باکور جیلۊ چا کەسا بۍ، هەم سەرمەشقایەتیی جەنگی کەرۍ، هەم هەمیشە دلۍ گەلینە بۍ، حەرکەسێو دەرڎۍ و قۊرتێوش بیی لوۍ دەمشۊ. پەوکای کە نامۍ شێخ مەقسودی مێو، یەکسەر مدرامان و گەشمەرڎە باکور مەیاوە ویر.

باکور جیلۊ (بروسک جەمال سابر) ساڵەو ١٩٨٤دا شارو سلێمانیی پانیشتو کوردستانینە پەیدا بییەن، لە دایک تاتەو گەشمەرڎە جیلۊی دلۍ کۊشیای ئازادیی کوردستانینە گەشمەرڎە بی، کاکەیچش زاگرۊسنە پێسەو گەریلاێوی گەشمەرڎە بی.

گەشمەرڎە جیلۊ گەنجییوە بەشدارو ڕیزەکاو پەکەکەی بییەن و حەرچوار پارچەو کوردستانینە پەی ئازادیی گژیان. چنی ورگیسیای جەنگی وەرنیشتنە، مۍ وەرنیشت و دلۍ ڕیزەکاو یەپەگەینە گژیۊ. ساڵەو ٢٠١٣ینە مۍ شێخ مەقسود، کە ئا وەخت چێرو لە ژێر هجوومەکاو چەتەکاو دەوڵەتو تورکینە بۍ. چۍ فەرمانداریی هێزەکاو کەتیبەو ئەل ئەکرادی کەرۍ، کە کورد، عەرەب و تورکمانۍ بێنۍ. ماوێوی کەمنە بە ژیوایدۊسی و مدرامانەکاش بی بە وزەبەخشو مدرامانی. چەتەکاو دەوڵەتو تورکی ٤و نیسانو ٢٠١٦ینە دلۍ گەڕەکەو شێخ مەقسود و ئەشرەفییەینە هجوومشا کەرد، ئەنجامو ئی هجوومانە باکور جیلۊ ٧و نیسانینە ‌گەشمەرڎە بی. خەڵکو شێخ مەقسودی بارەو کەسێتی و مدرامانە ژیواییەکاو گەشمەرڎە باکور جیلۊیۊ پەی ئاژانسو هەواڵو فوراتی (ANF) قسێشا کەرڎۍ.

فەرماندارو گرد لاێوە بێ

فاتمە موسەفا باسش کەرد کە فەرماندارو گردیما بۍ، چەنی جەنگەوانەکا یانەویانە لوێنۍ وەرۊ، یۊ چانیشا سەرمەشقایەتیی ئی مدرامانەیە کەرۍ باکور جیلۊ بۍ و واتش: "یوەم جار ساڵەو ٢٠١٣ینە مزگیی مەعروفینە هامڕا باکورم ئشناسا. ئا وەخت فەرماندارو هێزەکاو کەتیبەو ئەل ئەکرادی بۍ. بڕێو قسێم چەنی کەرد. باسو بەشداربییەی وێش پەی دلۍ شۊڕشی و بنەیانەکەیش پەی گێڵنانێوە. باسو ئانەیش پەی کەرڎانۍ وەختێو تاتەش گەشمەرڎە بییەن، نەتاوانش بلۊ سەرو قەبرەکێش چونکوم تەرسان بکوشانێش. حەرچندە باسش بکەروو نیا حاسوو گەشمەرڎە باکورینە. گرد وەختێو پنەما واچۍ 'شمە گەورەیی مبەخشدۍ بە هامڕایا' بە هەرمانە و مدرامانەکانش بی بە مانادارێوی گەورە.

