێ، گرد مەیدانێونە هجوومەکاو جەنگی تایبەتی، جەنگی دەرونی، ڕاو ئەرەیاونای، تەکنەلۆژیا، هونەر و هتدیوە مکەرۆشا. ڕۆح و مەژگو ئینسانەکا ڕاو قڕکەردەی گلێرگەیۆ بەتاڵۍ مکەرۆوە. سەیەو مەبارەکباییەکاو نەورۆزینە بە دەیان ملوێنۍ چوارپارچەو کوردستانی و سەرتاسەرو جیهانینە هۆشیار و ڕاسیێوی چینەش دەسوستەن. ئینە چێوێویئاسایی نییا و پێویسا ئینسان بە پاو ئا ڕاسییا چانیشا نزیک بۆوە.
پێویسا کە ئێمە بەدروسی چانەیە بیاومێنە. ئارۆ دەیان ملوێن ئینسانۍ داواو ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی مکەرا. هەرپاسە پێویسیچا بە تەنیا و جە چوارچوەو ئا ڕاسی و جۆشەینە ورنەسەنگنیۆ. هەرپاسە ئا ملوێنان ئینسانۍ کە خرۆشێنۍ مەیدانەکا، چالاکیی مکەرانۍ و ساعیبو هۆشیاری و ئیرادێوی گەورەینێ. حیچ چێوێوی جە وێوە و بە بۍ هۆکار دروس نمەبۆ. چونکوم سەربارو ئا فشار و هجووما، هۆشیاری، ئیرادە، ئازایەتی و فیداکاریێوی گەورە نەبۆ، ئانۍ وەشۍ نمەبانێ. فشار و هجوومەکۍ دەرونیۍ و ئایدۆلۆژیکیێنۍ و دژوو بەشداربییاو نەورۆزی فشار و هجوومو پۆلیسەکا گرد یاگێونە نیشانە مدۆ. مدۆ. ئانە چا دەوڵەتانە وێشا پێسەو دیموکراتیکی ئەرەیاونان تا دیکتاتۆری فاشیستی ئاکەپەی و مەهەپەی بەربوزۆ، گردو پێکئاما سیاسییەکا پاسنێنێ. ئەگەر ئێمە خاس بوینمێش، نەورۆز بە ماناو کۆشیای دژو ئی هجوومە دەروونییە، مەعنەویەت و ئایدۆلۆژیاینە. ئانەیچ پێویسییش بە هۆشیاری هەن، پێویسیش بە ڕێکوستەی هەن، بناغەو ئانەیە یارای و گیانبازیین. ئینە بێگومان پاسنەنە. هەرپاسە فرەو یاگانە وەراوەرو پەستانۍ وەرزی و ژیوگەیێچ کۆشیاێوی گەورە هەن. سەرەڕاو وەروۍ و سەردایچ، پیر، زارۆڵۍ و نەوەشۍ پێوە بە ڕۆح و هۆشیاری بەرەو مەیدانەکاو نەورۆزی خرۆشیێنێ.
پێویسا، کە ئێمە گوزارشتی بەرجەسەو ئانەیە جە چوارچوەو داواکاریی ئاشکراینە وربسەنگنمۍ و شرۆڤەش بکەرمێن. هەمان وەختەنە ئا جۆشوخرۆش، هۆشیاری و یارایە گەورە میاوۆ ئەنجامێو. جگە جە گردو جۆرە فشارێویچ کە ئارۆ بە دەیان ملوێن کەسۍ مەیدانەکانە پەی ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی دەنگ بەرز کەراوە. بەشداربیۍ نەورۆزی گۆشێشا پا فشار ووەربەساو وەردەمێشا دێنێ. ئادۍ داوێوە موزانۍ ڕووە. بە دەیان ملوێن ئازاڎیوازێ، چوارچوەو هەمان داواکاریینە یەکدەنگۍ مبانێ. حاسو هۆشیاری، ڕێکوستەی و کۆشیای پێسنەنە. ئانەیچ داواو ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆین. ئاندە ڕۆشنا ئینەنە. ڕاسیی ڕابەر ئاپۆی پی ڕاددەنە. پێسە با خاس مزانیۆ ئینە ڕا وەرو ئانەیەنە مکەرۆوە کە ئازاڎیوازۍ پا فرەییە خاوەنداریی وەنەو ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی بکەرانێ. گرد لاێو ئازاڎیی وێشا جە ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆینە مویناوە. ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی ئازاڎی و ڕزگاربییەی گردو بندەستا، گەنجا، ڕەنجدەرا و ژەنان. گرد لایێوە ئازاڎیی وێشا، بییەی وێشا و ژیوای دیموکراتیکی جە ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆینە موینا و ئانەیچ یۆبییەێوی چانە بەرموزۆ و مرمانۆش. ئا هەڵمەتۍ تا مۍ گەورەتەرە مبۆنۍ و وێش سەرتاسەرو جیهانینە نیشانە مدۆنێ. گردو ئینیشا پەی یواینەی جە مەبارەکباییەکاو نەورۆزو ئارۆی فرە گرنگێنێ. پێویس بە ورسەنگنای خاستەر مکەرۆ. گەورەیی و درەوشیایۆ نەورۆزی و ڕاسیی گەورەبییەی نەورۆزو ٢٠٢٤ جە گردو نەورۆزەکانە، بنچینەیین.
