ھېزی بەشو یوۋەمیما وەڵاکەرڎۊ ئینەو واریچ بەشو دوۋەمو چەمپنەکۊتەکەین:
ئیساتۍ تورکیانە قەیرانێوە ئابووری هەن. گرڎ کەس و حەرپاسە دەسەڵاتیچ باس چی قەیرانە ئابوورییە کەرا. بەڵام کەس باس جە هۊکار و سەرچەمەکا مەکەرۊ. ئا بودجە پەی جەنگی دژوو گەلوو کورڎی تەرخان کریان هەن. چی کەس باس چانەیە مەکەرۊ، چی جە ڕاو سەبەبی جیاجیایۊ شرۊڤەو ئا قەیرانە ئابوورییە کریۊ؟
چی کۍ متاوۊ کەرۊش؟ جە وەراوەروو دەەڵاتداریی ئاکەپە-مەهەپەیۊ کۍ متاوۊ قسۍ کەرۊ، ڕەخنە گێرۊ؟ وینمۍ ڕوانە چ فشارێوە کریۊ، چەنی گەمە بە کەسایەتییەکا کەرا، گەمە بە بەرژەوەندییەکاشا کەرا، وزاشا زینڎانۊ. گرڎ چێوۍ کەرا. ڕا جە گفتوگۊی گیریێنە. ئیساتۍ گلێرگەو تورکیای، ئانۍ مشتومڕ کەرا باجوو ئا مشتومڕەیشا کەراش وەرەچەمش گێرا. دۊخێوە ئاسایی نییا، دۊخوو جەنگی و سیاسەتەکاو ئاکەپەی تاووتۊ کەرا. سەرباروو ئانەیچە ئا کەسایەتیۍ هەنۍ کە گفتوگۊ کەرا. ئاڎۍ هەرمانێوە خاسە کەرا، مشۊم خاستەر بەرڎەوامۍ با. ئابووریی تورکیای نەک حەر ئارۊ، یووەم ڕۊوە تا مۍ خراپتەر بۊ. یۊ جە سەبەبەکاش ئا جەنگەنە کە وەراوەروو گەلی کورڎیوە کریۊ، جە وەراوەروو گەریلاکاو ئازاڎیوە کریۊ. ئینە ئاشکران. ئاڎۍ بودجە و چەنەشییەیەکا کە پەی جەنگی ئامادە کەرا و خەرجش کەرا، حەرگیز پەی گلێرگەو تورکیایش باس مەکەرا. جارێوەشا ئەرڎۊغان بەناڕاستەوخۊ باسوو چێوێش کەرد. ناچار بی یا واچوو دەمشەنە بەرشی کە 'شمە مزاندۍ نرخەو فیشەکێوە چندا؟' بەڵام ڕاس مەواچۊ. ئەگەر ڕاس ماچۊ ، ئاڎ ئاورایی، دۊخی خراپوو ئابووری، دۊخوو گلێرگەو تورکیای و گەلوو کورڎیچ مشۊم باس جە بڕێوەش کەرۊ، چ مافێوەما چا جەنگەنە هەن؟ تەنیا پەی ئانەی پەرسێوە چانۍ نۍ وەرۊ، کەسێوە پێسە فکرۍ نەکەرۊوە وەر بە گرڎچێوێوە گێرۊ. وێش جە وێشنە دەوڵەتێوە دیموکراتیک نییا، کە گرڎ چێوۍ پەی گلێرگەی باس کەرۊ. گرڎ چێوۍ شاریاوەن. جەنگێوە تایبەتیچا دلۍ وێشنە. بەڕاسییچ گرڎوو سەرچەمەکا و گرڎوو یەدەگوو وێش پەی ئی جەنگەیە تەرخان کەرڎەن. گرڎ چێوێشا ورەت، قەرزاروو گرڎلاێنۍ، تەنیا پەی گولـلێوە. ئا زەڕە بەتەنیا پەی زاپییش تەرخان کەرا، ئا تەیارۍ، تانک و بۊمبۍ بەکارۍ مەیا دنیایۍ مەسرووفنۍ. ئەسەما کاریگەریی ئینەی سەروو ئابووریی تورکیایۊ بە ئاسنی مەزندە کریۊ. بەڵکوم یەک جار کاریگەرییەکەش قورسا. نەک هەر ئارۊ پێسە کە من باسم کەرد جە ئەوەڵۊ پێسنەن. وەلێم ئارۊ خراپتەر بییەن و گرڎ ڕوۍ پسووڵەکا ملوو گلێرگەی تورکیرە سەپنا. ئا گرڎە فەقیرییە، ئاورایی و نەبییەیە، مشۊم گلێرگەی تورک بزانۊ کە سەبەبەکەش ئی جەنگەنە. پارادۊکس یان ناتەبایی و بێئەخلاقی ئانەنە، کە بەرژەوەندیی ئی گلێرگەییە نییا چی جەنگەنە. وەلۍ باجەکەش ئاڎۍ مڎاش. ئینەیچ ڕۊشنا و ئینا وەرەچەماوە. ئابووریی تورکیای پەی ماوەو چندین ساڵان بە قەبارەو سەدان ملیار دۊلارا جە وەراوەروو ئێمەوە بەکار مۍ. چند جارۍ واتەبێشا: ئەگەر ئی جەنگە نەبیۍ، ئابووریی تورکیای ٥٠ ئێندەی تەر جە ئارۊی خاستەر بۍ. ٥٠ ئێندە زیاڎتەر، ویرۍ کەراوە کە دۊخەکە چەنین بۍ. پێسە وەڵاتێوە ئەورووپی چەنین بۍ. ئاڎۍ گرڎوو دۊڵەمەندیی وێشا، یەدەگوو وێشا و گرڎوو تواناکاشا نەک هەر ئانەیچ، گرڎکەسیوە نەدار، نەزان، کە مەزانا پەی چێشی با بە سەروازۍ تورکیای، مەزانا چی ژیوای جەدەس مڎا و مرا. هەپەگە زەرەرە گیانیەکێش ئاشكرۍ کەردۍ، ئاماژەش پانەیە کەرد تەنیا ساڵەی ویەردێنە، نزیکەو ٢٠٠٠ سەروازاشا مەردێنۍ. ئینە تەنیا بەروزیێکۍ، چی کەس جە مەرگوو ئی سەروازا مەپەرسۊوە، یا مەپەرسۊ مسڵەحەتوو ئی جەنگی چێشا؟
چی ئاویر وەر مڎا جەنازەو مەرڎەکاما؟ یا جەنازەو زارۊڵەکاشا.
ئاڎۍ بێدەنگێنۍ و مەیارا. وەختێوە یارا پەی وەرگێری جە گیانی و مافی و ژیوای و ئاورایی وێشا، حیچ کەس مەتاوۊ باس جە سەرکەوتەی یان شکسوو ئابووریی تورکیای کەرۊ.
سەبارەت بە حوکومەتوو ئاکەپە و مەهەپەی، دایمە باس جە دیمۊگرافیکی کریۊ و وچیۊ و ماچۊ «وەڵات، میللەت، یەکپارچەیی، ئاڎۍ پارچەما کەرا، ئێمەیچ گرڎ چێوی ساز مڎەیمێ".
کەچی زارۊڵاو ئەرڎۊغانی و دارودەسەکەش چی جەنگەنە نەمەردێنۍ، شۊنەو سوپاو تورکیای نەکەوتێنۍ پەی کەشەکاو کوردسانی، بەڵکوم گلێرگەی تورکی ئی هەرمانۍ کەرۊ و بەبۍ حیچ پسووڵێوە بەرەو مەرگ کیانۊشا، جە لاێوە تەرۊ، بڕێوە پەرسا، ئەرڎۊغان وەڵۍ ئانەینە بۊ بە سەرۊکوەزیرانوو تورکیای، دۊخی ئابووریی وێش و بنەیانەکەیش چەنین بۍ، ئەی ئیساتۍ چەنینا؟
گرڎ کەس هامڎەنگا سەروو ئەوەی جیاوازێوە گەورە چی دووە قۊناغانە هەن، نەک حەر ئاندە، بەڵکوم ئاڎۍ پێسە کۊمپانیای و لکەبەسێوە بەینوو ئاکەپەینە جە یۊی جیۍ مەباوە، سەرەڕاو گرڎ چێوۍ یۊترینی پارێزنا، پەی چێشی؟
چونکوم گەندەڵییەکاو یۊترینی مزانا، ڕا مەدا کەس دژشا قسۍ کەرۊ، گرڎ بەشدارێنۍ چا یانەوێرانکەرڎەینە، دزیێوە هەن و گرڎ بەششا هەن چەنەش، حەز مەکەرا گلێرگەی تورکی یۊ گێرۊ، یان ئابوورییەکەش وەڵۍ گنۊ، گرڎ کەس ئانەیە مزانۊ، ئانەیچش کە مەزانۊش پێویسا بزانۊ، ئێمە دایمە ماچمۍ ئابووریی تورکیای سەقامگیر نییا، سەبەبەکەیچش جەنگا چەنی ئێمە، چێوە تورکیا کەوتەن قەیرانێوە قووڵۊ و مەتاوۊ چەنەش بەر پشۊ.