ڕێزداریێوە فرەش پەی ئەدایا بۍ

فرە ڕێزما ونە گێرۍ. ئەدۍ گردشا وەششا سیۍ و بییەیبۍ بە کوڕو گەڕەکێما، هەمیشە جەنگ گەڕەکەکێمانە بۍ، ساڵەو ٢٠١٦ کۊمەڵێوی ٢٧ چەتەییۍ پێوە هجوومشا کەرد سەرو گەڕەکەکۍ، چا وەختانە هامڕا باکور وەڵیکەوتەینە بۍ و ەڵۍ گەشمەرڎەبییەش بۍ. سەروبەندو جەژنەو نەورۊزی بۍ، بڕێو هامڕۍ کە یۊشا هامڕا باکور بۍ کوۍ بیێوە. واتشا 'ئەدا تۊ چێش مکەری چێگەنە' منیچ واتم ئامێنا ڕەخنەتا بکەرو گرتا چۍ جەمۍ بیێندۍ، گەر هاوەنێوەتا وەرەگنۊ چێش ڕووە مدۊ، کۍ باجەکەیش مدۊ. باکور بە هامڕایاش وات 'بڵاوە بکەرڎۍ، قسەکۍ ئەدێما ڕەوانە، بە گۊشش بکەرڎێ'. بەڵۍ گەشمەرڎە باکور نرخێوی چینێش پەی قسۍ ئەدایا بۍ.

گردما دەورو باکورینە بیێبێنمیوە بە یۊ

فاتمە باسش کەرد، کە خەڵکو شێخ مەقسودی دەورو مدرامانەکاو هێزو کەتیبەو ئەل ئەکرادینە بیێبێنیوە یۊ و واتش: "هێزو کەتیبەو ئەل ئەکرادی لە پێکئاما جیاوازەکاو کورد، عەرەب و تورکمانی بێنۍ و گردشا بە سەرمەشقایەتیی گەشمەرد باکوری جەنگ کەرێنۍ. پەشتگیریێوی قەوەتی مادی و مەعنەویشا دۍ پەنە و مۊراڵش چەنە ورگێرێنۍ. هامڕا باکور کەسێتیێوی دەگمەنش بۍ، هەم سەرمەشقایەتیی جەنگی کەرۍ، هەم دلۍ خەڵکیچنە، هەرکەسێو قۊرتۍ و ناوەشیێوش بیۍ لوۍ لاش و چارەسەرش کەرۍ.

گرد وەخت و شۊنێوەنە چەنی جەنگەوانەکاش بێ

یوسف عەفرین، کە ساڵەو ٢٠١١ینە شێخ مەقسودنە بەشدارو دلۍ ڕیزەکاو شۊڕشو وەرنیشتی بۍ باسو جەنگی و فەرمانداریی گەشمەرڎە باکوریش کەرد و واتش: "دماو ئانەیە جەنگو دلۍ سوریانە دەسش پەنە کەرد، جەنگێوی وناوی حەلەبنە ڕووەش دا. یۊ جە سەبەبەکاو وێگێریی شارەکەیما و گەل و گەشمەرڎاما بۍ. بەڵام چی جەنگەنە فەرماندارێوما بۍ، کە هامڕا باکور بۍ. دڵسۊزییش پەی گەلی و کۊشیایش فرە جیاواز بۍ. پێسەو ئەدا و تاتەو وێش تەماشەما کەرۍ، سەرەمڕ خوای خوۍ، فرە بەئەخلاق بۍ، پەڕبۍ ڕۊحی وەشەسییایی ئاپۊییانە. گردو مدرامانینە چەنیما بۍ. پنەش واچێنمۍ 'هامڕا باکور مەکریۊ گردوەخت تۊ جەنگنە بی، تۊ فەرماندارمانی، تەنیا بواجە چێش بکەرمۍ و تەمام، واچۍ تا ئاخر گژیەیمۍ، سەرەمڕ ڕۊح و مۊراڵما دۍ پەنە، کە فکر و فەلسەش ئاپۊیی بۍ.