ئێمە پێسەو جمیەری و گەلی ساڵەو ٢٠٢٤ پێسەو بەشێو جە جمیەرو ئازاڎیی جیهانی کە سەرو بنەماو ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی و چارەسەرو کێشەو کوردی دەسش پەنە کەرد، خێرامایما وەنەو نەورۆزی کەرد. ئا هەڵمەتۍ کە جە 10و تشرینو یوەمو 2023 جە 74 ناوەنداو جیهانینە دەسش پەنە کەرد، بە نامۍ "ئازاڎیی پەی ڕابەر ئاپۆی و چارەسەری پەی پەرسەو کوردی" بەردەوامییش هەن. ئی هەڵمەۍ جە فرەو بوارا و ناوەنداو جیهانیوە لاو ڕۆشنویرا، هونەرمەندا، کرێکارا، زەحمەتکێشا، سەندیکاکا، ژەنا، گەنجا، ئاکادیمییەکا، کەس و ڕێکوزیا کۆمەڵایەتییەکاوە دەسش پەنە کەرد. سەرمەشقەکاو ئی هەڵمەتۍ ئەکادیمیستەکێ، سەندیکایەکاو کرێکارا، کۆمەڵەو هونەرمەندا، ڕێکوزیایەکاو ژەنا و گەنجا. پەی یوەمین جاری ئی چالاکییە بە شێوێوی چانە وەرفراوان بە نامۍ کۆشیای ئازاڎیی کوردیوە لاو گلێرگەی شۆڕشگێڵن، سۆسیالیست، دیموکراتیکە هۆشیارەکاوە دەسش پەنە کریا و لوا ڕاوە.
ئی هەڵمەتۍ گرنگی و وەڵابییەیۆ و هێز و کاریگەریی پارادایمی مۆدێرنیتەی دیموکراتیکو ڕابەر ئاپۆی نیشانە مدۆ. هەرپاسە بەڕۆشنی دیما، کە تەڤگەرو ئازاڎی ئاپۆیی چندە جیهاننە وەڵا بییەنۆ. ئینۍ گرد فرە گرنگۍ و مانادارێنێ. بێگومان ٥٠ ساڵێن کۆشیاێوی گەورە ئینا ئارانە، حەر جە جەنگو گەریلایۆ تا گردو لایەن و ڕێکوزیایەکاو گلێرگەی، ئی کۆشیایە گەورەیە وێش بەروستەن و یاوان حاسێوی جیهانی. ئینە گرنگیی وێش هەن. بەتایبەتی کاریگەریی فرەش سەرو گلیرگەی کوردیی بییەن. هەرپاسە کاریگەریی فرەش سەرو ئینسانیەتی و سەرو دۆس و دوژمنی، یانۍ سەرو گرد کەسێو نیانرە. دۆساو گەلو کوردی ئیرادێوی قەوەتشا بەدەس ئارد ڕاسیینە یاوۍ ئا ڕاددە باوڕشا ئارد، کە کۆشیای ئازاڎیوازو کوردی گردو جیهانینە مکریۆ وەڵا بۆوە و پێسەو شۆڕشێوی جیهانی سەرگنۆ. پا بۆنەوە پەشتیوانی وەنەو کۆشیای پەرەش سانا، پەیوەندیی وەش بی و ڕێککەوتەی و بەشداربییەی ئاما ئاراوە. پێسەو جمیەریوی جیهانی دیموکراسی و ئازاڎی بە هەنگامە گرنگەکا و وەڵێئامایە تازەکا سەرەش وردا. ئەنجامەکۍ ئیساتێوە وێشا پاسە بەر موزا.