ڕۊو٢٤وو نیسانی، ساڵیادوو قڕکرڎەی ئەرمەنەکان، وەڵۍ ١٠٨ ساڵا چێوەڵتەری، گەلوو کورڎی و ئەرمەن و گەلای تەرێچ سەروو ئی خاکیوە ژیوێنۍ، وەلێم گەلوو ئەرمەنی ڕووبەڕووۍ قڕکەرڎەی بیێوە، بۊنەو زیهنیەتی فاشیستی ئیتیحادوتەرەقیوە، تا ئیساتۍ ئی فاشیزمە درێژەش هەن، ئارۊ جە دووۍ ڕەهەنداوە کولتووری و سیاسی گەلوو کورڎی قڕ کریۊ، چی یادەنە پەیاموو شمە چێشا؟
ئەوەڵ ئی کارەساتە کە سەروو گەلوو ئەرمەنیرە ئامان شەرمەزارش کەروو، ئا ڕوە چەنی ڕووەش دا، چی ئا کۊکوشییە دژوو گەلەکەیشا بەرپا کریا، ئاڎۍ کۍ بێنۍ، کام زیهنییەتی کەرد، ئیسە دۊخەکە چەنینا؛ یانە تاریخ وێش تاریخوو گەلوو ئەرمەنی زیندە کەرۊوە، ئا وەخت ژیوایشا چەنین بۍ ئیساتۍ چەنینا؟ تاریخوو دەوڵەتوو تورکی پەڕا جە کۊکوشی، کوشتەی و قەراروو کۊکوشی و قڕکەرڎەیشا سەپنان ملوو حەرکەسێوەرە چەنی مسڵەحەتەکاشا نەگونجیۊ و نەبۊ بە کۊیلە و خزمەتکارشا، جا کورد بۊ یان ئەرمەن یان ڕۊم، حەر کۍ بۊ، تەنانەت عەلەوییەکۍ، دەوڵەتوو تورکی سەروو ئی بنەمێوە مەرزیانرە، حەرگیز ڕەزامەندیی گەلوو ئەرمەنی و کورڎیش بەدەس نارڎەن و پێسە کۊمارشا مەرزنارە، کۊمارەکەش سەروو بناغەو قڕکەرڎەی گەلوو کورڎی و گەلوو ئەرمەنی و گەلای تەری بنیات نیا، ئینە ڕاسیین، ئینە تریخەکەشانە. ئەوەڵوو سەدەو ویسیوە بە سڕیەیۊ دەسش پەنە کەرد، نزیکەو ٦٠٠ هەزار کەسا گیانشا جەدەس دا بۊنەو وەڵابییەیۊ نەوەشیوە جە مەرعەش و ئەدیامان و سەمسورنە، ئانیچمەنێوە کۊکوشی کریۍ، ئاڎۍ تەرێچ ناچارۍ بیۍ ور ئامۍ، یانۍ بەزۊر ئاوارۍ کریۍ، فرێچشا کۊچشا کەرد پەی بەروو کوردسانی و تورکیای، تورکیا دەوڵەتێوە ستەمکاری چینەن، سەروو بنەماو بەها ئینسانی و دیموکراتی و کۊمەڵایەتییەکا، بەڵکوم پێسە واتما، سەروو کۊکوشی و قڕکەرڎەی مەرزیانرە، هەڵای ئی زیهنیەتیچە بەرڎەواما، ئاڎۍ ماچا هەرمانەو