مدرامانکەر و فەرماندارێوی شکۊدار بۍ

سۊزدار واقاس کە قۊناغەکاو جەنگینە شێخ مەقسودنە ڕۊنامەوانی کەرۍ باسو مدرامانەکاو شێخ مەقسودی و باکور جیلۊیش کەرد : "دماو ئانەیە چەتەکۍ ساڵەو ٢٠١٣ێنە هجوومشا کەرد، بنەیانەکێما ڕووەشا نیا عەفرینیوە. پەی هەوەڵ جاری ٢٠١٤ گێڵانیوە شێخ مەقسود و ڕۊنامەوانیی کەرێنا. دوۍ هامڕۍ تەرێم چەنی بێنی کە پەرەوەرڎە نەکریێبێنۍ، من گەرەکم بۍ جەنگو شێخ مەقسودی تۊمار بکەر و جیهاننە وەڵاش بکەرووە. لە حەفتەو یوەمو هەرمانەو چاپەمەنیمانە جەنگ دەسش پەنە کەرد. چا وەختەنە یادکەرڎەیۊ گەشمەرڎا تۊمار کەرێنا و وەڵاش کەرێناوە. بەینو ساڵەکاو ٢٠١٤-٢٠١٦ینە جەنگیوی سەخت گوزەریا. چا وەختەنە گەل و هێزو سوپۍ بیێوە یۊ. فرەو خەڵکی کەوتۍ وەڵۍ، ئەدۍ وارڎە پەی خەڵکەکەی وەش کەرێنۍ و هامکاریی بریندارا کەرێنۍ. وەختو جەنگینە چندین جەنگوانۍ و فەرماندارێم ئشناسۍ و ئەخلاقم چۊوە ورگێرتۍ، یۊشا فەرماندارهامڕا باکور بۍ. وەڵتەر دلۍ بنەیانەکەیشانە دیەبێم، بەڵام وەختو جەنگینە خاستەر ئشناسام.

مانگەو نیسانینە لوایمۍ بەرەو ئەشرەفیەی، گەڕەکەکاو شێخ مەقسودی و ئەشرەفیەی پێوە مدراماننە بێنۍ. ٤و نیسانینە پەی ڕۊوبییەی ڕابەر ئاپۊی نەمامێشا نیۍ، داواشا وەنەو جەنگڤاناو یەپەگەی کەرڎە، دەهۊڵ و زوڕناشا ئارد. بە نامۍ هەرگەشمەرڎێوە نەمامێوشا نیا. هامڕا باکور بەنامۍ گەشمەرڎاوە نیاش و فرە دڵسۊزو هامڕا گەشمەرڎا و ڕابەرێتی بۍ.

هیچ وەخت ویرما نمەشۊوە

سۊزدار بەرڎەوامیینە واتش: " ٧و نیسانینە دەنگو تەقایۊێوی گەورەی شێخ مەقسودنە ئاما. یاوایمێنە جارێوی تەر هجوومێیی گەورە هەن. من نزیکو خەسەخانەینە هەواڵۍ ئامادە کەرێنا، بە یەکجار دەنگو سەیارەی و قەرەباڵخیێوی فرەی. بریندارەکێشا ئارڎۍ خەسەخانە. نەزانام چێش ڕووەش دێنە. دمایی زانام گەشمەرڎە باکور ئینا دلۍ بریندارەکانە. برینەکەش فرە بۍ، چارەسەری پێویسما نەبۍ، گەرەکشابۍ ڕوانەو حەلەبیش بکەرا بەڵام بەداخۊ ڕارە گەشمەرڎە بی. ٧و نیسانینە هامڕا باکور و هامڕا ئەبوو نور گەشمەرڎۍ بیۍ.دماو گەشمەرڎەبییەیشا خەڵکو گەڕەکەکۍ وەعدشا دۍ پەنە تا ئاخرو ژیوایشا سەرو ڕاو گەشمەرڎاوە بەرڎەوامۍ بانۍ، هیچ وەختێو گەشمەرڎە باکور و گەشمەرڎاما ویرۍ نمەشاوە."