ئی ڕەوشە نەک حەر بەشێوێوی ئەرێیی کاریگەرییش سەرو گردو بندەسەکاوە مبۆ، بەڵکوم هەمان وەختنە گردو فەرمانڕەواکا متەرسنۆ. عەقڵیەت و سیاسەتو پیاسالاری، گردو هێزو دەوڵەتا و ئا کەسا، کە ئارۆ سەرو سیستمو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریرە زاڵێنێ، متەرسنۆ. ئادۍ باس جە کاریگەرییەکاو کۆشیای ئازاڎیی کوردستانی مکەرانۍ سەرو حاسو جیهانی، تا چند زەرەر بە بەرژەوەندییەکاشا میاونۆ و چاوە مشۆم چە جۆرە هەڵوێستێوی هامبەش دژو ئی کۆشیایە نیشانە بدانێ. بێگومان ئینە ئەجێندای سەرەکییەو سیستمو دەسەڵاتداری و دیپلۆماسیی دەوڵەتین گرد بوارێوەنە. نەک تەنیا حکومەتی فاشیستو ئاکەپە-مەهەپەی ئینەی مکەرۆ، بەڵکوم تەنیا دیپلۆماسی و سیاسەتو زلهێزە دەسەڵاتدارەکا نییا، سەرو کوردستانی، ئی کۆشیایە کۆشیاێوەن کە مۆرەو وێش سەرو سیاسەتی و دیپلۆماسیەتو گردو زلهێزە سەروەرەکاوە بەتایبەتی سەرو ئی ڕاو ناتۆیۆ نیارە. وێشنە دژو دەسەڵاتو هەژمونویسەرمایەداریی جیهانی بێ، کە کوردستانش بەش کەرد و پەرسەو کوردیسا وەش کەردە و کۆکوشیی کوردیشا کەرد. پەوکای ئەگەرچی کۆشیای سەرو حاسو خەباتی ئایدیۆلۆژی یا کۆشیای گەریلای کوردستاننە بەردەوام بی، بەڵام سروشتو ئا کۆشیایە وێشنە کۆشیاێوە جیهانی بێ. دژو هەژموونی سەرمایەداری جیهانی دەسش بە کۆشیای کەرد. ئیساتۍ ئی ڕاسییە زیاتەر وێش نیشانە دان. جگە چانەی بە کوردستانیوە سنووردار نەبییەن، حاسێوی هەرێمی و جیهانییش بەدەس ئاورد. ئیتر جە کۆشیای ئایدیۆلۆژی – سەروازیینە سنووردار نەمەنەن، بییەن بابەتو گرد جۆرە هەرمان و کۆشیاێوی سیاسی، کۆمەڵایەتی، کولتووری، هونەری و ئەدەبی. نەورۆزو ٢٠٢٤ بۆنەو ئا هەڵمەتە ئازاڎییە گەردوونییێوە، کە ئێمە دەسمان پەنە کەرد، فرە بە شکۆمەندییوە ویەرد. ئی هەڵمەتۍ ڕاش بە گلێرگەو کوردی، ژەنا، گەنجا و دۆساو کوردی و گەلاو دەوروبەرینە کە باوڕشا بە سەرکەوتەی زیاتەر مبۆ، هومێدشا زیادتەر مبۆ. هەرپاسە ئینەیچ یارای و فەداکاری پەی کۆشیای زیاتەر کەرد. سەرو ئی بنەمۍ جمیەرو ئازاڎیی جیهانی قەوەتتەر بی و پەرەش سانا.
مدرامانو ئیمرالیینە ڕاسیی سیسمی مۆدێرنیتەو سەرمایەدارییش ئاشکرا کەرد
جە ساڵوەگێڵو ٢٥ ساڵەینە دژو پیلانگێڵنی ١٥ شوباتی، بەڕاسی کۆشیای یاوا قەلاپۆپە. هەرپاسە ئانێ کۆشیا ئەرەیاوناشا کە قۆناغوو ئەوەڵی بەسەرکەوتەیی تەمامیا و قۆناغی دووەمو هەڵمەتەکێ دەسش پەنە کەرڎەن ئی قۆناغەیچ کرڎەوەی قەوەتو جەماوەرییش پێویسا. کۆشیای دژو پیلانگێڵنی حاسێوی هامشێوەنە کەوتەن وەڵێ. ناڕەزایەتیی جەماوەری دژو پیلانگێڵنیی نیشانە دریا، دژو سیستمو ئەشکەنجەی و گۆشەگیریی ئیمرالی و کۆکوشی هەڵوێستێوی ئەرێیی کریا. چالاکییەکاو ٨ی مارسی کە بە بۆنەو ڕۆو جیهانیی ژەنە کرێکاراوە کریا، بییەن بە کۆشیاێوی جەماوەری کە ئازاڎیی ژەنێ چەنی ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆی و کۆشیای پەی چارەسەرو کێشەو کوردی چەنی یۆی هامبەش مکەرۆ. لایێوە هۆشیاری و کرداری ئازاڎیی ژەناش وست وەڵێ و لاێوی تەریچۆ هەڵمەتەو ئازاڎیی جیهانی کە مەبەست ئازاڎیی جەستەیی ڕابەر ئاپۆین، قەوەتتەر و فراوانتەر کەرد. نەورۆز گەورەتەر و قەوەتتەر بی. ژیوای مبەخشۆنە قۆناغو گەشەو هەڵمەتەو ئازاڎیی هەقەتینی. ئینە جە گردو کوردستانینە و جیهاننە وەش بۆ. وەختێو ئامانجو نەورۆزی چەنی ئامانجو هەڵمەتێ جیهانیێ پەی ئازاڎی تێکەڵ بە یۆی مبۆ، بەڕاسی نەورۆز گەلێوە زیندە مکەرۆوە، جۆشش پەنە مبەخشۆ، گەورەش مکەرۆو و بەرەو وەڵێش مبەرۆ و پاسە مکەرۆ هەڵمەتەی جیهانییەما پەی ئازاڎیی بیاوۆ قەلاپۆپە.