وێما چەنی گەلوو ئەرمەنی تەمامنان، ئیساتۍ گەلوو کورڎی ئینا وەڵیوە، ئەرڎۊگان و باخچەلی پی زیهنیەتەوە و جە ڕاو دەسملەرەگێرتەیرە و بەکارئارڎەی سوپۍ و ئاسایشی و دادەوەریوە، بە نامۍ دەوڵەتی و کۊنتڕۊڵی و ئەرەمەرزیایا و دەزگاکاوە، گەرەکشانە ئیرادەو گەلوو کورڎی و ئیرادەو پەکەکەی ماڕا، هەمان ئا تاوانۍ دەرهەق بە گەلوو ئەرمەنی کریێنۍ وەراوەروو گەلوو کورڎیچ دووبارێشا کەراوە، تا لاو کەمیوە گەلوو کورڎی ڕازی کەرا، بە کۊیلایەتی و ملکەچبییەی دەسەڵاتی بەبۍ کێشە، کۊمەڵێوە ئامانجۍ نائینسانانۍ دژوو ئێمەش وستێنۍ وەرەچەما و هەڵای بەرڎەوامیچا، گەرەکشانە باوڕ پینەیە بارا، گەرەکشانە خەڵک باوڕ پینەی کەرۊ، وەلێم نەخێر، ئیساتۍ تەنیا پێسە بەهانێوە پەی مەنەیۊ دەسەڵاتەکەیش بەکارش مارۊ، خاس مزاندۍ دلێنەبەرڎەی گەلوو کورڎی و پەکەکەی و یەژاستاری و هەپەگەی مەحاڵا؛ بەپێچەوانەوە، ئێمە بەهۊشیارییوە مامەڵە چەنی ڕەوشوو جەنگی و ڕەوشوو وێما کەرمۍ، یاوێنمۍ پا باوڕی دماییما ئارڎەن بە دەسەڵاتی ٢٠ ساڵەو ئاکەپەی. ئینە پەرسێوە سەرەکییەنە، وەختوو دماییئامای دەسەڵاتەکەیشانە. یۊ جە سەبەبەکا، دڕندەیی ئاڎیشان؛ یانۍ پا هەرماناشا بەهانێوەشا پەی مەنەیۊ نییەنە. پەی نموونەی، وەختێوە باس جە خاسبییەی ئابووری کەرا، ئانە چێوۍ دروێنە و مەحاڵا، گوایا بە ڕۊ و شەوێوە دیموکراسی مارا دەی دیارا ئینە مەکریۊ، ئاڎۍ جە ڕاو دلینەبەرڎەی دیموکراسیوە تاوا جەنگ کەرا، ئیساتۍ یەک بەهانێشا مەنێنە، پێسە وێژەنی ژاواشۊ و ماچا: «پەکەکەی دلێنە بەرمێ»، گەرەکشانە چێوۍ چانەی سایکۊلۊژی دلۍ جڤاکینە خوڵقنا، تا قبووڵکەرڎەی مەیدانی میاندەوڵەتی بەدەس بارا، گرڎ فرسەتێوە میاندەوڵەتی دژما بەکار بارا؛ بە ماناێوە تەرە، ئاڎۍ پسپۊڕۍ و چەنەزانێنۍ پەی قڕکەرڎەی گەلا و وێرانکەرڎەی شوناسەکا، وەلۍ دڵنیێنمۍ دماییشا ئامان.
چەنی نزیکبییەیۊ ورچنیایەکاو تورکیای و سەرنیشتوو کوردسانی، چارەسەروو پەرسەو کورڎی و پەرسەکای تەروو تورکیای بیێنۍ بە بابەتوو ڕۊی و باسۍ کریا، چەنی ئی گفتوگوا چی بارەوە و ڕەوشوو ورچنیەی ور سەنگندێ؟
گرڎ کەس ماچۊ ئی ورچنیەیە جیاوازا، ئێمەیچ ماچمۍ ئینە ورچنیەی سەدەین پەی کۊماروو تورکیای، غەڵەت نییا، فرە گرنگا، ئی گرنگییەو ورچنیایەکاو ئی جاری چکۊوە مێ؟ گرنگییەکەش ئانەن، فاشیزموو ئاکەپە و مەهەپەی و حوکمەت و دەسەڵاتی تاکەکەس کاریگەرییش سەروو گرڎ کەسیوە هەن، بێگومان پاسەن، ئی فاشیزمە دژوو گرڎیمانە جبەروو ئاکەپە و مەهەپەیۊ؛ بدیەیدۍ، جە جەنگی جیهانیی دووەمیچنە ڕەوشەکە پێسنەن، سۊسیالیزمی سۊڤیەتی و ئەمریکا و ئەورووپا، بەرێوە دیموکراتیک و مدرامانیشا وەش کەرد دژوو هیتلەری و مۊسۊلینی و فرانکۊی. جە دمایینە، هەریۊشا جە بەرێوەنە بێنۍ، یۊشا بانگەشەو سۊسیالیزمی کەرۍ، ئەوی تەر ڕابەروو ئیمپریالیزمی ئەمریکی بۍ، وەلۍ یۊشا گێرت. ئینەیچ پەی ڕەوشوو تورکیای ڕاسا، فاشیستەکا پێسە ئەرڎۊگانی و باخچەلی، دوژمنایەتیی هەرکەسی کەرا دژوو وێشا و بەرژەوەندییەکاشا مرڎۊوە، پەوکای ئاڎۍ بەئۊبژێکتیڤ جە یۊی نزیکۍ باوە دژوو فاشیزمی، فرەو جارا هەمان قسۍ ئیی پارتی (ÎYÎ Partî) و پەکەکەی کەراوە و ماچا، ئێمە دژوو فاشیزمی مردمێوە ، هەڵبەت ئاڎۍ پاسە ماچا، ئینە ڕاسا، چی...؟ ئەگەر فاشیزمەکە ئێندە تند نەبیۍ، گرڎ ئیسە ئی هەڵوێسەشا نەبۍ، فاشیزموو ئاکەپەی و مەهەپەی یاوان ئی ئاستە، ئیساتۍ ڕەوشوو ورچنیەی چەنینا...؟ ئاخۊ چی هەلومەرجەو تورکیاینە کریۊ جە ڕاو دیموکراسی و ورچنیەیۊ ئی دەسەڵاتە دماییش بێ؟ ئی بانگەشە پا نۊعەنە، سیاسەتێوە دیموکراتیک، یان سیاسەتمەدارەکۍ و پارتەکای تەرۍ، ئەنجامێوە جە ورچنیەی بەدەس مارا و متاوا ئی فاشیزمەیە وڕنا و دووەبارە سیستمی پەرلەمانی گێڵناوە؛ ئێمە پاسە ماچمۍ، یانۍ سیستمی پەرلەمانی ماناش ئانۍ نییەنە گرڎ چێوۍ دیموکراتیکا، وەڵتەرۍ سیستەم پەرلەمانی بییەن، دلێنە گرنگا، وەلێم گرنگ جە ئیسەنە ئێستادا بەزنای ئی فاشیزمەینە خە ڕاو دەنگدایۊ، پەوکای هامپەیمانی کریان، هامپەیمانیی میللەتی پێک ئامان، هامپەیمانیی ڕەنج و ئازاڎی پێک ئامان؛ ئینە چێوۍ ڕۊشن و وەرەچەما. بە پاو ئاماژە ئارۊییەکا، حیچ چارەسەرێوە تەر نییا، فاشیزمی ویس ساڵەو حوکومەتوو ئاکەپە و مەهەپەی مشۊم وڕنیۊ، دۊڕیای فاشیزموو ئاکەپەی و مەهەپەی ڕەوشێوە تازە بۊ پەی تورکیای و کوردسان، چی؟ فرەو چێوی تاقی کریاوە، پەی نموونەی، حوکمکەرڎەی جە ڕاو هێزیوە، دوور جە پیمەری و ئەخلاقی، بە گرڎوو تەکنیکە وەڵێکەوتەکاوە هجووم کریا سەروو گەلوو کورڎی و پەکەکەی، هجووم کریا سەروو کەسە دیموکراتیکەکا و ئەرەمەرزیا دیموکراتیکەکا و جڤاکی دیموکراتیکی، گرڎ چێوێشا بەکار ئارد، وەلێم ئەنجامەکەش حەر شکسوو فاشیزمی بۍ. یانۍ، عەقڵ ماچۊ مەبۊ دەسەڵات هەمان چێوی دووەبارە کەرۊوە، دووەبارەنەکەرڎەیۊ هەمان چێوی ڕەوشێوە تازەن، چێوێوە تەرا، ئانە کە مەنۊوە گنۊ گەرڎەنوو تواناو هێزە دیموکراتیکەکا، گنۊ گەرڎەنوو ئێمە، پێویسا بەخاسی هەرمانە کەرمۍ و بەخاسی وێما ڕێکۍ وزمۍ، حیچ چێوۍ بەبۍ کۊشیای بەدەس نمۍ. چەنی ئانەیچە، بنەماو گژێرەلوای فاشیزمی ئانەن، جڤاک دیموکراتیکتەر بۊ، قۊرتەکۍ بە ڕای دیموکراتیکە لاپشا، ژیوگە و بناغێوە پەی ئینەی مەرزیۊرە. پەوکای ئینە گرنگا، ئەگەر فاشیزموو ئاکەپەی و مەهەپەی چی ورچنیەینە دۊڕیۊ، گرڎما پێسە جەئەدابییەیۊ وینمێش، وەڵۍ ورچنیەی و دماو ورچنیەی، چونکوم وەڵۍ ورچنیەینە هێزی تاکەکەس بۍ، فاشیزم بۍ، ڕژێموو تورکی پاسنە بێ؛ دماو ورچنیەی ڕەوشەکە جیاواز بۊ، پەوکای گرنگا.