ئی پەرەسانایە نەک تەنیا بە هەرمانە و کردارەکاو ئیساتێ بەڵکوم بە مدرامانەکایچ، کە سەرمەشقایەتیی مکەرا قەوەتتەر بی. جە ئەوەڵۆ هەڵوێستو ئیمرالی، ڕابەر ئاپۆش ئینا دلێنە. پڕۆسەو کۆشیاێوی چانەینە، سیستمو ئەشکەنجە، گۆشەگیری و کۆکوشیی ئیمرالی ٢٥ ساڵێش ویەرڎەن و لوان دلێ ٢٦ساڵییوە. مدرامانو ڕابەر ئاپۆ دژو سیستمو ئەشکەنجەی و گۆشەگیریی ئیمرالی، کە سیستمو ڕاوەبەرڎەی کۆکوشیی کوردین سەرو حاسو جیهانییوە مکریۆ، ئی سیستمە ٢٥ ساڵێش تەمامنان و پاش نیا ٢٦ ساڵەو وێشۆ، کە چارەکە سەدێوەن. یانێ بەشێوی گرنگا جە ژیوای ئینسانی و جە بوارو کۆمەڵایەتییچۆ. سیستمو ئەشکەنجەی، گۆشەگیری و کۆکوژی ئیمرالی و کۆشیای وەراوەرو ٢٥ ساڵی یوەمیشنە ئی ڕاسیەشە نیشانە دا و سەرو ئی بنەمێوە ورمسەنگنیۆ. هەوڵەکێ پەی یاواینەی جە سیستمو ئیمرالی و ئا عەقڵیەت و سیاسەتە، کە ئاگەی مبەرۆ ڕاوە، ئامانجەکاش بە شێویوی هەقەتین، قووڵ و مدرامانی ڕابەر ئاپۆی ماوەو ئی ٢٥ ساڵەینە دژش موزۆنە ڕووە. جە یادو ٢٥ ساڵەو پیلانگێڵنینە هەوڵێما دێ پێسە جە پیلانگێڵنی و کۆشیای بیاومێنە. هەرپاسە هەوڵێما دێ ورسەنگنای ورد بکەرمێ. تا بەرڎەوام وردتەر بیاومێنە، وەڵێکەوتەی و سەرکەوتەیەکاما چا ئاراستەنە وەرچم کەوتێ، هەرپاسە کەموکەسرییەکێ ئەزموونێ کریێنێ، وەربەسەکێ و سەبەبەکێ شۆنیرەلوایشا پەی کریا، پەی ویەرنایشا هەوڵێ و وەنەپەرسایۆیێ کریی. ئەگەر ئی ڕۆ نەورۆزی بە شێوێوی پاسە شکۆمەند مەبارەک کریا و ١٠ ملوێن کەسێ سەرو بنەماو ئامانجو ئازاڎیی جەسەیی ڕابەر ئاپۆی بە هێزۆ یۆشا گێرت، بێگومان فاکتەری یەکلاییکەرەوەو مدرامانی 25 ساڵەو ئیمرالیین. ئینێ دەرئەنجامو ئی مدرامانی و دەستکەوتانێ کە بەدەسشا ئاردێنێ. ئی مدرامانە جارێوی تەر حەقێقەتو سیستمو مۆدێرنیتەی سەرمایەداریی جیهانییش ئاشکرا کەرد. سیستمێو چەنی کۆکوشی ئەنجام مدۆ و چە جۆرە عەقڵیەت و سیاسەتێوە سەرو ئا بنەمێ ئەرەمەرزیان و چەنی فەرمانەو هجوومو چەوسنایۆ و دلێنەبەرڎەی سروشتی و گلێرگەی مکەرۆ ئامانج و ئاشکراش کەرد. هەرپاسە پێناسەی ساختەو ئازاڎی و دیموکراسییش ئاشکرا کەرد. بە مدرامانو ئیمرالی ڕاسیی سیستمو مۆدێرنیتەی سەرمایەداری ئاشکرا بی.