چنی خەباتو هامپەیمانیی ڕەنج و ئازاڎیی ھورسەنگندۍ؟
ھورچنیەی کەمش مەنەن، گرڎ سەعاتۍ گرنگی وێش ھەن، مەبۊ کەس ئیسراحەت کەرۊ، دەوڵەت مەجالی فرەش ئینا وەرو دەسیەنە، دۊڵەت جە ئاکەپە و مەهەپەی پێکئامان، دۊڵەت گەمېش فرېنۍ، ئاڎۍ مەشگ و مەغزشا ئینا وەرو دەسینە، متاوا گەمە بە فرەو چېوا کەرا، بەعزۍ قەناعەت و باوەڕ مکەرا. پېسە هامپەیمانیی ئاکەپەی و مەهەپەی متاوا بە چن گەمېوە وەزعەکۍ فاڕا و بەراشۊ، مەبۊ ئینەی بە کەم ھورگېرمۍ، ئینە فرە جدیین. بەڵام چانەی جدیتەر ئانەن کە پێۋیسا بەعالی ھەرمانە کەرمۍ، پۍ بەدیئاورڎەو ئەنجامێۋە عالی، پۍ نموونەی، تەلەفزیۊنەنە ۋینمۍ جۊشوخرۊشێوە گۊرە هەن پۍ هامپەیمانیی ڕەنج و ئازاڎیی، مشۊ ئینە بۊ. هەشت ساڵېن ئی گەلە وەرەن ڕوو فشاری بۊوە، کەس مەتاوۊ هەناسە بڎۊ، پێۋیسا جە چوارچێوە و ھورچنیەینە، سەرداو یانە بە یانەی و دەگا بە دەگای و کۊڵان بە کۊڵانی کریۊ، نۋیسینگەو ھورچنیەی بکەراوە و ڕیزو ھورپڕای بەسا و درووشمەکا واچاوە، ئەگەر واچا ھەرمانەما کەرڎېنە و چی سنوورەنە مەناوە، ئانە ترسناکا و فرەیچ ترسناکا؛ بەپێچەوانۊ، مشۊ ٢٤ سەعاتۍ بۍ مرڎای ھەرمانە کریۊ، حەج کەس بەپاو ئاژەو وێش؛ پۍ نموونەی، ژەنی گرڎ ڕوۋۍ جە ۋێش پەرسۊ، ئارۊ چن یانۍ و دەگۍ و کۊڵانۍ گېڵایمۍ، پی جۊرە مەیانە دلۍ گلېرگەی؛ پۍ نموونەی، مشۊ جوۋانەکۍ جما و ٢٤ سەعاتۍ بە دەگا و شارۊچکڵە و شارەکانە گېڵا، مەسەلەکۍ تەنیا کەرڎەیۊ نۋیسینگەی نییا، بێگومان ھورچنیەی پێۋیسش بە باوەڕی و متمانە بە ۋێبیەی و هانداین، ئینە هەن، فرە عالا و ئاماژېۋە دڵوەشکەرا، بەڵام ئەگەر چینەینە قەتیس بۊ، وەسۍ نییا، پۊکەی مشۊ پرۆپاگەنڎە و هاندای بۊ، پێۋییسا ئینسان ڕاسییەکا بەروزۊ، مەجال و پرۆپاگەنڎەی هەن، مشۊ هاندانێۋە ڕوۋانەی ھېقم بۊ؛ پېسە ۋاتم، لودۍ دلۍ گەلی و پەیوەنڎی بە گرڎیۊ کەرڎۍ، چنی گرڎو توێژەکا، عەشایەری و ئایینی و خێزانی و تاکەکا. مەبۊ کەسێوە مەنۊوە سەردا و قسېش چنی نەکریۊ. گومانەم نیەنە لایەنگرۍ ئاکەپە و مەهەپەی چنڎە ئاژاوەگېڵۍ و تېکدەرۍ با، ئەگەر ئینسان بۍ و ڕاسییەکەش پۍ ڕۊشن کریۊۋە و غەڵەتەکېش نیشانە دریا، دوۋە ڕووییەکەش پۍ ئاشکرا کریۊ، دڵنیانا تەئسیرش سەرکەرۊ و میاۋۊنە، ئینە حەقیقەتو ئینسانین، ماناش پنە بەخشۊ و پنەش موتەئەسیر بۊ. بەڵام گرنگ ئانەن، پېسە واتما، گرڎ جە وێشا پەرسا، ئارۊ چېشما کەرڎەن، تەنیا ھورپڕای و وۍ وادای وەسۍ نییا، مشۊ پەرسا، چن یانۍ و کەسېما بەسەر کەرڎېنۍ، سەرداو چن دەگایا و کۊڵاناما کەرڎ...؟ پی جۊرە و بەدرێژایی ٢٤ سەعاتا ھەرمانە کەرا. ئینە پەیلواو ئێمەن. بێگومان سیاسەتو دیموکراتیک و هامپەیمانیی ڕەنج و ئازاڎیی جە گرڎ بارێۋەنە ئی باسوخواسەیە مکەرا. بەڵام ئەگەر باس جە ھورچنیەی کەرمۍ، متاومۍ ئی چېویە واچمۍ؛ سەرنج دەیدۍ، چی بانگەشەو ھورچنیەینە حیچ جۊشوخرۊشێۋە
پۍ ئاکەپەی مە پیویۊ، ئەردۊگان پېسە ۋەڵتەری هەرا مەکەرۊ، هاموەخت ساردو سڕیۍ هەن، ئینە عالا، مشۊم فرسەتش ۋنەگېرمۍ، هامپەیمانیی میللەتی جە مەنتیقەکەنە ھەرمانەو وېش مکەرۊ، بەڵام پېسە ۋاتم، پێۋیسا هامپەیمانیی ڕەنج و ئازاڎیی بەشێۋېۋە وەردەوام و چالاکانە و سەرو گرڎ ئاستەکاوە ھەرمانەکاو ۋېش کەرۊ.
حەفتەی ئاینڎە یاڎو ١ و ئایارین ڕۊو جەهانیی کرێکارا، ئی ڕوۋە چ ئەھەمیەتېش هەن پۍ تورکیای و سەرنیشتوو کورڎسانی؟ پەیامو شمە چېشا پۍ ئی ڕوۋەیە؟
مانگەو ئایاری پۍ جەهانی مانگېوە پەڕ ئەھەمیەتەنە، بەتایبەت ١ و ئایاری، بەڵام مانگەو ئایاری پۍ تەڤگەری و پارتەکەیما پێگېۋە تایبەتیش ھەن، مانگەو گەشمەرڎانە، جە کەسایەتی "هەڤاڵ حەقی قەراری و خەلیل چاڤگون"ی و گەشمەرڎا ١٨ و ئایاری، مانگەو ئایاری بەگرڎی مانگەو گەشمەرڎانە. ئێمە پاسە وەسف و ماناش پنە مڎەیمۍ و ھورشسەنگنمۍ. ڕۊو ١ و ئایاری، ڕۊو جەهانیی کرێکاران، بە ھەرمانە و کۊشیای و قوربانیۍ گۊرە بەدەسئامان، ڕۊو شەرەفی و شکۊمەنڎین، ئی ڕوۋەیە مبارەک کەر و بەڕێزۊ یاڎو گەشمەرڎا ئی ڕوۋەیە کەرووە، حەرپاسە بەڕێزۊ یاڎو گەشمەرڎا ١ و ئایارو ١٩٧٨ ی کەرووە کە جە ساتە وەختو زەماۋن گېڵنای پۍ ئی یاڎیە جە ئەستەنبوڵ گەشمەرڎۍ کریۍ، حەرپاسە ئەرەگیری و سەرکوتکەرڎەو دۊڵەتو ترکی شەرمەزارمکەرو. پېسە ۋاتم، مانگەو ئایاری مانگەو گەشمەرڎانە، بەنیسبەتو پارتەکەیماوە، ١ و ئایاری، دماتەر ٦ و ئایاری، "دەنیز گێزمش و یوسف ئەسڵان و حوسەین ئینان" دریۍ قەنارە؛ جە ٦ و ئایارو ١٩٩٦ی حۊڵو پیلانگېڵی دریا دژوو ڕابەر ئاپۊی جە دیمەشق، بەڵام شکسش ئارڎ. ئاشکران وەران ۋەرو پیلانگێڵیەکەینە، هەڤاڵ "زیلان"ە پۍ ئەوەڵجاری جە تاریخو جمیەرەکەیمانە چالاکییە فیڎاکارییەکەش ئەنجامدا، جە حەریاگېوە تەماشەو مانگەو ئایاری کەرمې، ۋینمۍ مانگێۋە موھیمەنە. بەڵام ١ و ئایاری ڕوۋېوە جەهانین، ڕۊو مدرامانیا. بە مدرامان و قوربانیدای ئی ڕوۋە قبووڵکریا، بە ئیراڎە و قەرارو ئەنتەرناسیۊنالی دوۋەمی؛ چا وەختۊ تائیسە یاڎو ئی ڕوۋەیە کریۊوە. کرێکارا جەهانی بە وشیاری ۋێشا، ئیراڎە و هەڵۋېسشا یۊ وزا، چارەنۋیسشا دەستنیشان کەرا، دژوو زوڵمی و ستەمی و سەرکوتی و مافوارڎەیشا سەرھورڎای ئەنجام مڎا، دەنگشا ھوربڕا. واوەی ئی ڕوۋەیە مبارەک کەرمۍ. پېسە گر چېوەکای تەری، ١ و ئایارو ئېساڵی مەعنېوە جیاوازش ھەن پۍ تورکیای و کورڎسانی، جیاوازییەکەش ڕەبتا پی مەرحەلەیۊ، دماو ماوېوەتەری ھورچنیەی ئەنجام مڎریۊ. باسما جە ئەھمیەتو ئی ھورچنیەیە کەرڎ جە تاریخو کۊماری تورکیای و کورڎسانینە. بێگومان ١ و ئایاری چی ئاستەنە موھیما، ١ و ئایاری تەئسیرۍ گۊرەش هەن سەرو سیاسەتو تورکیای و بێگومان تەئسیرش بۊ سەرو ھورچنیەکا. گرڎو کرێکارا و ڕەنجدەرا و ژەنا و جوۋانا، گرڎو هێزە ئازاڎیواز و ئەرەکۊشەکا، گرڎ پېسە ڕۊو مدرامانی و هەڵۋێسی تەماشەو ئی ڕوۋەیە مکەرا، جە گرڎ شۊنېوەنە بە فراوانی و جە بەرزتەرین ئاستەنە یاڎش کەراوە، بۊ بە هەڵۋێسېوە دژوو فاشیزمو هامپەیمانیی ئاکەپە_مەهەپەی. بەپەیلواو من، ئینە ڕاسا و واقیعا، ئانە کرێکارا تووشوو گۊرەتەرین زەرەری بۊ بە مەڵامەتو فاشیزمیۊ، ڕەنج و مانیایی کرێکاری دزیۊ. با گرڎ کرێکارۍ و ڕەنجدەر و جەمېوە بە متمانۊ و مۊڕاڵۍ بەرزۊ، تەماشەو دەورو ئی ڕوۋەیە و تەئسیریەکەش سەرو ٢٤ و ئایاری. پی قەناعەتۊ، پێۋیسا یاڎو ١ و ئایاری کەرمېۋە، بە گیانو "دەنیز گێزمشی و یوسف ئەسڵانی و حوسەین ئینان"ی ئی یاڎەیە کەرڎېۋە. با گرڎ بزانا دەورشا بۊ جە شکسپنەئارڎەو ئاکەپە و مەهەپەینە. واوەی مبارەک بایی ئی ڕوۋەیە جە گرڎ لایۍ مکەرو.
ھ. ش/ س. ز